Zdrowe oczy są błyszczące, rozświetlone i czyste. Jeśli zauważamy, że oczy są zaczerwienione, podpuchnięte, zmęczone i brakuje im blasku, to pierwszy sygnał, że należy bardziej zadbać o wzrok. Aby nasze oczy były nie tylko piękne, lecz również zdrowe, warto przestrzegać kilku ważnych reguł postępowania.
Spis treści
1. Pozwól oczom odpocząć
W dzisiejszych czasach bardzo dużą ilość czasu spędzamy przed ekranem – komputera, telefonu, czy telewizora. Oczy nieustannie narażone są na sporą ilość promieniowania. Co więcej, wpatrując się w ekrany urządzeń elektronicznych, o wiele rzadziej niż zwykle mrugamy.
Ponadto wytężamy usilnie wzrok, śledząc zmiany na ekranie i nieświadomie nadmiernie otwieramy oczy, zbyt rzadko zamykając powieki. Taka tendencja sprzyja wysychaniu powierzchni oka oraz szybszemu męczeniu się i „zużywaniu” narządu wzroku.
Dlatego podczas długotrwałej pracy, wymagającej intensywnego zaangażowania oczu – czytanie, pisanie, obsługa komputera, dobrze jest od czasu do czasu – średnio co 20 minut – pozwolić oczom odpocząć poprzez oderwanie wzroku i skupienie go na dalej zlokalizowanych przedmiotach.
Według medycyny chińskiej narządem, który jest odpowiedzialny za prawidłową pracę oczu jest wątroba. Natomiast kolorem, który jest powiązany z wątrobą i wywiera na nią pozytywny wpływ jest kolor zielony. Dlatego zieleń uważana jest za barwę, która najsilniej regeneruje narząd wzroku i to właśnie na zielone przedmioty warto patrzeć, jeśli nasze oczy są zmęczone i potrzebują wytchnienia.
Najlepiej oczywiście, gdy jest to zieleń związana z naturą. Jeśli mamy szczęście posiadać w zasięgu wzroku widok na park, ogród lub chociaż kilka drzew lub krzewów, skupmy na nich przemęczony wzrok. Odciążymy w ten sposób oczy i ułatwimy ich regenerację. Jeśli nie, warto postawić sobie na biurku zielony kwiat i nacieszyć oczy jego widokiem, gdy oderwiemy się na chwilę od pracy.
2. Rzuć palenie, bo szkodzi oczom
Powszechnie wiadomo, że palenie tytoniu przyczynia się do rozwoju chorób krążenia, płuc, czy nowotworów. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że papierosy są istotnym czynnikiem, który może negatywnie oddziaływać także na narząd wzroku (sprawdź: jak rzucić palenie).
Palenie papierosów może powodować rozwój:
- zaćmy
- uszkodzenia siatkówki
- wysychanie powierzchni oka
- podrażnienie oczu
Sprzyjają również szybszej degeneracji plamki żółtej, co z czasem nieuchronnie prowadzi do silnego upośledzenia widzenia lub nawet utraty wzroku.
Warto pamiętać, że bierni palacze także narażeni są na negatywne działanie papierosów. Przebywanie w zadymionych pomieszczeniach nierzadko powoduje podrażnienie oczu, łzawienie, zaczerwienienie. Towarzystwo osób palących stwarza mimowolną konieczność wdychania dymu i, pośrednio, stanowi zagrożenie dla zdrowia, zwłaszcza jeśli ekspozycja na dym papierosowy występuje przez dłuższy czas i/lub regularnie się powtarza.
Oczy są także bardzo wrażliwe na:
- zanieczyszczenie środowiska
- spaliny samochodowe
- szkodliwe wyziewy z fabryk
- smog
Te wszystkie czynniki są obecne w dużych aglomeracjach miejskich, zatem osoby, żyjące na co dzień w takich warunkach, powinny ze szczególną uwagą troszczyć się o swój wzrok.
3. Noś okulary przeciwsłoneczne
Promieniowanie UV, które dociera do nas wraz ze światłem słonecznym, może powodować uszkodzenia różnych struktur oka. Trzeba zatem chronić oczy przed zbytnim nasłonecznieniem, nosząc odpowiednie okulary przeciwsłoneczne. Odpowiednie – oznacza, że muszą być one wyposażone w ochronny filtr, zarówno UVA, jak i UVB.
- Promienie UVA przenikają przez naskórek i docierają aż do głębokich warstw skóry właściwej.
- Promienie UVB natomiast są odpowiedzialne za efekt opalenizny, ale również za pieczenie opalonej skóry, jej podrażnienie i za oparzenia słoneczne.
