Najcenniejszą częścią rośliny są jej kwiatostany. Kwiaty lawendy mają fioletową barwę (w niektórych odmianach kwiaty są różowe lub białe) i niezwykły, silny zapach. Zawierają garbniki, triterpeny, fitofenole, kumaryny, sole mineralne i kwasy organiczne, dzięki czemu przygotowane na ich bazie specyfiki są chętnie wykorzystywane w kosmetologii, w lecznictwie oraz w kuchni.
Spis treści
Syrop z lawendy – właściwości
Lawenda od dawien dawna uznawana była za skuteczny środek uspokajający. Domowy syrop lawendowy korzystnie wpływa na układ nerwowy, łagodzi skutki stresu i napięć emocjonalnych. Jest pomocny w walce z depresją i stanami lękowymi. Zapach lawendy ułatwia zasypianie i wydłuża fazę snu głębokiego.
Syrop z lawendy usprawnia pracę układu pokarmowego, ponieważ zawarte w nim olejki eteryczne i związki mineralne pobudzają wydzielanie soków trawiennych. Syrop pomaga likwidować zaparcia, wzdęcia, niestrawność oraz poprawia apetyt.
Syrop, podobnie jak napar lawendowy, działa rozkurczająco i przeciwzapalnie. Można go stosować przy bólach głowy, migrenach, bolesnych miesiączkach oraz dla łagodzenia objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Podczas przeziębienia syrop z lawendy warto dodawać do herbaty, ponieważ ma on właściwości antyseptyczne, przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne. Dzięki temu łatwiej wyleczyć infekcje górnych dróg oddechowych i złagodzić podrażnienia błon śluzowych.
Są badania, które potwierdzają, że lawenda łagodzi stres i napięcie, które odczuwamy np. przed wizytą u stomatologa czy egzaminem, a więc lęk o niewielkim nasileniu.
Syrop z lawendy – zastosowanie
Syrop z kwiatów lawendy rozcieńczony w wodzie z powodzeniem zastąpi różnego rodzaju gotowe napoje, które często zawierają sztuczne barwniki. Warto pamiętać, że po dodaniu kilku kostek lodu uzyskamy napój, którym szybko ugasimy pragnienie. Można wzbogacić go, dodając listek mięty lub bazylii.
Syrop lawendowy można dolewać do herbaty lub kawy. Lekko gorzkawy i nieco szczypiący smak syropu lawendowego wzbogaci smak zup, pieczonych lub smażonych warzyw, pieczonych mięs (można go również wykorzystać do ich marynowania).
Syrop z lawendy może być też dodatkiem do grzanek z kozim serem oraz sosów na bazie oliwy. Bywa też wykorzystywany jako dodatek do ciast i deserów. Używamy go, jeśli nie przeszkadza nam aromat lawendy.
Lawendowy syrop jest pomocny w pielęgnacji skóry. Łagodzi podrażnienia i likwiduje wypryski. Wystarczy dodać kilka kropli do płynu do kąpieli lub balsamu do ciała. Substancje czynne zawarte w syropie z lawendy mogą być wykorzystane podczas masażu, który złagodzi bóle głowy, zniesie napięcie mięśni oraz pomoże się zrelaksować.
Jak zrobić syrop z lawendy?
Syrop lawendowy można robić ze świeżych lub suszonych kwiatów. Przygotowanie go jest proste i nie zabiera zbyt wiele czasu. Jest wiele przepisów na syrop lawendowy. Niektórzy polecają dodanie wanilii, goździków, ale warto kierować się własnym gustem i smakiem, aby nie przedobrzyć z dodatkami. Lawenda zawiera dość silny olejek eteryczny i nie ma potrzeby dodatkowo jej wzbogacać.
Potrzebne składniki:
- szklanka kwiatów lawendy
- litr wody
- 1/2 szklanki brązowego cukru
- sok wyciśnięty z cytryny lub limonki
- 3–4 łyżki miodu
Przygotowanie:
- Wodę wlej do garnka, dodaj cukier i kwiaty lawendy.
- Gotuj na małym ogniu przez 10–15 minut. Co jakiś czas zamieszaj miksturę, aby cukier dobrze się rozpuścił. Zaobserwujesz, że kwiaty lawendy nabiorą szarawego koloru, bo oddały barwę i składniki odżywcze do syropu.
- Zestaw garnek z kuchenki i dodaj sok z cytryny lub limonki – dzięki temu wywar nabierze wyrazistej, fioletowej barwy. Całość trzymaj pod przykryciem przez 20 minut.
- Gdy syrop lawendowy wystygnie, dodaj miód i starannie wymieszaj zawartość garnka. Pamiętaj, że miodu nie należy gotować ani podgrzewać, ponieważ w wysokiej temperaturze traci on swoje właściwości lecznicze.
- Syrop przecedź przez sito o gęstych oczkach lub przez gazę, rozlej do wyparzonych butelek lub słoiczków.
- Przechowuj w lodówce.
Z czym łączyć syrop lawendowy?
Wszystko zależy od naszej wyobraźni. O wielu zastosowaniach syropu lawendowego już pisaliśmy. Syrop z lawendy dobrze komponuje się smakowo z różą, białą, czarną lub zieloną herbatą, rumiankiem, melisą, koprem włoskim, suszonymi owocami. Można wykorzystać go też do przygotowania lemoniady lub oryginalnego drinka.
Syrop z lawendy – dawkowanie
Zalecana dzienna porcja to 20 ml, czyli inaczej mówiąc, 4 łyżeczki. Dzieciom nie podajemy tej mikstury. Nie należy przekraczać zalecanej dawki.
Źródła:
- Ożarowski, A., Jaroniewski, W. (1987). Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
- Dobros, N. (2017). Zioła o działaniu uspokajającym i przeciwdepresyjnym. Postępy Fitoterapii, 18(3), 215–222. http://postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2017/12/pf_2017_215-222.pdf
- Arnal-Schnebelen, B., Goetz, P., Paris, M. (red.) (2005). Lecznicze dary natury. 200 uzdrawiających ziół. Warszawa: Reader’s Digest Przegląd.