Chcąc podróżować z dzieckiem na rowerze, powinniśmy przestrzegać obowiązujących przepisów prawa, słuchać rad pediatrów i fizjoterapeutów, ale także kierować się własną intuicją i zdrowym rozsądkiem. Poniżej odpowiadamy na najczęściej pojawiające się pytania i wątpliwości związane z jazdą z dzieckiem na rowerze.
Spis treści
1. Od jakiego wieku można przewozić dzieci na rowerze?
Po holenderskich i duńskich drogach podróżują już kilkumiesięczne niemowlęta. Przewożone są najczęściej w fotelikach, przypominających te samochodowe, zainstalowanych w najróżniejszych przyczepkach, koszykach czy wózkach połączonych z rowerem dorosłego opiekuna. Nie sugerujmy się jednak tym widokiem – nasza rodzima infrastruktura rowerowa nie jest przystosowana do podróżowania z tak małymi dziećmi, nie jest w stanie zapewnić im wystarczającego bezpieczeństwa.
W obowiązującej w naszym kraju ustawie Prawo o ruchu drogowym (znanej pod nazwą Kodeks drogowy) nie znajdziemy informacji, od jakiego wieku można przewozić dzieci na rowerze. Zawiera ona jedynie zapis, iż dzieci do lat 7 mogą być przewożone na rowerze w dodatkowych fotelikach lub przyczepkach.
Podrzucanie dziecka do góry – zabawy niebezpieczne dla malucha
Producenci atestowanych, amortyzujących wstrząsy fotelików mocowanych do roweru osoby dorosłej informują, że foteliki są przeznaczone dla dzieci już od 9. miesiąca życia, pod warunkiem, że potrafią one samodzielnie siedzieć.
Z kolei wielu pediatrów i fizjoterapeutów przestrzega przed wożeniem w fotelikach dzieci młodszych niż 18-miesięczne. Uważają bowiem, że ich układ kostno-mięśniowy nie jest wystarczająco dojrzały, aby amortyzować wstrząsy podczas jazdy. Ich zdaniem, jest to możliwe dopiero, gdy dzieci potrafią już samodzielnie chodzić, a najlepiej podskakiwać, ponieważ wówczas do amortyzowania wstrząsów, oprócz tułowia i kręgosłupa, używają także nóg. Z tego też względu zalecają oni, aby młodsze maluchy wozić w przyczepce, a nie w foteliku.
Jak widać, powyższe informacje nie ułatwiają odpowiedzi na postawione na początku pytanie. Każdy rodzic musi więc zrobić to samodzielnie, biorąc pod uwagę własne potrzeby oraz indywidualne cechy swojego dziecka:
- jego wzrost
- wagę
- temperament
- otwartość na poznawanie świata
Ważne! Pierwsze przejażdżki nie powinny być zbyt długie. Warto na nie wybrać bezpieczne odcinki ścieżki rowerowej, gdzie nie ma krawężników, nierówności oraz dużego natężenia ruchu.
Do przewożenia dziecka w foteliku lub przyczepce jest uprawniona osoba w wieku powyżej 17 lat, która posiada kartę rowerową, motorowerową lub prawo jazdy kat.B1 (do prowadzenia tzw. mikrosamochodów o mocy sinika do 15 kW) lub A1 (do jazdy na motocyklach). Po uzyskaniu pełnoletności, czyli po ukończeniu 18 roku życia, żadne uprawnienia nie są już potrzebne.
2. Fotelik na rower dla dziecka czy przyczepka?
Zgodnie z prawem, obydwa akcesoria są mogą być używane do przewożenia dzieci poniżej 7. roku życia. Zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie ma swoje wady i zalety oraz zwolenników i krytyków. Znów więc każdy rodzić musi sam rozważyć wszystkie za i przeciw i wybrać to, co dla niego i jego dziecka jest najlepsze.
Przyczepka do roweru dla dziecka
Przewożenie w niej dzieci jest dozwolone od maja 2011 roku, wcześniej było zabronione. Czym kierować się przy wyborze? Przede wszystkim względami bezpieczeństwa. Przed zakupem koniecznie trzeba sprawdzić, czy wybrany model posiada certyfikat zgodny z normą europejską EN 15918.
Jakie są plusy przyczepki?
- można przewozić w niej dzieci poniżej 1,5 roku
- można przewozić dwójkę dzieci
- więcej miejsca, większy komfort jazdy, małe dziecko może spać
- możliwa jazda na dłuższe wycieczki
- lepsza amortyzacja wstrząsów niż w foteliku
- dodatkowa przestrzeń bagażowa
- stabilność, nawet gdy rower się przewróci, przyczepka stoi
- ochrona przed warunkami atmosferycznymi
- dobre oznakowanie (światełka odblaskowe), widoczna na drodze
Jakie są minusy przyczepki?
- utrudniony kontaktu z dzieckiem
- przeznaczona raczej jazdy po mieście niż w plenerze
- ciężka i szersza od roweru, więc trudniejsza w prowadzeniu
- mniej mobilna niż fotelik
- ze względu na rozmiar dozwolona jazda tylko po ścieżce rowerowej lub jezdni
- wyższa cena w porównaniu z fotelikiem
Fotelik na rower dla dziecka
Producenci radzą, aby przy wyborze fotelika kierować się nie wiekiem dziecka (tym bardziej, że kwestia ta budzi rozbieżności wśród specjalistów), a jego wagą. Dla lżejszych (o wadze do 15 kg) – i młodszych dzieci przeznaczone są modele mocowane z przodu jednośladu (między kierownicą a siodełkiem), zaś dla starszych i cięższych dzieci (do 22 kg, a nawet do 35 kg) modele mocowane z tyłu pojazdu, do bagażnika lub ramy.
