Spis treści
Właściwości miodu – jakie składniki odżywcze kryje miód?
Smak i aromat miodu docenili już nasi najstarsi przodkowie. Podkradanie go dzikim pszczołom przedstawiono na malowidłach naskalnych sprzed 6000 tysięcy lat. Starożytni Grecy, Rzymianie i Egipcjanie oswoili pszczoły i nauczyli się je hodować, dzięki czemu mieli stały dostęp do miodu, który traktowali nie tylko jako pożywienie, ale też jako lek. Już w tamtych czasach zorientowali się, że miód ma silne właściwości bakteriobójcze i odżywcze. Hipokrates leczył nim rany i choroby wątroby.
Dziś, dzięki licznym badaniom nad miodem, wiemy, jakie substancje odżywcze są odpowiedzialne za lecznicze właściwości miodu i jego prozdrowotne działanie. Oprócz węglowodanów prostych, jak glukoza i fruktoza miód zawiera:
- kwasy organiczne
- enzymy
- aminokwasy
- olejki eteryczne
- hormony roślinne
- sporo witamin (A, C, K, PP, niemal całą grupę B, zwłaszcza kwas foliowy)
- składniki mineralne (wapń, magnez, miedź, krzem, potas)
Dodatkowo, dzięki zawartości bioflawonoidów miód poprawia wchłanianie witaminy C.
Miód Manuka
Niemal każdy gatunek miodu poprawia odporność (choć nie wszystkie w równym stopniu). Podobno wyjątkowe działanie ma słynny nowozelandzki miód manuka. Zawdzięcza to wyjątkowo dużej ilości metyloglioksalu (w skrócie – MGO). Substancja ta ma silne właściwości bakteriobójcze – działa m.in. przeciw szczepowi E. coli i gronkowcowi złocistemu.
Jest to jednak jeden z nielicznych miodów zagranicznych, które warto kupować. Ma on standaryzowany skład i certyfikaty oryginalności. Inne egzotyczne miody nie tylko mogą być fałszowane, pochodzą z niepewnych źródeł, a w dodatku zwykle zawierają mniej dobroczynnych substancji niż miody polskie.
Rodzaje miodu
A oto kilka naszych rodzimych miodów, które warto jeść:
1. Miód rzepakowy
Jeden z najpopularniejszych miodów w Polsce, ze względu na duże uprawy tej rośliny. Ma raczej mdły, bardzo słodki smak i słomkowy kolor. Bardzo szybko krystalizuje – wtedy robi się prawie biały. Podobno właśnie w tej postaci ma najsilniejsze działanie. Miód rzepakowy zastosowany zewnętrznie przyspiesza gojenie się ran. Wewnętrznie wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy.
2. Miód akacjowy
Miód akacjowy jest niemal przezroczysty i bardzo aromatyczny, bardzo długo pozostaje płynny. Warto go stosować w czasie przeziębienia, zwłaszcza u dzieci. Nie ma, co prawda, silnych właściwości antybakteryjnych, lecz znakomicie łagodzi kaszel i uspokaja. Sprawdzi się także podczas przemęczenia oraz podrażnienia żołądka, neutralizuje bowiem działanie soków trawiennych.
3. Miód gryczany
Ma barwę ciemnego bursztynu, dość mocny aromat i smak. W porównaniu z innymi miodami, miód gryczany jest mało słodki. Wypróbuj go, gdy masz problemy z naczyniami krwionośnymi (choroby krążenia, żylaki, cerę naczyniową). Zawarta w nim rutyna wzmacnia i uszczelnia ściany naczyń krwionośnych. Miód gryczany ma też sporo magnezu, który wzmacnia układ nerwowy.
4. Miód lipowy
Jasny, o niezbyt mocnym zapachu, ale dość ostrym smaku. Miód lipowy ma podobne działanie do kwiatów lipy – napotne i przeciwbakteryjne. Idealny lek na przeziębienie i grypę, a także środek wzmacniający układ krążenia.
5. Miód wrzosowy
Jest bardzo ciemny, wyjątkowo aromatyczny i ostry w smaku. Rodzimy miód wrzosowy jest rzadko spotykany i drogi. Warto go jednak kupić, bo ma jedne z najsilniejszych właściwości antybakteryjnych. Jedzony regularnie w sezonie jesienno-zimowym wzmocni organizm i zapobiegnie przeziębieniu i grypie. Działa też korzystnie na układ moczowy i pokarmowy.
6. Miód spadziowy iglasty
Wyróżnia się brunatno-szarym kolorem i żywicznym zapachem. Szybko krystalizuje i staje się bardzo twardy. Miód spadziowy iglasty ma jednak wyjątkowe działanie wzmacniające – wspomaga leczenie anemii, chorób przewodu trawiennego i moczowego. Działa wykrztuśnie i ułatwia leczenie chorób dróg oddechowych (m.in. zapalenia oskrzeli, astmy).
7. Miód spadziowy liściasty
Jest ciemnobrązowy z zielonkawym odcieniem, ma delikatny zapach, za to dość ostry smak. Miód spadziowy liściasty poleca się zwłaszcza w stanach wyczerpania fizycznego i psychicznego.
8. Miód wielokwiatowy
Miód wielokwiatowy jest najbardziej uniwersalny i ma chyba najlepszy smak (choć to, oczywiście, kwestia gustu). Jego barwa i właściwości zależą od pory roku. Miód z kwiatów wiosennych jest jasny, dodaje energii, zapobiega chorobom serca i poprawia funkcjonowanie wątroby. Miód wielokwiatowy jesienny ma ciemniejszą barwę i zawiera sporo krzemu, który poprawia stan skóry, włosów i paznokci. Po skrystalizowaniu nabiera kremowej barwy.
