Spis treści
Jak wygląda kwiat dziewanny?
Mówi się, że dziewanna to bogini zaklęta w roślinę. Nasi przodkowie, Prasłowianie, uważali ją za boginię wiosny, która po zimie przynosi światło i słońce oraz odgania ciemności. Znana była doskonale w medycynie ludowej. W ziołolecznictwie wykorzystuje się trzy rodzaje dziewanny: wielkokwiatową, pospolitą, a także drobnokwiatową.
Kwiaty dziewanny są bogate w sprzyjające zdrowiu substancje. Zawierają m.in.:
- flawonoidy, związki o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym
- garbniki o właściwościach bakteriobójczych
- saponiny o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym oraz wykrztuśnym
Wykorzystuje się je do przyrządzania syropów, naparów oraz herbatek, które można kupić w sklepach zielarskich i aptekach.
Na co pomaga kwiat dziewanny?
Dziewanna jest surowcem bogatym w związki śluzowe. Oznacza to, że wykazuje działanie osłaniające, powlekające i nawilżające na błony śluzowe gardła, a także przewodu pokarmowego. Dzięki temu jest pomocna przy bólu gardła, kaszlu, a także przy dolegliwościach jelitowych.
Preparaty zawierające wyciąg z kwiatów dziewanny znajdują zastosowanie w przypadku takich dolegliwości, jak nieżyt dróg oddechowych, zapalenie gardła i krtani, zapalenie oskrzeli, płuc. Napar z dziewanny łagodzi bóle skurczowe brzucha, biegunki, stany zapalne i kolki jelitowe. Wspomaga także proces gojenia się ran, ma właściwości dezynfekujące oraz kojące. Warto wspomnieć, że dziewanna może być łączona z innymi ziołami w leczniczych mieszankach, na przykład z prawoślazem czy korzeniem lukrecji.
Kiedy i jak zbierać kwiat dziewanny
Kwiaty dziewanny najlepiej zbierać w okresie letnim, od lipca do sierpnia, gdy są w pełnym rozkwicie, w miejscach oddalonych od ruchliwych dróg i miejskiego zgiełku. Im bardziej ekologiczna i dziko rosnąca dziewanna, tym lepsze jej działanie dla organizmu.
Jak suszyć kwiat dziewanny?
Kwiaty dziewanny suszymy tak jak wszystkie inne świeżo zerwane zioła. Najpierw warto rozłożyć je na papierze, aby wyszły z nich ewentualne żyjątka. Następnie należy zostawić je w suchym i ciepłym miejscu, aż kwiaty naturalnie się wysuszą.
Syrop z kwiatów dziewanny
Jeśli jesteśmy w stanie zdobyć świeże ekologiczne kwiaty dziewanny w dość dużej ilości, syrop możemy samodzielnie przygotować w domu. Przepisem dzieli się nasza ekspertka, magister farmacji i specjalistka w dziedzinie homeopatii oraz medycyny chińskiej, Magdalena Wojciechowska-Budzisz.
Przepis na syrop z dziewanny domowej roboty
Składniki:
- około 400–500 g świeżych kwiatów dziewanny
- pół litra wody
- 150 g cukru
- sok z cytryny
Wykonanie:
- Kwiaty zalewamy wodą, zagotowujemy, po czym od razu zdejmujemy naczynie z ognia i studzimy wywar.
- Wywar przykrywamy i odstawiamy do lodówki na 24 godziny.
- Po tym czasie kwiaty dokładnie odcedzamy. Do maceratu dodajemy cukier i sok z jednej cytryny.
- Odcedzony płyn jeszcze raz gotujemy przez około 3 minuty, po czym rozlewamy do słoiczków i szczelnie zakręcamy.
- Jeśli chcemy go dłużej przechowywać, warto poddać go pasteryzacji.
Syrop z dziewanny doskonale sprawdza się przy kaszlu – przynosi ulgę w kaszlu suchym, ale pomoże w odkrztuszaniu kaszlu mokrego, ponieważ rozrzedza wydzielinę zalegającą w drogach oddechowych.
Syrop z kwiatów dziewanny wspomagający leczenie górnych dróg oddechowych bez problemu można kupić w aptece. Dlatego jeśli nie mamy pewności, czy jakości surowca jest odpowiednia, lepiej kupić sprawdzony gotowy środek.
Olejek z kwiatów dziewanny
Ma działanie uspokajające i relaksujące. Można wykorzystywać go do kąpieli. Przyda się także do nacierania bolących miejsc, np. przy bólach reumatycznych czy rwie kulszowej.
Jak zrobić domowy olejek z dziewanny?
- Świeże kwiaty dziewanny wkładamy do ciemnego słoiczka i zalewamy olejem lnianym.
- Przechowujemy szczelnie zamknięty słoik przez kilka tygodni, aby wszystkie składniki prozdrowotne się uaktywniły.
- Następnie odcedzamy i przelewamy olejek do wyparzonej, ciemnej butelki i mamy znakomity produkt, który wlewamy np. do kąpieli.
Napar z kwiatów dziewanny
Czubatą łyżkę suszonych kwiatów dziewanny zalewamy wrzącą wodą (około 250 ml). Zostawiamy pod przykryciem na 10–15 minut. Dla poprawy smaku herbatkę można połączyć z melisą lub pić z dodatkiem miodu.
Dziewanna – przeciwwskazania
Dziewanna jest dość bezpiecznym surowcem. Nie odnotowano działań niepożądanych przy stosowaniu tego zioła.
Czy kwiat dziewanny jest trujący?
W Polsce występuje kilka odmian dziewanny, jej kwiaty różnią się nieco wyglądem, ale żadna z nich nie ma stwierdzonego działania trującego. Pamiętajmy, że zioła nie zastępują leczenia farmakologicznego, a ich spożywanie warto zawsze skonsultować z lekarzem.
Źródła:
- Łąki Kwietne. (b.d.). Dziewanna wielkokwiatowa. Pobrane 26 lipca 2023 z https://lakikwietne.pl/produkty/gatunki/dwuletnie-plant-species/dziewanna-wielkokwiatowa/
- Naturalnie o Zdrowiu. (2022, 10 października). Dziewanna, pierwsza pomoc przy bólu gardła i na kaszel [plik video]. Pobrane z https://www.youtube.com/watch?v=1BlsDDax7Lw
