Dlaczego nastała moda na ocet malinowy? Rolę gra tu z pewnością oryginalny, orzeźwiająco kwaśny, a jednocześnie subtelny smak, owocowy zapach i piękny różowy kolor, ale też wielość zastosowań. Ocet malinowy może być dodatkiem do sałatek, dań mięsnych, deserów oraz… bezy pavlova. Nie można też zapomnieć o jego właściwościach prozdrowotnych, które przydają się m.in. w regulacji procesów trawiennych. Poza tym ocet malinowy, jak każdy żywy ocet, opóźnia procesy starzenia. Jak więc go zrobić? Potrzebujemy tylko świeżych malin i kilku tanich dodatków. Do dzieła!
Spis treści
Ocet malinowy – właściwości
Maliny, bazowy składnik octu malinowego, to skarbnica cennych składników odżywczych. Jak wszystkie owoce jagodowe, zawierają dużo flawonoidów, czyli substancji przeciwzapalnych i przeciwstarzeniowych.
Ocet malinowy jest bogaty w składniki, które mają jednak nie tylko działanie antyoksydacyjne, lecz przede wszystkim antybakteryjne [1]. To znaczy, że pomaga nam unikać infekcji i zakażeń. Wszystko dzięki temu, że zawiera:
- kwas octowy
- kwas salicylowy
- przeciwutleniacze (np. antocyjany)
- witaminy z grupy B
- witaminy C, E
- cynk, potas, magnez, wapń i mangan
Ocet malinowy a insulinooporność
Cechą malin, podobnie jak innych owoców z wieloma pestkami, jest niski indeks glikemiczny. Oznacza to, że mogą być spożywane przez osoby źle tolerujące glukozę – cukier uwalnia się tu wolniej, nie powodując silnego wyrzutu insuliny. Ocet malinowy przejmuje te właściwości, jest więc sprzymierzeńcem diety przeciwcukrzycowej. Poza tym stymuluje uwalnianie enzymów trawiennych oraz może intensyfikować uczucie sytości poposiłkowej. Dlatego ocet malinowy powinien znaleźć się w naszej domowej spiżarni i apteczce!
Ocet malinowy a odchudzanie
Z przeprowadzonych badań wynika, że ocet malinowy może stanowić wsparcie diety odchudzającej [2, 3, 4]. Z jednej strony ze względu na to, że reguluje gospodarkę insulinową i obniża poziom cukru we krwi. Z drugiej – pomaga zwiększyć metabolizm węglowodanów. W badaniach, w których wzięły udział osoby z otyłością, pacjentom podawano 2 łyżeczki octu malinowego na około godzinę przed kolacją. Zauważono u nich większą sytość po posiłku oraz, w konsekwencji, spadek masy ciała. Jednak pamiętajmy, że żaden cudowny produkt nie zastąpi rozsądnej diety i odpowiedniej dawki ruchu!
Ocet malinowy – przeciwwskazania
Ocet malinowy nie może być stosowany bezkarnie, zwłaszcza w nierozcieńczonej formie. To m.in. ze względu na to, że może uszkadzać szkliwo zębów. Ponadto jego nadmierne spożycie bywa niewskazane w przypadku skłonności do podrażnień żołądka.
Ocet malinowy – zastosowanie
Możliwości wykorzystania octu malinowego w domu jest wiele. Od kulinarnego, przez higieniczne, po zdrowotne. Fantastycznie zastąpi ocet spirytusowy, który nie tylko intensywnie i drażniąco pachnie, lecz także nie jest wskazany dla osób o wrażliwym układzie pokarmowym.
Ocet malinowy do potraw
Może być bazą dressingów do sałatek i sałat – z dodatkiem oliwy, miodu, soli i odrobiny czosnku lub musztardy. Takim sosem można polać też grillowane lub surowe warzywa. Ocet malinowy będzie wspaniale komponował się z sałatką z dodatkiem owoców, np. sezonowych – takich jak truskawki, maliny, cytrusy. Podkręci smak zup, sosów, past kanapkowych, potraw warzywnych oraz mięsnych – w tym wypadku również jako marynata, np. do wieprzowiny czy wołowiny.
Ocet malinowy jako składnik napojów
Może być dodatkiem smakowym do gorącej herbaty. Polecamy wlać do szklanki 1–2 łyżeczki octu, a dla wzbogacenia smaku dodać jeszcze odrobinę miodu i cynamonu. W letnie, upalne dni ocet malinowy w towarzystwie świeżych owoców i kostek lodu będzie świetnym dodatkiem do domowej lemoniady czy koktajli.
Ocet malinowy (1–2 łyżki) wymieszany z 250 ml wody można też pić na czczo albo przed obiadem, aby wspierać zdrowie i usprawniać trawienie.
Ciekawostka: można taką octową miksturę przyrządzić z wodą gazowaną. Wówczas stanie się zdrowym zamiennikiem wina musującego, jeśli chcemy lub musimy odstawić alkohol.
Ocet malinowy do deserów
Ocet malinowy bywa dodawany do domowych lodów oraz bezy, zwłaszcza deseru beza pavlova. Składnik ten decyduje o ustabilizowaniu masy – dzięki niemu nie dojdzie do rozwarstwienia bezy, która pozostanie elastyczna, choć przyjemnie krucha.
