Ból gardła i suchy kaszel to symptomy pojawiające się przy różnych infekcjach dróg oddechowych, które jesienią i zimą często dają się nam we znaki. Są to z reguły schorzenia o podłożu wirusowym, a więc nie ma na nie żadnych specyficznych leków. Dlatego warto w takim przypadku sięgnąć po naturalne i sprawdzone domowe sposoby, które pomogą nam szybko rozprawić się z bólem gardła i kaszlem. Wśród wielu produktów pochodzenia naturalnego na szczególną uwagę zasługują tutaj nasiona siemienia lnianego.
Spis treści
Zastosowanie lecznicze siemienia lnianego
Nasiona lnu to surowiec znany w medycynie ludowej od wieków. Siemię lniane polecane jest przede wszystkim na schorzenia przewodu pokarmowego, w szczególności na zaparcia i stany zapalne błony śluzowej żołądka i jelit. Skutecznie łagodzi również objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nadkwaśności oraz refluksu żołądkowo-przełykowego.
W nasionach lnu znajdują się związki śluzowe, które w połączeniu z wodą pęcznieją, tworząc ochronny hydrożel o dużej lepkości – warstwę, która osłania śluzówki przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych oraz zmniejsza jej podrażnienia. Śluzowa warstwa ochronna ma właściwości przeciwzapalne i nawilżające. Dotyczy to nie tylko dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, lecz również schorzeń dróg oddechowych.
Napar z siemienia lnianego znalazł zatem zastosowanie w leczeniu stanów zapalnych, którym towarzyszy suchy kaszel, podrażnienie i ból gardła, chrypka oraz problemy z przełykaniem. Pokrywa on błony śluzowe cienką warstwą śluzu, dzięki czemu łagodzi uczucie drapania, działa kojąco na bolące gardło, uśmierza suchy kaszel, a przy kaszlu produktywnym ułatwia odkrztuszanie zalegającej wydzieliny.
Jak przygotować napar z siemienia lnianego na kaszel?
Przygotowanie naparu z siemienia lnianego jest bardzo proste. Potrzebne jest do tego tylko samo siemię lniane oraz woda. To wystarczy, aby sporządzić kleik lniany (czasem nazywany kisielem), który jest świetnym remedium na podrażnione gardło i suchy kaszel.
Do przygotowania kleiku możemy wykorzystać nasiona lnu w całości lub siemię lniane zmielone. Warto również wzbogacić kleik lniany innymi dodatkami, które nie tylko poprawią jego smak, ale podniosą także wartości prozdrowotne. Produkty z siemienia lnianego nie należą, niestety, do najsmaczniejszych. Kisiel z nasion lnu w zasadzie w ogóle nie ma smaku, jest raczej mdły i wiele osób nie ma po prostu ochoty po niego sięgać. Możemy więc ubarwić jego smak owocami, miodem lub ziołami.
Przygotowanie siemienia lnianego na kaszel
Z siemienia lnianego można wykonać napar lub kleik (kisiel). Ich działanie jest w zasadzie takie samo, różnią się jedynie konsystencją. Kleik jest gęsty i „kleisty” (dlatego często nazywa się go kisielem), podczas gdy napar jest bardziej płynny i wodnisty.
Kisiel z nasion lnu – przepis
Aby zrobić kleik z nasion lnu, potrzebujemy 2 łyżki siemienia lnianego oraz szklankę (250 ml) wody. Składniki umieszczamy w małym rondelku, mieszamy i doprowadzamy do wrzenia, po czym gotujemy jeszcze przez około 10–15 minut. Należy lekko go przestudzić i kleik na suchy kaszel i ból gardła jest gotowy do picia.
Napar z siemienia lnianego – przepis
Jeszcze łatwiejsze jest sporządzenie naparu z nasion lnu. W tym celu po prostu zalewamy 2 łyżki siemienia lnianego wrzącą wodą (250 ml) i pozostawiamy pod przykryciem. Odczekujemy około 10–15 minut, aby nasiona napęczniały, a śluz zagęścił nieco płyn. Odcedzamy nasiona lnu, a uzyskany napar możemy „doprawić” na szereg różnych sposobów.
Dodatki do naparu z siemienia lnianego
Aby wzbogacić zarówno smak, jak i działanie lecznicze naparu z lnu, warto przy jego przygotowywaniu uwzględnić różne dodatki. I tu mamy dwie opcje – można dorzucić je do już ugotowanego naparu, ale można też ugotować kleik z siemienia lnianego na wcześniej przygotowanym naparze ziołowym.
Napar z siemienia lnianego możemy wzbogacić takimi dodatkami, jak:
- miód – obojętnie jaki, najlepiej nasz ulubiony. Miodem można dosłodzić napar, jeśli wydaje się on nam wyjątkowo niesmaczny. Ale miód nie tylko poprawi smak kleiku, doda mu również wartości prozdrowotnych. Zadziała przeciwbakteryjnie, odżywczo i wzmocni odporność. Złagodzi stan zapalny i drapanie w gardle, pomoże szybciej pozbyć się infekcji dróg oddechowych. Jeśli do naparu z siemienia lnianego dodamy nieco miodu, uzyskamy syrop z nasion lnu. Pamiętajmy jednak, że miód należy rozpuszczać w płynie o temperaturze nieprzekraczającej 40 st. C, aby nie stracił on swych cennych właściwości
- sok – najlepiej naturalny, bez cukru, za to bogaty w witaminy i związki przeciwzapalne. Sprawdzi się tutaj szczególnie sok z malin, który wspomaga leczenie przeziębienia i grypy. Dobrym wyborem będzie także sok z czarnej porzeczki, aronii lub czarnego bzu. Zwłaszcza ten ostatni znakomicie się nadaje na uporczywy kaszel suchy
- świeże owoce – jeśli chcemy pozbyć się bólu gardła i złagodzić suchy kaszel, najlepiej sięgnąć po gruszki. Obrane gruszki kroimy na małe kawałeczki i dodajemy do naparu z siemienia lnianego lub blendujemy na gładki mus i mieszamy z kisielkiem lnianym
Jeżeli natomiast chcemy przygotować siemię lniane na naparze ziołowym, dobrze jest skorzystać z takich ziół leczniczych, które również wykazują właściwości przeciwzapalne i korzystnie wpływają na suchy kaszel, ból gardła i inne dolegliwości w przebiegu stanów zapalnych górnych i dolnych dróg oddechowych.
