To nie są zwykłe ciasteczka! Pieczenie pierniczków niesie za sobą atmosferę zbliżających się Świąt. Wypełnia dom czarodziejskimi zapachami cynamonu, goździków, pomarańczy, które kojarzą nam się z domem rodzinnym, dzieciństwem, choinką, pierwszą gwiazdką.
Spis treści
Pierniczki świąteczne Edyty Poncyljusz
Na naszym kanale YouTube właśnie pojawiły się filmiki o pieczeniu pierniczków świątecznych, które nakręciliśmy razem z Edytą Poncyljusz – mistrzynią w pierniczeniu. 🙂 Możecie je obejrzeć poniżej.
Edyta, mama czwórki dzieci, właścicielka Poncyljuszówki, pensjonatu w Szczyrku, początkowo traktowała pieczenie pierniczków jako świetną zabawę dla małych wówczas dzieci. Zagniatanie ciasta to znakomite ćwiczenie manualne dla małych rączek, wałkowanie i wykrawanie wzorów – daje tyle radości, ile robienie babek z piasku latem.
Na szczęście samo pieczenie pierniczków trwa krótko, tylko 10 minut, więc maluchy nie musiały czekać długo na efekt swojej pracy.
Dekorowanie ciasteczek kolorowym lukrem i strojenie choinki własnoręcznie zrobionymi ciasteczkami dawało frajdę całej rodzinie. Pod koniec świąt choinka była co prawda ogołocona, bo pierniczki znikały w okamgnieniu, ale nic nie stawało na przeszkodzie, by zabawę w pierniczenie zaczynać od nowa.
W pewnym momencie Edycie zaczęło przeszkadzać, że pierniczkom – choć uroczym oczywiście – daleko było do doskonałości.
Wykupiła kurs robienia lukru królewskiego, na którym przeszła także szkolenie w robieniu pysznego ciasta piernikowego. I od tej pory zaczęło się szaleństwo.
Iskrzące perłowym lukrem pierniczki – gwiazdy, wróżki, koniki, renifery – zaczęły robić furorę wśród bliskich i odwiedzających Edytę znajomych.
Na świątecznych kiermaszach jej stoisko było oblegane, a pierniczki świąteczne rozchwytywane. Są bowiem nie tylko śliczne, ale pyszne! Pikantne pierniki, rozpływające się w ustach, o głębokim korzennym smaku i niezwykłym, miodowym aromacie.
Przepis na pierniczki
Ciasta na Święta zazwyczaj są ciężkie, pełne masła, cukru i bakalii. Domowe pierniczki świąteczne są wyjątkowe, bo pełne miłości. Jeśli trochę „poczarujesz” i zamienisz kilka mniej zdrowych składników na ich bardziej odżywcze odpowiedniki – to okaże się, że nawet osoby z cukrzycą i na diecie będą mogły się delektować ich smakiem.
Co ciekawe, spora ilość rozgrzewających przypraw, tzw. termogeników, nie tylko nadaje pierniczkom wyjątkowy smak, ale także poprawia i przyspiesza metabolizm.
Oto przepis na pierniczki świąteczne Edyty Poncyljusz i nasze propozycje zdrowszych zamienników.
