Jakie suplementy z alg wybrać? Jak je przyjmować i komu pomogą?

Algi morskie, czyli wodorosty, żyją na Ziemi już od 1,5 biliona lat. Uważa się, że to pierwsze ziemskie organizmy zdolne do fotosyntezy. Dziś wiemy, że to nie tylko jedne z najstarszych, lecz także najcenniejszych form życia. Są niczym esencja oceanu – szacuje się, że jeden litr alg zawiera tyle samo pierwiastków co 10 tys. litrów morskiej wody.

Algi morskie nie tylko absorbują minerały z wody morskiej – ściśle „współpracują” też z bakteriami symbiotycznymi, które zaopatrują je w niezbędne witaminy. Wszystko to sprawia, że morskie algi są prawdziwym skarbcem składników odżywczych – witamin, minerałów, makro- i mikroelementów, białek, lipidów, aminokwasów czy roślinnych hormonów [1]. I gdy chodzi o wsparcie ludzkiego zdrowia, właściwie żadne inne rośliny nie mogą z algami konkurować.

Na co pomagają suplementy z alg?

Pierwsze doniesienia o stosowaniu alg pochodzą z Dalekiego Wschodu – w medycynie naturalnej używano ich do leczenia przeziębień, kaszlu, zapalenia oskrzeli, ale także otyłości, chorób wenerycznych, dny moczanowej czy powiększonej tarczycy [2]. Dziś zbawienny wpływ alg morskich i słodkowodnych na ludzki organizm potwierdza nauka.

– Do najbardziej znanych alg należą spirulina i chlorella – mówi farmaceutka Kamila Kulbaka. – Spirulina to cenne źródło beta-karotenu, nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy B12, której zawiera około 2,5 razy więcej aniżeli wątróbka wieprzowa. W spirulinie znajdziemy również 65–72 proc. wysokowartościowego, kompletnego białka, składającego się z niezbędnych aminokwasów egzogennych, których organizm ludzki nie może sam wytworzyć i które muszą być dostarczone z pożywieniem.

Spirulina wspiera pracę układu pokarmowego – działa łagodząco na podrażnioną śluzówkę żołądka, zmniejsza stany zapalne, wspomaga działanie trzustki oraz stabilizuje poziom cukru we krwi. Ze względu na zawartość siarki przyczynia się do poprawy kondycji skóry, nadaje włosom połysk, a także przyspiesza gojenie się ran. Ma właściwości antyoksydacyjne, zmniejsza produkcję wolnych rodników tlenowych oraz sprzyja utrzymaniu niższego poziomu glukozy, cholesterolu i trójglicerydów. 

Chlorella nie zawiera tyle białka czy beta-karotenu co spirulina, ale jest bogatym źródłem chlorofilu i kwasów nukleinowych. – Dzięki temu wspiera detoksykację organizmu – skutecznie odtruwa go z toksyn, takich jak ołów, rtęć, kadm czy pestycydy – wylicza ekspertka. – Suplementacja chlorelli może być również pomocna we wspomaganiu funkcji wątroby, w zaparciach, infekcjach wirusowych, przy podwyższonym poziomie cholesterolu, w chorobach układu krążenia. Chlorella stymuluje także układ odpornościowy poprzez pobudzanie produkcji interferonu, białka wytwarzanego przez organizm w odpowiedzi na obecność patogenów.

Kto powinien przyjmować suplementy z alg morskich?

Jak wykazują badania, wodorosty zawierają nie tylko wiele składników odżywczych,witamin i minerałów, lecz także ogrom czynnych biologicznie związków działających m.in.:

