Dopóki nerki są sprawne i pracują bez zakłóceń, zapominamy, że je w ogóle mamy. Jednak każdego dnia narażamy je na uszkodzenia i przeciążamy, jedząc za dużo produktów zwierzęcych bogatych w białko, używając za dużo soli czy pijąc zbyt mało płynów. Źle nawodnione nerki mają problem z filtrowaniem krwi, a nawet mogą zostać uszkodzone, np. przez odkładanie się złogów w drogach moczowych. Są też bardziej podatne na infekcje. Może to sprzyjać chorobom, takim jak dna moczanowa, kamica nerkowa, a nawet niewydolność nerek.
Warto więc zawczasu zapobiec problemom i zadbać o nerki, zanim zachorują. Pomoże w tym zmiana diety i odpowiednie nawadnianie organizmu. Woda przepłukuje układ moczowy, ułatwiając pracę nerek. Warto też korzystać ze sprawdzonych naturalnych sposobów, sięgając po zioła na nerki. Roślinne napary, herbatki i odwary pomagają dbać o nerki, gdy nic im nie dolega, a gdy zachorują – wspomagają ich leczenie.
Spis treści
Zioła moczopędne na oczyszczanie nerek
Aby nerki były sprawne i pracowały na pełnych obrotach, warto je raz na jakiś czas oczyścić, np. za pomocą ziół. Pozwalają one zwiększyć ilość moczu wydalanego w ciągu doby, nie zaburzając przy tym równowagi płynów i elektrolitów w organizmie. Pite w rozsądnych ilościach poprawiają stan zdrowia i usprawniają pracę układu moczowego. Do najbardziej popularnych ziół o takim działaniu należą: pokrzywa, korzeń selera i korzeń pietruszki.
Pokrzywa zwyczajna (z łac. Urtica dioica L.) korzystniewpływa na pracę nerek, wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn i innych zbędnych produktów przemiany materii, takich jak mocznik, chlorki i kwas moczowy. Pokrzywę można pić w formie herbatki lub świeżo wyciskanego soku albo przyjmować w suplementach diety.
Pietruszka zwyczajna (z łac. Petroselinum crispum). Substancje zawarte w pietruszce zwiększają przepływ krwi przez nerki, nasilają przesączanie moczu w kłębuszkach nerkowych, rozkurczają mięśnie gładkie układu moczowego. Działają też antyseptycznie w drogach moczowych. Takie właściwości ma np. napar z korzenia pietruszki.
Składniki:
- korzeń pietruszki – mała sztuka (20 g)
- wrząca woda – 1,5 szklanki
Pietruszkę obrać, umyć i zetrzeć na grubej tarce. Łyżkę startego korzenia zalać wrzątkiem. Parzyć pod przykryciem ok. 15 min. Pozostawić do przestygnięcia na ok. 10 min. Przecedzić. Pić 3 razy dziennie po pół szklanki naparu po jedzeniu.
Seler zwyczajny (z łac.Apium graveolens) ma podobne właściwości jak pietruszka. Działa odkażająco na drogi moczowe, wykazuje też działanie moczopędne i odtruwające.
Napar z selera
Składniki:
- korzeń selera – kawałek (ok. 20 g)
- wrząca woda – 1/3 szklanki
Korzeń selera obrać, umyć i zetrzeć na grubej tarce. Zalać wrzątkiem. Parzyć pod przykryciem ok. 30 min. Przecedzić. Pić po 100–200 ml naparu dziennie małymi porcjami.
Zioła na wzmocnienie nerek
Nawet jeśli nerki pracują prawidłowo, warto je odciążać i wzmacniać. Pomogą w tym czarny bez i mniszek lekarski.
Czarny bez (z łac. Sambucus nigra L.) zawiera sporo flawonoidów, garbniki, triterpeny, sterole, sole mineralne oraz kwasy organiczne. Dzięki działaniu moczopędnemu może wspierać oczyszczanie organizmu i usprawniać funkcjonowanie układu moczowego. Prozdrowotne właściwości mają napary, odwary, soki i dżemy z czarnego bzu. Lepiej nie stosować surowych owoców nieprzetworzonych, bo mogą zaszkodzić.
Mniszek lekarski (z łac. Taraxacum officinale) wykazuje działanie moczopędne i przeciwzapalne. Pobudza nerki do działania. Mniszek pomaga też organizmowi usuwać nadmiar sodu i potasu z organizmu, działa podobnie jak leki urologiczne (stosowane przy zaburzeniach układu układu moczowego). Efekt terapeutyczny daje regularne wypijanie wywaru z mniszka.
