2,5 tys. lat temu, grecki lekarz Hipokrates wysunął hipotezę, że „zdrowy możesz być tylko wtedy, kiedy zdrowa będzie twoja flora jelitowa”. Starożytna medycyna chińska nie wiedziała o istnieniu bakterii jelitowych, ale już wtedy podkreślano niezwykle istotną rolę przewodu pokarmowego w kształtowaniu się właściwej odporności u człowieka.
Do dzisiaj dietetyka odgrywa w medycynie chińskiej ogromną rolę, a prawidłowe odżywianie się jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i rozwoju odporności. Najnowsze badania naukowe w zakresie dietetyki oraz immunologii potwierdzają niezwykle ważną rolę mikrobiomu, od którego zależy nasz stan zdrowia.
Spis treści
Flora bakteryjna jelit kształtuje się od chwili narodzin
Skład flory bakteryjnej zależy przede wszystkim od sposobu, w jaki przyszliśmy na świat. Kiedy dziecko przebywa w brzuchu matki, jego przełyk jest sterylny. Nie ma w nim żadnych mikrobów. Dokładnie w momencie narodzin pojawiają się bakterie i drożdże: 72 godziny później przełyk noworodka zawiera już 1000 miliardów bakterii i drożdży!
Skąd się tam wzięły? U dzieci urodzonych przez poród naturalny pochodzą one z flory bakteryjnej znajdującej się w pochwie matki. Dobrze więc, żeby mama w ostatnich tygodniach ciąży dbała o swój mikrobiom jelitowy, przekaże bowiem „w spadku” dobre gatunki bakterii, które zasiedlą jelita noworodka.
Mikroflora jelitowa – co jej szkodzi?
Zaburzenia bakteryjnej flory jelitowej są w ostatnich latach poważnym problemem, zwłaszcza w populacjach krajów wysoko rozwiniętych. Doprowadziło do tego między innymi stosowanie na szeroką skalę antybiotyków, czyli leków o działaniu bakteriobójczym, oraz preparatów chemicznych (chemia gospodarcza) mających działanie odkażające i dezynfekujące. Oczywiście ich głównym zadaniem jest zabicie drobnoustrojów chorobotwórczych, ale niestety przy okazji likwidują również te przyjazne, dbające o nasze zdrowie.
Funkcjonowanie mikrobiomu jelitowego w naszym organizmie jest także zakłócane przez żywność przemysłową, czyli przetworzoną – taką, która nie uzupełnia w naturalny sposób zapasów bakterii w przewodzie pokarmowym.
Dysfunkcje flory bakteryjnej jelit mogą doprowadzić do wielu różnych, czasem bardzo poważnych schorzeń. Wśród nich najbardziej oczywiste są te dotyczące samego przewodu pokarmowego, należą do nich między innymi:
1. Przewlekłe choroby układu pokarmowego, takie jak:
- zaparcia
- celiakia
- zespół nieszczelnego jelita
- zespół jelita drażliwego
- choroba Leśniowskiego-Crohna
- SIBO
2. Choroby o podłożu zapalnym, w tym alergie pokarmowe
3. Choroby związane z metabolizmem:
Zaburzona flora jelitowa może być też przyczyną chorób umiejscowionych w innych układach:
- choroby skóry: trądzik, egzema, stany zapalne skóry, opryszczka, łuszczyca
- choroby zakaźne: biegunka, katar, grypa, grypa jelitowa
- zakażenia Clostridium difficile lub Helicobacter pylori
- nowotwory, a zwłaszcza rak okrężnicy
Niektórzy badacze uważają, że zmiany wywołane brakiem równowagi flory jelitowej mogą być także przyczyną przewlekłego stanu zapalnego jelit, co z kolei może skutkować wzrostem zachorowań na raka piersi, jajników i prostaty.
Wielu naukowców wiąże też zaburzenia pracy jelit z różnego rodzaju problemami psychicznymi:
- autyzmem
- nadpobudliwością
- depresją
- schizofrenią
Każda postać tlącego się w organizmie stanu zapalnego (w tym przewlekłego stanu zapalnego jelit), może podwyższać również ryzyko zawału i udaru.
Jak dbać o florę bakteryjną w jelitach?
Najlepszy sposób na odbudowanie prawidłowej flory jelitowej polega na przywróceniu kontaktu z naturą, z ziemią, naturalnym preparatami i żywnością, które zawierają zdrowe bakterie i unikanie silnych chemicznych środków na co dzień. Oto nasze rady:
- pozwalaj dzieciom chodzić na czworaka, także na zewnątrz, nie przecierając im rąk co pięć minut chusteczkami odkażającymi
- pozwól, żeby zamieszkały z wami w domu zwierzęta: dzieci wychowywane w domu z kotem lub psem są bardziej odporne i rzadziej chorują na alergie
- unikaj kontaktu z silnymi preparatami chemicznymi (zwłaszcza zawierającymi chlor) zalecanymi powszechnie do dezynfekcji toalet, łazienek. Jeśli są często stosowane, mogą zaburzyć równowagę mikroorganizmów zarówno w domu, jak i w jelitach
- jedz na co dzień produkty fermentowane i niesterylizowane (kapusta kiszona, ogórki kiszone, kefir, maślanka) – kiszonki i fermentowane produkty mleczne są znakomitym źródłem naturalnych bakterii probiotycznych
- unikaj żywności wywołującej stany zapalne: produkty zawierające gluten, nabiał, słodycze, żywność przetworzona
- jak najczęściej spożywaj produkty z własnego ogrodu lub z gospodarstw rolników, do których masz zaufanie (dobre adresy znajdziesz np. na lokalnyrolnik.pl)
- przyjmuj suplementy z probiotykami, które pomagają przywrócić właściwą florę jelitową w układzie pokarmowym
- ogranicz do minimum stosowanie w domu środków dezynfekujących i silnych detergentów – w zamian stosuj preparaty ekologiczne np. przygotowane samodzielnie na bazie sody oczyszczonej i olejków eterycznych
Prosty przepis na płyn do mycia naczyń
- sok z trzech cytryn
- 1,5 szklanki wody
- 1 szklanka soli drobnoziarnistej
- 1 szklanka białego octu
Zmieszaj sok cytrynowy z wodą, solą i octem. Gotuj w garnku przez około 10 minut, ciągle mieszając, dopóki płyn się nie zagęści. Jeszcze ciepły płyn wlej do szklanego naczynia. Używaj, jak każdego innego płynu do mycia naczyń.
Przepis pochodzi ze strony dziecisawazne.pl. Znajdziesz tam także inne porady jak przygotować z prostych, domowych produktów inne ekologiczne środki czystości.
Ekologiczne środki czystości, czyli jak posprzątać dom w duchu eko