Ocet malinowy w domu
Ocet malinowy, podobnie jak jabłkowy, można stosować do ekologicznego prania – należy wlać miarkę do bębna pralki. Pomoże zmiękczyć tkaniny, a przy tym sprzyja zachowaniu żywych kolorów ubrań.
Ocet malinowy jako kosmetyk
Na twarz
Nasza skóra naturalnie ma odczyn kwaśny, co oznacza, że służą jej takie kosmetyki, które pomagają utrzymać kwasowość na odpowiednim poziomie. Dotyczy to zwłaszcza cery problematycznej, skłonnej do łojotoku i trądziku. I tu może być pomocny ocet malinowy jako domowy kosmetyk. Można z niego zrobić piling czy tonik antybakteryjny.
Tonik z octu malinowego – przepis
Zmieszajmy 50 ml octu malinowego z 200 ml wody destylowanej. Taki malinowy tonik, regularnie stosowany do przemywania twarzy, poprawi wygląd cery, zmniejszy łojotok, ale też uczucie napięcia i przesuszenia skóry.
Do włosów
Ocet malinowy warto też wykorzystać do pielęgnacji włosów jako płukankę, która ma działanie wygładzające i dodaje włosom blasku. Ocet pomaga domykać łuski włosów, co zapobiega nie tylko ich plątaniu, ale też rozdwajaniu końcówek. Płukankę robimy, mieszając wodę i ocet malinowy w stężeniu od 5 do 10 procent (np. 10 ml substancji w 100 ml roztworu). Płukankę stosujemy 1–2 razy w tygodniu po umyciu włosów, ale przed odżywką.
Jak zrobić domowy ocet malinowy?
Kiedy mamy malin pod dostatkiem, możemy samodzielnie zrobić aromatyczny ocet malinowy. Jego wykonanie jest banalnie proste. Potrzebujemy jedynie świeżych malin, wody, cukru lub miodu, słoika, gazy i… trochę cierpliwości.
- Ocet z malin – przepis 1
Pół kilograma malin płuczemy, układamy na dnie słoika i ugniatamy, np. tłuczkiem, dodajemy 4 łyżki cukru lub miodu, zalewamy przegotowaną i przestudzoną wodą (0,5 litra). Słoik przykrywamy gazą (to umożliwi dostęp tlenu konieczny w procesie fermentacji). Przez 3 tygodnie należy zawartość słoika mieszać raz dziennie drewnianą łyżką. Po 3 tygodniach odcedzamy zawartość słoja i przelewamy do butelek. Gotowy produkt przechowujemy w ciemnym miejscu, najlepiej w lodówce.
Uwaga: na dnie butelki z gotowym octem może zbierać się osad – to naturalne.
- Ocet z malin – przepis 2
Maliny ugniatamy i dodajemy ciepły ocet jabłkowy (0,5 litra). Przykrywamy gazą, a po około 3 tygodniach zlewamy, cedząc do czystych, wyparzonych wcześniej butelek.
Żywy ocet malinowy – jaki kupić
Dobry ocet malinowy bez konserwantów można też kupić gotowy. Szukajmy w nazwie lub opisie hasła – żywy ocet malinowy. Oznacza, że jest niepasteryzowany i niefiltrowany, niejako nadal „żyje”. Taki ocet malinowy jest produkowany zgodnie z tradycyjnymi recepturami, wykorzystującymi naturalny proces fermentacji octowej i/lub alkoholowej. Zwykle oferują go sklepy z towarami bio czy małe manufaktury.
Matka octowa
Na żywych, naturalnie fermentowanych octach owocowych (fermentacja alkoholowa i octowa), może naturalnie wytworzyć się tzw. matka octowa. To rodzaj kożucha zawierającego cenne bakterie fermentacyjne. Matki octowej można użyć np. do szybszego zrobienia kolejnego octu malinowego.
Źródła:
- Właściwości prozdrowotne octów z owoców: Kalemba-Drożdż, M., Kwiecień, I., Szewczyk, A., Cierniak, A., Grzywacz-Kisielewska, A. (2020). Fermented Vinegars from Apple Peels, Raspberries, Rosehips, Lavender, Mint, and Rose Petals: The Composition, Antioxidant Power, and Genoprotective Abilities in Comparison to Acetic Macerates, Decoctions, and Tinctures. Antioxidants, 9(11), 1121. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7697089/
- Pozytywny wpływ octu na glikemię: Johnston, C. S., Kim, C. M., Buller, A. J. (2004). Vinegar improves insulin sensitivity to a high-carbohydrate meal in subjects with insulin resistance or type 2 diabetes. Diabetes Care, 27(1), 281–282. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14694010/
- Pozytywny wpływ octu na glikemię: Shishehbor, F., Mansoori, A., Shirani, F. (2017). Vinegar consumption can attenuate postprandial glucose and insulin responses; a systematic review and meta-analysis of clinical trials. Diabetes Research and Clinical Practice, 127, 1–9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28292654/
- Odchudzające działanie octu malinowego: Kondo, T., Kishi, M., Fushimi, T., Ugajin, S., Kaga, T. (2009). Vinegar intake reduces body weight, body fat mass, and serum triglyceride levels in obese Japanese subjects. Bioscience, Biotechnology, and Biochemistry, 73(8), 1837–1843. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19661687/
