Kto nie kocha miodu? Słodki, aromatyczny, a do tego zdrowy. Błędnie sądzimy, że pszczoły do jego produkcji korzystają wyłącznie z nektaru kwiatów. Miód spadziowy produkowany jest ze spadzi. Spadź powstaje z soku drzewnego, który wypływa z liści lub igieł nadgryzanych przez mszyce i następnie jest przez nie przetwarzany. Zawiera więc m.in. wydzieliny mszyc oraz enzymy z gruczołów ślinowych pszczół. Brzmi dziwnie i niesmacznie? Być może, ale to im miód spadziowy zawdzięcza niezwykłe właściwości, które zachęcają do jego używania. Zwłaszcza że ma on bardzo szerokie prozdrowotne zastosowanie.
Spis treści
Czym jest miód spadziowy
Ten rodzaj miodu to przykład genialnego działania natury, które polega na zgranej współpracy świata roślin i owadów. Otóż spadź powstaje z soków roślinnych, wypływających z komórek uszkodzonych np. przez mszyce czy czerwce (generalnie owady ssące, które żywią się sokiem roślin) oraz z płynnych wydalin tych owadów. Spadź to słodka substancja o lepkiej konsystencji – zwykle ma postać kropel pozostających na drzewach. Zwabia pszczoły, które zbierają je i po zagęszczeniu zamieniają w miód spadziowy, przechowywany w komórkach plastrów.
Smak i zapach miodu spadziowego
Miód ze spadzi iglastej (z drzew iglastych) zwykle jest wytwarzany z takich drzew, jak świerki, sosny, jodły i modrzewie. Z kolei miód spadziowy liściasty (z drzew liściastych) powstaje zwykle z lipy, brzozy, dębu, wierzby, klonu, a także głogu. To dlatego miód spadziowy iglasty wyraźnie pachnie igłami, a miód spadziowy liściasty charakteryzuje się aromatem żywicy.
Miód spadziowy – właściwości i zastosowanie
Wiesz, że konkretny gatunek miodu może mieć mniejsze lub większe właściwości lecznicze?
Pod względem korzyści zdrowotnych miody spadziowe wypadają znacznie lepiej niż nektarowe! Zbadano, że miód spadziowy zawiera aż 9 razy więcej cennych dla zdrowia biopierwiastków. Dodatkowo w jego składzie występują one w znacznie łatwiej przyswajalnej dla naszego organizmu formie.
Pierwiastki zawarte w miodach ze spadzi:
- sód
- fosfor
- wapń
- mangan
- magnez
Co ważne, miód spadziowy to jedyny miód produkowany przez pszczoły, który jest bogaty także w srebro, cynę, molibden i wanad (pierwiastki niezbędne w przebiegu wielu procesów metabolicznych). W składzie miodu spadziowego znajduje się też nawet dwukrotnie więcej glukozy niż fruktozy, co jest korzystne dla zdrowia. Fruktoza oskarżana jest o to, że uzależnia, i może się przyczyniać do powstania otyłości oraz chorób metabolicznych. Glukoza zaś daje łatwo i szybko przyswajalną energię.
Miód spadziowy iglasty – bogaty skład leczniczy
Ten rodzaj miodu spadziowego ma wiele właściwości leczniczych: przede wszystkim działanie przeciwzapalne, ale też wykrztuśne i łagodzące uporczywy kaszel. Dlatego jest zalecany do stosowania w leczeniu astmy, w schorzeniach dróg oddechowych – lekkich, ale i tych poważnych, jak np. zapalenie płuc. Miód spadziowy iglasty jest też pomocny w tonizowaniu układu nerwowego: w stanach niepokoju czy w łagodzeniu bezsenności.
Działanie antyseptyczne miodu spadziowego iglastego jest też wykorzystywane do wspierania pracy układu odpornościowego oraz jako terapia detoksykująca. Miód ma właściwości odtruwające, cenne np. dla osób po kuracjach antybiotykowych czy pracujących w szkodliwych warunkach.
Czytaj również: Miód leśny – skład i zastosowanie
Spadź liściasta – właściwości prozdrowotne
Miód spadziowy z drzew liściastych wpływa korzystnie na układ krążenia: reguluje pracę serca, rozszerza naczynia wieńcowe oraz obniża ciśnienie krwi. Dlatego jest polecany przy chorobach serca. Ma też działanie stymulujące procesy przemiany materii oraz poprawia pracę nerek.
Właściwości przeciwbakteryjne miodu ze spadzi liściastej sprawiają, że przyspiesza on procesy gojenia ran, oparzeń i odmrożeń. W medycynie tradycyjnej od zawsze był stosowany zewnętrznie właśnie w takich przypadkach. Podobnie jak miód ze spadzi iglastej, ten także działa uspokajająco, zmniejsza napięcie nerwowe.
Miody spadziowe są bogatsze od nektarowych także pod względem zawartości białek, aminokwasów oraz enzymów. Miód spadziowy zawiera też niewielkie ilości witamin: A, B2, B6, C, PP i K. Miód spadziowy jodłowy jest bogaty w gwajakol o szczególnie silnych właściwościach przeciwbakteryjnych i wykrztuśnych. Jak wykazały badania, miód spadziowy bierze też udział w procesach zapobiegających powstawaniu kamienia nazębnego.
Miód spadziowy – dawkowanie
Miody spadziowe, jako źródło odżywczych i leczniczych substancji, powinny być spożywane w dawce 50–100 gramów, czyli 5–10 łyżeczek dziennie. To ilość polecana dorosłym. U dzieci dawka powinna być o połowę mniejsza. Jednak tak naprawdę już 1 łyżka miodu spadziowego dziennie wesprze funkcjonowanie organizmu. Miód spadziowy można jeść bez dodatków lub rozpuszczać w wodzie czy innych napojach (o letniej temperaturze, by nie tracił cennych właściwości).
Jak poznać prawdziwy miód spadziowy?
Miód spadziowy najlepiej kupować z dobrego źródła, czyli z wiarygodnej, certyfikowanej pasieki lub od zaufanego sprzedawcy. Warto też samemu ocenić wizualnie jego prawdziwość. Miód spadziowy ma dość ciemny kolor, często o szarym bądź lekko zielonym odcieniu. Także smak jest charakterystyczny: relatywnie mało słodki. Miody spadziowe naturalnie krystalizują, co pogłębia ich ciemnobrązowy kolor o szarawym odcieniu.
Cena miodu spadziowego
Miód spadziowy jest najdroższy spośród wytwarzanych w Polsce miodów. Wynika to z małej dostępności spadzi. Jej produkcja zależy od wielu naturalnych czynników, co sprawia, że w niektórych regionach naszego kraju można go pozyskać tylko raz na parę lat. Wpływa na to klimat – o spadź trudno w okresach suszy, ale też przy dużej wilgotności powietrza. Poza tym pszczoły tworzą miód spadziowy tylko w najczystszych lasach. To wszystko sprawia, że miód spadziowy bywa sporym wydatkiem –za kilogram zapłacimy około 50–60 złotych.
Źródła:
- Majtan, J., Majtanova, L., Bohova, J., Majtan, V. (2011). Honeydew honey as a potent antibacterial agent in eradication of multi-drug resistant Stenotrophomonas maltophilia isolates from cancer patients. Phytotherapy Research: PTR, 25(4), 584–587. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20882522/
- Tischer Seraglio, S.K., Silva, B., Bergamo, G., Brugnerotto, P., Gonzaga, L.V., Fett, R., i in. (2019). An overview of physicochemical characteristics and health-promoting properties of honeydew honey. Food Research International, 119, 44–66. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0963996919300286
- Kędzia, B., Hołderna-Kędzia, E. (2009). Możliwości stosowania miodu w stomatologii. Borgis – Postępy Fitoterapii, 3, 189–197. https://www.czytelniamedyczna.pl/2653,mozliwoci-stosowania-miodu-w-stomatologii.html
