Spis treści
Korzeń mniszka lekarskiego – właściwości
Mniszek lekarski działa pobudzająco na wytwarzanie żółci przez wątrobę, ułatwia trawienie, działa moczopędnie, odtruwająco i oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów przemiany materii. Ponadto wykazuje działanie rozkurczające, przeciwcukrzycowe, zwiększa odporność organizmu, pobudza wydzielanie soków żołądkowych, obniża poziom cukru we krwi.
Korzeńzawiera aż do 40 proc. inuliny, należącej do rozpuszczalnej frakcji błonnika pokarmowego. Inulina, jako naturalny prebiotyk, stanowi pożywienie dla bakterii bytujących w jelitach. Niemal w całości fermentowana jest przez mikroflorę okrężnicy (Bifidobacterium sp. i Lactobacillus sp.), co przyczynia się do intensywnego wzrostu „dobrych bakterii”.
Produktami fermentacji są krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (octowy, propionowy, masłowy), które hamują rozwój szkodliwych drobnoustrojów, np. E. coli i Salmonella. Nieliczne z badań wskazują ponadto, że związek ten może zapobiegać rozwojowi raka jelita grubego.
Ponadto inulina spowalnia wchłanianie cukrów prostych z układu pokarmowego, co ma korzystny wpływ na gospodarkę węglowodanową. Jest to bardzo istotne dla osób starających się schudnąć. Warto wiedzieć, że korzeń mniszka zmniejsza apetyt i zwiększa uczucie sytości.
Korzeń mniszka na raka
Mniszek lekarski od dawna przykuwa uwagę badaczy poszukujących leku na raka. Wyniki wielu badań są obiecujące. Uczeni twierdzą, że mniszek może spowolnić rozwój wielu różnych nowotworów i zapobiec przerzutom. Zaobserwowano skuteczność mniszka w zwalczaniu raka trzustki, piersi, skóry, raka okrężnicy, białaczki limfocytowej oraz przewlekłej białaczki mielomonocytowej. Szczególnie cenne są liście, które zawierają najwięcej przeciwutleniaczy i składników odżywczych zwalczających komórki nowotworowe.
Kanadyjscy badacze zauważyli, że herbatka z korzenia mniszka lekarskiego wspomaga naturalne zwalczanie komórek nowotworowych. W opisie swoich badań uczeni podkreślają, że mniszek lekarski niszczy tylko komórki nowotworowe. Wyciąg z korzenia mniszka lekarskiego sprawia, że komórki nowotworowe podlegają samozagładzie i są naturalnie usuwane z organizmu. Działanie wyciągu nie wpływa negatywnie na cały organizm.
UWAGA! Kuracja ziołowa nie może zastąpić leczenia proponowanego przez onkologów. Może być jedynie wsparciem leczenia onkologicznego. Zgodę na stosowanie ziół musi wyrazić lekarz prowadzący, ponieważ zioła mogą wchodzić w interakcje z lekami.
Korzeń mniszka – przeciwwskazania
- Przeciwwskazaniem do stosowania mniszka lekarskiego jest alergia na substancje czynne zawarte w roślinie.
- Mniszek lekarski nie powinien być stosowany przez osoby cierpiące na niedrożność jelit lub niedrożność dróg żółciowych.
- Nie powinny go używać osoby cierpiące na nadmierne wydzielanie soków żołądkowych.
- Kolejnym przeciwwskazaniem są wrzody żołądka i dwunastnicy.
- Ropniak pęcherzyka żółciowego wyklucza stosowanie mniszka lekarskiego.
- Naparów z mniszka lekarskiego nie powinny spożywać także kobiety oczekujące dziecka i karmiące piersią.
- Napar nie jest wskazany dla osób zmagających się z przewlekłą zgagą.
Korzeń mniszka lekarskiego – jak parzyć?
