Każdy rodzic pragnie, by jego dziecko z optymizmem patrzyło w przyszłość i cieszyło się z codziennych chwil. Lubimy patrzeć, jak nasze pociechy się uśmiechają, radośnie biegają i nie obawiają się tego, co je czeka. Wydawać by się mogło, że dziecinna beztroska i uśmiech są czymś naturalnym u każdego dziecka i że optymizmu nie trzeba się uczyć.
Niestety, badania mówią co innego. I chociaż w populacji światowej optymizm góruje nad pesymizmem, to jednak siłę optymizmu należy wzmacniać poprzez wychowanie [1]. Jest to umiejętność, którą musimy w ciągu życia rozwinąć i zamienić w nawyk.
Spis treści
Co daje dzieciom pozytywne myślenie?
Sztuka pozytywnego myślenia to coś, co warto zaszczepić dzieciom już od najmłodszych lat. Wszelkie nawyki, które pozostają z nami na całe życie, mają swój początek mniej więcej w wieku przedszkolnym. Zaliczają się do tego również nawyki myślowe.
Optymizm jest jedną z tych cech charakteru, które są silnie skorelowane z poczuciem szczęścia i spełnienia w życiu. Jednak nie tylko ze względu na szczęście warto być optymistą.
Pozytywne myślenie ma wiele zalet, między innymi:
- chroni przed nerwicą i depresją u dzieci
- pomaga nawiązywać głębokie relacje społeczne
- poprawia ogólny stan zdrowia
- wzmacnia odporność dziecka
- ułatwia adaptację zmian życiowych
- podnosi poczucie dobrostanu w życiu
- obniża poziom stresu u dzieci
- pomaga w osiągnięciu sukcesu zawodowego i prywatnego [2]
Ćwiczenia relaksacyjne dla dzieci, czyli jak pomóc maluchom wyciszyć emocje
Pozytywna rodzina
Wszystkie nawyki, wartości i przekonania, których dziecko nabywa, swój początek mają w nawykach, wartościach i przekonaniach rodzinnych. Nie można uczyć dziecka pozytywnego myślenia, jeżeli otoczone jest pesymistami i osobami negatywnie patrzącymi w przyszłość. Aby więc zaszczepić w swoim maluszku nawyk pozytywnego myślenia, trzeba pracować również nad sobą i całą rodziną.
U większości z nas największy wpływ na nasz sposób myślenia mieli nasi rodzice. Również my, dorośli już ludzie, mamy wpływ na to, jakie nawyki myślowe przekażemy naszym dzieciom. Istotne są nie tylko słowa, które wypowiadamy w kierunku dzieci, ale również to, jak traktujemy siebie samych i siebie nawzajem.
Dzieci obserwują dorosłych. To od nich uczą się, jak funkcjonuje świat. Jeżeli w otoczeniu dziecka jest dużo optymistów, to najprawdopodobniej przyswoi ono pozytywny sposób myślenia. Jeżeli natomiast w rodzinie dużo się narzeka, zamartwia na zapas i dominuje lęk, to z dużym prawdopodobieństwem maluszek przyswoi te nawyki na resztę życia. Z tego powodu wszystkie propozycje nauki pozytywnego myślenia warto wykonywać całą rodziną i wspólnie uczyć się tej cennej umiejętności.
Techniki pozytywnego myślenia
W internecie można znaleźć wiele technik, które uczą optymizmu. Mało jednak jest tekstów poświęconych dzieciom. A przecież to od wieku dziecięcego wszystko się zaczyna.
Poniższe propozycje technik pozytywnego myślenia są skierowane dla całej rodziny. Mają formę zabawy i są zrozumiałe nawet dla przedszkolaków. Przyswajanie nowych nawyków pozytywnego myślenia będzie samą przyjemnością.
Mindfulness dla dzieci – na czym polega trening uważności dla dzieci?
Pozytywne myślenie – ćwiczenia dla całej rodziny
1. Poszukiwacze dobra
Znajdowanie dobra, które jest dookoła nas, wcale nie jest takie trudne. Jest to umiejętność, którą trzeba po prostu wyćwiczyć. Tak jak ćwiczymy mięśnie na siłowni, można ćwiczyć poszukiwanie dobra.
Codziennie, w każdej sytuacji, szukajmy dobra wspólnie z dzieckiem. Zwrócenie uwagi na słońce, które wyszło zza chmur akurat na spacerze, na sąsiada, który pomógł wnieść zakupy itp. Dobrych ludzi, pozytywnych zdarzeń i przyjaznych miejsc jest dookoła bardzo dużo. Trzeba je tylko dostrzegać!
2. Przemieniam smutek w radość
Każdego z nas spotykają smutne sytuacje. Dzieci, tak samo jak dorośli, codziennie mierzą się z wieloma trudnościami i porażkami. Jednak nawet w tych nieprzyjemnych zdarzeniach można odnaleźć dobrą stronę i potraktować je jako cenne lekcje.
