Każdy region w Polsce ma swoje ulubione dania świąteczne. Niektóre nie zmieniają się od lat i są podawane z dziada pradziada, inne powstają w wyniku udoskonaleń i modyfikacji wprowadzanych do przepisów.
Na Pomorzu i Kaszubach, poza barszczem czerwonym, podawana jest też zupa rybna. Popularne są tam również pierogi z farszem rybnym, a wśród słodkości sękacz zwany bałmkuchem. Na Śląsku gospodynie przygotowują często zupę migdałową lub kapuśnicę grzybową. Dodatkowo: kapustę z grzybami i grochem, ziemniaki ze śledziem i kaszę z suszonymi śliwkami.
Z kolei na Podhalu rządzi kwaśnica albo barszcz z kwaszonych buraków z fasolą. Ciekawym Podhalańskim zwyczajem jest spożywanie opłatka z miodem. Ja proponuję tradycyjne i uniwersalne świąteczne dania z nietypowym akcentem lub odświeżające i całkiem nowe propozycje, które mogą wzbudzić zainteresowanie gości. Oto nietypowe przepisy na Boże Narodzenie.
Spis treści
1. Choinki z ciasta francuskiego posypane parmezanem i mielonym kminkiem
Jestem fanką barszczu czerwonego podawanego z pasztecikiem. Uważam jednak, że delikatne i chrupiące choinki z ciasta francuskiego również będą świetnie pasować do każdej świątecznej zupy – zarówno żurku, barszczu czerwonego czy grzybowej. Choinki robi się błyskawicznie (wystarczy kawałek gotowego ciasta francuskiego). Można je przygotować na różne sposoby.
Górę najlepiej posmarować masłem, a następnie posypać dowolnymi przyprawami: papryką, grubo mielonym pieprzem, zmielonym kminkiem. Świetnie pasują też przeróżne orzechy. Jako dodatek króluje jednak parmezan, który podczas pieczenia przyrumienia się i tworzy chrupiącą skórkę.
Uwaga: choinki z ciasta francuskiego, po włożeniu do barszczyku, trzeba niezwłocznie zjeść, bo lubią szybko namakać. Dlatego najlepiej podawać je na oddzielnym talerzyku lub jako samodzielne danie.
Składniki:
- Rolka świeżego gotowego ciasta francuskiego (ok. 370 g)
- 3 łyżki startego parmezanu
- 1 łyżka masła
- ½ łyżeczki zmielonego kminku
- ½ łyżeczki papryki słodkiej w proszku
- Sól i pieprz do smaku
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Z gotowego ciasta francuskiego wytnij najpierw trójkąty (najlepiej, żeby były „wysokie” i miały wąską podstawę). Następnie powycinaj nożem kształt choinki (gałęzie, a na dole pieniek). Na blasze rozłóż papier do pieczenia i ułóż choinki w dość dużych odstępach. Górę posmaruj roztopionym masłem, posyp solą, pieprzem oraz zmielonym kminkiem. Całość posyp startym parmezanem, a dopiero na niego daj sproszkowaną paprykę.
Dzięki temu zabiegowi przypieczone choinki będą jeszcze bardziej rumiane. Jeśli chcesz – możesz zrobić choinkowe „bombki” z kawałków orzechów lub kuleczek czarnego pieprzu (ten przed zjedzeniem trzeba będzie oczywiście usunąć, ale efekt dekoracyjny gwarantowany!). Zapiekaj w piekarniku w temp. 220 stopni przez ok. 15-20 min.
7 przypraw, bez których nie obejdziesz się w Święta Bożego Narodzenia
2. Świąteczny barszczyk z rodzynkami i żurawiną
Lubię, gdy świąteczny barszczyk jest delikatnie słodki, ale też mocno winny. Nie przepadam natomiast za dodawaniem do niego octu. Gotowane rodzynki nadają zupie wspaniałej winności, podobnie jak żurawina. Ta ostatnia, ze względu na obecność witaminy C, utrzymuje piękny i nasycony kolor barszczu, co jest dodatkowym atutem. Oba składniki są idealnym zastępstwem dla octu.
Składniki:
- 2 litry bulionu warzywnego
- 7 dużych i ugotowanych w skórce buraków
- 1 cebula
- 3 ząbki czosnku
- 1 łyżka masła
- Liść laurowy
- Ziele angielskie
- Łyżka rodzynek
- Łyżka domowej konfitury z żurawiny
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Do gotującego się bulionu warzywnego dodaj listek laurowy, ziele angielskie i rodzynki. Ugotowane wcześniej buraki obierz ze skórki, a następnie pokrój w duże kawałki i dodaj do wywaru. Gotuj ok. 15 min. co jakiś czas mieszając.
Cebulę oraz czosnek obierz i pokrój, a następnie podsmaż na łyżce masła. Dodaj do barszczu pod koniec gotowania, dopraw do smaku solą, cukrem i pieprzem, a po 5 minutach wyłącz gaz, przykryj zupę i odstaw na 6-7 godzin do lodówki, by wszystko się przeżarło.
Po tym czasie doprowadź barszcz prawie do wrzenia (pamiętaj, by nie zagotować), dodaj łyżkę konfitury z żurawiny (lub więcej) i dokładnie wymieszaj. Przecedź barszczyk z buraków, cebulki i „farfocli”, które zostały z żurawiny.
Słodkie przepisy na Święta Bożego Narodzenia
3. Sałatka z ziemniaków i wędzonej makreli
Ta sałatka, mimo, że jest podawana na zimno, może zastąpić tradycyjne ziemniaki lub kapustę z grochem serwowane do obiadu. Będzie zatem idealnym dodatkiem do smażonego karpia, ryby z warzywami, a nawet śledzika. Jej bazą są nie tylko ziemniaki, ale też zielony groszek i wędzona makrela. Do tego cebula, dużo koperku i drobniutko pokrojony ogórek kiszony. Sałatkę najlepiej podawać z domowym majonezem rybnym, a także na pajdzie chleba.
Składniki:
- 3 ziemniaki ugotowane w mundurkach
- 1/2 wędzonej makreli
- 1 kiszony ogórek
- ½ cebuli
- 3 łyżki groszku konserwowego
- 1 jajko
- 2 łyżki oliwy extra vergine
- 1 łyżka soku z cytryny (lub więcej)
- Sól i pieprz do smaku
Fot. Agnieszka Żelazko
Przygotowanie:
Ugotowane ziemniaki obierz i pokrój w dużą kostkę. Z makreli usuń ości i rozerwij ją w palcach na mniejsze kawałki. Zostaw jeden mały kawałek (ok. 2-3 cm). Ogórka obierz i pokrój w drobniutką kosteczkę. Z obraną cebulą zrób to samo. Wymieszaj wszystko i dodaj groszek. Dopraw do smaku solą i pieprzem.
Teraz przygotuj domowy rybny majonez. Jajko ugotuj na miękko (pamiętaj, że żółtko musi się lać, z jajka ugotowanego na twardo majonez nie wyjdzie). Zblenduj ugotowane jajo, oliwę, kawałeczek makreli, który został oraz odrobinę soku z cytryny. Dopraw do smaku, a następnie wymieszaj z sałatką. Gotowe!
Przepis na grzane wino
