Spis treści
Glutation – czym jest?
Glutation, niekiedy w skrócie określany mianem GSH, jest cząsteczką, która naturalnie występuje we wszystkich organizmach roślinnych i zwierzęcych, w tym u człowieka.
Jest silnym antyoksydantem i, w przeciwieństwie do większości związków tego typu, jest produkowany w organizmie ludzkim. Świadczy to o jego unikatowości wśród innych przeciwutleniaczy.
Wytwarzany jest przez wątrobę oraz komórki nerwowe w ośrodkowym układzie nerwowym. Źródło do jego produkcji stanowią trzy aminokwasy:
- L-cysteina
- glicyna
- L-kwas glutaminowy
Glutation znajdziemy w każdej komórce naszego ciała.
Co ciekawe, uważa się, że poziom glutationu w komórkach organizmu jest jednym z zasadniczych czynników decydujących o długości naszego życia. Być może jest tak dlatego, że związek ten pełni kluczową rolę w licznych ważnych procesach fizjologicznych. Może również zapobiegać wielu rozmaitym chorobom, które potencjalnie skracają nasze życie, a z pewnością upośledzają jego jakość.
Poziom glutationu w komórkach może ulec obniżeniu wskutek takich czynników jak między innymi:
- nieprawidłowy sposób odżywiania się
- choroby przewlekłe
- infekcje
- długotrwały stres
Uważa się także, że ilość glutationu w organizmie ulega naturalnemu spadkowi wraz z wiekiem.
10 sposobów na utrzymanie prawidłowego poziomu glutationu w organizmie
Glutation – jaką rolę pełni w organizmie człowieka?
Ten trójpeptydowy związek zaangażowany jest w szereg różnych ważnych życiowo funkcji. Glutation jest jednym z najważniejszych i najsilniejszych przeciwutleniaczy. Do najważniejszych jego funkcji należą:
- synteza DNA oraz naprawa jego uszkodzonych części
- synteza białek oraz prostaglandyn (są to związki będące regulatorami wielu procesów fizjologicznych, wykazujące dużą aktywność biologiczną)
- transport aminokwasów w organizmie
- wspieranie prawidłowych funkcji układu odpornościowego
- zapobieganie uszkodzeniom oksydacyjnym komórek – co jest wynikiem jego działania przeciwutleniającego w stosunku do wolnych rodników
- aktywacja różnych enzymów i wspomaganie ich funkcji
- udział w produkcji nasienia
- odtwarzanie zasobów witaminy C i E w organizmie
- rozkład wielu czynników toksycznych i kancerogennych (wywołujących choroby nowotworowe)
- usuwanie rtęci z układu nerwowego (głównie z mózgu)
- wspomaganie rozkładu tłuszczów przez wątrobę i wspieranie pracy pęcherzyka żółciowego
- pomoc przy fizjologicznych procesach apoptozy komórek – czyli obumierania komórek niepotrzebnych lub szkodliwych dla zdrowia
Ponadto znaleziono pewne powiązania pomiędzy niskim poziomem glutationu w organizmie a występowaniem pewnych schorzeń. Stąd uważa się, że suplementacja glutationu może być skutecznym rozwiązaniem zapobiegającym rozwojowi niektórych chorób i problemów zdrowotnych.
Suplementy glutationu mogą być podawane w postaci doustnej (tabletki, kapsułki) lub dożylnie, jako zastrzyki. Jednak najlepszą i najbezpieczniejszą formą zadbania o prawidłowy poziom glutationu w naszym ciele jest przede wszystkim odpowiednia dieta. Istnieje szereg produktów, których spożycie istotnie wpływa na zwiększenie poziomu glutationu w organizmie.
Suplementacja glutationu – jakie są korzyści?
Najważniejsze korzyści, wynikające z obecności tego związku, są związane przede wszystkim z jego działaniem antyoksydacyjnym. Należą do nich między innymi:
- Unieczynnianie wolnych rodników – wolne rodniki nie tylko sprzyjają rozwojowi wielu chorób, lecz także wydatnie przyczyniają się do procesów starzenia się organizmu i niszczenia zdrowych komórek w ciele. Antyoksydanty neutralizują te szkodliwe związki i chronią przed ich destrukcyjnym wpływem na organizm. Glutation wykazuje silne działanie w tym zakresie również dlatego, że obecny jest w każdej komórce naszego ciała w dość wysokim stężeniu.
- Zapobieganie rozwojowi chorób nowotworowych – co także może wiązać się z jego utleniającym wpływem na wolne rodniki.
- Zmniejszanie uszkodzeń w komórkach wątrobowych – do których może dochodzić wskutek różnych schorzeń, zapalenia wątroby, nadużywania alkoholu i/lub leków, stłuszczenia wątroby.
- Zwiększanie wrażliwości komórek na działanie insuliny – co sprzyja naturalnemu obniżaniu poziomu cukru we krwi. Insulinooporność może z czasem skutkować rozwojem cukrzycy typu 2. Uwrażliwienie komórek na działanie insuliny powoduje, że hormon ten łatwiej „otwiera” w komórkach przejścia dla glukozy (cukru). Glukoza dostaje się wówczas do wnętrza komórki i zostaje przekształcona w niezbędną energię. Natomiast jej poziom we krwi spada. Zauważono, że osoby z tendencją do insulinooporności zazwyczaj mają obniżony poziom glutationu.
