Kurkuma (Curcuma longa) to inaczej ostryż długi czy ostryż domowy, szafran indyjski – bylina z rodziny imbirowatych. Surowiec zielarski stanowi kłącze kurkumy długiej (Curcumae longae rhizoma), które zawiera kurkuminę – substancję odpowiadającą za żółty kolor, ale też cenne właściwości przyprawy. Ponadto w roślinie obecne są też węglowodany (głównie skrobia), tłuszcz, białko oraz witaminy: C, B1, B2, PP i składniki mineralne: wapń, potas, żelazo, sód.
Kurkumę możemy kupić najczęściej w formie sproszkowanej, jak również w postaci korzenia (kłącza) podobnego do imbiru.
Spis treści
Kurkuma – złoty środek?
Kurkuma wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych, m.in. dzięki obecnej w niej kurkuminie. Włączenie tego cennego składnika do diety może wspomóc odchudzanie, gdyż kurkumina:
- działa przeciwzapalnie i przeciwutleniająco
- obniża poziom cukru we krwi, pomaga zwalczać insulinooporność
- zapobiega otyłości
- pomaga pozbyć się nadmiaru tkanki tłuszczowej
Kurkuma wspomaga też walkę z nadmiernymi kilogramami. Nie jest jednak cudownym środkiem odchudzającym przynoszącym natychmiastowe efekty. Kluczem do osiągnięcia smukłej sylwetki jest dobrze zbilansowana dieta, ale też codzienna aktywność fizyczna.
Czy kurkuma odchudza?
Kurkuma może wspomóc odchudzanie, na co wskazuje badanie przeprowadzone z udziałem 44 osób z otyłością, którym przez 30 dni podawano 800 mg kurkuminy i 8 mg piperyny (dwa razy dziennie). Badacze zaobserwowali u nich znaczący spadek masy ciała, wskaźnika BMI, ale nie tylko. Pomiary badanych ochotników wykazały, że stosowana kuracja wpłynęła na zmniejszenie obwodu talii i bioder. Kurkuma zalecana jest także ze względu na właściwości przeciwzapalne kurkuminy, ponieważ u osób otyłych występuje przewlekły stan zapalny.
Jak stosować kurkumę na odchudzanie?
Kurkuma przyjmowana długotrwałe zapobiega nadmiernemu przyrostowi tkanki tłuszczowej, a także obniża stężenie glukozy we krwi. Badania dowodzą, że spożycie kurkumy w postaci sproszkowanej, ekstraktu czy też preparatów może wpływać na obniżenie masy ciała.
Sposobów na dostarczenie kurkumy do organizmu jest wiele. Najbardziej popularnym jest stosowanie przyprawy jako dodatku do potraw, koktajli, napojów czy wody.
Dużą popularnością cieszy się również „złote mleko” – napój na bazie pasty z kurkumy.
Woda z kurkumą sprzyjająca odchudzaniu
Woda z kurkumą to doskonały napój wzmacniający organizm, a także pobudzający metabolizm. Wspomaga proces przemiany materii, co pozytywnie działa na nasze zdrowie i urodę. Efekty stosowania kurkumy będą widoczne po kilku tygodniach.
Przepis na wodę z kurkumą:
- szklanka ciepłej wody
- ¼ łyżeczki kurkumy w proszku
- szczypta pieprzu
- ½ łyżeczki oleju lnianego
Kurkuma słabo rozpuszcza się w wodzie, dlatego też napój należy wymieszać i od razu wypić. Zaleca się picie wody z kurkumą rano na czczo, a potem przed obiadem.
