Spis treści
Coś mi strzyka w kościach – czy to groźne?
Czy sam fakt, że w czasie ruchu słyszymy dźwięki z naszych stawów wskazuje na problem? Odpowiedź jest prosta: nie. W świecie medycyny mówi się, że sam dźwięk słyszany w czasie ruchu w stawie jest „niemy diagnostycznie”, innymi słowy – nie jest objawem tego, czy rozwija się jakieś schorzenie.
Aby strzelające stawy i strzelające kości mogły wzbudzać uzasadniony niepokój, muszą łączyć się z innymi objawami.
Do innych objawów zaliczamy:
- ból
- zaczerwienienie
- podwyższenie ciepłoty pobliskich tkanek
- zmianę koloru skóry w okolicy stawu
Dopiero pojawienie się któregoś z tych symptomów może zwiastować chorobę.
Zespół bolesnego barku – skąd się bierze i jak go leczyć?
Czy strzelanie palcami wywołuje artretyzm?
Skoro w świetle nauki sam dźwięk dobiegający z naszych stawów nie stanowi powodu do niepokoju, często słyszaną przestrogę „nie strzelaj palcami! Dziadek strzelał i miał artretyzm!” – możemy włożyć między bajki. Obecnie wiadomo, że strzelanie palcami nie wpływa negatywnie na kondycję stawów. Związek między „strzelaniem w kościach” a występowaniem reumatyzmu jest przypadkowy i nie potwierdzają go istotne statystycznie badania.
Sytuację świetnie obrazuje historia dr. Donalda Ungera, który w 2009 dostał Ig-Nobla za badania nad trzaskaniem palcami (Ig-Noble to humorystyczne odpowiedniki Nagród Nobla za prace naukowe, które najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia oraz odkrycia, które nie mogą lub nie powinny być powtarzane, przyznawane przez czasopismo Annals of Improbable Research, Wikipedia).
Ten lekarz z Kalifornii przez 50 lat specjalnie trzaskał i wyłamywał palce tylko jednej dłoni. Naukowiec wyliczył, że w czasie trwania eksperymentu trzasnął palcami lewej dłoni ok 36,5 tys. razy. Wykonano badania obrazowe obydwu dłoni i nie znaleziono żadnych istotnych różnic między nimi. Nie znaleziono również zmian w kierunku artretyzmu bądź innych zaburzeń lub uszkodzeń.
Łokieć tenisisty – jak się objawia schorzenie i jak je leczyć?
Strzykanie w stawach – dlaczego staw trzeszczy i stuka?
Trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o źródło odgłosów płynących ze stawów. Owszem, dźwięki w stawie mogą pochodzić z ocierania się od siebie powierzchni stawowych lub kostnych, szczególnie jeśli wiadomo, że mamy do czynienia z sytuację patologiczną. Nie jest to jednak reguła i nie warto każdego chrupania w kolanie kojarzyć z degeneracją stawu.
Szukając odpowiedzi na pytanie o źródło strzykania w stawach, nauka przygląda się teorii związanej z pęcherzykami gazów. W mazi stawowej, w wyniku przesuwania się płynu, regularnie powstają pęcherzyki z gazem. Jedna z teorii zakłada, iż charakterystyczny dźwięk wydobywa się wtedy, kiedy pęcherzyk z gazem zapada się (zostaje zgnieciony podczas wzrostu ciśnienia w jamie stawu).
Najnowsze badania z wykorzystaniem rezonansu magnetycznego wskazują jednak, że słyszalny trzask powstaje wcześniej – już w momencie powstawania pęcherzyka. Rozciągana maź stawowa pęka i w miejscu szczeliny z trzaskiem powstaje pęcherzyk. Zjawisko to określa się mianem kawitacji. Trzaski związane z kawitacją kojarzą się głównie z palcami, ale występują również w kolanie.
Staw kolanowy wypełnia lepka maź stawowa. W trakcie ruchu powierzchnie stawowe przemieszczają się względem siebie, wskutek czego powstaje różnica ciśnień w przedziałach stawu kolanowego. Obszary o niższym ciśnieniu zasysają maź, która zanim zdąży się przemieścić, zostaje rozciągnięta.
W ten sposób powstaje pęcherzyk powietrzny oraz słyszalny trzask. Jest to normalne zjawisko, szczególnie po dłuższym okresie bezruchu i nie trzeba się go obawiać.
Ból kolana – jakie mogą być przyczyny?
Strzykanie w kościach: klika, pyka, nie boli… ale przeszkadza
Pomimo tego, iż od strony medycznej problem bezbolesnych dźwięków w stawach nie istnieje, dla niektórych osób wciąż stanowi on nieprzyjemne doznanie. Podejmując próbę rozwiązania problemu warto działać racjonalnie i podejść do problemu na kilku polach, zaczynając od najważniejszych.
Chcąc pozbyć się trzasków w stawach, warto spróbować poprawić ich kondycję. Pierwszą rzeczą o jakiej należy pomyśleć jest właściwe odżywienie powierzchni stawowych. Stawy nie są odżywiane przez układ krwionośny, natomiast posiadają proteoglikany, czyli komórki które działają ja gąbka.
Dzięki proteoglikanom regeneracja i odżywienie stawów odbywa się przez zasysanie płynu z mazi stawowej. Najlepszym sposobem na zwiększenie produkcji mazi stawowej jest aktywność fizyczna. Dlatego pierwszym krokiem w naszym działaniu powinno być ustalenie właściwego poziomu aktywności fizycznej.
