Spis treści
Rotawirus – objawy i przyczyny
Jak wynika z badań, niemal każde dziecko na świecie zaraża się rotawirusami (czyli wirusami atakującymi przewód pokarmowy) zanim skończy pięć lat. Rotawirusy najczęściej przenoszą się przez brudne ręce, ale mogą unosić się także w powietrzu, więc o zakażenie bardzo łatwo. Infekcja rozprzestrzenia się błyskawicznie – wystarczy jedno chore dziecko, by po dwóch dniach biegunkę zwaną potocznie grypą żołądkową, miała cała grupa przedszkolna, rodzina i inne osoby, które miały styczność z malcem.
Zakażenie rotawirusami najbardziej niebezpieczne jest dla małych dzieci, ponieważ gwałtowne wymioty i biegunka błyskawicznie doprowadzają do odwodnienia u niemowląt. Dlatego z chorym niemowlęciem poniżej 6. miesiąca, najlepiej od razu jechać do szpitala, gdzie znajdzie się pod specjalistyczną opieką i otrzyma nawadniające kroplówki.
Starsze dzieci zazwyczaj potrafią samodzielnie pokonać chorobę, można więc opiekować się nimi w domu. Jak pielęgnować chorego malucha, by szybko wrócił do zdrowia, i przy okazji samemu się nie zarazić, radzi Joanna Gzik, lekarz pediatra.
Pediatra dr Joanna Gzik opowiada o rotawirusie u dzieci
Obejrzyj na naszym kanale YouTube rozmowę Doroty Mirskiej-Królikowskiej, redaktorki naczelnej portalu Naturalnie o Zdrowiu, z pediatrą dr Joanną Gzik. Dowiedz się, jak poradzić sobie z rotawirusem u dzieci, czy warto wdrożyć leczenie farmakologiczne i jaką dietę zastosować.
Rotawirus u dzieci – jak sobie z nim szybko poradzić?
1. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie organizmu
Rotawirus u dzieci zaczyna się zazwyczaj od silnych wymiotów, a następująca po nich biegunka bywa bardzo intensywna (stolce są wodniste i obfite), trzeba więc przede wszystkim pamiętać o tym, by stale nawadniać dziecko. Duża ilość płynu podana naraz, podrażniłaby tylko żołądek i maluch natychmiast by go zwrócił.
Należy poić chorego malca po łyżeczce co 10 minut, ponieważ tylko tyle organizm jest w stanie wchłonąć bez problemu. Kiedy dziecko przestanie wymiotować, można zwiększyć ilość do 2 łyżeczek, potem do łyżki.
Najlepsza do nawadniania jest letnia, słaba (kolor słomkowy) czarna, posłodzona (2 łyżeczki na szklankę) herbata.
Choć generalnie podczas infekcji rotawirusowej chore dziecko nie powinno spożywać działającego prozapalnie cukru, w tym wypadku powinno się zrobić wyjątek.
Dlaczego warto posłodzić herbatę?
Dziecko potrzebuje stałych dostaw energii z zewnątrz. Jest ona niezbędna, by działał mózg, serce i inne ważne organy wewnętrzne. Jeśli jej nie dostanie, zacznie spalać własne zapasy energetyczne, czyli tłuszcze. Podczas tego procesu dochodzi do powstania związków ketonowych, które powodują bóle brzucha i potęgują wymioty.
Natomiast podany dodatkowo cukier – źródło skondensowanej energii, zapobiegnie temu problemowi. Herbata z kolei zawiera działające ściągająco, przeciwbakteryjnie i antyseptycznie garbniki, które leczą przewód pokarmowy i pomagają zwalczyć infekcję.
Uwaga na objawy odwodnienia u dzieci
Uwaga! Czasami zakażenie rotawirusowe u dzieci przebiega burzliwie – maluszek wymiotuje nawet wówczas, gdy podajemy mu płyn po odrobince. W takiej sytuacji może błyskawicznie dojść do odwodnienia. Oto objawy, których nie wolno zlekceważyć:
- dziecko jest apatyczne, nie chce się bawić, leży lub podsypia
- mało siusia, ma spierzchnięte usta, zapadnięte gałki oczne, bladą cerę i podkrążone oczy
- samopoczucie malucha ewidentnie i szybko się pogarsza, gorączka u dziecka jest bardzo wysoka i nie spada nawet pomimo stosowania chodzących okładów czy kąpieli
W takiej sytuacji należy niezwłocznie zawieźć malca do szpitala. Dzięki nawadniającym kroplówkom można zapobiec dalszym poważnym powikłaniom spowodowanym przez odwodnienie.
2. Podawaj lekkostrawne posiłki
Dziecko z rotawirusem zazwyczaj traci apetyt i odmawia przyjmowania posiłków. Nic dziwnego. Stan zapalny, do którego dochodzi podczas grypy żołądkowej w układzie pokarmowym, powoduje, że zarówno żołądek, jak i jelita są podrażnione i nie mogą normalnie trawić.
Po zjedzeniu nawet niewielkiej ilości pożywienia dochodzi do nadmiernej fermentacji i powstania gazów, które nasilają bóle brzucha. Aby pomóc jelitom w szybszym powrocie do zdrowia, powinno się stosować podczas choroby dietę lekkostrawną.