• przeciwbólowo i przeciwzapalnieTakie zastosowanie mają np. japońskie glony nori, krasnorosty z gatunków Vidalia obtusaloba i Laurencia glandulifera. Przeciwbólowe działanie wykazuje również chlorella i glony z rodzajów Sargassum, Caulerpa i Bryothamnion. Co ważne, związki zawarte w glonach działają na ludzki organizm inaczej niż niesteroidowe leki przeciwzapalne i nie powodują efektów ubocznych, takich jak w przypadku stosowania NLPZ (np. podrażnienia błony śluzowej żołądka, nudności, zawrotów głowy). Uważa się więc, że w przyszłości preparaty z wodorostów mogą być wykorzystywane zamiast konwencjonalnych leków przeciwgorączkowych [3].
• przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowoPrzykładowo – ekstrakty z glonów z Morza Czerwonego, Morza Egejskiego i Morza Chińskiego wykazywały w badaniach działanie bakteriostatyczne i bakteriobójcze na poziomie porównywalnym do niektórych konwencjonalnych antybiotyków. W algach z gatunków Constantinea simplex i Farlowia mollis odnaleziono związki hamujące namnażanie się wirusa Herpes simplex wywołującego opryszczkę [3].
• przeciwalergicznieW stosowanych w tradycyjnej medycynie japońskiej brunatnicach z rodzaju Eisenia odkryto florotaninę – związek, który działa antyhistaminowo i zwalcza objawy alergii [3].
• przeciwnowotworowoNa przykład roztwór z brunatnic Undaria pinnatifida (znanych w diecie Japończyków jako glony mekabu) działa silnie hamująco na rozwój nowotworów piersi. Boroficyna, metabolit glonów z rodzaju Nostoc (sinice) uszkadza komórki raka jelita grubego, a fikocyjanobilina zawarta w spirulinie hamuje wzrost komórek raka trzustki [3].

– Algi zalecane są także szczególnie osobom zmagającym się z chorobami układu krążenia – działają kardioprotekcyjnie, sprzyjają utrzymaniu właściwego ciśnienia krwi oraz poprawiają profil lipidowy – wyjaśnia Kamila Kulbaka. – Obniżają stężenie cholesterolu całkowitego, redukują stężenie tzw. złego cholesterolu, zmniejszają poziom trójglicerydów oraz zwiększają poziom tzw. dobrego cholesterolu. Spirulina poprawia również glikemię na czczo, obniża stężenie insuliny oraz zmniejsza oporność tkanek na insulinę. 

Algi są również bogatym źródłem białka i żelaza, co jest szczególnie istotne dla wegetarian i wegan.

Czy suplementy z alg są dobre na odchudzanie?

Coraz więcej badań wskazuje na to, że algi morskie mogą stanowić również alternatywę dla stosowanych w terapii otyłości leków obniżających wchłanianie tłuszczów. Wysoka zawartość błonnika sprawia, że algi spowalniają trawienie i poprawiają pasaż żołądkowo-jelitowy. Stwierdzono, że regularne przyjmowanie przed posiłkami alginianu sodu pozyskiwanego z brunatnic zmniejsza liczbę przyjmowanych kalorii o 7 proc. W badaniach wykazano również, że pozyskiwany z brunatnic fukoidan wpływa na procesy skutkujące obniżeniem akumulacji tłuszczów w organizmie, podobnie jak fukoksantyna – barwnik zawarty w wodorostach wakame, który przyczynia się także do unormowania poziomu glukozy we krwi [3].

Jak wybierać suplementy diety z algami morskimi i słodkowodnymi?

– Przy zakupie suplementów z algami warto przede wszystkim zwrócić uwagę, czy pochodzą one ze sprawdzonego źródła oraz czy posiadają odpowiednie certyfikaty – radzi farmaceutka. – Pozwalają one stwierdzić, czy produkt jest wolny od GMO i czy do uprawy roślin nie stosowano niewłaściwych i szkodliwych substancji.

Jak bardzo jest to istotne, potwierdza sytuacja z 2018 roku, kiedy Główny Inspektorat Sanitarny nakazał wycofanie z polskiego rynku partii suplementów z chlorellą, w których wykryto aż ponad 30-krotne przekroczenie dopuszczalnego poziomu wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, podejrzewanych o właściwości rakotwórcze [4].