Jednocześnie warto pamiętać o odpowiedniej regeneracji i dostosowaniu treningu do swoich potrzeb. Jeżeli naszym priorytetem jest zdrowie, powinniśmy dobrać ilość godzin spędzonych na trenowaniu do naszych indywidualnych potrzeb. Niestety możliwa jest także odwrotna sytuacja – kiedy trenujemy za dużo, nasze stawy narażone są na kontuzję.
Właściwe programowanie treningu powinno polegać na obserwacji swojego ciała i stopniowym wprowadzaniu małych zmian. Jeżeli trudno nam podjąć decyzję o wyborze formy bądź intensywności ruchu, warto skonsultować się z fizjoterapeutą lub trenerem osobistym.
Jeżeli zadbaliście o regularny ruch, warto przyjrzeć się swojemu nawodnieniu i odżywaniu. Mimo, że jest to oczywiste, wiele osób zapomina o właściwym nawodnieniu w ciągu dnia. Dla prawidłowego funkcjonowania stawów należy zadbać odpowiednią podaż wody. Optymalna ilość spożywanej dziennie wody jest indywidualna dla każdego człowieka i zależy od szeregu czynników.
Nasze zapotrzebowanie na wodę w dużej mierze reguluje pragnienie, dlatego z praktycznego punktu widzenia należy wyposażyć się w butelkę i mieć ją zawsze pod ręką. Jeżeli mamy jakiekolwiek problem ze zdrowiem, warto wykonać podstawowe badania w porozumieniu z dietetykiem, a następnie uzupełnić naszą dietę o konieczne mikro i makro składniki i ewentualnie pomyśleć o suplementacji.
Na samym końcu naszych działań powinno znaleźć się przyjmowanie preparatów farmakologicznych mających poprawić kondycję powierzchni stawowych (sprawdź: czy suplementy wapnia są zdrowe) – zawsze w porozumieniu z lekarzem.
Bóle krzyża – skąd się biorą i jak je leczyć?
Strzelające stawy: klika, pyka i czasem boli
Jeżeli dźwiękom wydawanym przez stawy towarzyszy jednocześnie ból, warto skonsultować się ze specjalistą. W zależności od sytuacji możemy udać się do lekarza lub fizjoterapeuty.
- DO LEKARZA. Jeżeli okolica stawu jest cieplejsza niż reszta ciała, czerwona, spuchnięta, a ruchom towarzyszy ból, należy spotkać się z lekarzem. Prawdopodobnie, z jakiegoś powodu w obrębie bolącego stawu występuje stan zapalny i warto wykonać szerszą diagnostykę. Ortopeda pomoże również wyjaśnić, czy nasze dolegliwości dotyczą jednego stawu, czy problem ma charakter reumatyczny i wymaga leczenia.
- DO FIZJOTERAPEUTY. Jeżeli nasze dolegliwości trwają dłużej i ból występuje przy konkretnej czynności np. podczas biegania, albo w czasie jakiegoś ćwiczenia na siłowni, bądź gdy wykonujemy dany ruch w pracy, swoje kroki skierujmy do fizjoterapeuty. Jako specjalista od ruchu fizjoterapeuta oceni, czy dźwięk i ból wynikają np. z ocierania struktury ścięgnistej o strukturę kostną.
Zespół trzaskającego biodra
Świetnym przykładem takiej sytuacji jest tzw. zespół trzaskającego biodra. Trzask pojawiający się w okolicy pachwiny może być spowodowany przez przesuwanie się mięśnia biodrowo-lędźwiowego po krętarzu kości udowej. W wyniku ciągłego tarcia może dochodzić do podrażnienia kaletki biodrowo-grzebieniowej.
Kaletki to struktury, które przypominają poduszeczki wypełnione płynem, których zadaniem jest oddzielanie od siebie warstw tkanek i umożliwienie im ślizganie się.
Drugą sytuacją, w której powstaje charakterystyczny dźwięk jest przeskakiwanie napinacza powięzi szerokiej nad wyniosłością biodrowo-udową. Przeciążenie w tym rejonie może doprowadzić do bólu w kaletce krętarzowej.
Grupą objętą ryzykiem występowania tzw. trzaskającego biodra są biegacze, jogini i tancerze oraz zawodnicy sportów walki.
Praca z trzaskającym biodrem wymaga mądrych decyzji i dobrej współpracy między pacjentem a fizjoterapeutą. Może okazać się, że konieczny będzie odpoczynek i redukcja obciążeń, żeby uniknąć iniekcji przeciwzapalnych.
Niekiedy jednak nie ma możliwości uniknięcia wsparcia farmakologicznego i wówczas do zespołu warto włączyć lekarza ortopedę.
Strzelające stawy – co musisz wiedzieć?
- Stawy w trakcie ruchu wydają rozmaite dźwięki, jednak większość z nich nie oznacza niczego szczególnego i nie warto się nimi przejmować.
- Nawet jeśli dźwiękom towarzyszy lekki ból to jeszcze nie jest powód do paniki. Zasięgnijmy porady ekspertów, żeby ustalić czy dźwięk ma związek z bólem i w jakiej kondycji jest nasz staw.
- Pamiętajmy, że problemem dla stawu jest stan zapalny, a nie zmiany zwyrodnieniowe. Mamy je wszyscy i nie zawsze są przyczyną bólu.
- Dbajmy o aktywność fizyczną, nawodnienie oraz właściwe odżywianie.
- Dodatkowo w przypadku występowania dolegliwości można wspomóc się suplementacją doustną lub wiskosuplementacją, czyli zastrzykiem ze stężonego kwasu hialuronowego.
Źródła:
- Canale T.S., Beaty J.H.: Campbell’s operative orthopaedics. Wyd. 11. Mosby Elsevier, 2008
- Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003