Oba rodzaje promieniowania mogą mieć negatywny wpływ zarówno na stan skóry, jak i na kondycję narządu wzroku, przyspieszając między innymi procesy starzenia się.
Ekspozycja na słońce bez należytej ochrony może prowadzić do powstania zaćmy, poparzeń rogówki i zaburzeń widzenia. Oczy narażone na silne promieniowanie:
- szybciej się męczą
- wysychają
- łzawią
- stają się podrażnione
- zaczerwienione
- opuchnięte
Najlepszą gwarancją ochrony są okulary wykonane ze szkła, które samo w sobie stanowi skuteczny filtr przeciwsłoneczny. Jednak ich poważną wadą jest ciężar, który niejednokrotnie wyklucza ich noszenie. Alternatywą jest stosowanie okularów z lekkimi szkłami z tworzywa, zaopatrzonymi w odpowiednio silny filtr ochronny.
O okularach należy pamiętać nie tylko w lecie, gdy promieniowanie jest najsilniejsze, lecz nawet w pochmurne dni zimowe, gdy przenika ono przez chmury i także oddziałuje na wzrok. Bezwzględnie trzeba o nich pamiętać podczas uprawiania sportów zimowych, gdy słońce silnie odbija się od śniegu i może poważnie uszkadzać oczy.
W wysokie góry zalecane są wręcz specjalistyczne okulary przeciwlodowcowe, ponieważ im rzadsze jest powietrze na dużych wysokościach, tym promieniowanie silniej drażni oko.
Okulary przeciwsłoneczne to zatem nie tylko kwestia mody i wyglądu, lecz przede wszystkim zdrowych i sprawnych oczu.
Pamiętajmy, że ważne jest również prawidłowe dopasowanie szkieł korekcyjnych u osób noszących okulary na co dzień. Złe dobranie okularów może w istotny sposób przyczynić się do pogorszenia jakości widzenia oraz spowodować zaburzenia wzroku.
4. Dbaj o higienę oczu
Prawidłowa higiena oczu dotyczy nie tylko ich codziennego mycia. Należy uważać, aby stosować odpowiednie kosmetyki do pielęgnacji oczu i powiek, w tym do makijażu. Nie powinno się używać żadnych kosmetyków, które powodują podrażnienie, łzawienie czy świąd oczu.
Preparaty przeznaczone do stosowania w okolicach oczu powinny być przechowywane w szczelnych pojemnikach, ponieważ dostęp powietrza powoduje, że rozwijają się w nich potencjalnie szkodliwe drobnoustroje, które następnie mogą zainfekować i podrażnić oko. Po upływie około trzech miesięcy od ich otwarcia, specyfik taki należy wyrzucić.
Bardzo ważne jest, aby codziennie wieczorem dokonać starannego demakijażu. Oczy należy wyjątkowo delikatnie traktować – przemywać je specjalnymi płynami lub przecierać odpowiednimi chusteczkami.
Nie dajmy się namówić na testowanie nieznanych preparatów, nie korzystajmy ze wspólnych kosmetyków – specyfiki przeznaczone do oczu są jak szczoteczka do zębów – każdy powinien mieć własne i dbać o ich czystość i higienę.
Osoby noszące szkła kontaktowe muszą przechowywać je w specjalnie do tego przeznaczonym płynie, a przed każdym założeniem szkieł dokładnie umyć ręce. Nie wolno zakładać brudnych szkieł kontaktowych, spać w nich oraz nosić dłużej, niż jest to wskazane.
W przypadku mechanicznego podrażnienia, gdy np. coś nam wpadnie do oka, należy przemyć oko jałowym roztworem soli fizjologicznej w celu wypłukania paprocha. W żadnym wypadku nie wolno trzeć oczu ani dotykać ich powierzchni palcami lub chusteczką, gdyż może to spowodować nasilenie dolegliwości.
5. Badaj oczy regularnie
Podobnie jak systematycznie odwiedzamy dentystę, kosmetyczkę lub fryzjera, należy równie regularnie pilnować wizyt u okulisty.
Osoby po 40. roku życia (lub nawet wcześniej, jeśli zachodzi taka potrzeba), które zaczynają odczuwać problemy z widzeniem, powinny bezwzględnie odwiedzić specjalistę. Nie należy lekceważyć nawet, wydawałoby się, nieistotnych objawów.
Nie odkładajmy takiej wizyty na później, ponieważ nieprawidłowości i schorzenia oczu wykryte we wczesnym stadium mogą uratować nasz wzrok i zapobiec rozwinięciu się poważnych chorób oczu i nieodwracalnych zmian w narządzie wzroku.