Spis treści
Ukąszenie owada – co robić?
Jeśli użądli cię któryś z owadów błonkoskrzydłych (pszczoła lub szerszeń) – jak najszybciej usuń żądło. Nie ściskaj go palcami ani pęsetą, bo wówczas możesz wpuścić więcej jadu. Najlepiej zdrap je szybkim ruchem używając płaskiego, plastikowego przedmiotu – świetnie nadaje się do tego np. brzeg karty płatniczej. Ponieważ owad może poza jadem wstrzyknąć także inne chorobotwórcze drobnoustroje (bakterie, toksyny), dobrze jest rankę umyć mydłem pod bieżącą wodą i zdezynfekować np. wodą utlenioną.
Podobnie warto postąpić w przypadku ukąszeń meszek. Te małe stworzonka przecinają skórę i zlizują krew. Ich ślina zawiera drażniące substancje, które wraz z krwią szybko roznoszą się po całym organizmie. Im szybciej więc oczyścisz miejsce ukąszenia, tym reakcja zapalna będzie mniejsza.
Po umyciu i zdezynfekowaniu ranki czas na dalsze działania, dzięki którym – niezależnie od tego jaki owad cię ugryzł – złagodzisz swędzenie, a miejsce użądlenia szybko się zagoi.
Co pomoże na ukąszenia owadów?
Zimny okład
Szybkie ochłodzenie miejsca ukąszenia np. przy pomocy kostki lodu obkurczy naczynia krwionośne, co zatrzyma (lub spowolni) przemieszczanie się jadu i toksyn wpuszczonych przez owada głębiej w ciało. Zmniejszy się też ilość przeciwalergicznej histaminy (produkowanej pod wpływem ukąszenia) w pobliskich tkankach. Dzięki temu zmniejszy się świąd, a bąbel będzie mniejszy.
Uwaga! Pocieraj skórę kostką lodu, ale nie przykładaj jej w jednym miejscu przez dłuższy czas – mogłoby to spowodować miejscowe odmrożenie.
Sok z cytryny lub z cebuli
Wetrzyj w miejsce użądlenia kilka kropli soku z cytryny: zawarte w nim substancje odkażają i łagodzą świąd. Ale pamiętaj! Soki z owoców cytrusowych mają działanie fotouczulające. Nie powinno się więc stosować tego sposobu, kiedy przebywasz na słońcu. W pogodny dzień lepiej połóż na bąbel plaster cebuli– także zmniejszy swędzenie i przyspieszy gojenie.
Olej kokosowy
Olej kokosowy zawiera w swoim składzie działający bakteriobójczo i przeciwzapalnie kwas laurynowy. Jeśli więc masz go pod ręką, posmaruj miejsce użądlenia, a szybko odczujesz ulgę.
Olejki eteryczne
Warto mieć kilka z nich w domowej apteczce. Po ukąszeniu owadów zadziałają antybakteryjnie i złagodzą świąd olejki: goździkowy, bazyliowy, lawendowy, eukaliptusowy, z drzewa herbacianego.
Uwaga! Większości olejków eterycznych nie wolno wcierać bezpośrednio w skórę: mają tak wysokie stężenie substancji aktywnych, że mogą silnie ją podrażnić i doprowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej. Lepiej „rozpuścić je” w oleju bazowym np. rzepakowym – do jednej łyżki oleju dolej 10 kropli olejku eterycznego, zamieszaj. Taką miksturą można bezpiecznie smarować skórę (pod warunkiem, że nie jesteś uczulona na żaden ze składników).
Okład z babki lancetowatej lub z mięty
Jesteś na łące i nie masz przy sobie żadnych preparatów, które pomagają po ukąszeniu owadów? Rozejrzyj się. Na pewno w pobliżu znajdziesz liście babki lancetowatej. To doskonała roślina lecznicza zawierająca substancje działające przeciwzapalnie. Opłucz listki wodą, zgnieć je w dłoniach i przyłóż na miejsce ukąszenia. Jeżeli w pobliżu rośnie mięta, wyciśnij sok na bąbel – zawarty w niej olejek mentolowy schłodzi i znieczuli obolałe miejsce.