– Wybierając suplementy z algami, warto zwracać uwagę także na ich opakowania – najlepsze będą tu buteleczki z ciemnego szkła – podpowiada Kamila Kulbaka. – Ważnym kryterium wyboru suplementu jest również wygoda jego stosowania. Osoby, które chcą wzbogacić swoje posiłki czy napoje o algi, powinny wybierać sproszkowane formy, które łatwo można dodać do posiłku. Można również stosować dostępne na rynku tabletki czy wygodne do połknięcia kapsułki. Producenci suplementów diety sugerują wybór preparatów zawierających algi z już rozerwanymi ścianami komórkowymi, dzięki czemu składniki aktywne z alg są łatwiejsze do strawienia i przyswojenia przez ludzki układ pokarmowy.

Warto pamiętać także, że właściwe przechowywanie suplementu pozwala na zachowanie jego aktywności do końca okresu przydatności.

Jak przyjmować suplementy z alg?

• Przed posiłkiem – algi morskie przyjmowane w celu kontroli wagi warto spożywać pół godziny przed jedzeniem. Nim zaczniemy jeść, zaczną już działać uwolnione z alg enzymy mające zmniejszyć m.in. absorpcję tłuszczu. Uważa się także, że spożywana przed posiłkiem chlorella wykazuje lepsze działanie detoksykujące.

• W trakcie posiłku – gdy nie przepadamy za dość intensywnym smakiem alg.

Suplementy z alg – przeciwwskazania

Choć algi są uznawane za superfood, czyli żywność o wyjątkowo dużej wartości odżywczej, nie wszyscy mogą je spożywać.

– Algi nie powinny być stosowane przez dzieci i młodzież do 18 roku życia – mówi farmaceutka. –Spirulina zawiera witaminę K oraz aminokwas fenyloalaninę i z tych powodów jest przeciwwskazana u osób mających problem z krzepliwością krwi oraz u chorych na fenyloketonurię. Morskie algi zawierają również sporą ilość jodu, więc nie powinny spożywać ich osoby z nadczynnością tarczycy.

Ze względu na brak badań potwierdzających bezpieczeństwo suplementowania spiruliny nie powinny stosować kobiety w okresie ciąży i laktacji. Udowodniono także, że w przypadku ciężarnych jej nadmiar może wywołać hiperkalcemię (zbyt wysokie stężenie wapnia we krwi) u noworodka [5]. Należy również pamiętać, że algi poprzez działanie stymulujące system odpornościowy mogą wywoływać reakcje alergiczne, a także wznowy lub zaostrzenia chorób autoimmunologicznych [3].

– Ze względu na bezpieczeństwo suplementacji warto poradzić się lekarza bądź farmaceuty, jakiego rodzaju preparat najlepiej wybrać, biorąc pod uwagę występujące u nas choroby, stosowane leki  i aktualny stan zdrowia – podpowiada nasza ekspertka. – Niezwykle istotne są interakcje pomiędzy suplementami diety a stosowanymi lekami. Spirulina i chlorella zawierają na przykład duże ilości witaminy K, która może zaburzać działanie leków przeciwzakrzepowych.

Źródła:

1. Sarfati, L. (2018). ALGI – od medycyny po biopaliwa. Pobrane z https://www.kierunekfarmacja.pl/artykul,55568,algi-od-medycyny-po-biopaliwa.html
2. Godlewska, K., Michalak, I., Chojnacka, K. (2014). Glony na zdrowie. Wiadomości Chemiczne, 9(68), 834–852. https://bibliotekanauki.pl/articles/172057
3. Zdrojewicz, Z., Bieżyński, B., Krajewski, P. (2018). Czy warto jeść algi? Medycyna Rodzinna, 1a, 72–79. https://www.czytelniamedyczna.pl/6293,czy-warto-je-algi.html
4. Kurier Lubelski. (2019). GIS ostrzega! Rakotwórcze substancje w popularnym suplemencie diety [NOWE OSTRZEŻENIE GIS]. Pobrane z https://kurierlubelski.pl/gis-ostrzega-rakotworcze-substancje-w-popularnym-suplemencie-diety-nowe-ostrzezenie-gis/ga/13754032/zd/32851908