Miód lipowy jest wytwarzany przez pszczoły z nektaru kwiatów lipy. W greckiej mitologii lipa nazywana była „drzewem życia”. Słowianie zaś uważali ją za święte drzewo, wokół którego odprawiano rytualne tańce. Dzisiaj piękne, majestatyczne lipy zdobią nasze parki, ulice i skwery.
Nie ma jednak zbyt wiele drzewostanów lipowych na tyle dużych, aby można było zagwarantować coroczne zbiory czystego miodu lipowego. Pszczoły muszą się napracować, aby znaleźć wartościowy nektar. Tym cenniejszy staje się dla nas lipowy przysmak – zarówno przez to, że jest trudny do uzyskania, jak i ze względu na swój unikatowy, korzystny wpływ na zdrowie człowieka.
Spis treści
Jaki jest smak i zapach miodu lipowego?
Świeżo zebrany miód lipowy jest jasny – lekko żółty, z delikatnym zielonkawym lub oliwkowym odcieniem. Z czasem jego barwa zmienia się na ciemniejszą, żółtobursztynową. Nadal jednak pozostaje stosunkowo jasnym miodem. Dlatego spodziewalibyśmy się delikatnego smaku. Tymczasem miód lipowy ma wyrazisty, charakterystyczny smak i zapach.
W smaku jest dość mocno słodki, trochę ostrawy, a czasami nawet odrobinę gorzki. Jego zapach jest lekko drzewny i dość intensywny. Z pewnością jednak miody lipowe należą do miodów najsmaczniejszych i najchętniej stosowanych.
Naturalny proces krystalizacji w przypadku miodów lipowych przebiega dość szybko. W ciągu około czterech miesięcy przybierają postać stałą. Wynika to z wysokiego stosunku glukozy do fruktozy. Po krystalizacji miód lipowy ma miękką, drobnoziarnistą, dość gładką konsystencję.
Wartości odżywcze miodu lipowego
Za wartości odżywcze miodu lipowego odpowiadają głównie węglowodany, czyli cukry proste – glukoza i fruktoza. Ich zawartość sprawia, że miód lipowy cechuje się średnim indeksem glikemicznym (około 55). Dlatego w rozsądnych, niewielkich ilościach może być spożywany również przez osoby z cukrzycą czy insulinoopornością.
Poza tym w miodzie lipowym znajdziemy śladowe ilości witamin, biopierwiastków, białka i innych substancji odżywczych. W sumie można by się doliczyć nawet około 400 różnych składników miodu lipowego.
Miód lipowy – witaminy, minerały i inne składniki czynne
W porównaniu do innych miodów lipowy wyróżnia się większą zawartością witamin z grupy B, witaminy C, E, niacyny oraz biotyny. Ponadto obecne są tu takie minerały, jak wapń, magnez, potas, cynk, siarka, miedź, kobalt, jod i mangan.W skład miodu lipowego wchodzą również olejki eteryczne, garbniki i substancje goryczowe.
Miód lipowy zawiera mnóstwo przeciwutleniaczy. Należą do nich między innymi flawonoidy, kwasy organiczne, kwasy fenolowe i inne polifenole, enzymy czy karotenoidy. Z karotenoidów w miodzie lipowym występuje np. beta-karoten, któremu miody lipowe zawdzięczają swoją barwę.
Lecznicze działanie miodu lipowego
Podobnie jak kwiaty lipy, z których pochodzi, miód lipowy, ze względu na swoje liczne właściwości prozdrowotne, znalazł szerokie zastosowanie w leczeniu wielu przypadłości. Znany jest przede wszystkim z tego, że wywiera pozytywny wpływ na układ odpornościowy, układ nerwowy, pokarmowy i sercowo-naczyniowy.
Wśród licznych właściwości miodu lipowego na uwagę zasługuje przede wszystkim działanie:
- przeciwbakteryjne – odpowiada za nie cały kompleks składników czynnych, głównie olejki eteryczne oraz flawonoidy. Związki te niszczą bakterie (zwłaszcza gronkowce i paciorkowce) bytujące na błonach śluzowych dróg oddechowych, przez co miód lipowy znalazł zastosowanie m.in. w infekcjach układu oddechowego. Miody ogólnie nazywane są naturalnymi antybiotykami
- przeciwkaszlowe i wykrztuśne
- przeciwzapalne
- przeciwgorączkowe – miód lipowy, poprzez swoje działanie napotne i rozgrzewające, potrafi łagodnie i naturalnie obniżyć gorączkę u chorego
- rozkurczowe
- uspokajające – łagodne działanie uspokajające miodu sprawia, że ułatwia on również zasypianie i zapewnia lepszy sen
- moczopędne
Na co pomaga miód lipowy?
