Co może być bardziej niepokojącego niż ból brzucha w ciąży? Na szczęście większość przypadków powinna wręcz uspokajać: oto mały człowiek rośnie, rozpycha się i ma swoje wymagania.
Czasami jednak ból zwiastuje, że dzieje się coś niedobrego. Warto jak najszybciej rozpoznać, co może oznaczać nieprzyjemny objaw i jak najlepiej na niego zareagować.
8 rad położnej Izabeli Dembińskiej, które warto znać przed porodem
Spis treści
Ból brzucha w ciąży – pierwszy trymestr
Jakie mogą być przyczyny bólu brzucha w pierwszym trymestrze ciąży?
1. Zagnieżdżanie się zarodka
– Rosnąca macica zaczyna rozciągać się i uciskać narządy wewnętrzne, w tym na przykład pęcherz moczowy, przez co przyszła mama zaczyna częściej chodzić do łazienki – tłumaczy ginekolog. – Czuć można wtedy też delikatne kłucie, napieranie, większą tkliwość. Jeśli odczucia są silne i nieprzyjemne, można przyjąć tabletkę No-spy, jest bezpiecznym lekiem, i szybko rozluźni napięcie brzucha.
2. Zmiany hormonalne w ciąży
To też fizjologia: zmienia się stężenie poziomu hormonów służących utrzymaniu rozwijającej się ciąży. Ten „ruch w hormonach” może dawać uczucie ćmienia, wzdęcia brzucha (i spowalniać perystaltykę jelit), tak jak przy miesiączce. Jeśli objawy są bardzo dokuczliwe, można sobie pomóc łykając probiotyki dedykowane dla ciężarnych, warto też stosować dietę opartą o warzywa, kiszonki, buraki, ew. sięgać po No-Spa, 3 razy po jednej tabletce.
3. Zbliżające się poronienie
Niestety: ból, zwłaszcza silny, na początku ciąży może oznaczać, że zarodek – najczęściej z powodu zmian morfologicznych – nie rozwija się prawidłowo. Nie ma tu winy kobiety, sama biologia blokuje nieprawidłowy rozwój zarodków – wyjaśnia dr Oleszczuk. – Poza narastającym, silnym bólem objawem poronienia jest zwykle twardnienie macicy (brzucha), dodatkowo pojawia się plamienie lub krwawienie czerwoną krwią. Może trwać powyżej tygodnia, i nasila się z każdym dniem aż do powstania coraz większych skrzepów. Z takimi objawami lepiej udać się do lekarza.
4. Ciąża pozamaciczna
– Dwie kreski na ciążowym teście nie są informacją, gdzie rozwija się ciąża. A bywa, że wskutek zrostów pozapalnych jajo płodowe zatrzymuje się w jajowodzie. Taka ciąża pozamaciczna jest zwykle bardzo bolesna. I niebezpieczna: jeśli dojdzie do pęknięcia jajowodu to wzrasta ryzyko krwotoku do jamy brzusznej, spadku ciśnienia i zagrożenia życia. Z podejrzeniem ciąży pozamacicznej jak najszybciej trzeba udać się do szpitala.
Czego ginekolog ci nie powie? Więcej rad od dr. n. med. Tadeusza Oleszczuka.
Ból brzucha w ciąży – drugi trymestr
Jakie mogą być przyczyny bólu brzucha w drugim trymestrze ciąży?
1. Kanał szyjki macicy skraca się i rozwiera
Jego długość i wygląd wykaże badanie USG. – Bardzo ważne jest, aby wykluczyć też anemię, bo w takich przypadkach macica stara się poprzez skurcz zatrzymać więcej krwi dla płodu – wyjaśnia ginekolog. – I ważne jest, by stolec był raz dziennie.
Zaparcia w ciąży mogą prowadzić do zatrucia niewydalonymi metabolitami, ale też do nadmiernych skurczów macicy. W takich przypadkach wystarczy zmienić dietę – jeśli stolec będzie raz dziennie, to bolesne skurcze i napięcia macicy znikną. Dieta powinna być bogata w warzywa, można też wspomagać się odpowiednimi probiotykami dla kobiet w ciąży (są specjalne, np. Lactulosa), i pić dużo wody.
2. Macica się rozciąga
Pamiętajmy, że mały człowiek zaczyna gwałtownie się zwiększać i rozpychać w macicy. Macica powiększona rozciąga więzadła, które utrzymują ją w miednicy. Napór na nie może dawać mierne bóle podbrzusza i ciągnięcie w pachwinach. Ulgę w dyskomforcie może przynieść stosowanie Luteiny i No- Spa.
