Kubeczek menstruacyjny i podpaski wielorazowe – co warto wiedzieć o ekologicznej menstruacji?

Dlaczego powinnyśmy zrezygnować z jednorazowych podpasek i tamponów?

Podpaski składają się z bawełnianego wkładu, celulozy i folii. Ale problemem nie jest tu rozdzielenie tych materiałów, a zabrudzenie jej ludzkimi wydzielinami. Są więc odpadami, których nie oczyszcza się i nie przetwarza. Używając tego typu produktów higienicznych, produkujemy plastik, który będzie rozkładał się długie lata.

Dodatkowo co roku każda z nas wydaje na sklepowe podpaski lub tampony ok. 250 zł.

Oczywiście, chcemy zaoszczędzić, więc kupujemy tańsze produkty. Niestety tanie podpaski i tampony dostępne w supermarketach produkowane są z bawełny nawożonej sztucznymi nawozami oraz chronionej przez pestycydy. Za nieprzepuszczalność podpasek odpowiada polietylen i polipropylen – czyli plastik.

By konsumentka była zadowolona z pięknego śnieżnobiałego koloru jej podpasek i tamponów, wybiela się je chlorem. W czasie chlorowania powstają rakotwórcze dioksyny. W środkach tych wykryto również szereg innych chemicznych substancji:

• styren
• chlorometan
• chloroetan
• chloroform
• aceton

Absorbujące krew żele i pudry także są najczęściej syntetyczne. Większość z tych dodatków podrażnia skórę w tym najbardziej wrażliwym i delikatnym miejscu.

Ile kosztują podpaski ekologiczne i kubeczki menstruacyjne?

• Kubeczki menstruacyjne i dysk menstruacyjny. Kubeczek to w zależności od firmy koszt ok. 30–120 zł. Jest to jednorazowy wydatek na najbliższe 6–10 lat. Oznacza to, że oszczędzamy już w pierwszym roku użytkowania kubeczka. Dysk to koszt ok. 160–350 zł, wystarczy na 2 lata użytkowania
• Podpaski wielorazowe i wkładki wielorazowe. Podpaski w zależności od firmy kosztują od 17 do nawet 70 zł. Najlepiej jest zaopatrzyć się w ok. 20 podpasek (5 zużyjesz w ciągu dnia, 1 w nocy, jednak weź pod uwagę też czas suszenia). Jednorazowo, kupując w zestawie, wydasz na podpaski ok. 100–400 zł. Taki zestaw posłuży ci ok. 6 lat. Wkładki wielorazowe – tu także jest spora rozbieżność cenowa (w zależności od firmy). Za jedną zapłacimy od 9 do 77 zł. Podobnie jak w przypadku zwykłych wkładek – nie stosujemy ich w czasie okresu. Służą one do codziennego stosowania w czasie cyklu
• Tampony wielorazowe. Za jeden zestaw (ok. 8 sztuk) zapłacimy od 40 do 90 zł. Wystarczą one mniej więcej na 1 rok użytkowania
• Bielizna menstruacyjna. Majtki kupimy za ok. 80 zł. Dla higieny warto mieć ich 6 par. Stosować je można mniej więcej 6 lat i na taki zestaw wydamy w granicach 500 zł
• Podpaski i tampony z organicznej, certyfikowanej bawełny. Za 20 sztuk tamponów zapłacisz ok. 18 zł, za 10 sztuk podpasek zapłacisz mniej więcej 18 zł
• Podpaski kompostowalne. Za 14 sztuk zapłacimy ok. 12 zł

A gdyby tak zaoszczędzić, zadbać o swoje zdrowie i naszą planetę? Rozwiązanie jest bardzo proste. Zacznijmy używać ekologicznych kobiecych produktów higienicznych. Oto co mamy do wyboru.

Podpaski i tampony mogą szkodzić zdrowiu! Jak wybrać bezpieczne?