Biorąc pod uwagę tak pozytywny wpływ miodu z lipy na organizm, można po niego sięgać między innymi przy takich dolegliwościach, jak:
- infekcje – miód lipowy to środek wspomagający leczenie zapalenia oskrzeli, gardła, wszelkich przeziębień, nieżytów górnych dróg oddechowych, stanów zapalnych układu oddechowego czy grypy. Przyda się przy gorączce i kaszlu. A po chorobie pomoże szybciej wrócić do formy dzięki swojemu działaniu odżywczemu i wzmacniającemu organizm
- obniżona odporność – regularne spożywanie miodu lipowego istotnie sprzyja poprawie odporności, dzięki czemu rzadziej chorujemy i lepiej radzimy sobie z różnymi infekcjami
- kaszel – miód lipowy sprawdza się zarówno w kaszlu suchym, jak i w kaszlu mokrym. Pomaga także przy bólu gardła – ten słodki produkt nie tylko działa przeciwbakteryjnie, ale ze względu na swój słodki smak również nawilża i koi suche i podrażnione kaszlem gardło
- choroby przewodu pokarmowego – miód lipowy potrafi zniwelować stany zapalne towarzyszące np. chorobie wrzodowej żołądka. Łagodzi również objawy zgagi i refluksu, poprawia trawienie i chroni błonę śluzową przez podrażnieniami
- zaburzenia układu nerwowego – miód lipowy sprawdzi się jako łagodny środek uspokajający i kojący skołatane nerwy. Można po niego sięgnąć w przypadku bezsenności i kłopotów z zasypianiem. Pomoże również, jeśli czujemy się wyczerpani, zmęczeni lub zestresowani. Znakomitym środkiem na podenerwowanie i napięcie emocjonalne będzie szklanka herbaty z miodem lipowym i cytryną, a przed snem ukoi nas napar z melisy z dodatkiem miodu z lipy
- schorzenia układu sercowo-naczyniowego – miód lipowy wykazuje pozytywny wpływ na serce i naczynia krwionośne oraz łagodnie reguluje ciśnienie, zatem wskazany jest w profilaktyce chorób krążenia
- rekonwalescencja – dobrej jakości miód z kwiatów lipy jest źródłem łatwo przyswajalnej energii, tak potrzebnej osobom po chorobie. Dostarcza też witamin i innych związków wzmacniających siły witalne i ułatwiających powrót do zdrowia
Miód lipowy – jak prawidłowo stosować?
Pamiętajmy, że miód lipowy, jak wszystkie inne miody, nie może być rozpuszczany w zbyt gorącej wodzie lub herbacie. Optymalną temperaturą dla miodu jest około 40–45 st. C. W wyższej straci swoje cenne właściwości prozdrowotne.
Miód lipowy na przeziębienie
Aby jak najpełniej skorzystać z właściwości miodu, najlepiej stosować go w połączeniu z innymi produktami, które wspomogą jego działanie.
Można więc rozpuścić miód w herbacie lipowej – kwiaty lipy wzmocnią jego działanie rozgrzewające, napotne i przeciwgorączkowe. Warto również dodać do takiego napoju naturalny sok z malin, suszone maliny, sok z czarnego bzu, kilka plasterków świeżego imbiru i kurkumy czy kawałek cynamonu.
Przeciwwskazania do spożywania miodu lipowego
Podstawową zasadą odnoszącą się do wszystkich miodów jest niestosowanie ich u dzieci poniżej 1 roku życia – istnieje w tym przypadku ryzyko zakażenia bakteryjnego. Ostrożność powinny zachować również osoby z alergią oraz wykazujące nadwrażliwość na jakikolwiek inny rodzaj miodu, nie tylko lipowy.
Zdrowy rozsądek i umiar w ich spożywaniu zaleca się także osobom z nadwagą, cierpiącym na otyłość, cukrzycę czy insulinooporność oraz będących na diecie odchudzającej.
Czy można spożywać miód lipowy w ciąży?
Tu również należy podejść do miodu lipowego z ostrożnością i zdrowym rozsądkiem. Z uwagi na możliwość obecności w miodzie bakterii lub ich metabolitów zaleca się kobietom w ciąży wybieranie miodu pasteryzowanego. Z pewnością jednak nie będzie on miał już tak wiele korzystnych właściwości dla zdrowia, jakie wykazuje surowy, naturalny miód lipowy.
Miód lipowy – cena
Miody lipowe nie należą do tanich produktów, ale warto w nie zainwestować. Duży słoik miodu z lipy (900–1200 g) kosztuje przeciętnie około 50 zł. Ceny mogą się oczywiście różnić w zależności od tego, gdzie kupujemy słodki przysmak.
Najlepszy miód lipowy to nasz rodzimy, polski – z lokalnych pasiek lub z innego, zaufanego źródła. Ważne, aby był nieprzetworzony i niepasteryzowany. Proces pasteryzacji niszczy bowiem mnóstwo składników biologicznie czynnych, znacznie obniża jego aktywność przeciwbakteryjną i redukuje poziom antyoksydantów nawet o 30% lub więcej.
Ważne, aby lipowy miód zawsze był pod ręką i służył jako cenne lekarstwo w wielu różnych przypadłościach – ostrych i przewlekłych.
Źródła:
- Bees Wiki. (b.d.). Linden Honey. Pobrane 25 czerwca 2023 z https://beeswiki.com/linden-honey/
- Kadric, B. (2022). Linden Honey or Lime honey: Benefits, Properties, How It’s Produced. Pobrane z https://lifewithbees.com/linden-honey-benefits-properties-how-its-produced/
- Lixandru, M. (2021). Properties and Benefits of Linden Honey. Pobrane z https://www.natureword.com/properties-and-benefits-of-linden-honey/
- Wcinaj Miód! (b.d.). Miód lipowy. Pobrane 25 czerwca 2023 z https://wcinaj-miod.pl/miod-lipowy/
- Izielnik. (2020). Miód lipowy – jakie ma właściwości, na co pomaga i jak go rozpoznać? Pobrane z https://www.izielnik.pl/blog/miod-lipowy-jakie-ma-wlasciwosci-na-co-pomaga-i-jak-go-rozpoznac#:~:text=Spo%C5%9Br%C3%B3d%20cech%20miodu%20lipowego%20warto,reguluj%C4%85co%20na%20ci%C5%9Bnienie%20t%C4%99tnicze%20krwi.
- Honeygreen. (2022). Linden Honey: Benefits, uses in Pharma, Food Supplements, Sweet & Spreads and Nutritional value. Pobrane z https://www.honeygreen.com/linden-honey-benefits-and-uses/