Roztwór z sody
Jeśli po użądleniu osy lub pszczoły, wokół miejsca wkłucia pojawia się miejscowa opuchlizna powodująca ból, zrób okład z gazika nasączonego roztworem sody oczyszczonej (łyżeczka sody na pół szklanki wody). Obrzęk szybciej się wchłonie.
Żel łagodzący świąd
Jest wiele gotowych preparatów łagodzących swędzenie i przyspieszających gojenie zmian po pokąsaniu przez owady. Szybko zadziała żel przeciwhistaminowy (ma działanie przeciwalergiczne), na opuchliznę pomoże altacet w żelu, a jeśli zaczerwienienie i opuchlizna są znaczne, także dostępny bez recepty krem Hydrocortisonum. Skutecznie działa zawierający naturalne składniki żel Dapis: koi, zmniejsza obrzęk i świąd.
Homeopatia na ukąszenia owadów
- Jeśli miejsce ugryzienia jest zaróżowione, piecze, czujesz ulgę po przyłożeniu zimnego okładu – ulgę przynieść może homeopatyczny apis mellifica
- Gdy skóra wygląda jak poparzona pokrzywą, a zimny okład potęguje świąd – urtica urens
- Jeżeli na skórze widać małe pęcherzyki, świąd jest intensywny, ulgę przynosi ciepła kąpiel – homeopatyczny rhus toxicodendron
- Po ukąszeniu powstał duży bąbel, który piecze i swędzi – homeopatyczny cantharis vesicatoria
- Zmiany są sine lub fioletowe, skóra jest zimna, świąd i ból zmniejszają się przy zimnym okładzie – ledum palustre
- Miejsce ukąszenia jest gorące, czerwone, ból pulsuje, rozpiera – homeopatyczna belladonna
- Przy każdym użądleniu warto rozważyć również homeopatyczną arnikę– działa ona przeciwbólowo, przeciwzapalnie, zmniejsza obrzęk i pomaga zapobiec powikłaniom, do których może dojść po uszkodzeniu tkanek (np. blizny)
Alergia na jad owadów błonkoskrzydłych i wstrząs anafilaktyczny
Gdy osa, pszczoła czy szerszeń ugryzą cię w nogę lub rękę, zazwyczaj wystarczy zastosować domowe metody, by miejsce po użądleniu szybko się zagoiło. Jeśli jednak do pokąsania doszło w okolicy głowy lub szyi, lub ugryzień jest kilka-kilkanaście, może dojść do silnej reakcji alergicznej zagrażającej życiu! W takim przypadku należy pilnie skonsultować się z lekarzem.
W niebezpieczeństwie znajdują się także osoby uczulone na jad owadów błonkoskrzydłych – w ich przypadku nawet ukąszenie w stopę może zagrozić życiu. Dlatego jeśli widzisz, że ktoś po ukąszeniu owada źle się czuje:
- blednie
- ma trudności z oddychaniem
- dochodzi do obrzęku w okolicy twarzy lub szyi
- poci się
Natychmiast wezwij pogotowie!
Jeśli poszkodowany może mówić, dowiedz się, czy ma alergię na jad owadów. W przypadku potwierdzenia, zapytaj czy ma przy sobie ampułkostrzykawkę z adrenaliną. Jeżeli tak – koniecznie podaj mu zastrzyk (wbij w zewnętrzną część uda igłę i wciśnij tłok – możesz to zrobić przez ubranie). Ten lek ratuje życie! Ale nawet po takim zastrzyku, chory pilnie musi zostać przewieziony do szpitala.
Użądlenie osy lub pszczoły – co robić? Jak reagować na wstrząs anafilaktyczny?
