Spis treści
Planujesz ciążę? Idź do dentysty na przegląd z pantomogramem
Jeśli planujesz zostać mamą, wybierz się na kontrolę do stomatologa i wykonaj profilaktycznie zdjęcie RTG pełnego uzębienia czyli tzw. pantomogram. – Zdarza się, że zwykły przegląd stomatologiczny może nie wystarczyć – tłumaczy Marzena Koperska.
– Bywa, że pacjenta nic nie boli, a zęby wyglądają na zdrowe lub wyleczone, ale to tylko pozory. Ponieważ w okolicy któregoś z nich, być może leczonego kiedyś kanałowo lub z głęboką plombą, może tlić się stan zapalny. Tylko dzięki wykonaniu pantomogramu możemy sprawdzić co dzieje się wewnątrz tkanek i znaleźć problem zanim jeszcze da objawy. Im szybciej wyleczymy takie zmiany, tym lepiej dla mamy i przyszłego dziecka. – dodaje stomatolog.
Leczenie zębów przed ciążą
Leczenie zębów przed ciążą jest ważne ponieważ:
- bakterie beztlenowe, które namnażają się w nieleczonym zębie bywają bardzo niebezpieczne i mogą zagrozić bezpieczeństwu rosnącego w łonie dziecka. Dzieje się tak, ponieważ w organizmie przyszłej mamy krąży co najmniej o litr krwi więcej niż normalnie. Bakterie i toksyny w takich warunkach stają się bardziej niebezpieczne – mogą przeniknąć przez barierę łożysko-krew i dotrzeć do płodu.
- likwidowanie wszystkich przewlekłych stanów zapalnych tlących się w organizmie sprzyja zdrowiu i dobrej kondycji organizmowi przyszłej mamy.
- jeśli zaistnieje taka konieczność można bezpiecznie wykonać zdjęcie RTG konieczne do postawienia prawidłowej diagnozy.
- w razie potrzeby stomatolog może zastosować znieczulenie, które ma w składzie leki obkurczające naczynia krwionośne. Dzięki temu dodatkowi wystarczy zastosować niewielką ilość leku, by zadziałał szybko i na dłuższy czas. U kobiet w ciąży nie powinno się podawać tego typu znieczulenia. Można oczywiście podać inny rodzaj leku – ale trzeba wstrzyknąć go więcej i dłużej czekać aż zadziała.
Dentysta w ciąży – wizyty profilaktyczne i leczenie zębów w ciąży
Jeśli zorientowałaś się, że zostaniesz mamą, wybierz się do dentysty jak najszybciej. Warto bowiem starannie zaplanować opiekę stomatologiczną na całe 9 miesięcy, gdyż leczenie zębów w ciąży może być dla przyszłej mamy problematyczne.
Powinnaś wybrać się do gabinetu co najmniej dwa razy.
Pierwsza wizyta u dentysty w ciąży
Lekarz zrobi przegląd zębów i sprawdzi czy wszystko jest w porządku. Udzieli też ogólnych informacji o tym, co może się dziać w jakie ustnej w związku z ciążą i jak sobie radzić w przypadku problemów.
– Warto wiedzieć, że podczas ciąży (w okolicach 5. miesiąca ciąży) może np. dojść do zwiększenia krwawienia z dziąseł gravidarum (ciążowe zapalenie dziąseł) – tłumaczy Marzena Koperska. – Jest to stan naturalny. Po prostu pod wpływem działania hormonów, śluzówka jamy ustnej staje się bardziej przekrwiona. Dziąsła mogą puchnąć i nawet przy lekkim dotyku mogą krwawić. Problem ten można za to złagodzić lub mu zapobiec oczyszczając zęby z kamienia i osadu. Dlatego warto wykonać podczas wizyty piaskowanie i skaling (oczyszczanie zębów z kamienia za pomocą ultradźwięków).
Warto także na wszelki wypadek w okolicy 5. miesiąca ciąży wymienić szczoteczkę do zębów na taką o delikatnym włosiu i małej główce. A jeśli ktoś używa elektrycznej, na manualną – dzięki temu łatwiej ominiemy podrażnione lub nadwrażliwe miejsca w jamie ustnej.
Jeżeli w ciąży pojawiają się w jamie ustnej afty i nadżerki, warto pójść do swojego lekarza i powiedzieć mu o tym. Takie zmiany mogą bowiem być spowodowane niedoborami witaminowymi. Być może lekarz zaleci wówczas przyjmowanie odpowiednich suplementów. Można także bezpiecznie stosować żele chroniące podrażnione miejsca takie jak Aphtin czy Solcoseryl.
