Spis treści
Cukrzyca typu 2 – przyczyny
Cukrzyca typu 2 zaliczana jest do tzw. chorób metabolicznych. To oznacza, że jest skutkiem zaburzeń przemiany materii. Zaburzenia takie powstają głównie w wyniku nieprawidłowej diety i niezdrowego trybu życia.
Na rozwój tej choroby znacząco wpływa otyłość, ale także:
- wysoki poziom lipidów (tłuszczów) we krwi
- nadciśnienie tętnicze
- skłonność do otyłości w rodzinie
- obciążenie genetyczne cukrzycą
Nic dziwnego zatem, że leczenie cukrzycy typu 2 opiera się przede wszystkim na uregulowaniu zaburzeń metabolicznych oraz na zmianie stylu życia.
Dla diabetyków jest to z jednej strony bardzo dobra wiadomość, ponieważ oznacza, że można się pozbyć niebezpiecznej choroby tylko poprzez właściwą dietę, aktywność fizyczną i zdrowy tryb życia.
Tylko i aż! Z drugiej strony bowiem oznacza to niewątpliwie ścisłą dyscyplinę, często całkowitą zmianę nawyków żywieniowych i przestrzeganie reguł zdrowego postępowania już do końca życia.
Cukrzyca typu 2 a poziom insuliny
Insulina, produkowana przez trzustkę, jest jednym z najważniejszych hormonów naszego organizmu. Jednym z jej podstawowych zadań jest obniżanie poziomu glukozy we krwi. W cukrzycy typu 2 możemy mieć do czynienia:
- z niewystarczającą produkcją insuliny przez trzustkę
- z brakiem działania hormonu – niewrażliwość receptorów na insulinę
Obie sytuacje skutkują hiperglikemią, czyli wysokim poziomem cukru we krwi. Jeśli ten wysoki poziom utrzymuje się długo, może doprowadzić do tzw. powikłań cukrzycowych. Mogą to być uszkodzenia naczyń krwionośnych w oku, nerkach, mózgu, nerwach.
Zaniedbana lub nieleczona cukrzyca typu 2 prowadzi do poważnych zaburzeń zagrażających zdrowiu i życiu człowieka.
Jak wygląda mechanizm zaburzeń metabolicznych prowadzący do cukrzycy typu 2?
Po spożyciu posiłku w krwiobiegu pojawia się glukoza. Jest ona cukrem prostym i efektem przemian metabolicznych każdego rodzaju pożywienia. Różnicę stanowi tylko szybkość tych przemian. Najszybciej w glukozę przekształcają się węglowodany (białka lub tłuszcze dużo wolniej uwalniają glukozę).
Gdy zjemy pączka lub kanapkę z białego pieczywa, poziom glikemii wzrośnie bardzo szybko. Odpowiedzią na to jest gwałtowny wzrost poziomu insuliny. Najważniejszym bowiem bodźcem do wytworzenia i wyrzutu insuliny jest poposiłkowe zwiększenie stężenia glukozy we krwi.
Im więcej glukozy pojawi się w krwiobiegu, tym więcej insuliny się wydzieli, aby jak najszybciej ten poziom wyrównać i wyregulować.
Węglowodany proste – dlaczego powinniśmy ich unikać?
Problem metaboliczny narasta wtedy, gdy spożywamy posiłki, z których większość obfituje w proste węglowodany, czyli tzw. cukry proste, szybko przekształcające się w krwiobiegu w glukozę.
Do węglowodanów prostych zaliczamy np.
Po spożyciu takich produktów szybko wzrasta poziom cukru we krwi, co skutkuje gwałtownym wyrzutem insuliny, która ten poziom ma obniżyć. Insulina powoduje spadek glikemii, ale należy podkreślić, że o ile poziom glukozy spada we krwi dosyć szybko, to już poziom insuliny obniża się dużo wolniej. Zaczyna jej być za dużo.
Organizm powoli uodparnia się na działanie hormonu. Dochodzi do stanu, jakim jest insulinooporność. Jest ona jednym z podstawowych mechanizmów powstawania cukrzycy typu 2.
Insulinooporność to zaburzenie, które najczęściej dotyka osoby otyłe i stanowi duże zagrożenie rozwoju nie tylko cukrzycy, ale także zwiększa ryzyko zachorowania na miażdżycę, nadciśnienie, a często współistnieje z tymi dolegliwościami.
Rozwojowi insulinooporności sprzyja też wiek, niewielka aktywność fizyczna, nieodpowiednia, wysoko kaloryczna dieta, picie alkoholu w nadmiarze, palenie tytoniu oraz przyjmowanie niektórych leków.
Czym jest zespół metaboliczny?
