Spis treści
1. Złamane serce? To wcale nie mit!
Zdarza się, że do szpitala trafiają osoby z objawami podobnymi do zawału serca:
- szarpiący ból w klatce piersiowej
- przyspieszony oddech
- spadek ciśnienia
- bladość
- zaburzenia świadomości
Zdarza się, że dochodzi wręcz do nagłego zatrzymania krążenia na skutek migotania komór. EKG pokazuje zmiany, takie jak przy zawale.
Ale lekarze są zdziwieni, ponieważ podczas badań nie widzą przyczyny, które jest najczęstszą przyczyną zawału: naczynia wieńcowe są drożne, ani śladu miażdżycy. Często okazuje się wtedy, że pacjent, a raczej pacjentka – bo to problem częściej spotykany u kobiet – przeżyła tego samego lub poprzedniego dnia jakiś silny stres np. zmarł jej ktoś bliski lub opuściła ją ukochana osoba. Wyrzut hormonów stresu do naczyń wieńcowych był w tym czasie tak silny, że niemal dosłownie uderzył ją prosto w serce.
Chorobę tę nazywa się zespołem złamanego serca (inaczej zespołem takotsubo lub zespołem akinetycznym). Takie cierpiące, pęknięte z żalu serce leczy się zgoła inaczej niż zawał serca. Oprócz leków uspokajających podanych przez lekarzy, najlepszymi medykamentami jest spokój, troska, ciepło i miłość okazane przez bliskich.
Choroby układu krążenia
2. Serce po przeszczepie pamięta dawcę
Na pewno widziałaś filmy, w których osoba z przeszczepionym sercem nagle zaczyna sobie przypominać zdarzenia z życia dawcy, poznawać jego bliskich. Wbrew pozorom jest w tej romantycznej wizji trochę prawdy.
Dr J. Andrew Armour w opublikowanej w latach 90. książce „Neurokardiologia”, udowadnia, że serce człowieka ma skomplikowany system nerwowy, który nazywa „małym mózgiem”. Odbiera on, wysyła i przetwarza informacje, które trafiają do centralnego układu nerwowego. Jak dowiedli inni naukowcy, m.in. z Instytutu HeartMath, nasze serce do tego stopnia bywa samodzielne, że może wręcz zignorować informacje płynące z mózgu i podjąć własną decyzję!
Zapisuje też różne przeżycia i doświadczenia. Niektóre z nich trafiają do biorcy nawet po transplantacji. Słuchajmy więc podszeptów serca, intuicji, czasami przekazują nam wiedzę, której „mędrca szkiełko i oko” nigdy nie pojmie.
3. Serce bije zbyt szybko? Uspokój je… staniem na jednej nodze
To fakt potwierdzony naukowo, choć rzeczywiście na pierwszy rzut oka brzmi niedorzecznie.
Jeśli staniesz na jednej nodze, ośrodek równowagi w mózgu natychmiast odbierze ten sygnał jako żółte, ostrzegawcze światło – zagraża ci niebezpieczeństwo, możesz upaść i zrobić sobie krzywdę. Centralny układ nerwowy zaczyna więc koncentrować się na tym co najważniejsze, czyli na odzyskaniu stabilności fizycznej. Niejako przy okazji przywraca podobną równowagę także twoim emocjom.
Nie wierzysz? Wypróbuj ten sposób, gdy naprawdę bardzo się zdenerwujesz. Serce w stresie wali jak szalone, oddech przyspiesza. Jeśli znajdziesz się w takiej sytuacji stań na jednej nodze i licz od 24 do zera. Potem zmień nogę i odliczaj od 0 do 24. Praca serca powinna szybko zwolnić a oddech się uspokoić. Ale na wszelki wypadek podczas tego eksperymentu podeprzyj się o stół czy ścianę, żebyś rzeczywiście nie upadła!
Troszcz się o swoje serce!
Co roku kontroluj ciśnienie tętnicze, sprawdzaj poziom cholesterolu i cukru we krwi. Jeśli stężenie cholesterolu podczas ostatniego badania profilaktycznego było prawidłowe, ponów test za trzy lata, jeśli graniczne (np. 185 mg/dl) zbadaj go za dwa lata, a jeśli wynik odbiegał od normy: za rok.
5 najważniejszych badań profilaktycznych, które powinnaś zrobić przynajmniej raz w roku
4. Zdrowie serca zależy od stanu zębów
Naukowcy potwierdzają, że osoby nieoczyszczające regularnie zębów z kamienia (także tego zalegającego pod linią dziąseł) są o wiele bardziej zagrożone wystąpieniem udaru i zawału serca. Otóż w kamieniu namnażają się bakterie beztlenowe wywołujące stan zapalny przyzębia, czyli miękkich tkanek otaczających zęby.
