Spis treści
Jak zminimalizować ryzyko zatrucia pokarmowego u dzieci?
- Przyczyną letnich zatruć bardzo często jest bakteria salmonella. Źródłem zakażenia nią może być żywność pochodzenia zwierzęcego – jajka, mięso, mleko. Zakażenia unikniemy jeśli przed spożyciem produkty te podgrzejemy do przynajmniej 60 stopni C. A więc mleko warto przegotować, mięso i jajka przed spożyciem upiec lub ugotować. Uwaga! Jeśli robimy jajecznicę, skorupki jajek trzeba przed rozbiciem umyć w ciepłej wodzie, a następnie zanurzyć na 10 sekund we wrzątku.
- Kupując w sklepie lody zwracajmy uwagę nie tylko na ich przydatność do spożycia (data na opakowaniu), ale także na to, czy nie wyglądają na ponownie zamrożone. Jeśli opakowanie lodów albo same lody pokrywa szron, oznacza to, że jakimś momencie doszło do ich odmrożenie (np. dlatego, że ktoś zostawił niedomkniętą zamrażarkę.
- Starannie wybierajmy miejsca, w których stołujemy się podczas urlopu. Nie jest łatwo rozpoznać, czy w danym lokalu dochowuje się zasad higieny, ale jest kilka sygnałów, które mogą o tym świadczyć. Omijamy z daleka te, w których unosi się nieprzyjemny zapach (np. frytury), obrusy lub stoły nie są pierwszej świeżości, a także te w których toalety nie wyglądają na wystarczająco często sprzątane.
- Najskuteczniejszy środek zapobiegający zatruciu pokarmowemu, to jak najczęstsze mycie rąk. Dzieci zazwyczaj dotykają rączkami wszystkiego, co je interesuje, a potem wkładają je do buzi. Jeśli więc nie chcesz by twój maluch chorował, pilnuj, by mył ręce nie tylko przed jedzeniem i po wyjściu z toalety, ale także po zabawie w piasku, głaskaniu zwierzęcia i zabawie z innymi dziećmi.
- Warto także zwrócić uwagę na to jak przechowujemy żywność. W temperaturze pokojowej (która latem jest dużo wyższa niż zimą) jedzenie szybko się psuje. Dotyczy to w szczególności produktów takich jak mleko, mięso czy ryby – dlatego trzymamy je lodówce, nawet jeśli mają tam spędzić tylko godzinę czy dwie. Trzeba też pamiętać, by te produkty które nie wymagają niskiej temperatury do zachowania świeżości zabezpieczyć przed owadami, a szczególne przed muchami, które mogą przenosić bakterie.
- Nie zapominajmy też o myciu i obieraniu owoców przed jedzeniem. Przetarcie chusteczką czy rękawem nie wystarczy, by pozbyć się bakterii i pozostałości środków ochrony roślin stosowanych przy uprawie.
Jak leczyć zatrucie pokarmowe u dziecka?
Jakie są sprawdzone sposoby na zatrucie pokarmowe? Trzeba dużo pić! Bakterie, które system odpornościowy dorosłego zwalczy z łatwością, u malucha mogą wywołać biegunkę albo wymioty.
Zatrucie bakteryjne u dziecka objawia się:
- kurczowymi bólem brzucha
- wymiotami
- i/lub biegunką
Jeśli przyczyną dolegliwości są wirusy zazwyczaj pojawia się tylko biegunka i ból brzucha, który nie jest aż tak silny jak przy zatruciu bakteryjnym.
Zarówno przy zakażeniu wirusowym, jak i bakteryjnym mogą się też pojawić gorączka i osłabienie. Gdy takie symptomy wystąpią, najważniejszą rzeczą jest podawanie maluchowi odpowiedniej ilości płynów, bo wymioty i biegunka powodują odwodnienie organizmu (sprawdź: objawy odwodnienia u dziecka).
Przy biegunce należy podawać dziecku 2-3 razy więcej płynów niż zwykle. Najlepszym wyborem będzie lekko osolona woda albo herbatki ziołowe np. z mięty lub rumianku. Dobrym pomysłem są także elektrolity dla dzieci dostępne w aptekach (np. Orsalit, Enteromax Elektrolity).