Z korzeni mniszka najlepiej przyrządzać odwar. Przygotowanie: 1–1,5 łyżki surowca zalać 1 szklanką wody, powoli ogrzewać, a następnie gotować 5 minut i odstawić na 10 minut. Przecedzić. Pić po 1/2 szklanki odwaru 2-3 razy dziennie przed posiłkiem. Jeśli chcemy pić odwar dłużej niż 2 tygodnie, należy taką decyzję skonsultować z lekarzem.
Sproszkowany korzeń mniszka lekarskiego – zastosowanie
Mniszek pospolity jest bogaty w witaminę C, A, D, witaminy z grupy B oraz liczne minerały, takie jak żelazo, potas, krzem i magnez. Dodatkowo zawiera przeciwutleniacze, flawonoidy i kwasy organiczne.
Wewnętrznie (wyciągi wodne i alkoholowe oraz sok z korzenia) zaleca się go stosować w zaburzeniach trawienia oraz metabolizmu, w chorobach pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych, wątroby, trzustki, śledziony, ale także w kamicy moczowej, skąpomoczu, obrzękach i niewydolności nerek.
W ziołolecznictwie stosowany jest jako lek zwiększający wydzielanie żółci w schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego, po zabiegach operacyjnych na drogach żółciowych, w początkach kamicy żółciowej.
Mniszek pospolity może być używany jako lek moczopędny w chorobach nerek, w otyłości, pomocniczo w reumatyzmie i chorobach skórnych, także w zaburzeniach trawiennych wynikających z niedostatecznego wydzielania soków żołądkowych oraz jako lek przeciwcukrzycowy we wczesnych stadiach choroby.
Zewnętrznie kwiat mniszka stosuje się do okładów na uszkodzenia skóry, brodawki, kurzajki oraz w przewlekłych nieżytach jamy ustnej, gardła i oskrzeli. Sok mleczny ze świeżego ziela lub korzenia hamuje wzrost brodawek i kurzajek.
Mniszek lekarski – działania uboczne
U niektórych osób zażywanie mniszka lekarskiego może skutkować działaniami niepożądanymi. Mniszek to roślina goryczowa, pobudzająca produkcję soków trawiennych. Może więc nasilać objawy nadkwaśności, zgagę, powodować niestrawność, nudności i delikatne biegunki.
Pyłki mniszka stanowią potencjalne alergeny, które niekiedy wywołują alergie kontaktowe objawiające się zmianami skórnymi i mogą wchodzić w alergie krzyżowe z pyłkami innych roślin z rodziny astrowatych.
Jak zbierać korzeń mniszka?
Zbiór korzeni przeprowadza się późną jesienią, kiedy zgromadzą one najwięcej substancji czynnych, i bardzo wczesną wiosną, zanim pojawią się pierwsze liście. Zbierać należy korzenie dobrze wykształcone, grube i zdrowe. Aby ułatwić sobie pracę, warto posłużyć się wąską łopatą lub użyć specjalnych wideł amerykańskich.
Po zbiorze korzenie mniszka oczyszcza się z resztek ziemi i drobnych korzonków bocznych, myje się je i osusza. Część nadziemną wraz z szyjką korzeniową odrzucamy. Suszymy korzenie w miejscu przewiewnym lub suszarni, gdzie temperatura nie przekracza 30°C. Przygotowany susz można przechowywać przez 12 miesięcy.
Czy można jeść korzeń mniszka?
Spożywanie mniszka lekarskiego jest bezpieczne. Nie daje skutków ubocznych. Nie udokumentowano także toksycznych działań rośliny. Ostrożność powinny zachować osoby uczulone na składniki zawarte w roślinie oraz chorujący na wrzody żołądka, ponieważ może on przyczynić się do nadprodukcji kwasu żołądkowego.
Źródła:
- Senderski, M.E. (2019). Zioła na odporność. Podkowa Leśna: Mateusz E. Senderski.
- Senderski, M.E. (2016). Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie. Podkowa Leśna: Mateusz E. Senderski.
- Arnal-Schnebelen, B., Goetz, P., Paris, M. (2003). Lecznicze dary natury: 200 uzdrawiających ziół. Warszawa: Reader’s Digest Przegląd.