Zobacz również: Miód nawłociowy
Miód faceliowy – jakie ma właściwości lecznicze?
Jak rozpoznać dobry miód?
Miód świeżo wyprodukowany przez pszczoły jest płynny, ale zwykle mętny. Jest to spowodowane obecnością pyłków kwiatowych i innych zanieczyszczeń organicznych. Jeśli przed rozlaniem do słoików jest tylko filtrowany, można go uznać za produkt surowy. W takiej postaci zachowuje on najwięcej cennych składników odżywczych. Surowy miód może zacząć krystalizować nawet po kilku dniach (zależy to od gatunku). Nie zmienia to w żaden sposób jego właściwości chemicznych. Taki surowy miód dostępny jest tylko w pasiekach.
Zobacz także: Sztuczny miód
Miód, który można kupić w sklepach jest rafinowany i zwykle podgrzewany, przez co zyskuje klarowność, ale za to traci większość właściwości prozdrowotnych. Jeśli dodatkowo jest tani i ma napis “mieszanka miodów pochodzących z UE i spoza UE” możesz mieć niemal pewność, że jest to kiepskiej jakości produkt pochodzący z Chin.
Miód bywa też “podrabiany”, np. przez dodawanie skrobi lub syropu cukrowego, może też mieć za dużo wody. Dobry produkt poznasz po tym, że po nabraniu na łyżkę i wylewaniu z powrotem do słoika powstaje “górka”, a nie zagłębienie w miodzie.
Sprawdź także: https://naturalnieozdrowiu.pl/czy-miod-sie-psuje/
Jak przechowywać miód?
Miód najlepiej przechowywać w szczelnym słoiku, w ciemnym i chłodnym pomieszczeniu. Miodowi nie służy ani za wysoka, ani za niska temperatura – można go trzymać w lodówce, ale nie zamrażać. Światło też niszczy cenne substancje w nim zawarte. Miód się nie psuje – można go przechowywać i jeść nawet przez kilka lat, choć im jest starszy, tym mniejsza jego wartość terapeutyczna.
Ziołomiody – jakie właściwości ma ziołomiód? Poznaj 5 najpopularniejszych rodzajów ziołomiodów
Miód nie dla wszystkich
Miód często uważa się za naturalny słodzik, który może zastąpić rafinowany cukier. To błąd. Ponieważ składa się w większości z węglowodanów prostych, ma niemal równie wysoką jak białe kryształki kaloryczność (100 g cukru ma 409 kcal, tyle samo miodu – w zależności od gatunku nawet 369 kcal) i indeks glikemiczny (miód – 60, cukier – 70).
To sprawia, że miód w większych ilościach jest niewskazany dla diabetyków i osób, które się odchudzają. Oczywiście, jego walory zdrowotne sprawiają, że nawet dbając o linię, warto go jeść. Łyżka miodu dziennie, dodana np. do jogurtu to zdrowa przekąska, która może zastąpić słodycze. Natomiast woda z miodem ma jeszcze wyższy indeks glikemiczny niż sam miód, więc lepiej jej unikać.
Miodu w ogóle nie należy podawać niemowlętom. Może bowiem zawierać przetrwalniki groźnej bakterii – pałeczki jadu kiełbasianego. Układ odpornościowy dorosłych i starszych dzieci radzi sobie z nimi bez trudu. Jednak u dzieci poniżej 1. roku życia mogą one spowodować poważne zatrucie, a nawet śmierć.
Uwaga! Jeśli jesteś uczulona na jad pszczół, miód może również spowodować u ciebie reakcję alergiczną!
Miodowe receptury – jak jeść miód?
1. Napar z lipy i miodu na infekcje górnych dróg oddechowych
Zalej torebkę kwiatostanu lipy szklanką wrzątku i zaparzaj pod przykryciem 5 minut. Gdy przestygnie, dodaj łyżkę miodu lipowego i plasterek cytryny. Wypij przed pójściem do łóżka (działa napotnie). Sprawdź, na co jeszcze pomagają napary z lipy.
Zobacz również: Miód lawendowy
2. Kuracja miodowa na odporność
Przez 3 miesiące, zażywaj rano, na czczo po łyżce wybranego miodu (dawka dla dzieci to łyżeczka od herbaty). Miód najlepiej działa solo – jego wchłanianie rozpoczyna się już w jamie ustnej, więc gdy nie jest “zanieczyszczony” dodatkiem chleba czy twarogu, zadziała lepiej.
Uwaga! Do niedawna uważano, że lepszą bioprzyswajalność ma miód rozpuszczony w wodzie. Badania wykazały jednak, że pijąc wodę z miodem, tracimy to, co w miodzie najważniejsze – stymulujące układ immunologiczny hormony. Są one nierozpuszczalne w wodzie – po wymieszaniu z nią miodu, osiadają na ścianach naczynia i nie wchłaniają się do organizmu.
3. Maseczka z miodem przeciwtrądzikowa i ujędrniająca
Wymieszaj 2 łyżki miodu z łyżką soku z cytryny i nałóż na twarz i szyję, omijając okolice oczu (możesz za to posmarować usta). Po 20 minutach zmyj letnią wodą. Stosuj 2 razy w tygodniu.
Zobacz także: Nalewka z miodu – dobra na rozgrzewkę