Składniki (i zamienniki):
- 140 g cukru pudru – można zamienić np. na ksylitol, czyli cukier brzozowy. Ma o 70 proc. mniej kalorii, niższy indeks glikemiczny i w dodatku wzmacnia kości oraz szkliwo zębów (dlatego są nim słodzone gumy do żucia)
- 60 g masła – lub masła roślinnego. Nie korzystaj z twardych margaryn, zawierają szkodliwe tłuszcze trans
- 2 jajka – wybierz te z oznaczeniem 0, czyli ekologiczne, lub 1, co oznacza, że zniosły je kury z wolnego wybiegu
- 100 g miodu gryczanego – możesz zastąpić go innym miodem, ale miód gryczany ma wyrazisty, wyjątkowy smak. Wszystkie dobre miody są zdrowe, choć niestety pod wpływem wysokiej temperatury podczas pieczenia (na szczęście krótkiego) stracą wiele właściwości prozdrowotnych
- Przyprawa do piernika – łyżeczka lub dwie, w zależności od tego, jak bardzo korzenny smak lubisz. Jeśli kupujesz gotową, sprawdzaj jej skład – w opakowaniu nie powinno być mąki ani cukru. Możesz też zrobić własną przyprawę, mieląc w młynku do kawy goździki, pieprz, anyż, kardamon, kawałek laski cynamonu i startą na tarce gałkę muszkatołową. Ilość każdej z przypraw dopasuj do własnego smaku – im więcej dasz cynamonu, tym pierniczki będą słodsze, im więcej pieprzu, tym bardziej wytrawne i pikantne (więcej o przyprawach, bez których nie obejdziesz się w Święta Bożego Narodzenia przeczytasz TUTAJ)
- 400 g mąki typu 650 – możesz użyć zdrowszej mąki orkiszowej, ale wówczas ciasto po wyrobieniu nie będzie miało tak gładkiej konsystencji. Nie można go również mocno rozwałkować – pierniczki będą więc nieco grubsze, ale równie pyszne
- 2 łyżki kakao – kakao jest bardzo zdrowe, zawiera mnóstwo antyoksydantów i magnezu, jest uważane za superfood. Wybierz jednak kakao dobrej jakości, najlepiej ekologiczne
- 1 łyżeczka sody – nie musisz jej dodawać! Niektóre osoby narzekają na problemy z żołądkiem, które wywołuje soda, lub nie lubią jej smaku. Możesz ją pominąć, ciasto będzie wówczas bardziej kruche
Przepis na grzane wino
Jak zrobić domowe pierniczki świąteczne?
Cukier puder, masło, miód, kakao i przyprawę do piernika przełóż do niewielkiego garnka i ogrzewaj w kąpieli wodnej. Cały czas mieszaj aż do uzyskania jednolitej masy. Temperatura mieszanki nie powinna przekroczyć 50 st. C. Zdejmij garnek z ognia, dodaj jajka oraz trochę mąki i ponownie wymieszaj na gładką masę.
Mąkę wysyp na stolnicę, wlej do niej gotową masę piernikową i wyrabiaj dłońmi ciasto. Na zakończenie uformuj z niego kulę, owiń folią spożywczą i włóż do lodówki na 6 godzin. Po tym czasie wyjmij ciasto z lodówki i ogrzewaj przez ok. 3 godziny do temperatury domowej, znowu lekko ugnieć i rozwałkuj na grubość 2–3 milimetrów. Wykrawaj pierniczki za pomocą foremek i układaj na papierze do pieczenia na blaszce. Nie kładź pierniczków zbyt blisko siebie – podczas pieczenia ciasto urośnie i mogą się wówczas pozlepiać.
Jeżeli ciasteczka mają dekorować choinkę, nie zapomnij zrobić w nich dziurek. Możesz użyć do tego np. pałeczek z sushi – jej węższy koniec idealnie można wbić w ciasto i zrobić nim otwór. Pamiętaj, że podczas pieczenia dziurka się zmniejszy.
Piecz pierniki w temperaturze 175 st. C przez ok. 10 minut. Nie korzystaj z termoobiegu, lepsza jest funkcja pieczenia góra-dół.
Kiedy pierniczki świąteczne ostygną, możesz nałożyć na nie glazurę. Wymieszaj w garnuszku jajko z łyżką mleka. Nakładaj pędzelkiem cienką warstwę takiego „lakieru” na całą powierzchnię ciasteczek. Ułóż je na blasze i susz w piekarniku ostudzonym do 80 st. C przez ok. 10 minut.
Pierniczki staną się błyszczące, a ich kolor będzie bardziej intensywny.
Słodkie przepisy na Święta Bożego Narodzenia
Dlaczego warto wyrabiać ciasto ręcznie?
