Pigwa pochodzi z terenów Azji Zachodniej i południowo-wschodniej Arabii, ale rośnie obficie również na południu Europy. Żółty owoc, nazywany często rajskim jabłkiem, wspominany był już w mitologiach jako atrybut greckiej bogini Wenus, symbolizujący miłość oraz szczęście. Z kolei w żydowskich wierzeniach owoc był uznawany za ten, który skusił Ewę w rajskim ogrodzie. Dziś pigwa gości na naszych jesiennych stołach, a poza wyrazistym smakiem kojarzona jest również z właściwościami leczniczymi pigwy. W formie surowej jest bardzo kwaśna, ale przerobiona smakuje wyśmienicie.
Spis treści
Pigwa – znikający meszek
Owoce pigwy, podczas dojrzewania, są cytrynowe i pokryte delikatnym meszkiem (można byłoby go porównać do tego na brzoskwini). Dopiero w trakcie dojrzewania meszek zanika pozostawiając delikatnie lśniącą, jakby woskową warstwę. Dojrzałe owoce pigwy są żółte, a pigwowca delikatnie pomarańczowe. Sam miąższ jest bardzo twardy i kwaśny, dlatego owoc nie nadaje się do jedzenia na surowo, choć czasami dodawany jest do herbaty zamiast cytryny.
Złoto Syberii. Przepisy z rokitnikiem
Pigwa to królowa konfitur
Z pigwy robi się pyszne soki, dżemy, konfitury, wina, galaretki. Z pigwowca również można robić takie smakołyki, a co ciekawe – do słynnej nalewki zwanej potocznie pigwówką – wykorzystywany jest właśnie pigwowiec, a nie pigwa! Przepyszne konfitury idealnie pasują do deserów, naleśników, ciast i koktajli. Dobrze komponują się z serami, pieczonym indykiem lub wędlinami. Pigwa wspaniale podkręca smak jabłek, gruszek a nawet dyni. To właśnie dlatego mam dla Was przepis na zupę dyniową podkręconą imbirem i pigwą.
Pigwa – właściwości żelujące
Zanim zaczniemy przerabiać owoce trzeba usunąć z nich gniazda nasienne i pestki. Warto jednak pamiętać, że owoce pigwy mają bardzo silne właściwości żelujące, a to powoduje, że używane są jako dodatek do innych przetworów (np. jabłek lub gruszek) zamiast żelatyny i innych dodatków zagęszczających.
Rozgrzewające przepisy z pomidorami na jesień
Pigwa na zdrowie
Rajskie jabłka są polecane zwłaszcza jesienią i zimą, czyli w okresie zwiększonej zachorowalności na grypę, przeziębienie itd. Zawierają mnóstwo witaminy C oraz pierwiastków takich jak wapń, fosfor, magnez, potas i żelazo, które skutecznie chronią organizm przed infekcjami. Pigwa wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu odpornościowego, a sok z owoców jest świetny na kaszel. W owocach (oraz skórce) można znaleźć pektyny, garbniki i aminokwasy. Już nasze babcie wiedziały, że pigwa z miodem oraz cytryną wspaniale wzmacnia organizm i pomaga wrócić do zdrowia.
Dynia – przepisy Agnieszki Żelazko
Pigwa – moc witamin
Pigwa dostarcza też cennych kwasów owocowych i olejków lotnych, które odpowiadają za intensywny zapach. Poza wymienionymi wyżej minerałami oraz witaminą C znajdziemy w pigwie mnóstwo witamin z grupy B (B1, B2, B3, B6, B9) oraz witaminę A.
Wsparcie dla układu trawiennego
Co ciekawe – pigwa wspiera układ pokarmowy i pomaga w zwalczaniu stanów zapalnych. Zawarte w niej składniki (m.in. taniny) regulują pracę żołądka i jelit, poprawiają apetyt, ale działają również przeciwwymiotnie. Pigwa usprawnia zatem trawienie i przyspiesza przemianę materii, ale reguluje też pracę wątroby. Pektyny pomagają pozbyć się toksyn oraz metali ciężkich z organizmu. Nasiona owoców pigwy są zbawienne w przypadku zgagi, refluksu żołądkowego i niestrawności.
Żurawina. Przepisy na słodko
Pigwa – przepisy na jesień
1. Prażone pistacje w syropie pigwowo-miodowym
W takim syropie można zanurzyć nie tylko pistacje, ale również migdały, orzechy, pestki słonecznika lub dyni. Kwaskowato-słodki smak dobrze łączy się z chrupiącymi orzechami lub ziarnami. Wspaniale smakuje na kanapce np. ze smażonym serem!