- Łagodzenie objawów rozmaitych chorób przewlekłych – aktualnie prowadzi się wiele badań, które mają potwierdzić korzystne działanie glutationu u osób borykających się z wysokim poziomem cholesterolu i cierpiących na wiele chorób. Wśród nich można wymienić: chorobę Parkinsona, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Alzheimera, chorobę zwyrodnieniową stawów, astmę, różne schorzenia wątroby, zaćmę, jaskrę, a nawet boreliozę, zespół przewlekłego zmęczenia czy zaburzenia związane z autyzmem. Większość tych chorób związana jest z wpływem wolnych rodników i ich destrukcyjnym działaniem na organizm, czemu glutation ma zapobiegać. Zaobserwowano, że u pacjentów z tymi schorzeniami poziom glutationu jest wyraźnie obniżony.
Oprócz tego glutation jest kluczowym elementem w zapobieganiu i łagodzeniu schorzeń żołądkowo-jelitowych, które rozwinęły się na podłożu stresu oksydacyjnego. Są to na przykład wszelkiego rodzaju stany zapalne żołądka i jelit.
Glutation wpływa także na stan naczyń krwionośnych i może być stosowany w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego. Uelastycznia naczynia poprzez złagodzenie ich napięcia i sztywności, obniża ogólny poziom cholesterolu, w tym szczególnie frakcję LDL (tzw. „zły cholesterol”).
Ponadto glutationowi przypisuje się pozytywny wpływ na poprawę pamięci i spowolnienie procesów starzenia się oraz regulację wielu procesów biologicznych, w tym odpowiedź odpornościową organizmu.
Jak poprawić pamięć?
Suplementy z glutationem – czy są działania niepożądane?
Niewiele można powiedzieć o skutkach ubocznych suplementów zawierających glutation. Nie ma specjalnych doniesień, jakoby ten związek wywoływał jakieś poważne działania niepożądane.
Istnieją jedynie wzmianki, że suplementy z glutationem mogą wywoływać reakcje ze strony przewodu pokarmowego, takie jak bóle skurczowe brzucha oraz wzdęcia. U bardziej wrażliwych osób może także pojawić się alergiczna reakcja skórna, jak wysypka lub pokrzywka.
Ogólnie suplementy glutationu wydają się być bezpiecznymi produktami. Jednakże nie oznacza to, że nie trzeba zachowywać żadnych środków ostrożności. Szczególnie osoby chorujące na schorzenia przewlekłe powinny zawsze skonsultować się lekarzem przed podjęciem decyzji o włączeniu jakiejkolwiek suplementacji.
Nie ma bowiem pewności, czy dany produkt nie będzie wchodził w interakcje z przyjmowanymi na co dzień innymi lekami. Zwłaszcza że nie ma jeszcze zbyt wielu badań przeprowadzonych na suplementach glutationu które z całą pewnością dowiodłyby ich bezpieczeństwa i zdecydowanie korzystnego wpływu na organizm.
Nie ustalono jeszcze także dokładnego sposobu dawkowania suplementów z glutationem. Dawkowanie może być uzależnione od konkretnych schorzeń i stanu ogólnego danego pacjenta. Wpływać na nie może również wiek, płeć i indywidualna historia chorobowa.
A zatem, pomimo że glutation jest dostępny w postaci suplementów, warto wiedzieć, że najlepszym i najbardziej bezpiecznym jego źródłem jest po prostu zbilansowania dieta. Powinna ona uwzględniać w szczególności te produkty, które mogą nam dostarczyć najwięcej tego związku lub prekursorów do jego syntezy w organizmie.
Glutation znajdziemy np. w wielu owocach i warzywach oraz mięsie. Niewiele jest go np. w produktach mlecznych, pieczywie i zbożach.
Jakie są alternatywy dla glutationu?
Glutation pełni kluczową rolę w naszym ciele i jest niezbędny dla zachowania wielu prawidłowych procesów biologicznych. Jeśli jednak jest podawany w postaci doustnych suplementów diety, zostaje strawiony w przewodzie pokarmowym. Końcowym efektem jego rozkładu są trzy aminokwasy, z których związek ten jest zbudowany. Są to prekursory glutationu, czyli cysteina, glicyna i kwas glutaminowy.
Uważa się, że korzyści, jakie możemy odnosić w związku z przyjmowaniem suplementów glutationu, są związane z funkcją ostatecznego produktu jego metabolizmu, jakim jest aminokwas cysteina. To jej przede wszystkim przypisuje się pozytywne efekty takiej suplementacji.
Dlatego pojawia się wiele opinii, według których lepiej jest zastosować suplementy, które zawierają właśnie ten aminokwas – cysteinę w jej zacetylowanej postaci, czyli N-acetylo-L-cysteinę (NAC). Cysteina obecna w tych preparatach ma nie tylko wpływać korzystnie na wiele aspektów zdrowotnych i profilaktycznych, lecz również, jako składnik do produkcji glutationu, zwiększać w naturalny sposób jego ilość w organizmie.
Suplementy z cysteiną powinny zwrócić naszą uwagę nie tylko dlatego, że aminokwas ten odgrywa niezwykle istotną rolę w wielu procesach życiowych. Preparaty te są znacznie tańsze niż suplementy zawierające glutation.
Arginina – gdzie jej szukać w diecie i czy warto ją suplementować?