Powyższych informacji nie znajdziemy w przepisach o ruchu drogowym, zamieszczają je natomiast producenci w instrukcjach obsługi fotelików. Zarówno modele mocowane bliżej kierownicy, jak i z siodełkiem mają swoich zwolenników i przeciwników.
Niezależnie od tego, na który z nich się zdecydujemy, powinniśmy sprawdzić, czy posiada on wymagane w Unii Europejskiej atesty bezpieczeństwa EN 14344 i TUV/GS oraz czy wyposażony jest w 5-punktowe, regulowane pasy bezpieczeństwa, podpórki na stopy i odchylane do tyłu oparcie.
Jakie są plusy fotelika do roweru?
- sprawdza się na krótkich dystansach
- umożliwia łatwiejszy kontakt z dzieckiem podczas jazdy
- większa mobilność, można pojechać do lasu czy na plażę
- zajmuje mniej miejsca ni z przyczepka, nie trzeba odpinać fotelika
- niższa cena w porównaniu z przyczepką
Jakie są minusy fotelika?
- ze względów bezpieczeństwa dziecko nie powinno w nim spać
- pogarsza stabilność roweru, który może się przewrócić razem z fotelikiem i dzieckiem
- gorsza amortyzacja wstrząsów niż w przyczepce
- nie chroni przed warunkami atmosferycznymi
- gorsza widoczność w przypadku fotelika tylnego, dziecko ma przed sobą plecy rodzica
- brak dodatkowej przestrzeni bagażowej
3. Co zrobić, gdy dziecko zaśnie w foteliku podczas jazdy?
Fizjoterapeuci zwracają uwagę, że w takiej sytuacji jazda nie powinna być kontynuowana. Podczas snu dziecko może zakrztusić się śliną, może pojawić się u niego syndrom dziecka potrząsanego (SBS) lub nastąpić bardzo duże przeciążenia kręgosłupa.
Gdy więc maluch zaśnie nam w foteliku mamy do wyboru dwie opcje – możemy albo zatrzymać rower i pozwolić dziecku się wyspać, np. na rozłożonym na trawie kocyku lub obudzić je i nie pozwalając zasnąć, jak najszybciej dotrzeć do celu.
4. Jaką drogą może się poruszać dorosły z dzieckiem w foteliku lub przyczepce?
Osoba dorosła wioząca dziecko w foteliku lub przyczepce jest, według prawa, traktowana jak rowerzysta. Powinna więc poruszać się wyłącznie po drogach dla rowerów lub po jezdniach. Jazda po chodniku jest możliwa jedynie wtedy, gdy dopuszczalna prędkość na jezdni przekracza 50 km/h, szerokość chodnika w tym miejscu wynosi co najmniej dwa metry oraz brak jest drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów.
Przepisy dopuszczają jazdę po chodniku także wtedy, gdy na dworze panują warunki atmosferyczne, takie jak śnieg, deszcz, ulewa czy silny wiatr, stanowiące zagrożenie dla jadącego jezdnią rowerzysty.
5. Jak powinny się poruszać na rowerze dzieci poniżej o powyżej 10. roku życia?
Dzieci, które potrafią już samodzielnie pedałować na dwóch kółkach, ale mają mniej niż 10 lat, mogą – zgodnie z przepisami Kodeksu drogowego – poruszać się jedynie po chodniku i pod opieką osoby dorosłej. Prawo traktuje je bowiem jako pieszych użytkowników drogi. Są nimi także dzieciaki poruszające się hulajnogach, rolkach, rowerkach trójkołowych, biegowych i z doczepianymi małymi kółkami do nauki jazdy.
Osoba dorosła opiekująca się dzieckiem jadącym samodzielnie na rowerze, może obok niego albo iść pieszo, albo jechać na rowerze – również po chodniku. Z kolei dzieci powyżej 10. roku życia mogą już, zgodnie z przepisami, samodzielnie poruszać się po drogach publicznych. Jedynym warunkiem jest posiadanie przez nie karty rowerowej.
6. Czy karta rowerowa nadal istnieje?
Karta rowerowa, choć nieco już zapomniana, nadal istnieje i obowiązuje. Dziecko w wieku między 10. a 18. rokiem życia jeśli chce jeździć na rowerze po drogach publicznych powinno ją posiadać. Zdobycie jej nie jest trudne. Wydają ją nieodpłatnie dyrekcje szkół, które organizują dla dzieci szkolenia i kursy kończące się później egzaminem. Po uzyskaniu pełnoletności żaden dokument do jazdy rowerem nie jest już wymagany.
7. Dziecko w kasku czy bez?
Zdecydowana większość pediatrów, fizjoterapeutów oraz rodziców odpowiada na to pytanie twierdząco. Badania potwierdzają, że noszenie kasku zmniejsza ryzyko urazów głowy u osób, które uległy wypadkowi o 20%, a o 55% jeśli mówimy o poważnych urazach głowy.*
Przeciwnicy tego zabezpieczenia co prawda podkreślają, że kask nie rozwiązuje problemu bezpieczeństwa – przytaczają przykład Holandii i Danii, czyli krajów o największym natężeniu ruchu rowerowego, w których ani dzieci, ani dorośli w kaskach nie jeżdżą. A mimo to, liczba wypadków, którym ulegają rowerzyści jest w tych krajach najniższa na świecie.
Warto jednak pamiętać, że w obydwu tych krajach występuje świetnie rozwinięta infrastruktura rowerowa oraz przepisy drogowe traktujące rowerzystę, jako najważniejszego użytkownika drogi. W naszym kraju nie mamy ani jednego, ani drugiego.
Źródło:
