Lipa to piękne, rozłożyste drzewo, które kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Warto w tym czasie wyruszyć na zbiory kwiatów lipowych. Lipa szerokolistna zakwita już w czerwcu, podczas gdy lipa drobnolistna obsypuje się kwiatami mniej więcej dwa tygodnie później.
Kwiaty lipy są drobne, białawo-żółtego koloru, umieszczone na długich szypułkach zaopatrzonych w łuskowatą podsadkę o wyglądzie listka. Ich aromat jest dość intensywny i bardzo przyjemny. Nie musimy wiedzieć, że przechodzimy obok kwitnącego drzewa lipy, na pewno to jednak poczujemy. Słodkawy zapach kwiatów jest wynikiem obecności olejku eterycznego.
Spis treści
Co zawierają kwiaty lipy?
Oprócz olejku eterycznego kwiaty lipy obfitują w szereg innych cennych dla zdrowia związków. Ich właściwości można wykorzystać przede wszystkim dla poprawy odporności oraz w leczeniu infekcji dróg oddechowych.
Najważniejszymi składnikami determinującymi działanie lecznicze lipy są:
- flawonoidy
- związki śluzowe
- triterpeny
- procyjanidyny
- sole mineralne
- kwasy organiczne
- fitosterole
- witamina C
Kwiaty lipy wykorzystuje się przede wszystkim, by wspierać leczenie przeziębień i różnych infekcji dróg oddechowych. Przyrządzony z nich napar może być jednak stosowany również jako łagodny środek uspokajający, o kojącym wpływie na układ nerwowy. Kwiatów lipy można również używać zewnętrznie – np. w formie płukanek do włosów albo okładów na skórę czy podrażnione oczy.
Jakie właściwości mają kwiaty lipy?
W infekcjach kwiaty lipy wykazują działanie:
- napotne i rozgrzewające – już na samym początku przeziębienia warto pić gorący napar z kwiatów lipy z dodatkiem naturalnego miodu lub dobrej jakości soku z malin
- przeciwzapalne
- przeciwgorączkowe – nasilenie potów powoduje naturalny, łagodny spadek podwyższonej temperatury ciała
- osłaniające – obecność związków śluzowych w kwiatach lipy sprawia, że stanowią one doskonały środek osłaniający, powlekający i nawilżający. Właściwość ta najbardziej przydaje się w przebiegu suchego kaszlu, a także w przypadku podrażnienia śluzówek gardła, przy chrypce czy bólu gardła
Z kwiatów lipy jednak można zrobić nie tylko ciepłą herbatkę. Przygotowuje się z nich również nalewkę, wino. Przede wszystkim warto pokusić się o samodzielne wykonanie syropu z kwiatów lipy.
Przeczytaj także: Nalewka z lipy
Jak zrobić syrop z kwiatów lipy?
Domowej roboty syrop przyda się w czasie zimowych chłodów i leczenia jesienno-zimowych przeziębień. Jego wykonanie nie nastręcza wiele trudności i przy odrobinie dobrych chęci każdy może sporządzić to cenne lekarstwo, pozyskiwane prosto z natury.
Zrobienie syropu nie wymaga wiele wysiłku. Pamiętać tylko należy, aby kwiaty zbierać w miejscach oddalonych od aglomeracji miejskich, wolnych od zanieczyszczeń, spalin i smogu.
Syrop z lipy – składniki
Do wykonania 1 litra syropu potrzebne są:
- około 150 g kwiatów lipy – to mniej więcej 10 garści kwiatów
Chodzi tu o same, rozwinięte kwiatostany, po usunięciu łuskowatych podsadek. Kwiaty po zbiorze rozkładamy na białym papierze, usuwamy suche i nieświeże kwiatostany i zostawiamy na jakiś czas, aby „wyprowadzili się” z nich niepożądani goście (muszki lub inne owady). Kwiatów nie płuczemy, aby nie stracić cennego pyłku.
- 1 kilogram cukru
- 3 cytryny
- 1 litr wody
Syrop z kwiatów lipy – przepis
Wodę należy zagotować i, mieszając, dokładnie rozpuścić w niej cukier. Oczyszczone kwiatostany umieszczamy w sporym szklanym słoju. Kwiaty zalewamy gorącą wodą z cukrem. Do mieszanki dodajemy sok wyciśnięty z 3 cytryn. Można również cytryny obrać, pokroić na plasterki i umieścić je w słoju razem z kwiatami.
Słój przykrywamy pokrywką lub czystą bawełnianą ściereczką i odstawiamy do ciemnego pomieszczenia na 2 dni. Mieszaninę można od czasu do czasu delikatnie wstrząsnąć lub zamieszać.
Po 2 dniach odcedzamy zawartość słoja do garnka, starannie odciskając cały płyn. Uzyskany syrop delikatnie podgrzewamy, starając się jednak nie doprowadzić go do wrzenia.
Syrop rozlewamy do czystych, suchych słoiczków lub butelek i dokładnie zakręcamy. Jeśli był gorący, to powinno wystarczyć, aby bezpiecznie można go było przechowywać przez dłuższy czas. Jeśli jednak rozlewamy chłodny syrop, wskazana jest jego pasteryzacja. Syrop z kwiatów lipy pasteryzujemy tak samo, jak wszystkie inne przetwory na zimę.
Kiedy stosować syrop z lipy?
Syrop z kwiatów lipy przyda się nam najbardziej w późniejszym okresie, wraz z nadejściem jesiennych chłodów. Można się nim wspomagać w celu podniesienia odporności, aby w porę zabepieczyć się przed zachorowaniem, albo pić wówczas, gdy już dopadnie nas przeziębienie, grypa czy inna infekcja dróg oddechowych.
Po syrop z lipy sięgajmy w takich przypadkach, jak:
- przeziębienie – jeśli dokuczają nam dreszcze, nie możemy się rozgrzać, mamy lekki stan podgorączkowy, w gardle zaczyna nas drapać, a z nosa cieknie wodnisty katar
- gorączka – w celu wywołania potów i obniżenia temperatury
- ból gardła – tu sprawdzi się nie tylko nawilżające i osłonowe działanie samej lipy; słodki smak syropu będzie działał kojąco i łagodząco na chorą, bolesną i podrażnioną śluzówkę gardła i górnych dróg oddechowych
- suchy kaszel – towarzyszący infekcji, męczący i podrażniający gardło; syrop z lipy ma działanie przeciwkaszlowe i wspomaga funkcje układu oddechowego
Warto pamiętać, że syrop z kwiatów lipy może także stanowić dodatek słodzący, np. do herbat, naparów ziołowych, koktajli, smoothie czy deserów. Jest bowiem nie tylko bardzo zdrowy, ale też smaczny.
Źródła:
- Zielnik apteczny. (b.d.). Lipa. Pobrane 30 maja 2023 zhttps://www.zielnik-apteczny.pl/wlasciwosci-ziol/lipa/
- Wielgosz, M. (2022). Jak zrobić syrop z kwiatów lipy? Przepis i właściwości. Pobrane z https://www.welbi.pl/syrop-z-kwiatow-lipy-jakie-ma-wlasciwosci-zdrowotne/
