Spis treści
8 chorób, które można wykryć podczas badania wzroku
Irydologia to dziedzina nauki, która zajmuje się diagnozowaniem chorób i stanów zapalnych w organizmie na podstawie badania tęczówki i dna oka. Dlatego warto wybrać się do dobrego okulisty, który podczas diagnostyki zauważy niepokojące zmiany w oczach.
Oczy a cholesterol
Zbyt wysoki poziom cholesterolu – z badań przeprowadzonych w USA wynika, że zbyt dużą ilość złego cholesterolu LDL aż w 65 procentach przypadków wykrywa lekarz podczas badania okulistycznego.
Okazuje się, że charakterystyczne dla pacjentów z nieprawidłowym profilem lipidowym są:
- żółtawe plamki wewnątrz naczyń włosowatych w siatkówce oka
- tzw. kępki żółte, czyli niewielkich grudkach na skórze powiek
Przypuszczenia okulisty warto oczywiście potwierdzić za pomocą badań krwi:
- cholesterol całkowity
- cholesterol z podziałem na frakcje HDL i LDL
- poziom trójglicerydów
Nadciśnienie tętnicze
Zbyt wysokie ciśnienie ma co trzeci Polak, przy czym wiele osób nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. Nic dziwnego, bo początkowo nadciśnienie tętnicze nie daje prawie żadnych objawów. Jednak okuliści potrafią bez trudu je rozpoznać po tzw. efekcie miedzianego drutu. To bardzo obrazowa nazwa dla stwardniałych i zgrubiałych pod wpływem wysokiego ciśnienia ścian tętniczek, które przybierają kolor miedziany.
Srebrną barwę miewają zaś te naczynia, w których krew ulega zastojom. Fachowa nazwa tego zjawiska to retinopatia nadciśnieniowa.
Gdy okulista wykryje takie zmiany, trzeba koniecznie zacząć regularnie mierzyć sobie ciśnienie krwi, a jeśli pomiary wskazują na wynik powyżej 140/90 mm/Hg pójść do lekarza pierwszego kontaktu. Dobierze on odpowiednie leki na obniżenie ciśnienia lub skieruje do kardiologa.
Cukrzyca
Cukrzyca to jedna z powszechniejszych chorób cywilizacyjnych również powoduje zmiany w gałce ocznej. Lekarz, podczas badania dna oka, może dostrzec nieregularną szerokość naczyń krwionośnych – żyłki poszerzone są tylko w niektórych miejscach. To jeden z pierwszych symptomów tzw. retinopatii cukrzycowej.
Jej kolejne stadia to m.in. osłabienie ścian tętniczek i tworzenie się nowych naczyń krwionośnych w miejsce tych, które zostały uszkodzone przez zbyt wysoki poziom glukozy we krwi. W późniejszych stadiach choroby może dojść także do obrzęku tarczy nerwu wzrokowego, a nawet wysięku krwi do wnętrza siatkówki (lekarze określają to jako śródsiatkówkowe drobne wylewy). Także soczewka nabiera innego kształtu, w zależności od poziomu cukru.
Już niewielkie zmiany wykryte przez okulistę, powinny skłonić do szybkiego wykonania badania poziomu cukru na czczo, a jeśli wynik dwóch kolejnych pomiarów będzie wyższy niż 99 mg/dl warto umówić się na wizytę u diabetologa. Nieleczona cukrzyca i związana z nią retinopatia mogą po pewnym czasie doprowadzić nawet do utraty wzroku!
O czym świadczy wygląd paznokci – sprawdź, na co zwrócić uwagę
Alergia
Aby rozpoznać uczulenie na pyłki, alergię na sierść zwierząt, kurz lub pleśń, okuliście wystarczy zauważenie zaczerwienienia oczu oraz uwidocznionych na białku rozszerzonych żyłek (przekrwione oczy). To widoczny efekt efekt działania histaminy, która jest uwalniana w wyniku kontaktu alergenu z organizmem.
Alergia może objawiać się też:
- łzawieniem oczu
- swędzeniem w kącikach wewnętrznych
- uczuciem piasku pod powiekami (zapalenie spojówek)
Zwykle takie objawy pojawiają się o tej samej porze roku np. wiosną, gdy pylą trawy czy drzewa (kalendarz pylenia).
