Aby to wszystko się udało, musimy dobrze poznać oddziaływanie na siebie różnych środowisk. Zaznajomić się chociaż w podstawowym stopniu z prawami zależności międzygatunkowych w otaczającym nas ekosystemie. Dla większości eko ogród jest ukłonem w stronę dbania o przyrodę. Dla innych oznacza absolutny brak ingerencji człowieka w otoczenie. Jednak w czasach, gdy ludzie chcą mieć piękny teren wokół własnych posesji, w dodatku ekologiczny, jest to dość trudne do połączenia.
Spis treści
Powrót do eko korzeni
Człowiek zawsze chciał podporządkować sobie naturę. Sprawić, aby wszystko wkoło było piękniejsze, ale i wydajniejsze, szybciej i obficiej rosło, dawało większe plony lub dawało je cały rok. Tak powstały:
- nawozy
- opryski
- środki ochrony roślin
- szklarnie
- inspekty
Świeże owoce, warzywa, kwiaty są dostępne przez cały rok. Bez różnicy, w jakiej strefie klimatycznej żyjemy.
Jednak chyba nie do końca o to wszystkim chodziło. Ponieważ żadna szklarnia nie sprawi, że truskawka będzie smakować lepiej niż ta z babcinego krzaczka, która dojrzała w promieniach słońca. Dlatego też wiele osób stara się wracać do korzeni, czyli upraw tradycyjnymi metodami.
Obecnie oznacza to zmniejszenie do minimum korzystania w ogrodzie z nawozów mineralnych, środków ochrony roślin czy chemicznych oprysków.
Rośliny odstraszające owady – komary, muchy, mole
Ekologiczny ogród – jak go stworzyć?
Najprościej jest zacząć od początku. Gdy jeszcze nie mamy nic poza pustym polem, które kiedyś zostanie naszym ekologicznym ogrodem, możliwe jest zaplanowanie dosłownie wszystkiego. Jednak posiadając już ogród, również możemy sprawić, że będzie on bardziej ekologiczny i sprzyjający nie tylko środowisku, ale i naszemu zdrowiu.
Co powinno się znaleźć w naszym ogrodzie ekologicznym? Warto zadać sobie to pytanie.
Ekologiczny ogród powinien mieć kilka niezbędnych elementów, takich jak:
- kompostownik
- miejsce na deszczówkę
- wydzieloną część na zielnik
- rośliny miododajne
- domki, poidełka i karmniki dla owadów i ptaków
- miejsce dla małych ssaków
- miejsce na kwiaty i warzywa
Gleba w eko ogrodzie
Gleba jest najważniejszą częścią ogrodu. Bez niej żadna roślina nie ma absolutnie szans na przeżycie. Dlatego należy o nią dbać.
Jeśli chcemy prowadzić ekologiczny ogród, absolutnie niedopuszczalne jest stosowanie nawozów mineralnych w jakiejkolwiek postaci. Jednak wiadomo, że ziemia podczas eksploatacji wyjaławia się. Sprawia to, że posadzone rośliny nie będą rosły tak, jak byśmy chcieli.
Od dawna w rolnictwie znane było pojęcie płodozmianu. Jednak nie jest to możliwe, gdy w naszym ogrodzie królują kwiaty i krzewy ozdobne, które w większości przypadków są wieloletnie.
Oczywiście metody, takie jak płodozmian, stosujemy w ogrodach warzywnych. Daje to zadowalający efekt i pozwala odpocząć ziemi, ponieważ każda z sadzonych roślin ma zupełnie inne zapotrzebowanie.
Równie ważnym elementem jest stosowanie poplonu. Dzięki temu gleba nie pozostaje nigdy odkryta i nie ulega erozji. Dodatkowo dostarcza się jej w ten sposób naturalnej materii organicznej.
Hortiterapia – czym jest ogród terapeutyczny?
Nawozy organiczne w ekologicznym ogrodzie
Różne rośliny i warzywa mają odmienne zapotrzebowanie na związki organiczne, które są dla nich niezbędne do prawidłowego rozwoju. Dlatego warto korzystać z darów natury, jakimi są:
- obornik
- gnojowica kurza (kurzak)
- guano
Jeśli mamy ekologiczny ogród na wsi, nie powinno być większych kłopotów ze zdobyciem tego nawozu. Mieszkańcom miasta pozostaje jedynie zakup gotowego obornika w granulowanej lub wysuszonej postaci. Jest to oczywiście łatwiejsze i prostsze w użyciu niż naturalny, jeszcze nieprzetworzony produkt.
UWAGA! Jeżeli stosujemy naturalny obornik bezpośrednio pod roślinę, istnieje ryzyko jej zniszczenia. Dodatkowo kurzak zawiera dużo więcej azotu niż obornik innego rodzaju. Dlatego powinien być mieszany z ziemią lub „odleżeć” sezon, zanim położymy go pod rośliny. W ogrodach warzywnych zaleca się nawożenie jesienne, po zbiorze warzyw, dzięki czemu obornik „przegryzie się z ziemią”.
Warzywnik w ogrodzie – jak go założyć?
Kompostownik w eko ogródku
Bez kompostownika nie ma ogrodu ekologicznego. Jest to obowiązkowy element. Dzięki kompostowi bez problemu uzupełnimy nasze braki gleby na grządkach i rabatach. Kompost jest także idealnym źródłem naturalnych substancji organicznych.
Możemy stworzyć kompostownik otwarty, zbudowany z palet lub kilku belek drewnianych, bądź zainwestować w gotową konstrukcję, która jest do kupienia w każdym sklepie ogrodniczym.