Można skorzystać z robota kuchennego i wyrabiać ciasto z jego pomocą. Ale jeśli chcesz, aby pieczenie pierniczków stało się rytuałem mindfulness, wręcz medytacją, użyj do tego własnych dłoni. Agnieszka Maciąg mówi, że pieczenie ciast ją uspokaja, łagodzi stres, „uziemia ją” w tu i teraz. I dokładnie tak się dzieje.
Nie włączaj telewizora, zablokuj telefon, puść ulubioną muzykę, zapal świecę i poddaj się przygotowywaniu ciasta, skupiając myśli na składnikach, odmierzając ich ilości, zanurzając się w zapachach. Korzenne aromaty działają leczniczo – to naturalna aromaterapia poprawiająca nastrój, budząca zmysły i przy okazji działająca antyseptycznie.
Jeśli masz dzieci, zaproś je do wspólnego pieczenia pierniczków. Będą zachwycone, odmierzając składniki, wałkując ciasto i wykrawając pierniczki świąteczne. Może wymyślą własne wzory? Taki dinozaur lub smok, którego wymyśliły, wycięły z ciasta i upiekły, sprawi im na pewno ogromną radość.
Wspólne dekorowanie ciasteczek to również ogromna frajda dla całej rodziny. Co ciekawe, w inwencji twórczej prym mogą wieść nawet tatusiowie, którzy na co dzień raczej stronią od gotowania. Jak radzi psycholożka Ola Potykanowicz – róbcie zdjęcia tych chwil. Fotografujcie pierniczki. Wieczorem lub kolejnego dnia oglądajcie je wspólnie – to przedłuża i wzmacnia poczucie szczęścia i radości.
Dlatego piszemy o pierniczkach świątecznych pełnych miłości. Jak widzicie, to nie są zwykłe ciasteczka, to po prostu zrobione własnoręcznie symbole radości. Pięknie ozdobione pierniczki mogą też stanowić wspaniały prezent dla najbliższych – przekazujemy im wraz z ciasteczkiem mnóstwo uczucia, które włożyliśmy w jego pieczenie.
Upiecz pierniczki świąteczne z Edytą
Pieczenie pierniczków jest wspaniałą terapią pomagającą złagodzić zaburzenia nastroju, które często pojawiają się o tej porze roku i noszą nazwę depresji sezonowej (seasonal affective disorder – SAD). Światło, ciepło, piękne zapachy, poczucie więzi z bliskimi to dosłownie miód na serce. Rytuał pierniczkowy tworzy też pachnące i radosne wspomnienia, które towarzyszą nam niejednokrotnie przez całe życie. Jest wspaniałym wstępem tworzącym atmosferę zbliżających się Świąt.
Dziękujemy z całego serca Edycie za zaproszenie do swojego pięknego domu, za lekcję pieczenia domowych pierniczków z sercem i czułością.
Edyta Poncyljusz wydała e-book, w którym znajdziecie mnóstwo przepisów na różnego rodzaju świąteczne ciasta, granole i inne słodkości.
Jak sama mówi: – Jest w nim przepis na „Tort makowy”, który jako jedyny przechodził mi przez gardło na dzień przed ślubem z moim Mężem (25 lat temu braliśmy ślub 25 grudnia). Jest to tort, którego smak znam od dziecka, ponieważ to przepis mojej chrzestnej mamy Małgorzaty. Troszkę go podrasowałam, zamieniając masło w kremie na mascarpone, ale cała reszta się zgadza z oryginałem. Jest w nim również przepis na moje „Ciasto choinkowe”, na genialny sernik mojej młodszej córki Zuzanny, na „Mazurka, a raczej Tartę Korzenną”, do którego zainspirowała mnie nieżyjąca już Babcia Irenka. Jest przepis na „Świąteczną granolę korzenną”, bo na drugi dzień świąt to ja już jem tylko jogurt z domową granolą.
E-book Edyty Poncyljusz „Pierniczenie” kupicie tutaj: https://sklep.fabjulus.pl/ksiazki/ebooki/pierniczenie-pdf