W okresie jesienno-zimowym zaczerwienione i obrzęknięte powieki mogą pojawić się także po dłuższym przebywaniu na powietrzu w dniach, kiedy jest smog (wówczas nie jest to objaw alergii, wystarczy przetrzeć oczy płynem micelarnym i wpuścić kilka kropli nawilżających (bez konserwantów), by ten problem szybko zniknął.
W przypadku alergii, także warto stosować tę metodę łagodzenia dolegliwości, jednak często bywają potrzebne specjalne krople lub doustne preparaty antyhistaminowe, trzeba więc umówić się na wizytę do alergologa.
Choroby autoimmunologiczne
Układ odpornościowy jest po to, by zwalczać patogeny (bakterie, wirusy, toksyny itp.) i komórki nowotworowe. Zdarza się jednak, że atakuje on zdrowe tkanki i komórki organizmu. Stąd biorą się choroby autoimmunologiczne, np.:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
- toczeń rumieniowaty
- choroba Hashimoto
- łuszczyca
- stwardnienie rozsiane
- łysienie plackowate
- bielactwo nabyte
Ich wspólną cechą jest toczący się w organizmie stan zapalny. Obejmuje on również oczy. Okuliści oceniają, że 30–50 proc. pacjentów, u których dostrzegą zmiany zapalne w oczach ma jakieś niewykryte schorzenie ogólne (najczęściej RZS).
Zdarza się, że jednym z pierwszych objawów chorób autoimmunologicznych jest nasilona suchość oczu. Jeśli dolegliwość ta nie przechodzi po kilku dniach stosowania „sztucznych łez” warto sprawdzić, czy w oczach nie toczy się jakiś stan zapalny, który może (choć oczywiście nie musi) być związany z chorobą ogólnoustrojową.
Choroby wątroby
Białka oczu zdrowego człowieka powinny być – jak sama nazwa wskazuje – białe. Mogą oczywiście mieć różne odcienie, ale jeśli przybiorą żółtawe zabarwienie jest to powód do niepokoju. Zwykle jest oznaką nadmiaru bilirubiny we krwi, co z kolei wskazuje na różnego rodzaju uszkodzenia wątroby.
Powszechnie sądzi się, że „żółte oczy” to objaw żółtaczki, ale równie dobrze może to być polekowe zapalenie wątroby czy kamica żółciowa. Przyczyny mogą być też bardziej prozaiczne.
Wysoki poziom bilirubiny wiąże się z nadmiernym rozpadem czerwonych krwinek, który może być objawem różnych chorób, ale także pojawia się u osób, które… dużo biegają. W przypadku zażółcenia białek nie zapisuj się jednak do okulisty, tylko zacznij od wizyty u lekarza pierwszego kontaktu. Zrobi on dokładny wywiad, zleci analizy krwi i ewentualnie dodatkowe badania.
Choroby oczu – jak je rozpoznać?
Nadczynność tarczycy
Jednym z objawów świadczących o nadczynności tarczycy jest wytrzeszcz oczu (choroba Gravesa-Basedowa). Wydaje się, jakby oko przestało się mieścić w oczodole, przez co jest wypychane na zewnątrz. Dotyczy to zwykle obu oczu, choć zdarza się, że tylko jednego.
Zazwyczaj występują przy tym także inne objawy nadczynności tarczycy:
- światłowstręt
- pieczenie
- łzawienie oczu
- uczucie „ciała obcego” pod powiekami
- ból przy poruszaniu gałką oczną
Te objawy mogą także poprzedzać wystąpienie wytrzeszczu. Zawsze jest to niepokojący objaw, wymaga pilnej diagnostyki, gdyż inną możliwą przyczyną takiego problemu może być guz mózgu.
Czerniak
Promieniowanie UV jest szkodliwe nie tylko dla naszej skóry. Okazuje się, że czerniak, czyli nowotwór typowy właśnie dla naszej zewnętrznej powłoki, może atakować również oczy. Uwidacznia się on jako wybrzuszenia lub przebarwienia w różnych częściach gałki ocznej – na tęczówce, twardówce lub naczyniówce.
Ten typ nowotworu pojawia się zazwyczaj u osób po 50. roku życia. Jeśli okulista wykryje tego typu zmiany w oczach, koniecznie idź też do dermatologa na badanie skóry pod dermatoskopem. Wcześnie wykryty czerniak jest uleczalny!
Zmiany na języku: kropki, bruzdy, żółty nalot na języku, popękany język
