Spis treści
5 zasad wzmacniania odporności według ajurwedy
1. Zadbaj o to, co i o jakich porach jesz
- Staraj się, by potrawy były świeże. Unikaj odgrzewania w mikrofalówce oraz gotowania na kuchni indukcyjnej.
- Jedz powoli. W starych ajurwedyjskich skryptach zaleca się, aby przeżuwać każdy kęs tyle razy, ile mamy zębów, co oczywiście może wydawać się abstrakcyjne. Nie popadając w skrajności, pamiętajmy, by jeść powoli.
- Jeśli jesz – skup się na tej czynności. To, na co zwracamy uwagę, wzmacniamy. Zatem jeśli koncentrujemy się na talerzu, nasz organizm nastawia się na trawienie. Jeśli podczas posiłku patrzymy na wyświetlacz telefonu, nie możemy w pełni strawić nawet najzdrowszego pokarmu.
- Jedz tylko wówczas, gdy jesteś głodna. Brak apetytu świadczy o niestrawionym pokarmie. Jeśli dorzucamy do tego kolejny posiłek, doprowadzamy do powstania ama, czyli toksyn.
- Nie jedz po 18. Jeśli zjemy późną kolację, nasz organizm nie będzie w stanie jej strawić. Wpływa to na problemy z trawieniem oraz zaburza prawidłowy, zdrowy sen.
- Od października do kwietnia wszystkie trzy główne posiłki powinny być spożywane na ciepło. Latem jeden z posiłków może być surowy. Ale pamiętajmy – obróbka termiczna pokarmu pomaga naszemu organizmowi go strawić. Jedzmy sezonowo, ajurweda wierzy w matkę naturę. Ufa, że to, co jest korzystne dla zdrowia, rośnie właśnie o danej porze roku, w konkretnym klimacie. W supermarketach nie ma sezonowości, więc nie dajmy się zwieść. Oczywiście jako uzupełnienie można czasami sięgnąć po jakiegoś cytrusa, ale nie należy bazować na tym naszej diety.
- Potrawy powinny być rozgrzewające, lekko oleiste, mokre. Wskazane są przede wszystkim smaki: słodki, słony i kwaśny. W diecie powinny przeważać gotowane warzywa, gęste zupy, kasze, dobre będą także wszelakie kiszonki. Doceń dietę wegetariańską. Mięso potrafi długo zalegać i obciążać jelita, powodując procesy gnilne.
Ajurweda nie zaleca jedzenia surowych owoców czy warzyw, ale dozwala zjedzenie owocu jako przekąski na drugie śniadanie. Ale uwaga – owoce pobudzają produkcję kwasu w żołądku, dlatego nie łączmy ich w nabiałem. Kwas bowiem ścina białko z nabiału, co prowadzi do powstania toksyn.
Joga na odporność
2. Pamiętaj o zdrowych olejach
Niektóre toksyny rozpuszczają się tylko w tłuszczach. Dlatego dla ajurwedy tak ważny jest zarówno masaż olejowy (abhyanga), jak i spożywanie olejów w codziennej diecie. Olej zmiękcza i związuje toksyny, a masaż pomaga wydalić je z ciała. Oprócz tego, olej równoważy rozchwianą doszę vata, dając jej poczucie uziemienia i stabilności. Dodawajmy świeżo tłoczone oleje do pokarmów oraz pijmy olej przed snem lub na czczo.
3. Zatroszcz się o florę bakteryjną w jelitach
Podstawą dobrze funkcjonującego organizmu człowieka jest trawienie. Agni – ogień trawienny – odpowiada za to, by w naszym ciele nie było toksyn. Są one niestrawionymi lub niewydalonymi resztkami procesu przemiany materii. I z biegiem lat, gdy ich ilość jest coraz większa, wpływają na złe funkcjonowanie tkanek, komórek i wszelkich obwodów wewnętrznych. Dlatego tak ważne jest dbanie o prawidłowy stan flory bakteryjnej w jelitach. Im jest ona bogatsza, tym więcej przeciwciał, tym lepsza odporność.
Ajurweda – jako najlepsze remedium – proponuje lewatywę (basti). W domowych warunkach można ją robić po prostu przy użyciu ciepłej wody, regularnie, natomiast nie częściej niż 2 x w tygodniu (pamiętajmy o odpowiednim nawadnianiu się). Poczucie lekkości w jelitach to podstawa nie tylko dobrej odporności, ale też dobrego samopoczucia.
Zdrowe jelita to dobra odporność
4. Zaplanuj swój dzień
Bardzo ważny dla zachowania odporności jest reżim dnia. Organizm chciałby działać jak dobrze naoliwiona maszyna. Dobrą odporność „się buduje”, i tak jak przy każdej budowie, nie ma za dużo miejsca na spontaniczność. A niestety słaba odporność wiąże się z nadmiarem doszy vata, co za tym idzie – właśnie działaniem ad hoc, falami, impulsywnymi decyzjami.
