Cukrzyca typu 2 przybrała już rozmiary epidemii. Szacuje się, że w Polsce choruje na nią ok. 3 mln osób. Część diabetyków musi stosować zastrzyki z insuliny, wielu przyjmuje tabletki na cukrzycę obniżające poziom cukru, a ci którzy są dopiero na początku swojej drogi z tą chorobą walczą z nią głównie za pomocą zmiany stylu życia (np. zwiększając aktywność fizyczną) i odżywiania.
Spis treści
Zioła na cukrzycę – jak działają?
Dobra wiadomość jest taka, że zioła na cukrzycę, o których piszemy, mogą pomóc każdemu. Działają łagodnie, ale mają moc wspomagania leczenia cukrzycy na każdym z etapów tej choroby – dzięki nim można nawet obniżyć dawki stosowanych leków na cukrzycę czy zmniejszyć ryzyko powikłań. I są to potwierdzone badaniami naukowymi informacje.
Co więcej, zdarzyło się już (i być może ta sytuacja wkrótce nie będzie wyjątkiem), że odkrycie pewnej naturalnie występującej w roślinie substancji pomogło w opracowaniu jej syntetycznych odpowiedników. Tak właśnie było z rutwicą lekarską, z której pozyskiwano hipoglikemizujące (obniżające poziom glukozy we krwi) biguanidy, co przyczyniło się do wyprodukowania metforminy – obecnie podstawowego leku obniżającego poziom cukru, który stosowany jest na całym świecie (1).
– Preparaty roślinne powinny być szeroko stosowane również w profilaktyce cukrzycy, zwłaszcza u osób z predyspozycjami genetycznymi – twierdzi nasz ekspert dr n. farm. Jerzy Jambor. I dodaje: – Są to środki łagodnie działające, które mogą być podawane bezpiecznie przez dłuższy czas bez żadnych ubocznych skutków, jakie często wywołują leki syntetyczne.
“Substancje o działaniu hipoglikemicznym, czyli mające zdolność obniżania poziomu glukozy we krwi, wykryto w prawie stu gatunkach roślin. Oczywiście nie jest to aktywność porównywalna z działaniem insuliny, ale wyraźna i doświadczalnie potwierdzona. W wyniku rozmaitych badań rozpoznano blisko 200 takich związków. Jest to obiecujący kierunek badań, który należałoby kontynuować.”
dr n. farm. Jerzy Jambor
Zioła na cukrzycę – jakie warto zastosować?
Wytypowaliśmy dla was najlepsze zioła na cukrzycę. Oto 3 najbardziej “zasłużone” w walce z wysokim poziomem glukozy zioła na cukrzycę oraz obiecująca przyprawa, która ma coraz więcej badań potwierdzających jej przydatność dla chorujących na cukrzycę.
1. Rutwica lekarska (Galega officinalis)
Za korzystne działanie tej rośliny leczniczej w terapii osób z cukrzycą głównie odpowiadają dwie substancje:
- galegina – posiada zdolność ona obniżania poziomu cukru we krwi. Badania kliniczne wykazały, że podawanie preparatów z rutwicy chorym na cukrzycę pozwala nawet na zmniejszenie dobowej dawki insuliny.
- sole chromu – regulują one metabolizm węglowodanów w organizmie i dzięki temu obniżają poziom cukru we krwi.
Dodatkowo, zawarte w rutwicy substancje, zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę (czyli zmniejszają insulinooporność).
W aptekach i sklepach zielarskich rutwica lekarska jest dostępna w postaci sypkiej (ziele mielone lub cięte).
Można przygotować napar z rutwicy lekarskiej (1 łyżka ziela na szklankę wrzątku) i pić go 2-3 razy dziennie. Rutwica jest także podstawowym składnikiem wielu mieszanek ziołowych dla diabetyków. (2)
2. Kozieradka pospolita (Trigonella foenum graecum)
Hipoglikemiczne działanie nasion kozieradki pospolitej, opisane już setki lat temu w tradycyjnych przekazach, potwierdzono współcześnie w warunkach laboratoryjnych. Udowodniono, że dzięki obecności substancji o nazwie galaktomannany, zioła na cukrzycę, jakimi są nasiona kozieradki opóźniają opróżnianie żołądka i hamują aktywność enzymów, które rozkładają węglowodany. To sprawia, że poposiłkowy wzrost stężenia cukru we krwi jest niższy.
