Spis treści
Dolegliwości po porodzie
Czas po porodzie często jest ciężkim wyzwaniem dla kobiety. To moment, w którym – obolałe i osłabione po wydaniu dziecka na świat – musimy stawić czoło zupełnie nowym doświadczeniom. Pojawiają się różne niespodzianki poporodowe, takie jak:
- hemoroidy
- obrzęki
- trudności z gojeniem się rany
- zaparcia
- krwawienia
- stany zapalne piersi
- dolegliwości związane z laktacją
W organizmie kobiety toczy się jeszcze burza hormonalna, która może spowodować różnego rodzaju:
- spadki nastroju
- epizody depresyjne
- smutek
- rozdrażnienie
- irytację
- niechęć do członków rodziny, w tym nawet do dziecka
Nieprzespane noce szybko dają znać o sobie stałym zmęczeniem prowadzącym do wyczerpania. Młoda mama ma wrażenie, że została pozostawiona sama sobie, nikt jej nie może pomóc, godziny spędzane na kołysaniu malca wydają się ciągnąć bez końca, a ona jest przeraźliwie zmęczona i już nie daje rady.
Połóg według medycyny chińskiej
Kobiety po porodzie wymagają szczególnej opieki, zabiegów wzmacniających i ochronnych. Osłabienie spowodowane wielomiesięczną ciążą, samym porodem, następnie karmienie piersią i całodobowa opieka nad dzieckiem powodują u matki silne niedobory na wielu płaszczyznach.
Najczęściej jest to:
- niedobór qi
- niedobór krwi
- niedobór yin
- osłabienie esencji (związanej z nerkami)
W związku z tym kobieta po porodzie jest bardziej podatna na choroby i różne niedomagania.
W Chinach młoda matka jest otoczona specjalną troską co najmniej miesiąc po porodzie. Zajmują się nią wówczas inne kobiety z jej rodziny. Pomagają w opiece nad maleństwem, ale przede wszystkim zapewniają jej spokój, odpoczynek, właściwe pożywienie i regularne posiłki, chronią przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
Jest to specjalny okres ochronny, który ma przede wszystkim cel profilaktyczny – nie dopuścić do jeszcze większego osłabienia i pogłębienia niedoborów u kobiety. Profilaktyka jest podstawą medycyny holistycznej i świadomości szeroko pojętej ochrony zdrowia.
Jak bardzo różni się to od wzorca panującego w naszym zabieganym społeczeństwie! Młoda matka nie tylko jest najczęściej zdana na samą siebie, ale zdarza się przecież, że już kilka miesięcy po porodzie wraca do regularnej pracy i codziennej aktywności zawodowej. A przecież kilka miesięcy nie wystarczy, aby w pełni się zregenerować po wydaniu na świat dziecka.
Okres połogu to jedna z trzech – oprócz okresu ciąży i menstruacji – okoliczności w życiu kobiety, w której niezbędne jest właściwe traktowanie osłabionego organizmu, a zaniedbanie lub zlekceważenie tej konieczności rzutuje bardzo poważnie na kondycję i zdrowie kobiety w przyszłości.
Aby wzmocnić kobietę po porodzie, a jednocześnie zapobiec możliwym powikłaniom zdrowotnym, należy zapewnić jej spokój i odpoczynek oraz umożliwić odpowiednią ilość godzin regenerującego i zdrowego snu.
Powinna w tym czasie przebywać głównie w domu, w cieple, nie narażając się na przeciągi, klimatyzację, zimno i wiatr. Każde wychłodzenie i przeciążenie organizmu może spowodować dalsze osłabienie i wydłużyć czas rekonwalescencji. Nawet umycie włosów i pozostawanie z mokrymi przez dłuższy czas może być czynnikiem wyziębiającym i osłabiającym!
Dieta na wzmocnienie – co jeść po porodzie?
Jednym z najważniejszych aspektów opieki poporodowej jest niewątpliwie właściwa dieta. Jest ona tak ważna nie tylko dlatego, że ma wspierać odżywienie qi i krwi oraz wzmacniać nerki, ale ma również wspomagać laktację.
Nieregularne i niepełnowartościowe posiłki nie tylko nie dostarczają odpowiedniej ilości właściwych substancji odżywczych, ale także osłabiają układ trawienny, przyczyniając się wręcz do pogłębienia niedoborów. Młoda matka powinna zatem unikać pożywienia przetworzonego, konserwowanego, mrożonego, zimnego i ochładzającego organizm.
W gabinecie medycyny chińskiej dowie się, jakie produkty żywieniowe są najkorzystniejsze zarówno dla niej, jak i dla jej dziecka. Jedną z zalecanych w tym czasie potraw jest na przykład:
- zupa z karpia (zupa mocy, silnie odbudowująca qi i krew)
- zupa z kurczaka (silnie odżywcza dla qi i krwi)
- galareta z nóżek wieprzowych – obecny w niej kolagen wspomaga zamykanie dróg rodnych, wieprzowina zaś odżywia krew i yin
Dodatkowo pacjentkom po porodzie zalecane często bywają receptury ziołowe, mające na celu:
- wzmocnienie wszelkich niedoborów
- odżywienie qi
- odbudowanie krwi
- wzmocnienie nerek
Nerki są narządem, który w czasie ciąży jest najbardziej obciążony, zatem po porodzie należy skupić się na doprowadzeniu ich do równowagi i usunięciu niedoborów.
Akupunktura również w istotny sposób przyczyni się do wzmocnienia, odżywienia i regeneracji organizmu.
Stosowanie tego rodzaju terapii oraz respektowanie właściwej diety jest najlepszym sposobem na uniknięcie dokuczliwych dolegliwości w czasie połogu.