Kubeczek menstruacyjny

Kubeczek menstruacyjny to niewielki, wykonany z tworzywa pojemnik, który umieszcza się w pochwie podczas miesiączki. To rozwiązanie niesamowicie wygodne i pomocne przy obfitej miesiączce. Umożliwia on także komfortowe uprawianie sportu.

Wielkim atutem jest także bezzapachowa miesiączka, którą ten produkt umożliwia.  Zapewnia świeżość i brak uczucia, że „się z nas leje”.

Na rynku możecie znaleźć wiele kubeczków, więc wybór może wydawać się trudny. Są one w wielu kolorach, mają różnorodne końcówki (łodyżka, kulka, pętelka lub bez końcówki), są różnej twardości i pojemności i wykonane są z wielu materiałów.

Jak wybrać kubeczek menstruacyjny?

Z dobraniem kubeczka niekiedy są problemy. Spowodowało to nawet powstanie nowej profesji z inicjatywy sklepu Betterland – cupfitterki. Pomoże Ci ona dobrać kubeczek menstruacyjny.

Ja akurat za pierwszym razem trafiłam na swój ideał, ale ponieważ nie zawsze tak jest, powstaje teraz Menstruoteka. Jest to inicjatywa, która pozwoli na namacalne sprawdzenie, który kubeczek nam leży. Jak? Wypełniasz formularz, wpłacasz kaucję, a następnie dostajesz paczkę z wieloma kubeczkami do testowania. Odsyłasz je, lądują w autoklawie, gdzie są sterylizowane i będą mogły być wysłane do testów innej kobiecie.

Czym się kierować, kupując kubeczek menstruacyjny?

• kalkulatory – w sieci znajdziesz wiele kalkulatorów stworzonych przez sklepy i producentów, które pozwolą Ci wybrać kubeczek na podstawie tego, czy już rodziłaś, czy jesteś dziewicą, czy jesteś aktywna fizycznie i jaką masz posturę. Niestety nie zawsze są one dokładne, ponieważ nasza szyjka macicy może nie wpisywać się w założenie kalkulatora, według którego u wysokich kobiet jest ona wysoko, a u niskich nisko
• materiał – tworzywa bezpieczne dla nas to silikon medyczny, tworzywo TPE i kauczuk naturalny. Nie kieruj się jedynie niską ceną, lepiej zainwestuj w dobre materiały, unikaj tanich chińskich podróbek
• twardość – wybierz twardszy kubeczek, jeśli masz silne mięśnie dnia miednicy (Classic lub Sport). Kup kubeczek Soft, jeśli odczuwasz ból przy aplikowaniu tamponu czy stosunku lub masz nieco słabsze mięśnie dna miednicy
• wysokość kubeczka – aby dobrać odpowiednio wysokość kubeczka, musisz zmierzyć wysokość swojej szyjki macicy. Jak to zrobić? W pierwszych dniach okresu zrób pomiar rano i wieczorem. Umyj ręce, usiądź i włóż palec do pochwy po przedniej ściance, aż wyczujesz szyjkę. Zmierz, ile centymetrów dzieli na Twoim palcu jego czubek od miejsca, w którym zaczynało się wejście pochwy. By kubeczek nie powodował dyskomfortu i nie wystawał, wybierz najmniejszy z pomiarów i wybierając kubeczek, nie przekrocz tej wysokości
• średnica kubeczka – według ogólnych zasad doboru kubeczka zaleca się, by: dziewice sięgnęły po kubeczki do 42 mm szerokości, kobiety po porodach naturalnych sięgnęły po kubeczki powyżej 43 mm szerokości, kobiety uprawiające sport sięgały po mniejsze średnice kubeczków
• pojemność kubeczka – jest to wybór od 12 do 42 ml w przypadku zwykłych kubeczków. Dysk Ziggy Cup (piszę o nim niżej) zbierze nawet 77 ml krwi. Im większa pojemność, tym siłą rzeczy większe wymiary. Także mimo obfitych okresów nie przesadź z wielkością kubeczka, aby nie czuć dyskomfortu. Jeśli wybierzesz kubeczek o mniejszej pojemności, będziesz po prostu musiała częściej wylewać z niego krew
• końcówki – ja korzystam z kubeczka z łodyżką, którą przycięłam zgodnie z moimi potrzebami. Łodyżkę można też zupełnie odciąć i mieć kubeczek bez końcówki. Do wyboru są także kubeczki z końcówką w postaci pętelki i z kulką
• sprężystość – w tym parametrze patrzymy na to, jak szybko kubeczek wraca do swojej formy po zgięciu. Ma on znaczenie tylko dla bardzo wrażliwych kobiet i tych z problemami z końcowym odcinkiem układu pokarmowego – wtedy warto sięgnąć po mniej sprężysty kubeczek
• producenci – jest ich sporo, bo ok. 40.