Przewlekły nadmiar insuliny obciąża także trzustkę, która w końcu się poddaje i przestaje funkcjonować prawidłowo. Gdy organizm nie radzi sobie z nadmiarem insuliny, jest to pierwszy sygnał, że zmierzamy w kierunku cukrzycy i towarzyszących jej schorzeń.
Na zaburzenia metaboliczne pracuje się latami. Nasz organizm potrafi przystosować się do wielu niesprzyjających czynników zewnętrznych i długo kompensować ich negatywne skutki, ale jeśli konsekwentnie i z uporem lekceważymy jego potrzebę równowagi, ostatecznie się podda i zrewanżuje nam poważną i skomplikowaną chorobą, jaką jest zespół metaboliczny.
W skład zespołu metabolicznego wchodzi:
- otyłość
- cukrzyca typu 2
- nadciśnienie tętnicze
- podwyższony poziom cholesterolu i szkodliwych lipidów we krwi
Jedynym ratunkiem w tej sytuacji jest całkowita zmiana stylu życia i diety.
Medycyna chińska może wówczas przyjść nam z pomocą. Jej naczelną zasadą bowiem jest profilaktyka zdrowia i dbanie o równowagę w organizmie. W chwili, gdy ta równowaga drastycznie odbiega od normy, terapeuta medycyny chińskiej pomoże nam wyrównać i wyregulować wszelkie zaburzenia. Nawet jeśli wydawałoby się, że już za późno na działanie, to tu jeszcze błyska zielone światełko nadziei.
Cukrzyca typu 2 – dieta i zdrowy styl życia
Biorąc pod uwagę, że cukrzyca typu 2 jest chorobą związaną z metabolizmem (przemianą materii), dieta będzie tu podstawowym elementem leczenia. Zasadniczo każdy pacjent powinien otrzymać własną dietę cukrzycową, dopasowaną do siebie, ale istnieje kilka zasad uniwersalnych.
1. Jedz regularnie
Wydaje się to truizmem, ale gdy przychodzi nam wcielić tę regułę w życie, okazuje się to bardzo trudne. Dlatego terapeuta musi pomóc dopasować pory posiłków do naszego codziennego rytmu życia, aby dieta nie okazała się niemożliwa do zastosowania, a przez to prędzej czy później zaniechana.
Należy spożywać trzy posiłki dziennie, z czego śniadanie powinno być najbardziej obfite i zjedzone w godzinach od 7 do 9 rano (zegar narządów). Posiłki najlepiej jeść w odstępach 5–7-godzinnych. Ostatni najlepiej spożyć nie później niż o 19–20.
2. Wybieraj produkty, które wolno uwalniają glukozę do krwi
Należą do nich:
- węglowodany złożone (np. warzywa, kasze, pieczywo razowe, produkty pełnoziarniste, rośliny strączkowe)
- produkty białkowe (mięso, ryby, przetwory z mleka krowiego, koziego, owczego, jaja)
- zdrowe tłuszcze nienasycone (olej lniany, oliwa, orzechy, siemię lniane, nasiona oleiste)
Gdy spożywamy tego typu żywność, glukoza uwalnia się do krwi powoli, co daje także stopniowy wzrost insuliny. Nie ma konieczności nagłego wyrzutu hormonu. W efekcie poziom insuliny koreluje z poziomem cukru, następuje równowaga, nie ma gwałtownych skoków ani glikemii, ani poziomu insuliny. Cały proces przebiega łagodnie i nie naraża organizmu na przeciążenie układu trawiennego i zaburzenia metaboliczne.
Zdrowe tłuszcze do spożywania na zimno – które są najlepsze?
3. Nie podjadaj między posiłkami
Następną ważną regułą jest niepodjadanie pomiędzy posiłkami. Przerwa w jedzeniu zapewnia nam odpoczynek układu pokarmowego, uregulowanie poziomu glikemii i insuliny oraz doprowadzenie organizmu do stanu, w którym jedzenie wynika faktycznie z potrzeby, głodu, a nie tylko z łakomstwa lub ochoty na małe co nieco…
4. Tych produktów unikaj jak ognia
Oprócz listy produktów zalecanych dostaniemy także z pewnością listę zakazanych. Znajdą się na niej między innymi:
- słodycze
- cukier
- biała mąka
- dania gotowe, konserwowane i przetworzone
- dania smażone
- fast food
- tłuste, ciężkostrawne potrawy
- sosy
- majonez
- desery
- alkohol w nadmiarze
- owoce w nadmiarze
Należy pamiętać, że owoce – chociaż zdrowe i smaczne – również zawierają dużo cukrów prostych i spożywane w nadmiarze prowadzą do szybkiego wzrostu glikemii.
