Strona główna Aktywność fizyczna Czym jest pamięć mięśniowa?

Czym jest pamięć mięśniowa?

autor: Anna Jarosz Data publikacji: Data aktualizacji:
Data publikacji: Data aktualizacji:

Jedni twierdzą, że pamięć mięśniowa nie istnieje. Inni dowodzą, że to dzięki niej nasze mięśnie szybciej wracają do sprawności i dawnej formy, że łatwiej poddają się rehabilitacji. A jak jest w rzeczywistości? Wątpliwości wyjaśnia Kamil Lewkowicz, fizjoterapeuta, terapeuta manualny z Centrum Rehabilitacji FIZJO-ORTH w Warszawie.

Strona główna Aktywność fizyczna Czym jest pamięć mięśniowa?

Pamięć mięśniowa

Pojęcie „pamięć mięśniowa” ma dwojakie znaczenie.

1. Potocznie używamy tego zwrotu do określenia pamięci ciała (pamięci ruchowej). To pamięć proceduralna, która pozwala wykonywać różne czynności bez udziału lub z bardzo niewielkim udziałem naszej świadomości. Do takich czynności należy np.:

  • pisanie na klawiaturze bez patrzenia na nią
  • jazda na rowerze
  • chodzenie
  • jazda samochodem

Innym przykładem pamięci ciała mogą być wyuczone czynności, jak np.:

  • przyjęcie odpowiedniej postawy podczas skakania
  • obierania jabłka ze skóry itp.

Pamięć ciała tworzy się przez wielokrotne powtarzanie tych samych czynności. Z czasem wykonujemy je automatycznie, bez konieczności angażowania w dany ruch naszej świadomości.

Głównym zadaniem pamięci ciała (pamięci ruchowej) jest odciążenie naszej świadomości. Dzięki temu możemy ją wykorzystać w innym celu, np. do opracowania planu działania na następny dzień. Pozwala ona także optymalnie wykorzystywać możliwości naszego organizmu. Zwiększa ona także precyzję, z jaką wykonujemy poszczególne zadania.

2. Drugie rozumienie pojęcia pamięci mięśniowej odnosi się do możliwości, jakie mają nasze mięśnie. Chodzi tu głównie o fizjologiczne umiejętności, jakie mają mięśnie, dotyczące odbudowy swojej masy i siły po długim okresie bez treningu.

Przysiad – jak wykonać go prawidłowo?

Pamięć mięśni

Podczas treningu komórki mięśniowe powiększają się. Zwiększa się także liczba jąder komórkowych w komórkach mięśniowych. Gdy przestajemy trenować, objętość mięśni maleje, ale liczba jąder komórkowych utrzymuje się na dawnym, stałym poziomie.

Dzięki temu po powrocie do regularnych ćwiczeń szybciej odbudowujemy dawną masę mięśniową. Ale to fizjologiczne zjawisko zachodzące w mięśniach nie ma nic wspólnego z pamięcią ciała czy pamięcią ruchową.

Co się dzieje z mięśniami, gdy nie ćwiczysz?

Jeżeli z jakiegoś powodu przestajemy ćwiczyć, organizm pozbywa się obciążeń energetycznych. Białka mięśniowe rozkładają się do aminokwasów, które z czasem będą wykorzystane przez organizm do wyprodukowania (syntezy) niektórych hormonów i enzymów.

Ale, co już zostało powiedziane, liczba jąder komórkowych się nie zmienia. Proces rozpadu białek jest niekorzystny dla formy sportowej, jaką wypracowaliśmy poprzez regularny trening. Dążenie organizmu do optymalizacji wydatków energetycznych przekłada się na redukcję masy mięśniowej.

Jak szybko mięśnie wracają do formy?

Trudno powiedzieć, ile czasu potrzebują mięśnie każdego z nas, aby odzyskać dawną formę. Wiele zależy od długości przerwy w treningu i stopnia wytrenowania. Wiadomo jednak, że osoby, które były lepiej wytrenowane, szybciej wracają do dawnej sprawności. Przyczynia się do tego właśnie pamięć mięśniowa.

Powięź – twoja ukryta super moc

Co uszkadza pamięć mięśniową?

Choroby nerwowo-mięśniowe (m.in. miopatie czy dystrofie) mogą uniemożliwiać bądź utrudniać wykorzystanie fizjologicznego zjawiska pamięci mięśniowej. Patrząc przez pryzmat pamięci proceduralnej i automatyzacji powtarzanych wielokrotnie czynności, do ich zaburzenia może dojść w przebiegu chorób centralnego układu nerwowego, m.in. pląsawicy Huntingtona czy choroby Parkinsona.

W przypadku udarów wiele zależy od rejonu, który został uszkodzony. Ale utratę pamięci proceduralnej można odbudować poprzez rehabilitację neurologiczną, która skupia się na przywróceniu utraconych umiejętności. Niekiedy droga do odzyskania sprawności jest bardzo długa, ale zawsze trzeba z niej skorzystać, aby osiągnąć poprawę funkcjonowania.

Tylko odpowiedni trening może doprowadzić do sytuacji, w której nieuszkodzone obszary mózgu przejmą funkcje tych, które zostały zniszczone.

Pamięć mięśniowa pomaga w rehabilitacji

Urazy i kontuzje zdarzają się każdemu z nas. Powrót do sprawności to proces, który może mieć różny czas trwania. Wiele zależy tu od pamięci mięśniowej. Jednym z ważnych elementów każdej rehabilitacji jest wzmacnianie mięśni. Jeżeli komórki mięśniowe (miocyty) były regularnie poddawane treningowi, zawierają w sobie liczne jądra komórkowe nawet wtedy, gdy trening został przerwany na wiele tygodni.

Rozpoczynając rehabilitację, „budzimy” uśpione jądra komórkowe i zaczynają one wytwarzać białka mięśniowe, a to przekłada się na wyższą jakość i skuteczność rehabilitacji. Jeżeli pacjent ćwiczy sumiennie, szybciej wraca do zdrowia, a efekty ćwiczeń są widoczniejsze.

Chcesz mieć sprawny umysł? Ruszaj się!

Czy ten artykuł był pomocny?
TakNie

Podobne artykuły