Spis treści
Czym charakteryzuje się syndrom DDA?
DDA to skrót od syndromu Dorosłego Dziecka Alkoholika. Jest określeniem osób dorosłych, które wychowywały się w rodzinie, w której dominował problem alkoholowy u jednego lub obojga rodziców. Dzieci wychowane w takim dysfunkcyjnym środowisku w dorosłym życiu wykazują szereg cech i schematów myślowych, które determinują ich zachowanie.
Janet G. Woititz, autorka książki „Dorosłe dzieci alkoholików”, opisała szereg cech, które charakteryzują DDA [1]. Ich występowanie i nasilenie różni się w zależności od roli, jaką przyjęło dziecko w rodzinie, ponieważ każda dysfunkcyjna rodzina jest inna.
Większość DDA charakteryzuje się:
- dużym nasileniem lęku i ciągłym poczuciem niepokoju
- małą tolerancją na zmiany
- nieufnością wobec otoczenia
- trudnościami w budowaniu trwałych relacji
- labilnością emocjonalną
- bezlitosnym ocenianiem samego siebie
- trudnościami w kończeniu zadań
Czym jest Wysoka Wrażliwość, czyli WWO?
WWO to określenie Wysoko Wrażliwych Osób, czyli takich, które są bardzo wyczulone na otaczające ich bodźce. Charakteryzuje je najczęściej głębia przetwarzania, podatność na przestymulowanie, reaktywność emocjonalna oraz dostrzeganie subtelnych szczegółów [2].
Osoby z wysoką wrażliwością gorzej tolerują hałaśliwe miejsca, jaskrawe kolory, tłok i nadmiar obowiązków. Czują się wtedy przestymulowane, przytłoczone i rozdrażnione. Widzą świat intensywniej niż osoby mniej wrażliwe.
Co łączy DDA i WWO?
Fakt, że ktoś jest DDA, czyli Dorosłym Dzieckiem Alkoholika, nie oznacza, że jest jednocześnie Wysoko Wrażliwą Osobą. I odwrotnie – WWO nie jest równoznaczne z DDA. Jest jednak wiele cech, które łączą te dwa pojęcia. Dorosłe Dzieci Alkoholików mają wiele cech charakterystycznych również dla Wysoko Wrażliwych Osób. Są to między innymi:
- większa podatność na zaburzenia nastroju, takie jak depresja
- mniejsza tolerancja na zmiany
- labilność emocjonalna
- tendencja do wycofywania się
- trudność w budowaniu trwałych relacji
Łączy je jeszcze jedna cecha wspólna – poczucie, że jest się niedopasowanym do społecznych wymagań i do otoczenia. Takie osoby mają często wrażenie, że są „inne” i nie funkcjonują tak, jak ich rówieśnicy i bliscy.
Czym różni się WWO od DDA?
Pomimo wielu podobieństw należy podkreślić różnice, jakie dzielą WWO i DDA. Poniżej opisujemy różnice w głównych obszarach, takich jak:
• dzieciństwo
Tym, co odróżnia WWO od DDA, jest przede wszystkim dzieciństwo. Dorosłe Dziecko Alkoholika, jak sama nazwa wskazuje, dorastało w rodzinie dysfunkcyjnej, w której występował problem alkoholowy. Wysoka wrażliwość nie jest natomiast powiązana z alkoholizmem. Wysoko Wrażliwe Osoby mogły dorastać również w bardzo wspierającym i kochającym środowisku.
• traumatyczne doświadczenia
Dorosłe Dzieci Alkoholików często przeżyły bardzo traumatyczne i stresujące sytuacje, które na zawsze odmieniły ich sposób patrzenia na świat i reagowania na otoczenie. Natomiast Wysoka Wrażliwość najczęściej nie ma nic wspólnego ze stresem i traumami w okresie dorastania. Ktoś może mieć dużą wrażliwość, nawet jeśli jego dzieciństwo było bardzo wspierające.
• cechy wrodzone
Kolejnym ważnym czynnikiem odróżniającym WWO od DDA są cechy wrodzone. Wysoko Wrażliwe Osoby najczęściej rodzą się już ze swoją wrażliwością. Ich układ nerwowy jest od urodzenia nad wyraz wrażliwy i wyczulony na otaczające bodźce. Natomiast Dorosłe Dzieci Alkoholików swój syndrom nabyły poprzez złe doświadczenia i niesprzyjające środowisko.
Bez względu na to, czy jesteś Wysoko Wrażliwą Osobą (WWO), czy Dorosłym Dzieckiem Alkoholika (DDA), zaopiekowanie się swoimi potrzebami powinno stać się twoim priorytetem. Pierwszym krokiem jest poznanie swoich tendencji, ograniczeń, mocnych i słabych stron. Dzięki poznaniu siebie możemy na nowo zaopiekować się swoim wewnętrznym dzieckiem i zapewnić mu sprzyjające warunki do rozkwitu.
Źródło:
- Woititz, J.G. (2000). Dorosłe dzieci alkoholików. Warszawa: Wydawnictwo Akuracik.
- Aron, E.N. (2017). Wysoko wrażliwi. Jak funkcjonować w świecie, który nas przytłacza? Łódź: JK Wydawnictwo.
