Zioła na trawienie działają rozkurczowo, bakteriobójczo i przeciwzapalnie. Sprawdź, która roślina lecznicza będzie najskuteczniejsza przy twoich kłopotach.
Spis treści
Zioła najlepsze na trawienie
1. Mięta pieprzowa – ułatwia trawienie
Dzikie gatunki mięty były jednymi z pierwszych roślin leczniczych znanych ludzkości. Miętę opisuje staroegipski Papirus Ebersa. Znali ją Persowie, Grecy, Rzymianie. Nie była to jednak mięta pieprzowa, gdyż tę poznano dopiero w XVII wieku.
Mięta pieprzowa (Mentha piperita) powstała przez skrzyżowanie mięty kędzierzawej (która jest mieszańcem mięty długolistnej i okrągłolistnej), z miętą nadwodną. Liść mięty pieprzowej zawiera olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest mentol. Działa przeciwbakteryjne, a napar miętowy pobudza czynności wydzielnicze żołądka i wątroby, jednocześnie działając rozkurczowo. Liść mięty jest podstawowym składnikiem większości mieszanek ziołowych stosowanych w różnych schorzeniach układu pokarmowego.
W kuracjach wspomagających trawienie (digestiva) pobudzających wydzielanie soku żołądkowego stosuje się także leki lub napary z: korzenia mniszka, ziela tysiącznika, liścia bobrka, ziela drapacza i ziela piołunu. To również bardzo pomocne zioła na trawienie.
Przepisy z miętą pieprzową
- napar z liści mięty – torebkę herbaty miętowej zalej wrzątkiem i zaparzaj pod przykryciem ok. 15 minut. Po tym czasie ostudź i pij kilka razy dziennie.
- domowa „nalewka miętowa”(ze świeżych liści mięty pieprzowej) – ok. 10 gałązek świeżej mięty pieprzowej umieść w szklanym naczyniu i zalej 0,5 l spirytusu 70 %. Szczelnie zamknij i odstaw na dwa tygodnie w ciemne miejsce. Zlej otrzymany macerat (pozostałe po zlaniu płynu liście mięty owiń w czystą gazę i wyciśnij mocno) i zmieszaj z wcześniej przygotowanym syropem cukrowym (150 g cukru na 200 ml wody). Przełóż w chłodne i ciemne miejsce – nalewka będzie gotowa do picia po 2-3 miesiącach.
Lecznicze nalewki z mięty i likiery miętowe na wódce – przepisy
2. Bylica boże drzewko – leczy drogi żółciowe
W starożytności i średniowieczu bylica boże drzewko (Artemisia abrotanum) uważana była za roślinę leczniczą o uniwersalnym działaniu. Była też surowcem do sporządzania balsamów.
Obecnie ziele bylicy bożego drzewka należy do grupy podstawowych surowców zielarskich służących do wytwarzania leków stosowanych w przewlekłych zaburzeniach trawiennych. Zawarte w tym zielu hydroksykumaryny skutecznie pobudzają czynności wydzielnicze żołądka i wątroby.
W badaniach na zwierzętach stwierdzono, że związki te wykazują dwu-czterokrotnie silniejsze działanie żółciotwórcze niż kwas dehydrocholowy (wzorcowa substancja żółciotwórcza). Napary z bylicy mogą być także stosowane przez osoby cierpiące z powodu niewydolności wątroby lub w stanach zapalnych pęcherzyka żółciowego.
Przepis na napar z bylicy
Przepis na napar z ziela bylicy bożego drzewka: 1 łyżeczkę suszu zalać 1 szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem około 15 minut. Napar ziołowy pić trzy razy dziennie.
Inne zioła żółciopędne na lepsze trawienie
Inne środki działające żółciopędnie (cholagoga), żółciotwórczo (choleretica) i leczniczo na drogi żółciowe (choletherapeuthica):
- sok lub napar z ziela dziurawca. Wykazują działanie ściągające, przeciwzapalne i rozkurczowe. Napar można stosować w stanach zapalnych żołądka i jelit oraz w stanach skurczowych dróg żółciowych.
- sok z korzenia rzodkwi czarnej (wchodzi w skład znanego leku Raphacholin). Można wycisnąć sok w sokowirówce lub kupić gotowy w sklepie z produktami eko, rozcieńczyć wodą (na 1 szklankę przegotowanej wody 2 łyżki soku) i dodać do smaku łyżeczkę soku z cytryny. Napój taki pije się 20 minut po posiłku 3 razy dziennie.
3. Senes – pomaga przy zaparciach
Tropikalne krzewy o botanicznej nazwie rodzajowej „strączyniec” dostarczają surowca czyli liści lub strąków do wytwarzania podstawowych środków w leczeniu zaparć. Pozyskuje się go z dwóch gatunków: ze strączyńca ostrolistnego (Cassia senna) oraz wąskolistnego (Cassia angustifolia).
Botaniczna nazwa „strączyniec” używana jest rzadko, znacznie częściej spotykamy się z nazwą „senes”. W literaturze medycznej jest on wymieniany w grupie antrachinonowych roślin o właściwościach przeczyszczających, do której należą również:
- kruszyna pospolita
- szakłak ciernisty i amerykański
- rzewień dłoniasty
- aloes uzbrojony
Preparaty otrzymywane z surowców antrachinonowych uważane są za środki przeczyszczające o najwyższej aktywności terapeutycznej.
Uwaga! Preparaty te nie mogą być stosowane przy ostrych schorzeniach jelit, przy chorobach prostaty oraz w czasie ciąży i karmienia. Długotrwałe ich przyjmowanie lub nadużywanie może też niekorzystnie wpłynąć na perystaltykę jelit i spowodować tzw. „zleniwienie jelit” (uporczywe zaparcia).
