Ocet spirytusowy to najtańsza wersja octu dostępna na rynku. W czasach słusznie minionych bywał jedynym łatwo dostępnym produktem spożywczym na półkach sklepowych. Może dlatego nie cieszy się wielką sławą w naszej kuchni. Swoją pozycję odbudował natomiast na fali popularności naturalnych sposobów na domowe środki do sprzątania. Rewelacyjnie rozpuszcza osad czy tłuszcz. Warto jednak dać mu szansę zaistnienia w kulinariach, ale nie tylko. Oto jak ocet spirytusowy może ułatwić nam życie – na różne sposoby.
Spis treści
Ocet spirytusowy – właściwości
Ocet spirytusowy powstaje w wyniku fermentacji alkoholu etylowego (spirytusu) przez bakterie kwasu octowego. Proces ten nazywany jest fermentacją octową.
Ocet spirytusowy:
- działa antybakteryjne i antygrzybiczne – kwas octowy zawarty w occie spirytusowym niszczy bakterie, grzyby i wirusy. Dlatego ocet spirytusowy bywa używany do czyszczenia i dezynfekcji. W czasie pandemii stanowił niezłą alternatywę dla płynów antybakteryjnych do dezynfekowania powierzchni (klamki, blaty, podłoga).
- konserwuje – w kuchni ocet spirytusowy pełni funkcję konserwantu. Wykorzystanie go do marynat i sosów pomaga przedłużyć trwałość żywności poprzez hamowanie wzrostu bakterii i grzybów.
- rozpuszcza tłuszcz – ocet spirytusowy może być używany do mycia kuchni, szczególnie zatłuszczonych powierzchni.
- czyści naloty z kamienia – ocet spirytusowy reaguje z węglanem wapnia (osad z wody), rozpuszczając go. Dlatego nadaje się np. do czyszczenia czajnika (wystarczy wlać około szklanki octu spirytusowego, dolać pół szklanki wody i zagotować). W pralce możemy w miejsce proszku wlać roztwór octu i włączyć urządzenie na proces prania w 95 stopniach – na pusto.
- reguluje pH – ocet spirytusowy może wpływać na pH substancji, co jest przydatne przy gotowaniu. Wpływa na smak i teksturę potraw – pomaga zachować jędrność i chrupkość.
Ciekawostka: Jeśli chcesz mieć bardziej lśniące szkło, wykorzystaj ocet do zmywania naczyń w zmywarce. Wystarczy ustawić szklankę z octem w górnym koszu zmywarki i nastawić wybrany program myjący.
Ocet spirytusowy w kuchni
Ocet spirytusowy jest wszechstronnym składnikiem kulinarnym, który może dodawać smaku, kwasowości i głębi wielu potrawom. Oto kilka popularnych zastosowań octu spirytusowego w przepisach kulinarnych:
- Marynaty do mięs: ocet spirytusowy jest często używany do przygotowywania marynat do mięsa przed grillowaniem lub pieczeniem. Działa jako konserwant, nadając jednocześnie intensywny smak potrawie.
- Dressing do sałatek: dodanie octu spirytusowego do dressingu do sałatek nadaje mu charakterystycznego smaku kwasowości. Możesz poeksperymentować też z różnymi rodzajami octu, takimi jak biały, czerwony czy jabłkowy, aby uzyskać różnorodność smakową.
- Sosy do potraw: ocet spirytusowy może być używany do przygotowywania różnych sosów, takich jak sos do potraw chińskich, sos barbecue czy sos do pieczeni. Działa jako składnik, który równoważy smaki.
- Marynaty do ryb: podobnie jak w przypadku mięsa ocet spirytusowy może być używany do marynowania ryb. Pomaga w zmiękczeniu mięsa rybnego i nadaniu mu lekko kwaskowatego posmaku.
- Marynaty do przekąsek: ocet spirytusowy jest niezbędny do marynowania grzybów czy śliwek – tradycyjnych polskich przekąsek.
- Kolor potraw: dodanie niewielkiej ilości octu spirytusowego do gotowanych kolorowych warzyw, jak np. buraki, pozwala zachować ich intensywną barwę.
Warto wiedzieć, że ocet spożywany w bezpiecznych ilościach w naturalny sposób wspiera trawienie (szczególnie białka). Dlatego dodawanie go do potrawy o nazwie „zimne nóżki” – czyli do galarety wieprzowej – z dietetycznego punktu widzenia nie jest złym wyborem.
Ocet spirytusowy – przeciwwskazania
Pamiętaj, że ocet spirytusowy to silnie działająca substancja – głównie ze względu na mocną kwasowość oraz intensywny zapach. Dlatego zaleca się ostrożność. Oto kilka sytuacji, w których lepiej unikać stosowania octu spirytusowego lub używać go w niewielkich ilościach:
- Podrażnienia skóry i oczu: stosowanie octu spirytusowego na skórę może wywołać podrażnienia, zwłaszcza jeśli skóra jest uszkodzona lub wrażliwa. Unikaj też kontaktu octu spirytusowego z oczami. W przypadku dostania się octu do oczu należy je natychmiast przemyć dużą ilością wody.
- Problemy z układem oddechowym: wdychanie oparów octu spirytusowego może powodować podrażnienia dróg oddechowych. Stosuj go w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
- Problemy żołądkowe: osoby z chorobami żołądka, takimi jak wrzody żołądka czy refluks żołądkowo-przełykowy, mogą odczuwać nasilone objawy po spożyciu octu spirytusowego, gdyż podrażnia on błony śluzowe.
- Problemy z nerkami: osoby z chorobami nerek powinny ograniczać spożycie octu spirytusowego, ponieważ może on obciążać pracę nerek.
- Osłabione szkliwo zębów: ocet spirytusowy jest bardzo kwaśny, co może prowadzić do uszkodzenia szkliwa zębów. Nie powinno się go spożywać w formie nierozcieńczonej – w dużych ilościach.
Źródła:
- Rybkowska, K. (2022). Rola kwasu octowego w leczeniu ran – opublikowano nowe badania. Pobrane z: LINK
- Szkiler, E. (2019). Zakażenie ran i owrzodzeń – aktualne zasady postępowania w praktyce pielęgniarskiej. Część II – antyseptyki. Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece, 5(3), 103–106. Pobrane z: LINK
