Co roku na polskich drogach dochodzi do prawie 40 tysięcy wypadków, w których rannych zostaje prawie 50 tysięcy osób. Pamiętaj, że jeśli jesteś świadkiem wypadku, musisz się zatrzymać, a jeśli są ranni, wezwać karetkę i udzielić poszkodowanym pierwszej pomocy. Wcale nie musisz mieć wykształcenia medycznego, żeby zatamować krwawienie lub wykonać resuscytację. Aby pomóc komuś i zadbać o własne bezpieczeństwo, musisz mieć pod ręką dobrze wyposażoną apteczkę.
Spis treści
Co powinno się znaleźć w apteczce samochodowej?
- opatrunki jałowe, plastry i bandaże (chusta trójkątna)
- opaska elastyczna
- opatrunek przeciwoparzeniowy hydrożelowy
- koc z foli termoizolacyjnej do ochrony przed wychłodzeniem lub przegrzaniem
- maseczka do sztucznego oddychania
- rękawiczki jednorazowe nitrylowe
- instrukcja w obrazkach dotyczącą resuscytacji
Uwaga! Nie wkładaj do apteczki żadnych leków, środków dezynfekcyjnych ani ostrych narzędzi. Leki wymagają odpowiednich warunków przechowywania, natomiast wożone przez cały rok w samochodzie byłyby narażone na da działanie różnic temperatury oraz wilgotności.
Co robić, gdy jesteś świadkiem wypadku?
Pamiętaj, że dojazd pogotowia może zabrać nawet ponad pół godziny (zwykle ok. 15 minut). Natychmiastowa pomoc świadków zdarzenia może uratować poszkodowanym życie. Dlatego jeśli widzisz wypadek – a nie ma tam policji, karetki i innych służb ratowniczych, zatrzymaj się i sprawdź czy możesz pomóc.
1. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo
Postaw auto tak, by nie zagroziło bezpieczeństwu na drodze i nie zablokowało dojazdu karetce. Włącz światła awaryjne, ustaw na jezdni trójkąt ok 100 m. za miejscem wypadku.
Gdy uszkodzone auto zerwało linię energetyczną, pali się, wycieka z niego płyn: nie podchodź! Od razu wezwij pomoc.
Jeśli na uszkodzonym pojeździe znajduje się pomarańczowa tabliczka (z przodu lub z tyłu), tzn. że przewozi on niebezpieczną substancję: oddal się z miejsca wypadku i powiadom od razu straż pożarną i policję.
2. Wezwij pomoc
Telefony alarmowe 112, 999, 998
Podczas rozmowy z dyspozytorem powiedz:
- gdzie doszło do zdarzenia (punkty charakterystyczne, na jakim kilometrze drogi).
- Ile jest osób poszkodowanych
- określ czy widzisz osoby zakleszczone w aucie, czy jakiś samochód się pali.
- podaj swoje dane oraz numer telefonu. Nie rozłączaj się pierwsza, dyspozytor może mieć do ciebie dodatkowe pytania.
3. Udziel pierwszej pomocy
- Jeśli nie ma niebezpieczeństwa, podejdź do uszkodzonego auta. Postaraj się nawiązać kontakt z pasażerami. Jeśli możesz, otwórz drzwi samochodu. Gdy musisz wybić szybę, zrób to od strony gdzie nie ma rannych. Wyłącz silnik i zaciągnij hamulec ręczny.
Ważne! Wyjmujemy z auta tylko osoby nieprzytomne, które nie oddychają, gdy auto zagraża wybuchem (nie można wyłączyć silnika) lub gdy nie można zatamować krwawienia.
- Jeżeli poszkodowany krwawi: załóż rękawiczki jednorazowe, w miejscu krwotoku połóż gazę (jeśli jest intensywny dociśnij ją zwiniętym bandażem) i mocno przybandażuj opatrunek. Nie kładź na ranę papieru, waty, ligniny. Jeżeli nie masz materiałów opatrunkowych lepiej użyj podartej na pasy bawełnianej koszuli lub podkoszulka.
- Jeżeli uszkodzona jest kończyna, podnieś ją do góry, tak, by rana znalazła się powyżej linii serca. Zapisz godzinę założenia opaski na ranę i przekaż tę informację ratownikom.
- Okryj poszkodowanych folią termiczną, a jeśli jej nie masz kocem lub kurtką: wychłodzenie organizmu może doprowadzić do wstrząsu.
- Jeżeli poszkodowany nie oddycha rozpocznij resuscytację: 30 szybkich uciśnięć mostka na dwa oddechy ratownicze (pomoże ci w tym jednorazowa maseczka do oddychania z apteczki). Jeśli nie jesteś w stanie wykonać sztucznego oddychania, wystarczy jeśli poprzestaniesz na szybkim, miarowym, uciskaniu klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia są inne osoby – zamieniajcie się podczas wykonywania resuscytacji, jest ona bardzo wyczerpująca dla jednego ratownika.
- Przeszukaj teren w promieniu ok. 50 m wokół miejsca zdarzenia – być może są tam osoby, które wypadły z auta.
- Udzielaj pomocy rannym i nie opuszczaj miejsca wypadku, aż do czasu przyjazdu służb ratunkowych.