Gdy dziecko męczą wymioty, napoje podajemy w małych ilościach ale często i regularnie – co 10 minut. Gdy wymioty ustępują zwiększamy ilość płynu do dwóch łyżeczkę, ale nadal podajemy go co 10 minut. Od wody lepsza będzie w tym przypadku niezbyt mocna herbata (zawiera garbniki, które chronią błonę śluzową).
Herbata powinna być także słodka (dwie łyżeczki na szklankę), bo cukier, którego zazwyczaj należy unikać, w tym przypadku jest lekarstwem. Glukoza to energia, a organizm wyczerpany walką z chorobą bardzo jej potrzebuje, a jeśli jej nie dostarczymy może zacząć czerpać z własnego tłuszczu, czego rezultatem będzie powstanie ciał ketonowych i nasilenie się wymiotów.
Czy stosować u dziecka leki przeciw biegunce i wymiotom?
Wielu rodziców, gdy dziecko ma biegunkę albo gdy wymiotuje, natychmiast podaje mu środki powstrzymujące te objawy (tzw. leki przeciwbiegunkowe). To błąd. Wymioty i biegunka to sposoby, w jakie organizm stara się pozbyć chorobotwórczych drobnoustrojów z przewodu pokarmowego.
W tym przypadku powstrzymanie symptomów może więc mieć efekt odwrotny od zamierzonego, choroba zamiast szybko się skończyć, będzie trwała dłużej, bo bakterie, które ją wywołały, pozostaną w organizmie.
Co pomoże w złagodzeniu biegunki u dziecka?
- probiotyki, które wspomogą odbudową flory bakteryjnej przewodu pokarmowego
- węgiel leczniczy, który przez swoje właściwości adsorbcyjne , wchłania patogeny i wydzielinę zapalną
- homeopatia, taka jak np. homeopatyczne arsenicum album, aloe, podophyllum – pomocne są przy częstych wypróżnieniach (np. kilkanaście w ciągu doby). Z kolei przy wymiotach pomóc może homeopatyczna ipeca. Natomiast gdy dziecko jest osłabione wymiotami lub biegunką warto dodatkowo wspomóc malucha homeopatyczną china rubra
- naturalne leki – wywar z suszonych czarnych jagód (3 łyżki jagód zalewamy dwiema szklankami wrzątku i gotujemy przez 10 min.). Pomocne będą też ziołowe herbatki – np. z mięty (nie podajemy jej przy wymiotach, bo może je nasilić), liści jeżyn albo krwawnika pospolitego
Dieta przy zatruciu pokarmowym u dzieci
Gdy objawy zatrucia pokarmowego u dziecka są gwałtowne, nie dajemy maluchowi nic do jedzenia. Gdy zaczynają ustępować możemy podać kleik z ryżu lub kaszy manny. Jeśli stan dziecka dalej ulega dalszej poprawie, do jadłospisu wprowadzamy:
- przecierane zupki (np. z ziemniaków i marchewki)
- gotowane na gęsto drobne kasze albo ryż z dodatkiem przetartego gotowanego jabłka
- pulpety z mięsa drobiowego z gotowanymi warzywami
Dieta lekkostrawna powinna być stosowana także przez kilka dni po ustąpieniu objawów, gdy układ pokarmowy malucha jeszcze się regeneruje.
Warto pamiętać, by wykluczyć z niej produkty, takie jak mleko i jego przetwory (bo podczas zatrucia uszkodzeniu ulega mechanizm produkcji enzymów trawiących laktozę) oraz surowe warzywa i owoce, bo zawarta w nich fruktoza i niestrawne oligosacharydy działają drażniąco na jelita.
Kiedy z dzieckiem do szpitala?
- Jeśli dojdzie do odwodnienia u dziecka – jego objawami są skąpe oddawanie moczu (u dzieci młodszych można to poznać po tym, że pieluchy są suche pieluchy przez trzy godziny albo dłużej, u starszych – sygnałem alarmowym jest odwiedzanie toalety w odstępach ponad sześciogodzinnych). Inne niepokojące objawy to apatia, senność, spierzchnięcie ust, karminowy kolor ust, podążenie oczu i bladość skóry.
- Gdy objawy zamiast ustępować wciąż się nasilają. Np. wymioty stają się coraz bardziej gwałtowne, pojawia się w nich krew lub żółć, stolce są tryskające, pojawia się w nich krew.