Jednymi z najpopularniejszych firm produkujących kubeczki menstruacyjne są:

• Perfect Cup
• Me Luna
• Merula
• Yuuki
• Selena Cup
• LadyCup
• Mooncup
• Lunette

Jak włożyć kubeczek menstruacyjny do pochwy?

Najgorsze są pierwsze próby, bo wtedy najbardziej się spinamy i denerwujemy. Tymczasem to naprawdę nic trudnego! Kubeczek wkłada się do pochwy tak jak tampon. Przed włożeniem należy dokładnie umyć ręce i zgiąć kubeczek. Technik jest wiele i z pewnością łatwo znajdziesz różne grafiki je prezentujące.

W czasie aplikacji kubeczka nie stresuj się i nie napinaj – przez napięcie będzie ci trudniej go włożyć. Kubeczek menstruacyjny otworzy się w pochwie – obróć go wtedy o 360°, by przylgnął do ścian pochwy. Kubeczek lekko przysysa się do nich, dzięki czemu nie przecieka i można z nim nawet swobodnie iść na basen.

Nie obawiaj się, że wleci gdzieś za głęboko albo że wypadnie. Jeśli czujesz, że jest nieco za nisko, możesz po aplikacji kubeczka zrobić skłon – to z reguły pomaga mu przesunąć się w górę.

Jak wyjąć kubeczek z pochwy?

Dokładnie umyj ręce i rozluźnij się. Palcami namierz kubeczek i lekko ściśnij go, by mógł się odessać i swobodnie wyjść z pochwy. Powoli kołysz nim, ciągnąc go w dół, aż bez problemu go wyjmiesz. Jego zawartość wylej, np. do sedesu.

Jeśli jesteś w domu, możesz także krew skompostować lub użyć do podlewania roślin (wystarczy zawartość kubeczka rozcieńczyć wodą np. w większym słoiku i podlać kwiaty).

Kubeczek menstruacyjny a higiena

Kubeczek menstruacyjny przed okresem i po nim należy wyparzyć. Można także stosować żel i chusteczki Lunette lub tabletki firmy Milton. Otworki odpowietrzające wyczyścisz poprzez napełnienie kubeczka wodą, przykrycie ręką i ściśnięcie lub po prostu stosując małe szczoteczki. Niektóre firmy produkują specjalne małe irygatory do tego celu.

W trakcie okresu czyścimy kubeczek przy okazji pozbywania się krwi. Gdy jesteśmy w domu i mamy taką możliwość – myjemy go wodą ze zwykłym mydłem bez dodatków. Będąc w toalecie publicznej, możesz go przetrzeć chusteczkami Lunette, zwykłym papierem lub umyć wodą (możesz taką z butelki, żeby nie iść z nim do umywalek, które są poza kabiną).

Kubeczek przecieka? Może być kilka powodów!

