Spis treści
Witamina C – kwas askorbinowy
Witamina C, czyli kwas askorbinowy, to związek, który pomimo zdumiewająco prostej struktury chemicznej, odgrywa niezwykle ważną rolę w organizmie człowieka. Należy pamiętać, że człowiek nie potrafi samodzielnie wytwarzać tej witaminy i w związku z tym musi dostarczać ją z zewnątrz, razem z pożywieniem lub suplementami diety. Współcześnie dzienne średnie zapotrzebowanie dorosłej osoby na witaminę C szacuje się na od 60 mg u kobiet, poprzez 90 mg u mężczyzn, do 100 mg u osób palących papierosy.
Istnieje jednak wiele opinii sugerujących, że taka skromna ilość tak istotnego dla wszystkich procesów życiowych związku, jest zdecydowanie za niska, zaś minimalna ilość potrzebna nam do właściwego funkcjonowania i dobrego samopoczucia, to przynajmniej 600 mg lub nawet więcej witaminy C na dzień.
Z książki „Principles of Medical Biochemistry”, autorstwa cenionych profesorów Gerharda Meisenberga i Williama Simmonsa, możemy dowiedzieć się, że nasi przodkowie w swoich naturalnych warunkach, jedząc głównie chude mięso, warzywa i owoce, dziennie dostarczali sobie około 600 mg witaminy C z pożywienia.
Doktor Linus Pauling, znany badacz witaminy C był przekonany, że przyjmując codziennie od 3 do nawet 12 gramów tej witaminy, można przedłużyć znacznie swoje życie, a także zapobiec rozwojowi wielu chorób.
Jak to się ma do współcześnie ustalonego DRI (dzienne zalecane spożycie), wynoszącego zaledwie 100 mg witaminy C?
Jeśli w okresie sprzed setek lat, w czystym i nieskażonym cywilizacją środowisku, żywiąc się naturalnym pożywieniem bez obecności konserwantów, barwników, ulepszaczy i innych związków chemicznych, nasi przodkowie potrzebowali w diecie 600 mg witaminy C, to jakim cudem dziś ma nam wystarczyć zaledwie 100 mg…?
Możemy więc z dużą dozą prawdopodobieństwa założyć, że większość osób nie dostarcza sobie wraz z pożywieniem takiej ilości witaminy C, jakiej ich organizm naprawdę potrzebuje. Niedobory tego niezbędnego związku mogą się manifestować poprzez szereg różnorodnych objawów. Dziś już wiadomo, że witamina C nie tylko wzmacnia odporność. Jest ona potrzebna praktycznie wszystkim narządom: wpływa na serce i krążenie, chroni przed licznymi chorobami przewlekłymi, wspiera metabolizm i podnosi poziom energii. Nawet niewielkie jej braki powodują liczne szkody dla zdrowia.
Objawy niedoboru witaminy C
Poniżej znajdziesz najważniejsze z objawów, które mogą świadczyć o tym, że masz niedobór witaminy C.
1. Stan zapalny dziąseł
Rozpulchnienie dziąseł i ich krwawienie, które najczęściej dokucza nam podczas mycia zębów, to dobitna oznaka niedoboru witaminy C. Zarówno dziąsła, jak i zęby potrzebują sporej ilości tego związku dla zachowania dobrej kondycji. Witamina C wzmacnia tkankę nabłonkową, obecną na dziąsłach i chroniącą ją przed bakteriami.
Gdy zabraknie jej działania ochronnego, dziąsła są jakby otwarte na wszelkie czynniki zewnętrzne i bardziej wrażliwe, przez co łatwo je zranić. Dlatego krwawią, gdy szczotkujemy zęby. Zbyt niski poziom witaminy C powoduje nie tylko uszkodzenie dziąseł, lecz również zębów. Może doprowadzić do chwiania się i wypadania zębów.
2. Kiepska kondycja włosów
Jeśli włosy są zbyt suche lub wręcz odwrotnie, nadmiernie się przetłuszczają, obserwujesz dużo rozdwojonych końcówek, włosy słabo rosną, są cienkie i łamliwe, może to także świadczyć o niedoborze witaminy C. Biorąc pod uwagę fakt, że związek ten odgrywa kluczową rolę dla wszystkich istotnych dla życia narządów, w pierwszej kolejności będzie on trafiał do tych właśnie najważniejszych miejsc w organizmie.
Najpierw wykorzysta go serce, tętnice, mózg, potem wątroba itd. Jeśli jest go za mało, dla włosów już nie wystarczy. W efekcie stan włosów się stopniowo pogarsza. Warto wiedzieć, że większa ilość witaminy C wpływa pobudzająco na porost włosów! Dzieje się tak dlatego, że witamina C pomaga we wchłanianiu żelaza z pożywienia, a brak żelaza spowalnia wzrost włosów i przyśpiesza ich wypadanie.
3. Sucha, szorstka i zaczerwieniona skóra
To jeden z najbardziej powszechnych objawów zbyt małej ilości witaminy C w organizmie. Wskutek tego niedoboru dochodzi bowiem do upośledzenia syntezy kolagenu. Kolagen zaś jest potrzebny w celu utrzymania zdrowej, pięknej i młodej skóry. Nazywany jest białkiem młodości. Odpowiada za jędrność, elastyczność i gęstość skóry. Kwas askorbinowy jest zaś niezbędny do jego produkcji.