Druga wizyta u dentysty w ciąży
Powinna się odbyć w okolicach 5 miesiąca ciąży. W tym czasie następuje rozwój i mineralizacja zawiązków zębów mlecznych u dziecka. Jest to tzw. pierwszy wychwyt wapnia.
Ponieważ organizm kobiety w ciąży reaguje na zapotrzebowanie płodu, uwalnia do krwi większe niż zazwyczaj ilości wapnia. Czerpie ten cenny pierwiastek z zębów. To dlatego mówi się, że zęby po ciąży są bardzo osłabione.
Można jednak temu zapobiec stosując tzw. nawapnianie. Do specjalnych nośników (łyżki plastikowe bądź silikonowe) stomatolog nakłada preparat o wysokiej zawartości wapnia naturalnego (takiego samego, jakie występuje w organizmie). Następnie umieszcza je w jamie ustnej kobiety, tak, by zęby były zanurzone w specyfiku. Zabieg trwa 15-20 minut – w tym czasie wapń przenika przez mikropory w szkliwie, dzięki czemu zęby mogą odbudować mikroubytki.
Ważne! Drugi wychwyt wapnia następuje już w połogu w okolicach 2-3 miesiąca życia dziecka – następuje wówczas mineralizacja zawiązków zębów stałych. Jeśli maluszek jest karmiony piersią, będzie czerpał wapń z pokarmu mamy. Warto wówczas wykonać kolejny zabieg nawapniania, by wzmocnić swoje zęby i zapewnić dziecku odpowiednią dawkę tego pierwiastka.
Oprócz nawapniania, stomatolog oczywiście sprawdzi stan uzębienia i jeśli pojawią się jakieś ubytki zaplanuje pilne leczenie.
Próchnica w ciąży – leczyć czy nie?
– Jak najszybciej zacząć leczyć! – mówi Marzena Koperska. – Pamiętajmy, że próchnica czy stan zapalny zęba nie przejdzie samoistnie. Oczywiście płukanki z ziół, wkładanie działającego bakteriobójczo czosnku do zęba czy ssanie goździków mogą nieco złagodzić ból, ale nigdy NIE WYLECZĄ chorego zęba. Konieczna jest interwencja stomatologa.
Koniecznie chciałabym w tym miejscu uspokoić wszystkie przyszłe mamy – kontynuuje lekarka – Podczas leczenia zębów w ciąży podaje się znieczulenie miejscowe. Jest to działanie bezpieczne i w żaden sposób nie szkodzi dziecku. Wystarczy po prostu dobrać odpowiedni lek. Leczenie zęba z głęboką próchnicą bez znieczulenia jest bolesne, wywołuje niepotrzebny stres w ciąży i jest po prostu szkodliwe dla mamy i maluszka. Dlatego kobietę w ciąży należy leczyć w maksymalnej do uzyskania atmosferze komfortu i bezboleśnie.
Leki znieczulające podane miejscowo działają tylko tam, gdzie zostały wstrzyknięte. Nie przenikają do krwiobiegu i nie szkodzą dziecku.
Leczenie zębów w ciąży – co robić, gdy problem z zębem jest poważny?
Oczywiście podczas trwania ciąży powinno się unikać wykonywania poważniejszych zabiegów chirurgicznych takich jak np. wyrwanie zęba czy leczenie kanałowe w ciąży. Ale są sytuacje, gdy leczenie zębów w ciąży jest konieczne i nie ma innego wyjścia.
Najbezpieczniejszym okresem do przeprowadzenia takiej procedury jest czas pomiędzy 3. a 6. miesiącem ciąży. Ryzyko, że stres towarzyszący zabiegowi może negatywnie wpłynąć na przebieg ciąży, jest wówczas najmniejsze. Najlepiej więc wszelkiego rodzaju konieczne interwencje chirurgiczne wykonać właśnie wtedy.
– Zdarza się także, że w trakcie trwania ciąży musimy wykonać zdjęcie rentgenowskie – opowiada Marzena Koperska. – Oczywiście są to rzadkie przypadki, ponieważ jest to badanie uznane za inwazyjne i nie powinno się go przeprowadzać u przyszłej mamy. Ale jeżeli przychodzi pacjentka z bólem promieniującym na trzy kolejne zęby, a ja nie jestem w stanie ocenić, który z nich tak naprawdę sprawia problem – muszę wykonać zdjęcie RTG.
– Od razu uspokajam – u kobiety w ciąży wykonujemy zdecydowanie bezpieczniejszą radiowizjografię, czyli badanie rentgenowskie, ale z dziesięciokrotnie niższą dawką promieniowania. Uzyskujemy wówczas obraz nie na kliszy (jak w tradycyjnym RTG), tylko na czujniku – stomatolog widzi efekt na monitorze komputera. – dodaje stomatolog.
