Niestrawność nazywana jest inaczej dyspepsją. Jest to słowo pochodzące z języka greckiego i oznacza po prostu „złe trawienie”. Niestrawność jest niestety bardzo powszechnym problemem w dzisiejszym społeczeństwie. Wiele osób skarży się na objawy, których obecność wskazuje na przewlekłe zaburzenia trawienne.
Spis treści
Dyspepsja – skąd się bierze?
Dyspepsja może być efektem wtórnym niektórych chorób dotyczących przewodu pokarmowego, jak między innymi: refluks, choroba żołądka i/lub dwunastnicy, stany zapalne żołądka lub dróg żółciowych, schorzenia trzustki czy nowotwory zlokalizowane w układzie pokarmowym, np. rak żołądka.
Może występować także jako skutek uboczny działania leków. Bardzo często pojawia się na liście działań niepożądanych różnych preparatów farmakologicznych. Pacjenci skarżą się na niestrawność podczas przyjmowania np. antybiotyków, leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych, przeciwreumatycznych czy preparatów zawierających żelazo.
Często wszak dolegliwości dyspeptyczne nie mają żadnego racjonalnego uzasadnienia. Wówczas mamy do czynienia z tak zwaną dyspepsją czynnościową. Nie wiadomo, skąd się bierze. Często nie poddaje się konwencjonalnemu leczeniu, a symptomy stają się coraz bardziej dokuczliwe.
Dieta lekkostrawna – przepisy na lekkostrawny obiad
Jakie objawy mogą wskazywać na zaburzenia dyspeptyczne?
Objawy niestrawności mogą być różne u różnych osób. Oczywiście nie wszystkie będą jednocześnie występować u jednej osoby. Do najpowszechniej spotykanych należą:
- ból zlokalizowany w żołądku lub nadbrzuszu
- zbyt szybkie uczucie nasycenia się
- uczucie dyskomfortu w obrębie żołądka lub w niższych partiach przewodu pokarmowego
- wzdęcia
- nadmierna ilość oddawanych gazów
- nudności
- zaburzenia wypróżniania – najczęściej w postaci biegunki lub stolca zawierającego resztki niestrawionego pokarmu, lecz możliwe są również zaparcia i trudności w oddawaniu stolca
- odbijanie się – często o przykrym smaku i zapachu
- uczucie pełności po jedzeniu
- pieczenie w przełyku lub w żołądku – powszechnie określane jako zgaga
Symptomy te nie są tylko epizodyczne. Wręcz przeciwnie – pojawiają się na tyle często, że w końcu w coraz większym stopniu utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Jak można poradzić sobie z dyspepsją?
Zazwyczaj przyczyny niestrawności są trudne do ustalenia. Z pewnością jednak nieprawidłowa dieta jest jedną z nich. Jeśli cierpimy z powodu zaburzeń trawienia, pierwszym krokiem w celu ich wyeliminowania powinna być zmiana sposobu odżywiania się. Aby w jak największym stopniu złagodzić objawy niestrawności, wskazane jest, aby:
- spożywać posiłki o regularnych porach,
- jeść w spokoju, na siedząco, nie oglądając telewizji ani nie zajmując się w tym czasie innymi czynnościami,
- jeść posiłki ciepłe, a przynajmniej w temperaturze pokojowej, a nie np. bezpośrednio z lodówki,
- ostatni posiłek spożywać około godziny 19.00, a przynajmniej 3-4 godziny przed położeniem się spać,
- nie jeść potraw ciężkostrawnych, smażonych, przetworzonych, konserwowanych, mrożonych, zbyt tłustych i nadmiernie obciążających przewód pokarmowy,
- unikać nadmiernej ilości używek typu kawa, mocna herbata, alkohol, a także potraw zawierających duże ilości tłuszczów zwierzęcych oraz cukru,
- nie spożywać zbyt dużej ilości jedzenia naraz, aby przewód pokarmowy mógł nadążyć z trawieniem i nie był nadmiernie obciążony,
- sięgnąć po naturalne leki pochodzenia roślinnego, które wspomagają procesy trawienne, działają rozkurczowo, pobudzają wydzielanie soków trawiennych, działają żółciopędnie i żółciotwórczo, osłaniają przewód pokarmowy i łagodzą objawy dyspeptyczne.
Przyczyny niestrawności mogą mieć także charakter psychosomatyczny. Oznacza to, że u ich podłoża leżą zaburzenia emocjonalne. Wiele osób uskarża się na bóle żołądka lub problemy z trawieniem, które nasilają się wskutek stresu, traumatycznych doświadczeń, silnych przeżyć emocjonalnych, przeciwności losu, nadmiernego obciążenia pracą lub nauką itp. Przyczyny tego typu można by mnożyć.