• Jeśli przecieka delikatnie, to może znaczyć, że nie rozłożył się w pełni lub szyjka nie jest bezpośrednio nad nim
• Przecieka po jakimś czasie używania – zapewne po prostu się już zdążył zapełnić i musisz częściej wylewać z niego krew. Dopiero po kilku okresach z kubeczkiem będziesz wiedziała, jak często musisz opróżniać kubeczek. W zależności od obfitości okresu niektóre osoby muszą opróżniać kubeczek w ciągu dnia co 2 godziny, natomiast inne mogą sobie pozwolić na opróżnienie kubeczka nawet po 12 godzinach
• Krew swobodnie cieknie – najprawdopodobniej kubeczek jest źle dobrany i szyjka nie znajduje się nad nim
• Przecieka po wysiłku fizycznym – być może masz mocne mięśnie dna miednicy i potrzebujesz twardszego kubeczka

Kiedy nie korzystać z kubeczka menstruacyjnego?

• gdy mamy alergię na materiały, z których powstał
• w czasie stosunku płciowego
• gdy nie mamy okresu

W razie jakichkolwiek wątpliwości zasięgnij rady swojego ginekologa.

Dysk menstruacyjny (Ziggy Cup)

Dysk menstruacyjny to kubeczek o zupełnie innym kształcie. Ma pojemność 77 ml. W porównaniu do zwykłych kubeczków jest znacznie większy i niektórych może przerazić swoim rozmiarem.

Wykonany jest z silikonu medycznego. Ma grubszą, podwójną krawędź, która zapobiega przeciekaniu. Chroni do 8 godzin od założenia. Aplikuje się go zupełnie inaczej, ponieważ nie przysysa się on jak standardowe kubeczki – należy oprzeć go o kości.

Z grup poświęconych ekologicznej menstruacji wiem, że ustawienie odpowiednio tego dysku sprawia kobietom trudności. Można go wygotowywać. Z dyskiem menstruacyjnym można uprawiać seks.

Podpaski wielorazowe

Podpaski wielorazowe wykonane są z materiału. Posłużą nam przez długi czas, jeśli dobrze o nie zadbamy. Często mają śliczne i kolorowe wzory na nieprzepuszczalnej stronie (tej, która nie dotyka skóry). Są wykonane z materiałów, które umożliwiają skórze oddychanie, nie podrażniają i nie uczulają. Wiele kobiet chwali je właśnie ze względu na brak alergii, która wystąpiła u nich po korzystaniu ze zwykłych sklepowych podpasek.

Podpaski wielorazowe mogą:

• być wykonane w całości z bawełny (wybieraj te z certyfikatem OEKO-TEX Standard 100)
• posiadać od strony skóry materiał z bambusa czy lnu, welur, coolmax, mikropolar
• mieć wkłady lub nie
• od strony bielizny posiadać warstwę nieprzemakalnego PUL-u (jest to syntetyczna dzianina o właściwościach wodoodpornych, przepuszczająca powietrze), różne inne materiały lub nawet tworzywo sztuczne)

Co wybrać? Wszystko w zależności od potrzeb. Coolmax i mikropolar się dobrze spierają. Bawełna, len i bambus są dobrze oddychające i możliwie najbardziej naturalne. PUL zapewni nieprzemakalność.

Zapięcie – podpaski zapinane są na napy, więc jeśli nosisz je na niedopasowanej bieliźnie, mogą się przesuwać.

Podpaski wielorazowe – jak je prać, by zachować higienę?

Jak prać podpaski wielorazowe? Czy trzeba od razu? Sposobów jest kilka.

1. Można namoczyć podpaskę w słoju z wodą – i dopiero gdy zbierze się ich kilka, wyprać je w pralce. Niektórzy piorą wszystkie podpaski razem dopiero po zakończeniu okresu.
2. Można zaprać je tuż po użyciu, a wieczorem, gdy jest ich już kilka, wyprać w pralce.
3. Można też prać je ręcznie z wykorzystaniem mydła.
4. Niektóre można także wyparzać i wygotowywać.
5. Jest też możliwość zastosowania do prania dodatku do proszku Nappy Fresh – tego samego, który wykorzystuje się do prania pieluszek wielorazowych.

Jak zakładać i zdejmować podpaski wielorazowe?