Dolegliwości, którym można zapobiec dzięki akupunkturze i odpowiedniej diecie:
- depresja poporodowa
- problemy związane z laktacją
- zaburzenia emocjonalne
- wypadanie włosów po porodzie
- osłabienie paznokci
- osłabienie zębów
- brak energii
- zmęczenie
- anemia
Co jeść na dobrą laktację?
Medycyna chińska określa mleko kobiece jako „białą krew” – pokarm, który jest wytwarzany bezpośrednio z Krwi. Organizm wytwarza mleko w odpowiedniej ilości, o właściwej jakości i składzie tylko wtedy, gdy układ pokarmowy kobiety funkcjonuje prawidłowo, a krwi jest dużo i jest ona w dobrej kondycji. Dlatego, aby laktacja przebiegała prawidłowo, kobieta musi się właściwie odżywiać.
Jeśli u kobiety pojawi się niedobór krwi, będzie on skutkował niedostateczną laktacją lub nawet jej brakiem. Organizm będzie się bronił przed dodatkową utratą krwi (mleko = krew) i zahamuje wytwarzanie pokarmu.
Dlatego tak ważne jest odżywianie krwi od razu po porodzie. Jeśli jest mało krwi, będzie mało mleka. I odwrotnie – nadmierna laktacja będzie nasilała współistniejący niedobór krwi.
Napary z tych roślin wzmacniają krew:
Pozostałe produkty wzmacniające:
- owoc longanu – można go ugotować i zjadać jako wzmacniający posiłek razem z ryżem i ugotowaną fasolą adzuki
- kminek i czarnuszka – przyprawy dodawane do różnych dań lub do samodzielnie upieczonego chleba
- płatki jęczmienne
- płatki owsiane
- nasiona roślin strączkowych (fasola, soczewica)
- karp
- drób
- wołowina
- wątróbka
- marchew i sok z marchwi
- buraki
- szpinak
- brokuły
- czerwone winogrona
- czereśnie
Laktacji sprzyjają głównie produkty o smaku słodkim, np:
- kasza jaglana
- kukurydza
- orzechy
- migdały
- świeże ryby
- jajka
- ryż
- nasiona sezamu i słonecznika
Terapeuta medycyny chińskiej z pewnością zaleci prawidłowy sposób odżywiania się i wskaże produkty, które są najbardziej korzystne w tym okresie zarówno dla matki, jak i dla niemowlęcia.
Jakie produkty zaburzają laktację?
Karmiąca matka powinna unikać produktów o smaku gorzkim i ostrym, ponieważ wysuszają krew. Do takich należą między innymi:
- czarna herbata
- kawa
- kakao
- ostre przyprawy: czosnek, imbir, cynamon, curry
- wysokoprocentowy alkohol
- nadmiar czerwonego mięsa
- nadmiar cukru
Wytwarzanie odpowiedniej ilości pokarmu może być także zaburzone poprzez nadmiar pokarmów zimnych, wychładzających, a również nadmiernie rozgrzewających, poprzez pokarmy smażone, ciężkostrawne, zbyt słone, nieregularne spożywanie posiłków i niedobranie sposobu odżywiania do aktualnych potrzeb organizmu.
Czynnikami zaburzającymi laktację są również:
- negatywne emocje
- stres
- zmęczenie
- wyczerpanie
- niedobór odpoczynku i snu
- nadmierny wysiłek fizyczny
Matki często borykają się z problemem stanu zapalnego piersi, który pojawia się w czasie laktacji. Medycyna chińska również z takim problemem potrafi się uporać, likwidując stan zapalny poprzez np. zabiegi akupunktury.
Przy zapaleniu piersi skutecznie pomoże także homeopatia, która jest bezpieczna zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Ważne, że przy jej stosowaniu nie trzeba przerywać karmienia piersią.
Powrót do równowagi po porodzie
U kobiety w okresie poporodowym może pojawić się wiele innych dolegliwości związanych z jej aktualnym stanem fizjologicznym. Mogą to być problemy z gojeniem się rany (po nacięciu krocza lub cięciu cesarskim), bardzo częstą przypadłością są hemoroidy (powstałe w wyniku wysiłku i parcia), zaparcia (po urodzeniu dziecka układ pokarmowy pracuje wolniej), bóle brzucha (wywołane obkurczaniem się macicy), bóle piersi.
Medycyna chińska umie pomóc w każdej z tych przypadłości. Odpowiednie mieszanki ziołowe spowodują szybkie oczyszczenie i obkurczenie macicy.
Jeśli dojdzie do zaparć, można zastosować ziołowe „kulki przeczyszczające”, skomponowane z odpowiednich składników naturalnych. Ich skład bazuje głównie na orzechach i nasionach, które mają działanie nawilżające i kierują qi w dół, ułatwiając wypróżnienie.
Zastosowanie takiego środka należy jednak skonsultować z terapeutą, ponieważ nie dla każdego będą one wskazane. Terapeuta medycyny chińskiej poradzi sobie także z bólem, stanem zapalnym, hemoroidami i przyspieszeniem gojenia się tkanek.
Najważniejsze jest jednak ogólne wzmocnienie kobiety i doprowadzenie jej do stanu równowagi za pomocą:
- diety
- zabiegów akupunktury
- ziół leczniczych
Zdrowa i silna mama na pewno lepiej poradzi sobie z wykarmieniem i wychowaniem dziecka.
Rozmowę z Magdaleną Wojciechowską-Budzisz przeczytasz w książce Doroty Mirskiej-Królikowskiej „CUDowne 9 miesięcy”. Kupisz ją na naszym portalu i w dobrych księgarniach.