Składniki:
- 2 duże garści owoców z pigwy
- 1 szklanka wody
- 2 łyżki miodu (lub więcej)
- 4 łyżki pistacji (niesolonych)
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Pistacje pokrusz, a następnie upraż na suchej patelni. Odstaw. Owoce umyj, usuń gniazda nasienne i pestki, a następnie pokrój w kosteczkę. Przełóż do garnka, zalej wodą, gotuj ok. 30 min. cały czas mieszając. Gdy owoce będą miękkie rozgnieć je widelcem (możesz przepuścić też przez sitko lub zmiksować).
Postaw znów na ogniu, dodaj miód (ilość zależy od upodobań) a następnie podgrzewaj aż mikstura delikatnie zgęstnieje. Dodaj pistacje, wymieszaj i odstaw, aż całość zastygnie. Pistacje możesz podawać z przeróżnymi deserami. Ja kładę je na kanapce ze smażonym serem (tutaj wkraczają rodzynki i wanilia) oraz pomarańczą.
2. Zupa dyniowa podkręcona imbirem, pomarańczą i pigwą
Dynia, ze względu na swój słodkawy, ale mało wyrazisty smak lubi przeróżne dodatki: gałkę muszkatołową, cynamon, imbir, papryczkę chili, orzechy, mleko kokosowe i inne. Przepyszna jest też wersja z imbirem, pomarańczą i pigwą. Taka zupa dyniowa z pigwą jest delikatnie kwaskowata, ale ostra w smaku. Przepyszna.
Składniki:
- 1 litr bulionu warzywnego (lub więcej)
- Pół dyni (każda odmiana będzie dobra)
- 3 owoce pigwy
- 2 cm korzenia imbiru
- Pół pomarańczy
- 2 łyżki masła
- 2 łyżki mleka
- Odrobina oliwy
- Łyżeczka cukru trzcinowego
- Sól i pieprz do smaku
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Dynię umyj i usuń pestki. Pokrój w mniejsze kawałki. Z owoców pigwy usuń gniazdo oraz pestki, a następnie pokrój na ćwiartki. Ułóż wszystko na blasze, skrop delikatnie oliwą, posyp cukrem trzcinowym, wstaw do piekarnika i piecz aż całość przyrumieni się i zmięknie. Do bulionu przełóż upieczoną dynię i pigwę, dodaj obrany i starty na tarce imbir, a następnie zmiksuj wszystko na gładką masę. Po zmiksowaniu gotuj na maleńkim ogniu ok. 10 minut, na końcu dodaj masło i mleko oraz sok z pomarańczy. Dopraw do smaku solą i pieprzem.
3. Galette z gruszkami, rodzynkami i konfiturą pigwową
Pod tą francuską nazwą kryje się chrupiące, przepyszne, kruche ciasto z krawędziami zawiniętymi do góry, wypełnione zazwyczaj owocami, warzywami lub serami. Ja proponuję jesienną wersję, w której słodka gruszka i kwaśna pigwa grają pierwsze skrzypce.
Składniki:
- 200 g mąki pszennej
- 130 g masła
- 50 g białego cukru (najlepiej drobnego)
- 3-4 łyżki wody
- 2-3 duże gruszki
- 3 łyżki cukru trzcinowego
- 1 łyżeczka cynamonu
- Garść rodzynek
- 3 łyżki konfitury z pigwy
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Mąkę wymieszaj z białym cukrem, dodaj masło i zacznij wyrabiać. Dorzuć szczyptę soli i dodaj wodę. Gdy uformujesz kulkę ciasta – zawiń ją w folię, połóż na talerzyku i włóż do lodówki na minimum 30-40 minut.
Gruszki obierz, pokrój w plastry, przełóż do miski, a następnie dodaj cukier trzcinowy, cynamon i rodzynki. Wymieszaj wszystko dokładnie. Ciasto wyjmij z lodówki, ułóż go na papierze do pieczenia i dopiero wtedy rozwałkuj. Środek posyp delikatnie mąką i cukrem trzcinowym – zostaw ok. 4-5 cm po bokach, to będzie to miejsce, które później zawiniesz do góry.
Ułóż gruszki, posmaruj je konfiturą z pigwy, a następnie zawiń boki ciasta do góry. Jeśli chcesz możesz rozpuścić łyżkę masła, posmarować nią ciasto, a resztę wylać na owoce. Zapiekaj przez ok. 40 min. w temp. 200 stopni.
Nalewka z aronii, pigwy i jeżyn na przeziębienie i odporność
