Budowanie i utrzymanie związku przez całe życie dla jednych jest spełnieniem marzeń, dla innych czymś niewyobrażalnym. Na szczęście psychologia miłości opisuje wiele rodzajów i etapów miłości. Nie każdy z nas musi doświadczyć ich wszystkich, a kolejność bywa czasami zaskakująca. W miłości, podobnie jak w życiu, scenariusze często piszą się same.
Spis treści
Trójczynnikowa teoria miłości według Sternberga
Wiele osób zastawia się nad tym, czym jest miłość. Niektórzy skupiają się jedynie na poszukiwaniu fizycznej bliskości, inni z kolei pragną stabilnej miłości i najbardziej naturalne jest dla nich budowanie związku i prawdziwej relacji. Psychologia miłości ma wiele teorii do zaoferowania, jednak warto dodać, że miłość u każdego z nas przebiega inaczej.
Jedną z najbardziej znanych teorii dotyczącą uczuć jest trójczynnikowa teoria miłości Roberta Sternberga, która wyróżnia 3 składniki:
1. zaangażowanie
2. namiętność
3. intymność
Poszczególne składniki łączą się ze sobą, tworząc różne style, a także różne etapy związku. Najbardziej pożądanym rodzajem miłości jest „miłość doskonała”, która zawiera wszystkie 3 powyższe składniki miłości. Taka forma uczucia jest jednak trudna do utrzymania. A dobre, długie relacje wymagają wysiłku obojga partnerów [1].
Julia Izmalkowa (Psychomama Julia) o miłości i uważności w związku
Etapy związku według Wojciszkego
Bogdan Wojciszke wyróżnił z kolei 5 faz rozwoju związku miłosnego. Pierwsze z nich to: zakochanie, romantyczne początki, kolejne to: związek kompletny, związek przyjacielski, i ostatnia faza – związek pusty i jego rozpad.
Zakochanie
To zwykle pierwsza z faz związku miłosnego. Jednak nie jest to warunek niezbędny. Niekiedy długoletnia znajomość lub przyjaźń może przerodzić się w związek, wtedy faza zakochania zwykle nie występuje. Zakochanie często błędnie uznawane jest za miłość. Według Bogdana Wojciszkego warto mocno oddzielić miłość od zakochania. Zakochanie to faza, w której największą rolę odgrywa namiętność, która szybko się intensyfikuje. Taki moment zwykle określamy jako przysłowiowe „motyle w brzuchu” albo niezwykłe momenty miłosnego uniesienia. Faza ta trwa relatywnie krótko, gdyż namiętność szybko opada i stabilizuje się lub całkowicie zanika. Zakochanie w połączeniu z innymi składnikami miłości może przechodzić w inne fazy związku, ale nie musi.
W tym miejscu warto poruszyć temat miłości od pierwszego wejrzenia. To pojęcie wydaje się nad wyraz poetyckie. Jednak blisko połowa społeczeństwa twierdzi, że miała okazję takiego rodzaju miłości doświadczyć.
Romantyczne początki
Jeśli zakochanie zostanie odwzajemnione, a partnerom towarzyszy pragnienie przebywania ze sobą, w dodatku chcą dzielić ze sobą coraz więcej chwil i momentów, wówczas zakochanie przeradza się w fazę, w której namiętność wzbogacona jest o intymność. Faza romantycznych początków, podobnie jak zakochanie, zazwyczaj trwa relatywnie krótko. Z czasem partnerzy zaczynają powoli się angażować – wtedy składnik zaangażowania zmienia romantyczne początki w kolejny, pełniejszy etap związku.
Nazwa „romantyczne początki” może kojarzyć się z miłością romantyczną lub tą przedstawioną w filmach. Jednak w rzeczywistości miłość romantyczna przebiega swoim tempem. Partnerzy pragną spędzać ze sobą coraz więcej czasu, zaczynają zauważać u siebie nawzajem coraz więcej indywidualnych gestów i komunikatów. Dzielą się swoimi uczuciami, przemyśleniami, coraz częściej mówią o sobie „para”, a także chronią siebie i zaczynają synchronizować swoje cele.
Związek kompletny
Związek kompletny łączy w sobie wszystkie składniki miłości – intymność, namiętność i zaangażowanie. I chociaż namiętność opada, to jednak w pewnym momencie się stabilizuje, by następnie przetrwać do końca związku – co oczywiście ma swoje uzasadnienie praktyczne. Dodatkowo składnik miłości, taki jak namiętność, przybiera bardziej dojrzałą formę. Miłość kompletna to nasycona emocjami faza związku, która jest bardzo satysfakcjonująca dla partnerów.
Związek przyjacielski
Łączy dwa składnik miłości – intymność oraz zaangażowanie. Mimo że taki związek jest pozbawiony namiętności, to bardzo często bywa satysfakcjonujący. Największym problemem tej fazy związku jest trudność z utrzymaniem intymności. Warto rozpalać ją, podejmując wspólne aktywności lub spędzając razem wyjątkowy czas. Miłość przyjacielska to zwykle najdłuższa faza związku, może trwać nawet całe życie.
Związek pusty i jego rozpad
Ten etap związku nie jest oczywiście konieczny. Brak umiejętności podtrzymania składników miłości sprawia, że miłość przeradza się w związek pusty, a to często prowadzi do jego rozpadu i końca relacji [1, 2].
Warto dodać, że w ciągu życia miłość ewoluuje wiele razy. Z tego powodu podkreśla się, że powyższe etapy związku niekonieczne przebiegają w chronologicznej kolejności. Miłość to niezwykle złożone uczucie – nawet najlepsza koncepcja nie opisze jej idealnie.
Przeczytaj też: https://naturalnieozdrowiu.pl/brak-seksu-w-zwiazku/
Źródła:
- Wojciszke, B. (2020). Psychologia miłości. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
- Nowakowski, M. (b.d.). Fazy rozwoju związku. Pobrane 27 września 2022 z https://psychocentrum.pl/fazy-rozwoju-zwiazku/