Dlatego tak ważne jest stworzenie i wypełnianie choćby zarysu dobowego reżimu. Główne punkty idealnego dnia powinny wyglądać tak:
- przed 6.00 – pobudka, wypróżnienie, picie ciepłej wody (2–6 szklanek)
- po 6.00 – ćwiczenia, wspólne śniadanie
- 12:00–14.00 – główny posiłek dnia
- po 18.00 – powolne wyciszanie się, spacer, kąpiel, lektura
- od 22.00 – sen
Naszej odporności szkodzą przeloty, dalekie wyjazdy, zmiana rodzaju i czasu posiłków, różne godziny i ilość snu, a także wyjątkowe, emocjonujące wydarzenia. Podczas skrajnych, niecodziennych sytuacji nasz organizm poddawany jest rozchwianiu. Dlatego, gdy możemy zawczasu przewidzieć, kiedy takowe będą (np. ślub, sylwester, zmiana pracy), warto wcześniej się do tego przygotować, także od strony prozdrowotnej. Dobrze jest zaplanować odpoczynek, wizytę w gabinecie masażu, zadbać o dobrą dietę i nawodnienie.
Aby czuć się dobrze, musimy także mieć w życiu cel, który w mniejszym lub większym stopniu jest w fazie realizacji. Daje nam to energię do działania. Ta z kolei w bezpośredni sposób przekłada się na to, że organizm ma siłę, by nie poddawać się infekcjom.
5. Medytuj, by złagodzić stres
Stres jest nam potrzebny – stymuluje, powoduje, że jesteśmy bardziej uważni, skupieni, czujni. Jednak, gdy znajdujemy się pod jego długotrwałym, nadmiernym wpływem, wytwarza się hormon – kortyzol. Blokuje on prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej. Prowadzi to do zaburzenia pracy naszego układu immunologicznego.
Przed nadmiernym stresem możesz się bronić, stosując ćwiczenia oddechowe – pranajamy oraz techniki mindfulness i medytację. To najlepsze metody obniżania niepokoju i lęku.
Dzięki praktykom oddechowym i medytacjom oczyścisz także układ limfatyczny – naszego strażnika broniącego organizm przed zewnętrznymi patogenami.
5 rytuałów ajurwedyjskich na dobry początek dnia
Proste sposoby na odporność według ajurwedy
A oto kilka sprawdzonych, prostych sposobów na wzmocnienie odporności według ajurwedy:
Napar z kurkumy
Składniki:
- 1 płaska łyżeczka kurkumy
- 1/4 łyżeczki pieprzu
- szczypta asafetydy (przyprawa w proszku otrzymywana z korzeni i kłączy rośliny o nazwie assa-foetida)
Wszystkie składniki zalej wodą o temp. ok. 60 stopni, odstaw na 1–2 minuty. Wypij gorące na czczo.
Kurkuma posiada wiele polifenoli, jest świetnym antyoksydantem, działa antybakteryjnie i przeciwwirusowo, w połączeniu z pieprzem lepiej się wchłania, a asafetyda polepsza zdolności trawienne.
Sprawdź też inny przepis na napój z kurkumy
Napój wzmacniający odporność
Składniki:
- 5 goździków
- 5 gramów obranego i dobrze posiekanego imbiru
- 5 obranych ząbków czosnku
- 20 listków bazylii
- 1 mała łyżeczka adżwanu (indyjskiego kminku)
- 5 listków mięty
- 10 ziarenek czarnego pieprzu
- 1/2 łyżeczki kurkumy
Rozgnieć wszystko – poza kurkumą – w moździerzu (ajurweda zaleca jak najbardziej naturalne sposoby obróbki pożywienia) i wymieszaj z 6 szklankami wody na patelni / w garnku. Doprowadź do wrzenia, zmniejsz gaz i trzymaj na małym ogniu, aż zostanie połowa. Odcedź, dodaj kurkumę i przelej do termosu. Popijaj małymi łykami przez cały dzień.
Kąpiel w gorącej wodzie z dodatkiem soli epsom
Co Ci będzie potrzebne? 2–3 szklanki soli epsom lub 4 kg zwykłej soli do rozpuszczenia w wodzie w wannie.
Jeśli nie masz wanny, możesz namoczyć stopy w gorącej misce (wówczas wsyp 1 szklankę soli epsom lub 1–2 kg zwykłej). Połączenie gorącej wody i soli rozluźnia ciało i zmiękcza toksyny. Dzięki temu łatwiej uwalniają się z naszego organizmu. Tę procedurę dobrze jest powtarzać kilka dni z rzędu dla lepszego efektu.
Ciepła woda z olejem z czarnuszki i miodem
Na czczo i przed snem wypij 1 małą łyżeczkę oleju z czarnuszki wymieszaną z 1/2 szklanki (lub 1 szklanką) ciepłej wody z miodem.
Olej z czarnuszki jest najlepszym olejem wzmacniającym naszą odporność. Ważne, aby rano wypić go zaraz po przebudzeniu i odczekać minimum pół godziny, zanim zaczniemy przyjmować inne płyny lub pokarm. Po wieczornej dawce już nic nie spożywamy.
Surowy czosnek na przeziębienie
Przy pierwszych oznakach przeziębienia obierz ząbek czosnku i zjedz surowy (dobrze go rozgryzając). Czosnek to czysty ogień, dlatego jest w stanie w zarodku wypalić chorobotwórcze drobnoustroje. Ponieważ ma bardzo silne działanie, nie należy go stosować codziennie.
Medycyna ajurwedyjska: lepiej zapobiegać niż leczyć