Na kompostownik wyrzucamy wszystkie odpady biodegradowalne:
- trawę po koszeniu
- rozdrobnione gałęzie
- uschnięte części roślin
- przekwitłe kwiaty
- chwasty bez nasion
- odpady kuchenne
NIE WOLNO wyrzucać na kompost roślin chorych, porażonych chorobami grzybowymi lub szkodnikami.
Domowe sposoby na zwalczanie ziemiórek
Deszczówka, czyli podlewanie eko ogrodu
Dobra gleba to połowa sukcesu, jednak bez wody nie przeżyje żadna roślina. Wiadomo nie od dziś, że po deszczu zawsze wszystko szybciej i lepiej rośnie. Niestety deszcz nie pada na zamówienie. W ekologicznym ogrodzie warto temu zapobiegać.
Jeśli jesteśmy posiadaczami małego stawu lub innego zbiornika, który może w naturalny sposób gromadzić deszczówkę do podlewania, jesteśmy szczęściarzami. W przeciwnym razie warto zaopatrzyć się w beczki do zbiórki deszczówki. Zamontowane beczki, na przykład drewniane, bezpośrednio pod odpływem rynny będą nie tylko ładną, ale i pożyteczną ozdobą.
Zaletą zebranej deszczówki jest odpowiednie pH wody, stała temperatura i oszczędność na rachunkach. Gdy planujemy ogród, możemy zainstalować specjalny zbiornik na wodę deszczową.
UWAGA! Pojemniki, w których zbieramy wodę deszczową, muszą być odpowiednio zabezpieczone przed dziećmi i zwierzętami. Dodatkowo nie mogą one być po produktach chemicznych, opryskach lub innych szkodliwych substancjach.
Ogród bez chemii – naturalne środki ochrony roślin
Naturalne środki ochrony roślin to wszelkiego rodzaju:
- gnojówki
- wywary
- napary lub wyciągi z ziół
- napary z roślin powszechnie uważanych za chwasty
Są one bezpieczne dla dzieci i zwierząt, zarówno domowych, jak i dzikich.
Wszelkiego rodzaju pożyteczne owady: zapylacze, pszczoły, motyle, trzmiele i inne owady też nie ucierpią po stosowaniu takich preparatów.
W ekologicznych uprawach w ogrodzie bez chemii stosuje się opryski z wyciągów z:
- czosnku
- wrotyczu
- pokrzyw
- aksamitki
- mniszka lekarskiego
- cebuli
Choroby grzybowe czy szkodniki atakują tak samo ogrody ekologiczne, jak i te, w których stosuje się chemię ogrodniczą. W przypadku metod ekologicznych proces walki jest dużo dłuższy i nie zawsze skuteczny w 100 procentach. Opryski trzeba wykonywać częściej i z ogromną regularnością. Metody te są tańsze, ponieważ większość roślin, z których wykonuje się naturalne preparaty, mamy na wyciągnięcie ręki. Trzeba jednak pamiętać, że te metody są bardzo czasochłonne.
W internecie i książkach ogrodniczych można znaleźć wiele przepisów na naturalne preparaty ochronne. Pamiętać trzeba, że ich przygotowanie trwa jakiś czas, dlatego warto przygotować je wcześniej, aby zadziałać natychmiast w przypadku stwierdzenia jakiejkolwiek choroby roślin. Oczywiście sklepy także oferują biopreparaty, które możemy zakupić, i są one gotowe do użytku natychmiast.
Ogródek warzywny na balkonie: 7 warzyw, które możesz hodować w domu
Allelopatia – każdy musi to wiedzieć
Podejmując decyzje o założeniu i prowadzeniu ogrodu ekologicznego, nie możemy nie wiedzieć, co to jest allelopatia. Allelopatia to dodatnie lub ujemne wzajemne oddziaływanie roślin – poprzez wymagania glebowe, zapotrzebowanie na wodę, wydzielanie olejków eterycznych, wymianę gazową.
Każdy zaobserwował, że pod orzechem i akacją nie rosną żadne rośliny. Nasze babcie zaś wiedziały, że:
- cebula i nasturcja odstraszają mszyce
- koper przyspiesza kiełkowanie innych roślin
- aksamitki i nagietki odstraszają krety i nicienie w glebie
- lawenda posadzona koło róży odstrasza mszyce
Warto korzystać z takich połączeń. Dzięki temu łatwiej zadbać o ogród w naturalny sposób i dodatkowo stworzyć niepowtarzalne połączenia roślinne.
Pożyteczne owady i małe stworzenia to nasi naturalni sprzymierzeńcy
Ptaki, owady, małe ssaki (np. jeże) to nasi naturalni sprzymierzeńcy. Absolutnie nie wolno nam o nich zapomnieć, i to przez cały rok. W okresie letnim obowiązkowo musimy wystawiać poidełka, zarówno dla ptaków, jak i owadów. Nie wolno zapominać o regularnym uzupełnianiu wody.
Okres jesienno-zimowy to czas na zapewnienie owadom schronienia. Można zbudować domki dla owadów, pozostawić w kącie ogrodu kupkę gałązek i zgrabionych liści. Będzie ona również dobrym schronieniem dla jeży. Jeśli wygrabiamy wszystkie liście z ogrodu, postawmy domek dla jeża.
Sezon zimowy to czas dokarmiania ptaków. PAMIĘTAJ – jeśli masz karmnik i zaczynasz dokarmiać ptaki, musisz robić to stale. Wiele z nich przelatuje specjalnie wiele kilometrów po pożywienie. Wszystkie te zwierzęta odwdzięczą się, zjadając komary, mszyce, larwy, pędraki czy ślimaki nagminnie niszczące wasz ekologiczny ogród.