Przepis na napar z senesu
Napar z suszonych liści senesu: pół łyżeczki suszu zalać szklanką wrzącej wody, przykryć i po 20 minutach odcedzić. Spodziewane działanie przeczyszczające powinno pojawić się po ok 6-8 godzinach.
Uwaga! Taką kurację można prowadzić najwyżej przez 5 dni.
4. Rumianek pospolity przeciw wzdęciom
Rumianek pospolity (Matricaria recutita), zwany też rumiankiem lekarskim lub zwyczajnym, jest jednoroczną rośliną światłolubną, należącą do rodziny astrowatych (Asteraceae). Posiada wzniesioną, rozgałęzioną łodygę z pierzastodzielnymi liśćmi. Łodygi zakończone są koszyczkami kwiatowymi, niesłusznie nazywanymi kwiatami.
Koszyczek rumianku nie jest pojedynczym kwiatem, lecz składa się z kilkudziesięciu żółtych kwiatów rurkowych, wydających nasiona i kilkunastu brzeżnych, białych kwiatów języczkowatych, które są płodne. Rumianek kwitnie od połowy maja do października. Cała roślina odznacza się miłym, silnym aromatem.
Surowcem leczniczym są koszyczki rumianku (Chamomillie Anthodium) . Zawierają one olejek eteryczny, a także liczne flawonoidy. Składniki olejku eterycznego warunkują działanie przeciwzapalne rumianku, natomiast flawonoidy oraz spiroetery – działanie rozkurczowe.
Preparaty z rumianku podaje się doustnie w stanach zapalnych i skurczowych przewodu pokarmowego.
Inne zioła na trawienie, które warto mieć w domowej apteczce
Inne zioła na trawienie i rośliny pomagające przy wzdęciach to:
1. Koper włoski
Koper włoski (Foeniculum vulgare), zwany też fenkułem włoskim lub koprem lekarskim. W średniowieczu, dzięki benedyktynom, koper włoski rozpowszechnił się w całej Europie. Przez stulecia stosowano go jako środek mlekopędny i pobudzający trawienie.
Owoc kopru włoskiego zawiera olejek eteryczny (olejek koprowy), którego głównymi składnikami są fenylopropanoidy, w tym trans-anetol. Owoce kopru zawierają też furanokumaryny i flawonoidy. Owoc kopru włoskiego działa mlekopędnie, rozkurczowo, wiatropędnie oraz wykrztuśnie. Napar stosowany jest w lekkich zaburzeniach żołądkowo-jelitowych, w nieżycie dróg oddechowych, a także jako środek mlekopędny dla matek karmiących
2. Biedrzeniec anyż
Biedrzeniec anyż (Pimpinella anisum), zwany anyżkiem, jest rośliną, jednoroczną, pochodzącą z Egiptu i Azji Mniejszej. Obecnie uprawiany jest w rożnych częściach świata. Biedrzeniec anyż jest prastarą rośliną przyprawową i leczniczą. Znany był w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Uprawiany był też w słynnych ogrodach Karola Wielkiego.
Owoc anyżu zawiera olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest trans-anetol, a także estragol, aldehyd anyżowy i monoterpeny. Innymi składnikami owocu są kwasy fenolowe, pochodne kumaryny i flawonoidy. Owoc anyżu działa wykrztuśnie, łagodnie rozkurczowo i przeciwbakteryjnie. Napar stosowany jest w nieżytach dróg oddechowych oraz w zaburzeniach trawiennych.
3. Macierzanka piaskowa
Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), zwana tymiankiem wąskolistnym, jest krzewinką z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), występującą w umiarkowanych i chłodnych strefach Europy i Azji. Znana była już w starożytności. Była jednym ze składników teriaku. Pisała o niej święta Hildegarda. Ziele macierzanki zawiera olejek eteryczny bogaty w tymol i karwakrol. Zawiera też flawonoidy, garbniki i związki goryczowe. Napary z ziela macierzanki stosowane są w nieżycie żołądka i jelit, przy nadmiernej fermentacji, wzdęciach.
Napar z ziela macierzanki: 1 łyżeczkę rozdrobnionego ziela zalać 1 szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem około 15 minut. Napar ziołowy pić trzy razy dziennie.
4. Kolendra siewna
Kolendra siewna (Coriandrum sativum), zwana pluskiewnikiem, jest rośliną jednoroczną z rodziny selerowatych (Apiaceae), pochodzącą ze wschodnich wybrzeży Morza Śródziemnego.
Nasiona kolendry zawierają olejek eteryczny bogaty w D-linalol jako główny składnik i inne alkohole monoterpenowe oraz związki węglowodorowe. Kolendra zawiera też kwasy fenolowe, flawonoidy, pochodne kumaryny, ftalidy i alkohole triterpenowe. Owoce kolendry posiadają udokumentowane działanie spazmolityczne, wiatropędne i przeciwbakteryjne, które związane są z obecnością olejku eterycznego.
Przepis na napar wiatropędny z kolendry (regulujący trawienie, rozkurczowy oraz zwiększający wydzielanie soku żołądkowego):
1 łyżeczkę rozgniecionych owoców kolendry zalej 1 szklanką wrzącej wody. Zaparzaj pod przykryciem 30 minut. Następnie odstaw na 15 minut i przecedź. Pij 1/2 szklanki 2-3 razy dziennie przed jedzeniem.
Przepis z : Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
Zobacz także: Co pomoże na przejedzenie? Zioła i środki homeopatyczne na niestrawność, zgagę, wzdęcia
