Sok z brzozy, czyli oskołę lub bzowinę, powinniśmy kupować z pewnego źródła albo przygotować go sami według sprawdzonej receptury. Trzeba wybrać odpowiednią brzozę. Najlepsza jest brzoza brodawkowata (Betula pendula) lub brzoza omszona (Betula pubescens). Drzewko powinno być zdrowe, dobrze rozwinięte, mieć kilka lat. Sok zbieramy wczesną wiosną, gdy temperatura powietrza wynosi niewiele ponad 0 st. C, już po przymrozkach, a brzoza nie rozpoczęła jeszcze procesu kwitnienia. Robimy w pniu płytkie, niewielkie nacięcia (np. siekierą) i ustawiamy na ziemi naczynie w taki sposób, by krople soku do niego spadały. Albo robimy wiertarką otwór, w który wkładamy lejek bądź słomkę.Przeciętnie można uzyskać 1,5 litra soku z brzozy na dobę. Gotowy sok można przechowywać w lodówce przez kilka dni, ponieważ ma tendencję do szybkiego fermentowania. Dobrze jest go zamrozić, np. w silikonowej foremce na kostki do lodu, by mieć mniejsze porcje. Bezpieczną opcją jest również pasteryzacja, ale powoduje utratę wielu cennych składników, m.in. witaminy C.
Sok z brzozy obfituje w witaminę C, kwas foliowy, magnez, cynk, mangan, potas, miedź i fosfor. Jest dobrym źródłem elektrolitów, które pomagają utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu. Do tego ma lekkie działanie moczopędne, co wspomaga pracę nerek i odpowiednie oczyszczanie organizmu.
Spis treści
Komu sok z brzozy może zaszkodzić?
- Sok z brzozy ma działanie moczopędne, jest więc nieodpowiedni dla osób z niedrożnością lub niewydolnością układu moczowego, jak również z niewydolnością nerek.
- Ze względu na dużą zawartość manganu nie jest wskazany dla osób z chorą wątrobą. Mogą sięgać po niego tylko sporadycznie, pijąc nie więcej niż 300 ml w kilku porcjach dziennie.
- Z uwagi na zawartość salicylanów soku z brzozy nie powinny pić dzieci poniżej 10. roku życia, u których salicylany mogą wywołać groźny zespół Reya.
- Pyłek z brzozy jest silnym alergenem (i jednym z najpopularniejszych alergenów), w związku z czym osoby na niego uczulone (reagujące wysypką i świądem) powinny wstrzymać się od picia soku.
- Ze względu na zawartość cukru sok z brzozy powinien być pity w rozsądnej ilości (nie więcej niż szklanka dziennie, podzielona na 3–4 porcje) przez chorych na cukrzycę. Spożycie dużej ilości może gwałtownie podnieść poziom glukozy we krwi, co jest niebezpieczne dla diabetyków. Trzeba jednak pamiętać, że słodki smak soku z brzozy to w dużej mierze zasługa ksylitolu – substancji wykorzystywanej do produkcji słodzików bezpiecznych dla diabetyków.
Sok z brzozy nam nie służy, jeśli po wypiciu już małej ilości obserwujemy u siebie objawy alergiczne, takie jak:
- uczulenie skórne – wysypka, swędzenie, zaczerwienienie
- obrzęki kończyn
- ból głowy
- katar sienny
Niepokojącym objawem wskazującym na złe tolerowanie soku z brzozy może być także nadmierne oddawanie moczu, obrzęki pod oczami i opuchlizna kończyn.
Czy sok z brzozy jest bezpieczny w ciąży?
Wbrew obiegowej opinii sok z brzozy można pić w ciąży, oczywiście w odpowiedniej ilości – ok. 150 ml w 2–3 porcjach dziennie. Nie dość, że dobrze nawadnia, ale także dostarcza pierwiastków śladowych potrzebnych do rozwoju płodu. Jest to np. kwas foliowy, który zapewnia prawidłową budowę układu nerwowego płodu, a także mangan, który odpowiada za rozwój narządu słuchu i wzrost kości.
Picie soku z brzozy w pierwszym trymestrze ciąży pomaga pozbyć się porannych mdłości. Przy wymiotach dostarcza utraconych mikroelementów i witamin. Gdy ciężarna stosuje sok z brzozy w celach leczniczych, kuracja powinna trwać nie dłużej niż 3 tygodnie.
Uwaga! Jeśli przyszła mama już wcześniej piła sok z brzozy, może po niego nadal sięgać. Gdy jednak próbuje soku z brzozy po raz pierwszy dopiero w okresie ciąży, powinna mieć na uwadze fakt, że to nie jest najlepszy czas na eksperymentowanie z naturalnymi kuracjami i należy je uzgadniać ze swoim lekarzem. Pijąc sok z brzozy po raz pierwszy, ciężarna powinna wziąć tylko łyk i obserwować, czy nie wystąpiły objawy uczulenia – a to właśnie alergia na sok z brzozy jest głównym przeciwwskazaniem do jego picia. Poza tym kobieta w ciąży powinna być szczególnie ostrożna, jeśli chodzi o przechowywanie soku z brzozy, by nie dopuścić do zatrucia pokarmowego.
Czy mętny sok z brzozy jest bezpieczny dla zdrowia?
Sok z brzozy jest produktem nietrwałym. Jeśli skwaśnieje (bo np. nie przechowywaliśmy go w lodówce lub stoi już dłużej niż 4 dni), staje się mętny i nabiera charakterystycznego nieprzyjemnego zapachu. Nie wolno takiego soku pić, ponieważ namnożyły się w nim drobnoustroje, które mogą nam zaszkodzić – wywołać wymioty i/lub biegunkę.
Sok z brzozy – naturalny środek wspierający odchudzanie. Jak go stosować?