W tej sytuacji jednak podawanie choremu leków chemicznych mija się z celem. Można wdrożyć wówczas terapię psychologiczną lub skorzystać z dobrodziejstw terapii naturalnych, takich jak np. ziołolecznictwo, homeopatia lub medycyna chińska.
Jakie zioła można zażywać przy niestrawności?
Preparatami roślinnymi, po które warto sięgnąć w przypadku niestrawności, są między innymi:
- siemię lniane – napar z tych drobnych nasionek ma niezwykle dobroczynne działanie na przewód pokarmowy. Osłania śluzówkę, reguluje wypróżnienia, łagodzi dolegliwości bólowe
- mniszek lekarski – sok z mniszka stymuluje produkcję żółci i soków trawiennych, wspierając tym samym procesy trawienne
- mięta pieprzowa – pomaga w niestrawności oraz w nieżycie żołądka i jelit, ma także działanie rozkurczowe
- rozmaryn – napar z tego ziela ułatwia trawienie, łagodzi bóle żołądka i wspomaga funkcję wątroby
- bylica piołun – pobudza wydzielanie soków żołądkowych oraz ułatwia trawienie i pomaga przyswajać substancje odżywcze z pożywienia
- dziurawiec zwyczajny – napar z dziurawca pobudza produkcję i wydzielanie żółci oraz wspomaga procesy trawienne
Leki ziołowe doraźnie łagodzą objawy niestrawności. Można po nie sięgać okazjonalnie, gdy dokucza nam dyspepsja. Zazwyczaj jednak nie wyleczą na dobre tej dolegliwości. W przypadku przewlekłych zaburzeń trawienia warto skorzystać z dobrodziejstw leczenia holistycznego, które spojrzy na problem całościowo i może okazać się tu bardziej skuteczną metodą.
Dlaczego terapie holistyczne dobrze sprawdzają się w leczeniu zaburzeń dyspeptycznych? Ponieważ biorą one pod uwagę nie tylko istniejące i wyraźnie zauważalne objawy fizyczne, lecz szukają jednocześnie przyczyny tych zaburzeń. Ponadto skupiają się także na emocjach i innych sferach życia pacjenta, które mogą w ewidentny sposób rzutować na jego dolegliwości somatyczne.
Najlepsze zioła na trawienie
Homeopatia na niestrawność
Dobrą metodą radzenia sobie z niestrawnością jest homeopatia. Dobiera się ją indywidualnie do objawów występujących u danej osoby. Uwzględnia się tu również czynniki emocjonalne i etiologiczne, czyli przyczynę dolegliwości.
W przypadku niestrawności najczęściej się przydaje:
1. Homeopatyczny nux vomica
W przypadku szeroko pojętych dolegliwości dyspeptycznych, zwłaszcza gdy u chorego dominującym objawem są silne bóle brzucha o charakterze skurczowym, którym mogą towarzyszyć wzdęcia, zgaga oraz nudności. Występuje tu również dokuczliwe uczucie ciężkości po spożyciu posiłku. Pacjent określa je najczęściej jako „kamień w żołądku”.
Często powoduje to przemożną senność po jedzeniu i zmusza do krótkiej drzemki. Dolegliwości trawienne pojawiają się po posiłku, a łagodnieją po oddaniu stolca. Czasem jednak z tym też jest problem, gdyż mogą pojawić się tu przewlekłe zaparcia.
Homeopatyczny nux vomica pomaga także na skutki przejedzenia się, a zwłaszcza spożycia nadmiernej ilości potraw ciężkostrawnych, ostro przyprawionych, kawy oraz alkoholu. Przydaje się szczególnie osobom, które – ze względu na swój tryb życia – są wyjątkowo predysponowane do wystąpienia różnych zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego.
Są to osoby zapracowane, zestresowane, jedzące nieregularnie i w pośpiechu, nadużywające kawy i alkoholu, lubiące ostrą i tłustą kuchnię, prowadzące głównie siedzący tryb życia. Pamiętajmy jednak, że homeopatyczny nux vomica nie zmieni za nas trybu życia. Jeśli błędy dietetyczne będą nagminnie powtarzane, z czasem dolegliwości będą coraz trudniejsze do usunięcia.
2. Homeopatyczne lycopodium clavatum
Pomocne w dyspepsji, która objawia się głównie silnymi wzdęciami, pojawiającymi się od razu po posiłku, nawet po zjedzeniu niewielkiej ilości pokarmu. Oddanie gazów lub odbijania nie przynoszą ulgi. Wzdęcia są zlokalizowane w dolnej części brzucha. Są na tyle bolesne, że zmuszają taką osobę do rozpięcia lub poluzowania paska po jedzeniu. Możliwa jest także zgaga oraz biegunka lub zaparcia. Zgaga i pieczenie przełyku potrafi utrzymywać się przez wiele godzin. Po jedzeniu pojawia się często zaczerwienienie twarzy i silny spadek energetyczny.