Do takich specyfików należą między innymi:
- korzeń prawoślazu
- liść podbiału
- liść babki lancetowatej
- ziele tymianku
- kwiat lipy
- kwiat czarnego bzu
Napar z siemienia lnianego przygotowany na bazie tych wyciągów roślinnych możemy dodatkowo wzbogacić dodatkiem aromatycznych i rozgrzewających przypraw, takich jak goździki, anyż gwiaździsty, cynamon oraz imbir.
Jak stosować napar z siemienia lnianego na kaszel?
Niezależnie od sposobu, w jaki sporządzimy napar z siemienia lnianego, nadaje się on do picia od razu po przygotowaniu. Jeśli wykorzystujemy tutaj całe, niezmielone nasiona lnu, przed spożyciem należy je odcedzić.
Uwaga! Jeżeli chcemy zrobić napar z nasion mielonych, najlepiej zmielić siemię lniane tuż przed użyciem. Mamy wówczas pewność, że jest świeże, a obecne w nim kwasy tłuszczowe nie uległy utlenieniu i nasiona lnu nie straciły cennych wartości.
Można przygotować większą porcję lnianego kisielku, aby wystarczyło nam na cały dzień. Można też sporządzić tylko bazę, czyli kleik z samych nasion lnu, a następnie podzielić go na porcje i sukcesywnie dodawać do każdej porcji różne składniki.
Napar z siemienia lnianego popijamy w małych ilościach systematycznie w ciągu dnia – po kilka łyków co 1–2 godziny tak, aby związki śluzowe stale powlekały drogi oddechowe i łagodziły ból i drapanie w gardle. Można też stosować porcję naparu doraźnie – jak tylko „dopadnie” nas suchy kaszel, od razu sięgamy po siemię lniane.
Pamiętajmy, że siemię lniane można stosować nie tylko na kaszel suchy. Związki w nim obecne ułatwiają również odkrztuszanie i usuwanie wydzieliny chorobowej zalegającej w drogach oddechowych. Dlatego nasiona lnu przydadzą się również w tych infekcjach, którym towarzyszy kaszel mokry, np. jako środek wspomagający w leczeniu zapalenia oskrzeli.
Dlaczego warto pić siemię lniane?
Siemię lniane to surowiec, po który warto sięgać nie tylko w przypadku dolegliwości układu pokarmowego lub oddechowego. Oprócz związków śluzowych zawiera ono bowiem szereg innych cennych substancji. Należą do nich między innymi:
- kwasy omega-3, a zwłaszcza kwas alfa-linolenowy
- lignany – związki o charakterze fitoestrogenów, o silnym działaniu antyoksydacyjnym i regulującym gospodarkę hormonalną organizmu
- błonnik – nasiona lnu są jednym z najbogatszych źródeł błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego
- biopierwiastki – wapń, magnez, fosfor
- witaminy – A, C, E oraz kwas foliowy
Dzięki tak unikatowemu składowi, siemię lniane przynosi liczne korzyści dla zdrowia i poprawia codzienne funkcjonowanie organizmu. Na uwagę zasługuje szczególnie pozytywny wpływ siemienia na gospodarkę hormonalną. Poza tym nasiona lnu pomagają zredukować poziom cukru i cholesterolu, obniżają ciśnienie krwi, sprzyjają odchudzaniu i wspierają utrzymanie dobrej kondycji włosów i skóry.
Siemię lniane można stosować w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego oraz chorób nowotworowych. Nasiona lnu wspierają również prawidłową pracę układu trawiennego i pomagają utrzymać prawidłową masę ciała. Są doskonałym źródłem błonnika, będą więc zapobiegać zaparciom i wspomagać mikrobiotę jelitową.
Jak widać, warto regularnie przygotowywać sobie kisiel lub napar z siemienia lnianego. To naturalne, domowe środki, dzięki którym łatwiej zachować zdrowie i zadbać o prawidłową odporność. Domowe przetwory z siemienia lnianego są zdrowe, banalnie proste do zrobienia i naprawdę niedrogie. Co ważne, nie zawierają sztucznych dodatków, cukru, barwników i konserwantów, a ich działanie prozdrowotne obejmuje szerokie spektrum wskazań.
Zobacz również: Siemię lniane na żołądek i woreczek żółciowy
Źródła:
- Pan Tabletka. (2023). Kisiel lniany na ból gardła – doskonała, domowa receptura na #turbokisiel. Pobrane z: LINK
- Racjonalni. (2022). Siemię lniane – właściwości i zastosowanie. Pobrane z: LINK
- Vickery, N. (2010). Flaxseed for a Dry Irritable Cough… Pobrane z: LINK
- RxList. (b.d.). Flaxseed. Pobrane 7 stycznia 2024. Pobrane z: LINK