Lekkostrawne posiłki przy rotawirusie:
- ryż z pieczonym jabłkiem
- gęste kaszki bezmleczne z przecierem z gotowanych owoców
- gotowane pulpety z drobiowego mięsa z ziemniakami
- marchwianka
- na deser sucharki i biszkopty
Ponieważ pod wpływem zakażenia rotawirusem u dziecka, jako pierwszy ulega uszkodzeniu mechanizm enzymatyczny trawiący mleko, trzeba na czas choroby odstawić przetwory mleczne.
Maluch nie powinien pić także soków owocowych ani jeść surowych warzyw czy owoców. Warto za to w zamian podać mu kompot. Po trzech dniach od ustąpienia objawów choroby można zacząć stopniowo wzbogacać jadłospis.
Co podać dziecku do jedzenia podczas choroby – sprawdź jadłospis
3. Nie podawaj dziecku leków przeciwbiegunkowych
Zarówno wymioty, jak i biegunka są reakcją obronną organizmu, który stara się wyrzucić rotawirusy na zewnątrz. Dlatego tłumienie ich na siłę poprzez podanie leków zapierających tylko przeszkodzi mu w samooczyszczeniu.
Rotawirus, zamiast zostać wyrzucony na zewnątrz, pozostanie w jelitach. Stan zapalny powiększy się, a bóle brzucha nasilą. Dlatego dzieci, którym podano preparaty przeciwbiegunkowe, często trafiają do szpitala z podejrzeniem zapalenia wyrostka robaczkowego.
Warto za to choremu zaaplikować probiotyki. Te dobroczynne bakterie wzmocnią osłabioną przez infekcję naturalną florę bakteryjną, a dzięki temu wspomogą regenerację jelita. Można wybrać probiotyk w kroplach, w saszetce, albo wysypać proszek z kapsułki, rozmieszać z wodą i w ten sposób podawać dziecku. Udowodniono naukowo, że stosowanie preparatów probiotycznych skraca czas trwania biegunki.
4. Zastosuj homeopatię
Odpowiednio zastosowana homeopatia pomoże skrócić czas choroby i złagodzić jej objawy. Działa delikatnie, w naturalny sposób wzmacniając siły obronne organizmu dziecka.
W pierwszym okresie infekcji najlepszym wyborem będzie homeopatyczny arsenicum album. Przy wymiotach pomoże także homeopatyczna ipeca.
W drugim okresie choroby, gdy pojawi się biegunka, warto wspomóc dziecko homeopatycznym aloe. Jeśli biegunka jest silna i pojawią się bolesne parcia, dodatkowo przyda się homeopatyczne podophyllum.
Gdy dziecko jest bardzo osłabione, warto pamiętać o homeopatycznej chinie rubra, która wzmocni odwodniony organizm.
W przypadku wątpliwości najlepiej jest skonsultować się z doświadczonym homeopatą. Adresy i namiary można znaleźć na www.pthk.pl.
5. Obniżaj wysoką gorączkę
Jeśli dziecko jest w dobrej formie, a gorączka nie przekracza 38ºC, najlepiej jej nie obniżać. Dzięki podwyższonej ciepłocie ciała rotawirusy szybciej giną. Ale wyższa temperatura bardzo osłabia organizm chorego, u niektórych dzieci powoduje też silne bóle głowy. Trzeba więc zacząć ją obniżać.
Obniżyć gorączkę skutecznie pomagają:
- zimne okłady na czoło, szyję, pachwiny
- ochładzająca kąpiel
Jak przygotować kąpiel ochładzającą dla dziecka?
Jednak trzeba ją przygotować bardzo starannie – woda nie może być zbyt chłodna, bo maluch mógłby doznać szoku termicznego.
Do wanny wlewamy wodę o temperaturze takiej, jaką ma ciało dziecka (można zastosować termometr do wody lub na podczerwień). Następnie dodajemy do niej nieco zimnej, tak by kąpiel stopniowo stawała się chłodniejsza. Moczymy malucha tylko przez kilka minut, następnie starannie wycieramy ciało.
Jeśli powyższe sposoby nie pomagają, możemy podać dziecku leki przeciwgorączkowe: paracetamol albo ibuprofen w dawce odpowiedniej do jego wieku i wagi. Jeśli wymiotuje, lek dajemy w czopkach, natomiast gdy ma biegunkę – w syropie.
6. Zadbaj o zdrowie dziecka i innych
Pamiętaj, by podczas infekcji rotawirusowej wyjątkowo pieczołowicie dbać o higienę dziecka, swoją i całej rodziny:
- Myj ręce ciepłą wodą z mydłem za każdym razem po kontakcie z dzieckiem
- Jeśli maluch używa pieluch, brudne pakuj w woreczki foliowe i najlepiej od razu wynoś poza dom, do śmietnika
- Sztućce i talerze, których używał chory, myj w zmywarce na najwyższej temperaturze
- Kiedy biegunka i wymioty się skończą, zmień pościel i piżamkę na czystą, a brudne wygotuj i wyprasuj gorącym żelazkiem
- Pamiętaj, że dziecko może wydalać rotawirusy jeszcze przez 1 do 2 tygodni po ustąpieniu objawów! Przestrzegaj więc w tym czasie restrykcyjnie higieny i czystości. Lepiej, żeby dziecko nie wracało w tym czasie do żłobka czy przedszkola, by nie zarażać innych