4. Łatwość tworzenia się siniaków
Niedobór witaminy C skutkuje również osłabieniem naczyń włosowatych, które zaczynają łatwo pękać i wynaczyniać się nawet wskutek niewielkiego uderzenia. Często nawet nie wiemy, skąd się wzięły liczne siniaki, które się pojawiają w różnych miejscach.
5. Wolniejsze gojenie się ran
Wskutek niedoboru kwasu askorbinowego rany słabo się goją, a nawet niewielkie zacięcia lub zadrapania utrzymują się ponad tydzień, zanim zaczną się zabliźniać. Witamina C pomaga tkance łącznej związać się z miejscem, w którym nastąpiło przecięcie skóry i zranienie. Jest niezbędna w celu naprawiania, odnowy i regeneracji tkanek organizmu.
6. Ból i obrzęk stawów
U osób z niskim spożyciem witaminy C może dojść do rozwoju stanu zapalnego w obrębie stawów. Są one narażone na większe ryzyko dolegliwości stawowych w porównaniu do osób, które spożywają dużo witaminy C w diecie, są również bardziej podatne na uszkodzenia chrząstek i złamania kości.
7. Osłabienie odporności
Niedobór witaminy C sprzyja większej podatności na wszelkiego rodzaju infekcje, łatwiej więc w tym stanie złapać przeziębienie czy grypę. Witamina C pomaga organizmowi wytwarzać białe krwinki, czyli komórki układu immunologicznego, zwalczające szkodliwe wirusy i bakterie.
Ciekawostka! Witamina C nie jest lekiem na przeziębienie (sprawdź: dlaczego specjalista medycyny chińskiej nie zaleci ci witaminy C podczas przeziębienia). Jej przyjmowanie w trakcie infekcji nie spowoduje ani szybszego wyleczenia ani złagodzenia objawów. Związek ten może spełnić swoje zadanie jedynie w profilaktyce przeziębień, ponieważ właściwy jego poziom w organizmie odpowiada za prawidłową odporność i dobre funkcjonowanie układu immunologicznego.
8. Niski poziom energii
Co wynika z ogólnego osłabienia i zmniejszenia siły mięśniowej. Osłabienie zauważalne jest na poziomie fizycznym oraz umysłowym, bowiem mózg także potrzebuje właściwej ilości witaminy C do prawidłowej pracy.
Niedobór witaminy C z czasem skutkuje więc ospałością i problemami z koncentracją w ciągu dnia, natomiast nocą może prowadzić do problemów z zasypianiem i brakiem odpowiedniej ilości regenerującego snu. W związku z czym tworzy się efekt błędnego koła, bowiem jeśli jesteśmy chronicznie niewyspani, łatwo wówczas o syndrom przewlekłego zmęczenia.
9. Anemia
Witamina C w istotny sposób zwiększa przyswajalność żelaza w organizmie. jeśli zatem jej brakuje, zabraknie również tego cennego pierwiastka, w związku z czym może dojść do stopniowego rozwoju niedokrwistości, co następnie skutkuje ogólnym osłabieniem, brakiem siły, utratą apetytu, sił witalnych i sennością.
10. Zaburzenia układu krążenia
Niedobór witaminy C sprzyja osłabieniu naczyń krwionośnych, które stają się mniej elastyczne i trwałe. Tętnice gorzej dotleniają serce, mózg, jelita i resztę organizmu, co skutkuje zwiększonym ryzykiem rozwoju nadciśnienia, miażdżycy, udaru, cukrzycy. Żyły stają się bardziej kruche i łatwiej pękają, co się objawia siateczką popękanych naczyniek włosowatych (pajączki) oraz zaburzeniami krążenia żylnego (żylaki, hemoroidy).
Co warto wiedzieć o witaminie C?
Aby witamina C wykazywała w pełni swoje biologiczne działanie, dobrze się wchłaniała w organizmie, skutecznie docierała do wszystkich, nawet tych mniej ważnych życiowo tkanek (włosy, paznokcie, zęby) oraz pozostawała w ustroju przez odpowiedni czas, powinno się ją spożywać w możliwie jak najbardziej naturalnej postaci.
Jej najbardziej wydajna postać jest aktywna w kompleksie razem z innymi naturalnymi składnikami, takimi jak: hesperydyna, rutyna, inne bioflawonoidy, witamina PP oraz wiele innych związków, w obecności których witamina C wykazuje lepsze wchłanianie i silniejsze działanie wewnątrz organizmu.
Takie kompleksy występują w postaci naturalnej w owocach i warzywach. Najwięcej ich znajdziemy w takich produktach jak:
- dzika róża
- acerola
- czarna porzeczka
- papryka
- brukselka
- natka pietruszki
- brokuły
Zawierają one o wiele więcej cennego kwasu askorbinowego niż powszechnie uznawane za główne jego źródło cytrusy.
Jeśli nie jesteśmy w stanie dostarczać odpowiedniej ilości witaminy C z pożywieniem, należy wspomóc się suplementami diety. Pamiętajmy jednak, że wyizolowany, czysty kwas askorbinowy nie spełni dobrze swojej funkcji. Dlatego poszukajmy takich preparatów, w których witamina C występuje razem z innymi, wspomagającymi ją związkami o działaniu przeciwutleniającym, przeciwzapalnym, ochronnym i uszczelniającym naczynia krwionośne.