Imbir i kurkuma, czyli dobry duet sprzyjający odchudzaniu
Imbir to przyprawa znana ze swych walorów smakowych, a także roślina o właściwościach leczniczych. Korzeń imbiru podobny jest do kurkumy, przy czym obie rośliny różnią się kolorem, zapachem i smakiem. Imbir wykazuje właściwości wspierające odchudzanie, dlatego też często stosowany jest przez osoby borykające się z nadwagą i otyłością. Przyprawa ta wspiera odchudzanie, ponieważ:
- przyspiesza przemianę materii – stymuluje wydzielanie soków trawiennych i usprawnia pracę jelit
- zwiększa termogenezę – podnosi spoczynkowy wydatek energetyczny organizmu, dzięki czemu spalamy większą ilość kalorii w ciągu dnia
- zapobiega podjadaniu między posiłkami
Składnikiem o działaniu rozgrzewającym jest też cynamon – przyspiesza przemianę materii i spalanie kalorii. Dlatego też często kurkumę łączymy z imbirem i cynamonem, żeby uzyskać lepsze efekty odchudzające.
Napój z kurkumy i imbiru
Borykając się z nadmiernymi kilogramami, szukamy różnych sposobów wspierających proces odchudzania. Dużą popularnością cieszą się napoje na bazie ziół czy przypraw. Korzystne dla zdrowia i sylwetki efekty przynosi napój z kurkumy.
Do jego wykonania potrzebne są:
- ½ łyżeczki startego kłącza kurkumy
- ¼ łyżeczki startego kłącza imbiru
- szczypta pieprzu
- szklanka gorącej, przegotowanej (ale nie wrzącej) wody
- 1 łyżeczka miodu
- 1 łyżka soku z cytryny
Imbir i kurkumę zalać gorącą wodą i odstawić do wystudzenia. Potem dodać pozostałe składniki i wymieszać.
Ważne! Dodanie do kurkumy piperyny, obecnej w pieprzu czarnym, zwiększa wchłanianie kurkuminy we krwi. Biodostępność kurkumy zwiększają także tłuszcze, warto więc dodać odrobinę np. oleju lnianego, kokosowego czy oliwy z oliwek.
Kurkuma – działania niepożądane
Komitet ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA) określił dopuszczalne dzienne spożycie kurkuminy w dawce do 3 mg na kg masy ciała na dobę. Warto dodać, że kurkuma ma status GRAS, czyli jest powszechnie uznana za bezpieczną dla zdrowia.
Niestety, przy spożywaniu dużej ilości kurkuminy mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak: biegunka, wysypka, ból głowy, żółte zabarwienie kału.
Kurkumy nie powinny spożywać:
- kobiety w ciąży – może ona wywoływać skurcze macicy, prowadząc do poronienia
- osoby przygotowujące się do operacji – kurkuma zmniejsza krzepliwość krwi
- pacjenci przyjmujący leki rozrzedzające krew
- diabetycy stosujący leki przeciwcukrzycowe
Stosowanie większych ilości kurkumy może prowadzić do powstania kamieni nerkowych.
Źródła:
- Wierońska, J. M. (2017). Kurkuma – roślinne panaceum. Wszechświat, 118(4–6), 117–125. https://wszechswiat.ptpk.org/index.php/wszechswiat/article/view/177
- Kania, M., Baraniak, J. (2015). Właściwości lecznicze roślin przyprawowych na przykładzie ostryżu długiego. Postępy Fitoterapii, 16(2), 102–106.
- Akbari, M., Lankarani, K. B., Tabrizi, R., Ghayour-Mobarhan, M., Peymani, P., Ferns, G., i in. (2019). The Effects of Curcumin on Weight Loss Among Patients With Metabolic Syndrome and Related Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Frontiers in Pharmacology, 10, 649. https://doi.org/10.3389/fphar.2019.00649
- Na, L. X., Zhang, Y. L., Li, Y., Liu, L. Y., Li, R., Kong, T., i in. (2011). Curcumin improves insulin resistance in skeletal muscle of rats. Nutrition, Metabolism, and Cardiovascular Diseases: NMCD, 21(7), 526–533. https://doi.org/10.1016/j.numecd.2009.11.009 Shao, W., Yu, Z.,
- Chiang, Y., Yang, Y., Chai, T., Foltz, W., i in. (2012). Curcumin prevents high fat diet induced insulin resistance and obesity via attenuating lipogenesis in liver and inflammatory pathway in adipocytes. PloS One, 7(1), e28784. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0028784