Jeszcze inne składniki kozieradki zwiększają uwalnianie insuliny z komórek wysepek Langerhansa (aminokwas 4-hydroksyizoleucyna) i poprawiają wrażliwość tkanek na ten hormon (zestaw polifenoli).
Hipoglikemia i hiperglikemia – objawy i pierwsza pomoc
Wykazano również, że dodanie do codziennej diety nasion kozieradki powoduje spadek średniego poziomu glukozy na czczo, a także wpływa na znaczne (nawet o połowę) zmniejszenie wydalania glukozy z moczem. By uzyskać terapeutyczny efekt wystarczy zjeść łyżeczkę nasion kozieradki (mogą być zmielone lub w postaci kleiku) przed każdym głównym posiłkiem. Co ciekawe dodatkowym, także bardzo korzystnym dla diabetyków, efektem stosowania nasion kozieradki może być obniżenie się poziomu cholesterolu we krwi. (3)
3. Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris)
Lecznicze związki zawiera naowocnia fasoli zwyczajnej, czyli po prostu strączki. Dzięki zawartości wielu związków o działaniu leczniczym wykazują one znaczne działanie hipoglikemiczne. Są nawet doniesienia, że filiżanka naparu z tej rośliny może zastąpić aż 3 jednostki insuliny! (4). Po wypiciu naparu z fasoli rośnie bowiem we krwi stężenie tego hormonu, co wpływa na obniżenie poziomu glukozy.
Oczywiście, jeśli chcemy wypróbować jej działanie, wszelkie zmiany dawkowania leków (w tym insuliny) trzeba najpierw uzgodnić ze swoim lekarzem prowadzącym!
Fasola zwyczajna zawiera także sole chromu, które regulują gospodarkę węglowodanową. Roślina ta od dawna wykorzystywana jest w medycynie tradycyjnej, a obecnie – podobnie jak rutwica lekarska – wchodzi w skład niektórych złożonych preparatów ziołowych stosowanych w leczeniu cukrzycy.
Można także kupić w aptekach suszone pocięte strąki. Wystarczy 2 łyżeczki tego ziela zalać szklanką wrzątku, zaparzać przez 10 minut i pić 2-3 razy dziennie.
„Wymienione surowce zielarskie w połączeniu z liściem pokrzywy wykazującym działanie moczopędne, żółciopędnym korzeniem mniszka lekarskiego, liściem szałwii działającym rozkurczowo i przeciwzapalnie, stanowią kompozycję ziołową, która może być stosowana jako lek pomocniczy w cukrzycy. Składniki takiej mieszanki ziołowej są nie tylko łagodnie działającymi środkami hipoglikemicznymi, skutecznie zapobiegają też częstym u chorych na cukrzycę zakażeniom dróg moczowych oraz zaparciom.”
dr n. farm. Jerzy Jambor
4. Cynamonowiec cejloński (Cinnamonum verum)
Cynamonowiec nie jest wprawdzie ziołem na cukrzycę, ale również wspiera diabetyków w walce z chorobą. Znany jako aromatyczna przyprawa do ciast i kremów ma również doskonałe działanie hipoglikemiczne.
Efekt ten został udowodniony podczas licznych badań naukowych. Przy regularnym i długotrwałym (testy trwały przez 40 dni) stosowaniu 1- 6 g cynamonu dziennie przez osoby z cukrzycą typu 2, stwierdzono u nich obniżenie się poziomu cukru we krwi na czczo o 18-29 proc.
Inne badanie wykazało obniżenie się aż o 10 proc. poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) u tych, którzy przyjmowali 3 g cynamonu dziennie. (5) Zatem można uznać, że ta lubiana przez wiele osób przyprawa, jaką jest cynamon, to, w przypadku diabetyków, połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Cynamon można przyjmować w postaci:
- naparu
- przyprawy do potraw (szczególnie warto posypywać nim szarlotkę i inne ciasta, jeśli ktoś nie potrafi odmówić sobie słodkości)
- kory do żucia po posiłku
Źródła:
- https://journals.viamedica.pl/diabetologia_praktyczna/article/view/49339/38609
- http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2016/04/pf_2016_049-054.pdf
- http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2011_185-190.pdf
- http://www.wszechnica-zywieniowa.sggw.pl/Prezentacje/slajdy_rosliny_w_cukrzycy.pdf
- Cynamon jako suplement w cukrzycy, Joanna Sajkowska, Lek w Polsce 2013