Pytania, o których warto pamiętać, to: „Co dobrego możesz z tego wyciągnąć?”, „Czego się nauczyliśmy?”, „Czy jest coś, co ci się choć trochę podobało?”, „Czy oprócz smutku możemy poszukać czegoś, co sprawiło nam radość?”. Te pytania warto zadawać za każdym razem, gdy całej rodzinie lub tylko dziecku przytrafi się coś przykrego i trudnego.
3. Codzienne afirmacje
Powtarzanie afirmacji to jedna z podstawowych technik pozytywnego myślenia. Afirmacje są zdaniami, które mają pozytywny wydźwięk. Powtarzając je codziennie, karmimy nasz umysł pozytywną energią.
Afirmacje można dostosować do wieku i sytuacji dziecka. Jeżeli akurat rozpoczyna naukę w nowej szkole, to można napisać karteczki z napisem: NOWA SZKOŁA PRZYNOSI MI DUŻO RADOŚCI, MAM WIELU PRZYJACIÓŁ, KTÓRZY O MNIE DBAJĄ, MOI NAUCZYCIELE SĄ EMPATYCZNI I WYROZUMIALI, i przykleić je w kilku miejscach. Codzienne czytanie tych afirmacji działa jak balsam dla duszy.
Słowa, które wzmacniają poczucie własnej wartości u dziecka
4. Pozytywna kolacja
Świetnym nawykiem, który wzmacnia pozytywne myślenie, jest wspólna, rodzinna rozmowa (na przykład w trakcie kolacji) o wszystkich pozytywnych rzeczach, które spotkały nas w ciągu dnia i o miłych wydarzeniach, które czekają nas jutro. Dzięki temu uwaga każdej osoby kieruje się na szukaniu pozytywów i dostrzeganiu tego, co dobre.
5. Czarodziejska różdżka
Ta technika pozytywnego myślenia spodoba się szczególnie małym dzieciom. Maluchy uwielbiają temat czarodziei i magii, dlatego warto to wykorzystać w nauce. Warto wspólnie stworzyć czarodziejską różdżkę, która zamienia wszystko w pozytywy, i używać jej w chwilach smutku. W zabawie można mówić magiczne zaklęcia, które zamieniają smutek w uśmiech na twarzy. To często działa!
6. Wspólna medytacja
Co ma wspólnego medytacja z pozytywnym myśleniem? Bardzo dużo! Dzięki medytacji wyciszamy swój umysł i możemy z większym dystansem spojrzeć na otaczające nas trudności i wyzwania. Wtedy łatwiej nam znaleźć pozytywne lekcje, jakie dostajemy z każdej porażki.
Medytacji możemy nauczyć także swoje dzieci. W tej sytuacji najlepiej sprawdzają się medytacje prowadzone i wizualizacje. Warto także wspólnie z dzieckiem ćwiczyć oddychanie (na przykład poprzez liczenie oddechów) oraz skupianie się.
7. Codzienna praktyka wdzięczności
Nie można nauczyć dziecka pozytywnego myślenia, nie ucząc go wdzięczności. Maluchy, które praktykują wdzięczność, łatwiej znajdują pozytywne strony każdej sytuacji. Więcej o praktyce wdzięczności stworzonej specjalnie dla dzieci można przeczytać tutaj [link do artykułu o wdzięczności].
Praktyka wdzięczności dla dzieci – jak uczyć dziecko szczęśliwego życia?
Mądre bajki o pozytywnym myśleniu
Pozytywnego myślenia uczą także mądre bajki, które w łatwy i dostępny sposób inspirują do szukania pozytywów w każdej sytuacji. Warto mieć w dziecięcej biblioteczce literaturę skupiającą się na uważności (np. Uważność i spokój żabki Eline Snel) czy na wdzięczności (np. Jesteś kimś wyjątkowym. Relaksacje dla dzieci Martyny Brody).
Na podstawie opowieści i historyjek zawartych w tych książkach dziecko uczy się szerszej perspektywy i przyswaja optymistyczny sposób myślenia. Na pewno będzie to owocowało w przyszłości!
Pozytywnego myślenia warto się uczyć od najmłodszych lat. Utrwalanie w dzieciach optymizmu na pewno przyniesie wiele korzyści w dorosłości. Tej umiejętności nie sposób przecenić. Warto całą rodziną ćwiczyć pozytywne myślenie!
Źródła:
- Szubański, K. (2018). Psycholog: skłonność do optymizmu jest częstsza niż tendencje pesymistyczne. Pobrano z: https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C31548%2Cpsycholog-sklonnosc-do-optymizmu-jest-czestsza-niz-tendencje-pesymistyczne
- Potempa, K. (2013). Optymizm a zdrowie. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(2), 130-134. Pobrano z: http://www.monz.pl/Optymizm-a-zdrowie,73376,0,1.html