3. Dziecko się rusza
Choć dla większości przyszłych mam to jedno z najmilszych odczuć w czasie ciąży, to zaznane po raz pierwszy może przestraszyć i zaboleć. To jednak całkowicie naturalny objaw. Jeśli kopnięcia malucha są gwałtowne i nieprzyjemne, można złagodzić je głaszcząc brzuch, mówiąc do rosnącego potomka i więcej odpoczywać leżąc na boku – podpowiada lekarz. – Jeśli kładziemy się na plecach ucisk ciężarnej macicy na naczynia brzuszne zaczyna zmniejszać ilość dopływającej krwi do macicy. Płód będzie się wtedy wiercił, tak długo, aż ciężarna zmieni pozycję ciała i położy się na boku.
Ból głowy, migrena i zapalenie zatok w ciąży
4. Masz za mało elektrolitów
– Ma to zwykle związek z dietą, z nadmiarem słodyczy, owoców i przetworzonego pożywienia – tłumaczy Tadeusz Oleszczuk. – Żeby uzupełniać braki soli mineralnych najlepiej jeść warzywa pochodzące z ekologicznych upraw i spożywać większe ilości płynów, wody. Warto też sięgać po soki z warzyw, a zwłaszcza po zakwasy, np. zakwas buraczany.
5. Ciało szykuje się do porodu
Spokojnie, to na razie ćwiczenia: ciało powoli przygotowuje mięsień macicy do spodziewanego wysiłku. Już po 20. tygodniu ciąży mogą pojawić się skurcze, przy jednoczesnym twardnieniu macicy, nie powinno ich być jednak więcej niż 10 w ciągu dnia. – Skurcze zwykle są wyczuwalne, ale łagodne, choć ich pojawieniu się może towarzyszyć ból krzyża i złe samopoczucie. Często nasila je zwykła lub nadmierna aktywność fizyczna, np. wejście po schodach czy podbiegnięcie do autobusu. Mogą dokuczać przez kilka godzin i zwykle nagle znikają. Żeby je złagodzić najlepiej położyć się na boku i odpocząć. Jeśli utrzymują się dłużej, warto skontaktować się ze swoim lekarzem.
6. Łożysko zaczyna się przedwcześnie odklejać
Pojawia się wtedy ból brzucha i pleców, a także uczucie naciągnięcia skóry na brzuchu w okolicy pępka. W takim wypadku należy natychmiast skontaktować się z ginekologiem. W badaniu USG oceni on wygląd i położenie łożyska oraz wszelkie zmiany. Zwykle wcześniej pojawiają się skoki ciśnienia krwi czy nadciśnienie w ciąży. Zwiększone ryzyko takich zmian mają ciężarne z zaburzeniami tolerancji glukozy.
Doula – kim jest i jak może ci pomóc w przygotowaniach do porodu?
Ból brzucha w ciąży – trzeci trymestr
Jakie mogą być przyczyny bólu brzucha w trzecim trymestrze ciąży?
1. Zmęczyłaś się lub przedźwigałaś
Brzuch może wtedy reagować bolesnością, kłuciem i/lub pojawieniem się skurczów. Najlepiej wtedy położyć się i odpocząć.
2. Poród już blisko
Skurcze przepowiadające pojawiają się najczęściej w 38. tygodniu ciąży. Są bardziej bolesne, kłujące, i towarzyszy im twardnienie brzucha. Nierzadko uniemożliwiają chodzenie, a im bliżej porodu ich częstotliwość i nasilenie zwiększa się. To co je charakteryzuje to także nieregularność występowania. Mogą też samoczynnie zanikać. Oznaczają, że już wkrótce – za dwa tygodnie, w 40. tygodniu ciąży – pojawią się i będą postępować już razem z akcją porodową.
Jesteś w trzecim trymestrze? Sprawdź, czym grozi spanie na plecach w zaawansowanej ciąży.
Inne przyczyny bólu brzucha w ciąży
Ale ból nie musi mieć przecież związku z ciążą. Jeśli czujesz nieprzyjemne objawy w okolicach brzucha, upewnij się, czy nie mają innego źródła. Może nim być:
- zapalenie wyrostka robaczkowego
- wrzody żołądka
- niedrożność jelit
- zatrucie pokarmowe
- grypa żołądkowa
- zaparcie
- refluks
- anemia
- kamienie nerkowe
- zapalenie pęcherza moczowego
- zapalenie pochwy
Pamiętaj jednak, że w ciąży należy szczególnie dbać o swoje (i nie tylko swoje!) zdrowie. Zawsze lepiej mieć pewność co do przyczyn dolegliwości, i wszystkie obawy skonsultować z lekarzem.
Hemoroidy w ciąży – jak sobie z nimi radzić?