Z rozpulchnionych, podrażnionych dziąseł poprzez naczynia krwionośne wiedzie prosta droga do dalszych części organizmu. Bakterie docierają nawet do odległych narządów, takich jak serce, nerki, płuca czy mózg. Tam wywołują stany zapalne, które mogą doprowadzić do zawału serca czy udaru.
Dlatego najlepiej raz na pół roku kontroluj stan dziąseł i poddawaj się u stomatologa zabiegowi skalingu, czyli fachowego oczyszczania z kamienia za pomocą ultradźwięków. Używaj też płukanek do ust z chlorheksydyną, która zwalcza płytkę nazębną.
5. Osoby, których serce bije szybko, żyją krócej
Jeśli prowadzisz stresujący tryb życia, nie potrafisz się relaksować, jesteś w ciągłym pędzie, prawdopodobnie twoje – wiecznie napędzane hormonami stresu – serce bije zbyt szybko. Kardiolodzy potwierdzają, że przyspieszone tętno to niemal choroba cywilizacyjna i dotyka nawet bardzo młodych ludzi. Tymczasem zbyt szybkie bicie serca, może skrócić życie o wiele lat (nawet o 30)!
Jeśli chcesz sprawdzić jak szybko bije twoje serce, rano, tuż po przebudzeniu przyłóż dwa palce do wewnętrznej strony nadgarstka (między kością i ścięgnem, tam gdzie znajduje się tętnica). Licz uderzenia przez 15 sekund. Pomnóż otrzymaną liczbę przez 4. Otrzymany wynik to twój puls, czyli tętno spoczynkowe.
Prawidłowy wynik nie powinien przekroczyć 70 uderzeń serca na minutę. Jeśli twoje serce bije zbyt szybko np. 130 razy na minutę, zgłoś się do lekarza. Warto wykonać zalecone badania, sprawdzić, co można zrobić, by odciążyć serce i pomóc mu wrócić do równowagi.
Wiśniówka na zdrowe serce
6. Panowie, którzy mają problem z erekcją powinni zbadać… serce
Kardiolodzy zauważyli, że mężczyźni, którzy mają problem ze wzwodem za ok 2-6 lat zapadają na chorobę wieńcową. Wyjaśnienie jest proste. Otóż przyczyną zawału jest zatkana blaszką miażdżycową tętnica doprowadzająca krew do serca. Blaszka odkłada się powoli, warstwa po warstwie we wszystkich naczyniach krwionośnych w organizmie powoli zamykając ich światło.
Początkowo utrudnia przepływ krwi, by wreszcie ją zupełnie zatamować. Im drobniejsze, cieńsze naczynie – tym szybciej zostaje zapchane. Te, które prowadzą do prącia są bardzo wąskie (przekrój ok 2 mm), miażdżyca szybko więc hamuje przepływ krwi, co prowadzi do problemów z erekcją.
Czy jazda na rowerze może zmniejszać liczbę plemników – sprawdź, co mówią lekarze!
Naczynia doprowadzające krew do serca są dwa razy szersze – krew więc jeszcze, nawet pomimo zwężonego przekroju płynie w miarę swobodnie. Oczywiście do czasu… Dlatego warto potraktować problemy podczas współżycia jako ważny sygnał ostrzegawczy. Mężczyzna powinien odwiedzić lekarza i zrobić podstawowe badania. Jeśli zdiagnozuje on nadciśnienie czy podniesiony poziomu cholesterolu, zaleci terapię, dzięki której można ochronić serce i uratować życie.
7. Aktywność fizyczna odmładza serce
To nieprawda, że nie da się cofnąć zegara – da się! A przynajmniej biologiczny wiek naszego serca na pewno. Czy wiesz, że serce 40-letniej Polki jest od niej o ok. 10 lat starsze?
Co przyspiesza starzenie się serca?
- nadwaga (a wraz z nią nadciśnienie i cukrzyca)
- palenie
- brak ruchu
- stres
Na szczęście można ten proces odwrócić wprowadzając zmiany w swoim życiu takie jak zdrowa dieta, rzucenie nałogów, spadek wagi, ale przede wszystkim podjęcie regularnej aktywności fizycznej.
Jak dowodzą badania dzięki dobrze dobranym treningom trwającym od 30 minut do godziny przynajmniej 4-5 razy w tygodniu, można przedłużyć życie nawet o 20-30 lat. Osoby po 40. oprócz treningu kardio (bieganie, nordic walking itd.) powinny koniecznie włączyć ćwiczenia siłowe.
Sport jest dla wszystkich – jakie korzyści niesie za sobą aktywność rekreacyjna, a jakie zagrożenia sport wyczynowy?