Homeopatyczne lycopodium przyda się także na rozmaite dolegliwości związane z wątrobą i drogami żółciowymi. W okolicy prawego podżebrza pojawia się odczucie napięcia i pełności. Charakterystyczne jest również uczucie szybko zaspakajanego głodu i odczucie sytości już po zjedzeniu kilku kęsów posiłku.
3. Homeopatyczny iris versicolor
Pomoże przede wszystkim przy objawach nadkwaśności. Pieczenie odczuwane jest w różnych odcinkach przewodu pokarmowego – w ustach, przełyku, żołądku, brzuchu, a nawet w odbycie. Przydać się może również w przypadku skurczowych bólów brzucha oraz wodnistych biegunek, po których pojawia się silne pieczenie odbytu. Charakterystyczne są tu bóle głowy lub migreny powiązane z dysfunkcją przewodu pokarmowego, z towarzyszącymi gorzkimi lub kwaśnymi wymiotami.
4. Homeopatyczne kalium bichromicum
Przydatne między innymi w przypadku zgagi i pieczenia w żołądku. Odczucie pieczenia promieniuje tu w kierunku kręgosłupa. Ponadto w krótkim czasie po spożyciu posiłku mogą pojawić się bóle żołądka. Czasem związane są one z istniejącą chorobą wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy.
5. Homeopatyczne antimonium crudum
Pomocne przy rozmaitych dolegliwościach dyspeptycznych z takimi objawami jak: wzdęcia, odbijanie się niestrawionym pokarmem, nudności i obfite wymioty oraz gwałtowne, wodniste wypróżnienia. Również w sytuacji, gdy niestrawność jest efektem przejedzenia się.
6. Homeopatyczny colocynthis
Zwłaszcza w bólach spastycznych nadbrzusza, pojawiających się w przebiegu np. zapalenia błony śluzowej żołądka lub przy zaburzeniach trawiennych. Bóle te mają z reguły charakter napadowy, są gwałtowne, skurczowe i trudne do zniesienia. Charakterystyczną cechą tych dolegliwości jest złagodzenie bólu pod wpływem ucisku (zgięcie ciała wpół lub przyciągnięcie kolan do brzucha) oraz pod wpływem ciepła, np. po przyłożeniu gorącego termoforu.
7. Homeopatyczna pulsatilla
Pomocna w stanach dyspeptycznych przebiegających z osłabieniem, uczuciem dyskomfortu w nadbrzuszu oraz odczuciem sytości i ciężaru około dwie godziny po posiłku. Charakterystyczne jest tu pożądanie tłustych pokarmów, takich jak np. ciastka, lody, masło, które jednak są bardzo źle tolerowane. Po ich spożyciu pojawia się ból brzucha, niestrawność, nieprzyjemny posmak w ustach, odbijania, wzdęcia. W przebiegu dyspepsji możliwe jest również naprzemienne występowanie zaparć i biegunek.
8. Homeopatyczna ipeca
Gdy zaburzenia trawienia przebiegają z nudnościami. Następstwem nudności mogą być wymioty, które jednakże nie przynoszą choremu żadnej ulgi. Charakterystycznymi objawami jest tu brak pragnienia, czysty nieobłożony język oraz nadmierne wydzielanie śliny. Oprócz tego podczas zaburzeń dyspeptycznych utrzymuje się wstręt do jedzenia.
9. Homeopatyczne argentum nitricum
Może przynieść ulgę w dyspepsji z aerofagią (nadmierne połykanie powietrza podczas jedzenia), która skutkuje z kolei masywnymi wzdęciami oraz głośnym, częstym odbijaniem. Jest także pomocny w przypadku choroby wrzodowej żołądka, biegunek oraz wszelkich stanów zapalnych jelit. Przydaje się szczególnie wtedy, gdy zaburzenia te rozwijają się na tle emocjonalnym.
10. Homeopatyczne carbo vegetabilis
Gdy zaburzenia dyspeptyczne przebiegają z silnym osłabieniem i wzdęciami zlokalizowanymi w nadbrzuszu (powyżej pępka). Obecne są także odbijania, które przynoszą choremu ulgę. Osoba taka nie toleruje alkoholu oraz tłustych pokarmów. Niestrawność często pojawia się właśnie wskutek nadużycia alkoholu bądź przejedzenia się.
Homeopatia w dolegliwościach wątroby