Wywar z mniszka lekarskiego
Składniki:
- suszony korzeń mniszka – 2 łyżki
- woda – 0,5 litra
Zagotować wodę, dodać zioła i gotować na małym ogniu ok. 10 min pod przykryciem. Gotowy wywar pozostawić do ostygnięcia, przecedzić. Pić 3 filiżanki wywaru, rano na czczo, po drugim śniadaniu i po kolacji. Stosować co najmniej kilka tygodni.
Zioła na zwapnienie nerek
Nerki usuwają z organizmu nadmiar jonów, w tym jonów wapnia. Niekiedy jednak dochodzi do zaburzeń i na nerkach pojawiają się liczne drobne zwapnienia. Może to prowadzić do nawracającej kamicy nerkowej i zakażeń układu moczowego. Zwapnienie nerek to choroba bezobjawowa, która nie wymaga leczenia. Warto jednak trzymać rękę na pulsie. Zaleca się ograniczenie w diecie produktów bogatych w wapń. Można też skorzystać z prozdrowotnych właściwości ziół, takich jak np. rdest ptasi.
Rdest ptasi (z łac. Polygonum aviculare L.) zawiera flawonoidy, kwasy fenolowe, garbniki – dzięki temu wykazuje działanie moczopędne i odkażające. Ziele wypłukuje złogi z dróg moczowych, nerek oraz z pęcherza. Stosowane jest często przy kamicy nerkowej.
Napar z rdestu ptasiego
Składniki:
- ziele rdestu ptasiego – 1–2 łyżeczki
- wrząca woda – 1 szklanka
Zioła zalać wrzątkiem. Parzyć pod przykryciem przez 15 minut, przecedzić. Spożywać 2–3 razy dziennie.
Zioła na ból nerek
Schorzenia nerek są bardzo podstępne. Początkowo rozwijają się bezobjawowo, nie dając właściwie żadnych dolegliwości. Potem atakują nagle, czemu towarzyszy ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Tak jak przy kamicy nerkowej czy odmiedniczkowym lub kłębuszkowym zapaleniu nerek. W takim przypadku świetnie sprawdzają się zioła o działaniu rozkurczowym, takie jak: krwawnik, nagietek czy nawłoć.
Nawłoć pospolita (z łac. Solidago virgaurea L.)ma właściwości moczopędne, przeciwbólowe oraz rozkurczowe. Usuwa złogi z nerek i wspiera układ moczowy w walce z infekcjami.
Napar z ziela nawłoci
Składniki:
- ziele nawłoci – 1 łyżka stołowa
- wrzątek – 1 szklanka
Zioła zalać wrzątkiem. Parzyć pod przykryciem 15–20 minut. Po przecedzeniu spożywać 2 razy dziennie.
Jakie zioła na torbiele nerek?
Torbiele nerek to pęcherzykowate przestrzenie wypełnione płynem, które utrudniają funkcjonowanie nerek. Gdy jest ich bardzo dużo albo kiedy się powiększają, pojawia się gorączka, ból pleców i podbrzusza oraz częstomocz. W przypadku małych torbieli dobre efekty przynosi pobudzenie wydzielania moczu. Zapobiega to jego zastojowi, który z kolei sprzyja stanom zapalnym nerek.
Leczenie torbieli mogą wspomagać zioła o działaniu moczopędnym i rozkurczowym, które dodatkowo ograniczają namnażanie się drobnoustrojów chorobotwórczych i hamują rozwój infekcji dróg moczowych. Takie działanie ma m.in. pokrzywa, skrzyp polny, kora brzozy, czystek, ostropest plamisty oraz mniszek lekarski. Picie naparów z tych ziół z jednoczesnym zwiększeniem ilości wypijanej wody pobudza filtrację nerek.
Zioła na piasek w nerkach
Piasek w nerkach to po prostu złogi, które odkładają się w nerkach i drogach moczowych. Piasek może prowadzić do kamicy nerkowej. Aby tego uniknąć, warto sięgnąć po zioła, takie jak np. skrzyp polny czy liść brzozy białej. Pomogą rozbić złogi i usunąć je z organizmu, zanim zdążą się przekształcić w kamienie nerkowe.