Podpaskę wielorazową trzeba położyć na bieliźnie i zapiąć pod nią jej skrzydełka. Zużytą wystarczy odpiąć i wymienić.

Co ze zmianą podpaski poza domem?

Zapinamy nową podpaskę, a starą składamy i chowamy w woreczku z materiału PUL, a potem zapieramy podpaskę po powrocie do domu. Z woreczka nie ulatniają się żadne nieprzyjemne zapachy.

Ja dla poczucia bezpieczeństwa podczas miesiączki korzystam jednocześnie z kubeczka oraz z podpasek wielorazowych. Ale wiele kobiet stosuje tylko podpaski wielorazowe i to zabezpieczenie w zupełności im wystarcza.

Wkładki wielorazowe

Wkładki wielorazowe najczęściej różnią się od podpasek tym, że nie posiadają warstwy nieprzemakalnej. Nosimy je w pozostałe niż okres dni cyklu.

Popularni producenci podpasek i wkładek wielorazowych:

• Soft Moon
• Kokosi
• Loffme
• Lady Pad
• Naya
• Lulli
• Magabi
• Anavy
• Bambaw
• Pupus
• Charlie Banana

Każdego roku na wysypiska w Ameryce Północnej trafia mniej więcej 20 miliardów jednorazowych podpasek, tamponów, aplikatorów i opakowań po kobiecych artykułach higienicznych.

Tampony wielorazowe

Tampony wielorazowe występują w wersji gąbkowej (Soft Tampons) lub bawełnianej, np. firmy Imse Vimse.

Tampony gąbkowe posłużą kilka razy, można w nich uprawiać seks, jednak koniec końców wylądują w koszu. Niedawno powstał wielorazowy aplikator do tamponów firmy Dame.

Z kolei tampony bawełniane wyglądają jak zwinięty w rulon bawełniany pasek ze sznurkiem. To raczej, jak na razie, mało popularna alternatywa jednorazowych tamponów. Osobiście, ze względów higienicznych, nie wyobrażam sobie korzystania z nich.

Najlepsze sposoby na PMS

Bielizna menstruacyjna

Są to majtki z chłonnym wkładem. Przylegają do ciała, więc nie przesuwają się w trakcie snu – jak bywa z podpaskami. Są chłonne i nie powodują efektu pampersa.

Jak prać bieliznę menstruacyjną?

Produkty nie wszystkich firm można prać w pralce. Opcją na wypranie bielizny menstruacyjnej jest namoczenie jej, wypłukanie w occie i wypranie. Niektóre można prać w wysokich temperaturach.

Popularni producenci bielizny menstruacyjnej:

• Thinx
• Selenacare
• FreeYa

Podpaski i tampony z organicznej i certyfikowanej bawełny

Nie wszyscy przekonają się do wielorazowych środków okołookresowej higieny. Mimo wszystko możesz zrobić coś dobrego dla swojego zdrowia i środowiska w tej kwestii – sięgnij po produkty higieniczne z organicznej bawełny!

Produkty firm, które znajdziesz niżej, stworzone są z bawełny z certyfikatami potwierdzającymi ich przyjazność dla środowiska. Dodatkowo część z nich nie jest niczym owinięta, natomiast np. produkty firmy Your Kaya posiadają owijki z biodegradowalnego i kompostowalnego materiału.

Pamiętaj, że sedes to nie kosz na śmieci – nie wrzucaj tam tamponów!

Popularni producenci podpasek i tamponów z bawełny organicznej:

• Your Kaya
• Ginger Organic
• Organyc, Natracare

Podpaski kompostowalne

To inaczej biopodpaski – możemy je kompostować, więc muszą być wykonane w 100% z naturalnych surowców. Zużytą biopodpaskę wystarczy zakopać w kompoście (może rozkładać się ok. 3–12 miesięcy).

Popularni producenci: Vivicot

Ale uwaga! Nie można wrzucać zużytych podpasek i tamponów do odpadów BIO – polskie przepisy na to nie zezwalają.