Powyższe i wiele innych wskazań, dopasowanych indywidualnie do potrzeb i możliwości każdego pacjenta, zaleci nam specjalista medycyny chińskiej lub wyspecjalizowany dietetyk. Będzie to miało na celu głównie powrót do równowagi metabolicznej i łagodny, całkowity powrót do zdrowia, łącznie z pozbyciem się cukrzycy. Co więcej, taki sposób odżywiania się zapewni także stopniową utratę wagi.
Jak dieta pomaga w walce z cukrzycą typu 2?
Produkty szybko uwalniające cukier powodują szybki wzrost poziomu insuliny, co prowadzi do gwałtownego obniżenia glikemii i nagle… nasz organizm potrzebuje cukru, bo źle się czujemy, kręci się nam w głowie, jest nam słabo, mózg woła o glukozę!
Nie spożywając takich produktów i stosując się do powyższych zaleceń dietetycznych, nie doprowadzamy się do stanu nagłego głodu i przemożnej potrzeby zjedzenia czegoś natychmiast, najlepiej czegoś słodkiego oczywiście.
Nie podjadamy między posiłkami, zmniejszając w ten sposób ilość przyjmowanego pożywienia. Wybierając żywność zdrową, nieprzetworzoną i bez chemicznych dodatków, zapewniamy sobie mniejszą ilość kalorii. Ale przede wszystkim dążymy do równowagi i umiarkowania w jedzeniu!
Utrata zbędnych kilogramów oprócz niewątpliwych korzyści estetycznych przyniesie także wiele korzyści zdrowotnych.
Organizm ponownie uwrażliwi się na insulinę, obniży się poziom cholesterolu, zmniejszy się ryzyko wysokiej glikemii, a więc i ryzyko powikłań cukrzycowych, zwiększy się ochota na aktywność fizyczną, zmniejszy się obciążenie układu sercowo-naczyniowego i ogólnie podniesie się poziom zadowolenia i dobrego samopoczucia.
Cukrzyca typu 2 – jak leczyć?
Dieta cukrzycowa
Dieta diabetyka będzie nam już towarzyszyć zawsze. Organizm łatwo ją zaakceptuje, ponieważ z reguły potrzebne są mu dwa do trzech tygodni na przestawienie metabolizmu na nowe zwyczaje. Później to już głównie kwestia naszej silnej woli.
Nie potrzebujemy do życia innych produktów żywieniowych niż zalecone przez terapeutę. Dieta oparta na zasadach medycyny naturalnej zapewnia wszystkie niezbędne składniki, które wystarczą do utrzymania stanu równowagi i pełnego zdrowia. Jeśli mamy ochotę na coś „niezdrowego”, wynika to zazwyczaj z łakomstwa i zachcianek pokarmowych.
Niestety często zdarza się, że sama dieta nie wystarczy. Organizm wyczerpany przez chorobę objawia liczne niedobory, zaburzenia i dysfunkcje ważnych narządów wewnętrznych. Najczęściej spotykamy się z dolegliwościami środkowego ogrzewacza, czyli – w uproszczeniu – przewodu pokarmowego.
Zioła na cukrzycę i akupunktura
Medycyna chińska zaleca terapię, która wzmocni śledzionę/trzustkę, żołądek, jelita i wątrobę. W zależności od tego, jak bardzo zaawansowana jest choroba i jakie szkody cukrzyca typu 2 uczyniła do tej pory, inne narządy także mogą potrzebować wsparcia.
W medycynie chińskiej organizm ludzki to system naczyń połączonych. Zaburzenie jednego narządu pociąga dalsze konsekwencje. Terapeuta wybierze odpowiedni sposób leczenia. Najpierw skupi się na głównej dolegliwości i objawach, które najbardziej dokuczają pacjentowi. Następnie będzie kolejno wzmacniał i „naprawiał” wszystkie dysfunkcje, w zależności od indywidualnego wzorca chorobowego.
Skutecznymi metodami terapii są tu zarówno odpowiednie zioła na cukrzycę, jak i akupunktura. Oba sposoby leczenia nakierowane są na odżywienie qi, wzmocnienie niedoborów, poruszenie zastoju, usunięcie nadmiaru, co przekłada się na ogólną regulację i regenerację organizmu.
Aktywność fizyczna w leczeniu cukrzycy typu 2
Terapeuta medycyny chińskiej udzieli także wskazówek dotyczących aktywności fizycznej sprzyjającej powrotowi do zdrowia. Zalecane są umiarkowane ćwiczenia fizyczne i oddechowe dostosowane do wieku, kondycji i uwarunkowań pacjenta.
Regularna terapia w połączeniu z dietą przynosi spektakularne skutki. Aczkolwiek należy mieć świadomość, że długotrwała, przewlekła choroba, będąca wynikiem wieloletnich zaniedbań i błędów zdrowotnych, będzie wymagała długiego i konsekwentnego postępowania leczniczego. Nigdy jednak nie jest za późno.