Skrzyp polny (z łac. Equisetum arvense) –krzem i saponiny zawarte w skrzypie zapobiegają kumulowaniu się złogów moczanowych w drogach moczowych. Mogą też wpływać na ich strukturę, przyczyniać się do rozkruszania kamieni nerkowych oraz wypłukiwania ich z układu moczowego. Takie działanie ma np. herbatka ze skrzypu.
Herbatka ze skrzypu
Składniki:
- suszone ziele skrzypu polnego – 2 łyżki
- woda – 200 ml
Zagotować wodę. Zalać zioła i parzyć je pod przykryciem ok. 15 min. Przecedzić. Napar pić 3 razy dziennie.
Liść brzozy białej (z łac. Betula pendula) wzmaga wydzielanie moczu. Pomaga usuwać sód i zbędne produkty przemiany materii. Liście brzozy należą do ziół oczyszczających. Mają działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Podawane długotrwale (co najmniej 2–3 miesiące) mogą powodować rozkruszanie się złogów moczanowych i wypłukiwanie piasku z dróg moczowych.
Napar z liści brzozy
Składniki:
- rozdrobnione liście brzozy – 1–2 łyżki
- wrząca woda – 2 szklanki
Liście brzozy zalać wrzątkiem. Parzyć pod przykryciem ok. 30 min. Wypijać 200–400 ml naparu dziennie małymi porcjami.
W usuwaniu złogów nerkowych pomocne są także napary przygotowane z takich ziół, jak rumianek, glistnik, korzeń lukrecji i borówka.
Zioła na niewydolność i zapalenie nerek
Długotrwale obciążone nerki zaczynają chorować. Są zagrożone stanami zapalnymi i przestają prawidłowo pełnić swoje funkcje. Także i w tym przypadku warto sięgać po zioła – profilaktycznie oraz leczniczo.
Rdest plamisty (z łac.Persicaria maculosa) zwiększa przesączanie w kłębuszkach nerkowych. Działając moczopędnie, ułatwia usuwanie nadmiaru soli z organizmu i przyspiesza niwelowanie obrzęków. Napary i odwary z rdestu, zażywane 3–4 razy dziennie w małych porcjach (ok. 100 ml), zaleca się w stanach zapalnych nerek, przy krwiomoczu, skąpomoczu i białkomoczu.
Żurawina wielkoowocowa (z łac. Vaccinium macrocarpon)zawiera witaminę C oraz kwasy organiczne. Działa moczopędnie i aseptycznie, wspomaga oczyszczanie nerek z toksyn, zakwasza też mocz, co utrudnia rozwijanie się w nim bakterii. Zapobiega przyleganiu bakterii do ścian dróg moczowych pęcherza moczowego i cewki moczowej. Dzięki temu żurawina może zapobiegać stanom zapalnym układu moczowego i przyspiesza ich leczenie.
Zioła na nerki – efekty uboczne
Mimo niewątpliwych zalet stosowanie ziół nie zawsze wychodzi nam na zdrowie. Wbrew pozorom nie są to tylko łagodne napary bez większego znaczenia dla organizmu. Zioła na nerki to też leki i jako takie mogą wpływać na działanie innych preparatów stosowanych przy leczeniu chorób przewlekłych. Dlatego preparatów ziołowych lepiej nie zażywać na własną rękę, bo mogą mieć skutki uboczne, np. wchodzić w interakcje z innymi lekami.
Osoby chore przewlekle, które stale zażywają różne leki, powinny skonsultować się z lekarzem, zanim zaczną kurację ziołową. Warto też pamiętać, że niektóre zioła, np. nawłoć czy rdest ptasi, nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.
Ostrożność warto zachować, zażywając:
- korzeń lukrecji – lepiej go unikać przy przyjmowaniu leków sterydowych; lukrecja może zwiększać stężenie sterydów we krwi
- korę wierzby – zawiera pochodne kwasu acetylosalicylowego – substancji, która nasila działanie leków przeciwzakrzepowych i leków z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne)
- zioła o działaniu moczopędnym (mniszek, skrzyp lub perz) – mogą obniżać poziom potasu w organizmie, co u niektórych osób, zwłaszcza cierpiących na choroby serca i układu krążenia, może prowadzić do arytmii
Zobacz także: Co pomoże na przejedzenie? Zioła i środki homeopatyczne na niestrawność, zgagę, wzdęcia
Źródła:
- Różański, H. (2007). Charakterystyka najważniejszych urotropica i ich zastosowanie w fitoterapii chorób układu moczowego. Lek w Polsce, 4, 93–102.
- http://espz.pl/materialy/urotropica.pdf