Jabłka zawierają większość witamin, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie darmo Anglicy mawiają, że „jedno jabłko dziennie trzyma lekarza z daleka”. W tym znanym powiedzeniu jest sporo prawdy. Jabłka mają liczne właściwości prozdrowotne. Między innymi pomagają obniżyć poziom cholesterolu, wspomagają odporność, ułatwiają odchudzanie się, redukują stany zapalne.
Spis treści
Czy dania z jabłkami są lekkostrawne?
Jabłko to pierwszy owoc, którego smak poznaje się we wczesnym dzieciństwie. Już w pierwszym roku życia dziecka można włączyć do jego diety starte lub rozgotowane na mus jabłuszko. To najlepszy dowód na to, że jabłko jest lekkostrawne i dobrze tolerowane przez układ trawienny – nawet jeszcze nie w pełni rozwinięty.
Mus z jabłek lub jabłka gotowane zaleca się również dorosłym w przypadku niestrawności, problemów gastrycznych i w takich sytuacjach, gdy musimy zastosować lekką, a zarazem odżywczą dietę. Co więcej, jabłko jest jednym z najlepiej tolerowanych owoców i rzadko wywołuje alergię.
Jednak to, czy danie z jabłkami będzie lekkostrawne, czy nie, zależy od tego, w jakiej postaci wykorzystamy te zdrowe owoce. Jabłka nadają się głównie do potraw na słodko, np. porannej owsianki, lecz sprawdzają się również w daniach wytrawnych, np. jako dodatek do pieczonego mięsa.
Z jabłkami możemy zrobić naleśniki albo racuchy – i te potrawy mogą obciążyć narządy trawienne, ponieważ są bardziej tłuste, ale można z jabłek przygotować również lekkie sałatki lub pyszny deser, który nie pozostawi po sobie uczucia ciężkości na żołądku.
Jak poprawić strawność jabłek?
Aby poprawić strawność i przyswajalność owoców, można poddać je obróbce termicznej – jabłka pieczone, duszone lub gotowane są lepiej i łatwiej trawione w porównaniu z surowymi. Wszelkie surówki – zarówno z owoców, jak i warzyw – są zawsze większym wyzwaniem dla układu trawiennego.
Jabłka obrane ze skórki również będą lepiej przyswajalne – dlatego dzieciom lub osobom z problemami trawiennymi zaleca się jabłko pozbawione skórki, pestek i gniazd nasiennych. Lekkostrawne są także jabłka w postaci musów lub przecierów. Jeśli więc chcemy przygotować naprawdę lekkostrawne danie z jabłkami, poddajmy je wcześniej odpowiedniej obróbce.
Jabłka na zdrowe śniadanie
Śniadanie, jako najważniejszy posiłek dnia, powinno być bogate w wartości odżywcze. Jednocześnie, ponieważ jest spożywane najczęściej w godzinach największej aktywności i wydolności żołądka (według zegara narządów), możemy sobie pozwolić na to, aby było bardziej obfite niż pozostałe posiłki. Może być też nieco cięższe – zdrowy przewód pokarmowy poradzi sobie z tym bez problemu.
Co można przygotować na śniadanie z dodatkiem jabłek?
Najprostszym i najszybszym rozwiązaniem jest owsianka z jabłkami, ewentualnie z dodatkiem orzechów i innych owoców. Aby tego typu danie było jeszcze lepiej przyswajalne i lżej strawne, można zamiast płatków owsianych użyć kaszy lub grysiku orkiszowego.
Kasza orkiszowa z jabłkiem i migdałami
Składniki:
- drobna kasza lub grysik orkiszowy – pół szklanki
- woda – około 1 i 1/2 szklanki
- jabłko – obrane i pokrojone w kostkę
- szczypta soli
- łyżka posiekanych migdałów obranych ze skórki
- cynamon, imbir w proszku, rodzynki, figa – opcjonalnie
Kaszę orkiszową wypłukać na sitku, umieścić w rondelku, zalać wodą, dodać sól i zagotować. Po zagotowaniu dodać jabłka i migdały. Opcjonalnie można wzbogacić danie rodzynkami lub drobno pokrojoną suszoną figą, ewentualnie dodatkiem sproszkowanego cynamonu i imbiru. Gotować kaszkę przez około 15–20 minut, aż jabłka zmiękną, a kasza wchłonie wodę. Pyszne i zdrowe śniadanie gotowe!
Puszysty omlet z musem jabłkowym
Składniki:
- 2 jajka
- łyżka mąki pszennej lub orkiszowej
- szczypta soli
- masło klarowane – do smażenia
- mus jabłkowy
Żółtka starannie oddzielić od białek. Białka ubić z solą na puszystą, sztywną masę. Do ubitych białek dodać żółtka i wymieszać. Do masy dodać mąkę i dokładnie połączyć składniki. Na rozgrzanym maśle klarowanym usmażyć omlet z obydwu stron, delikatnie go przewracając, aby nie stracił puszystości (trochę na pewno opadnie). Gorący omlet posmarować musem jabłkowym.
Jak zrobić mus z jabłek?
Nic prostszego. Do wykonania musu z jabłek potrzebujemy… po prostu jabłek. Najlepiej takich, które pod wpływem obróbki termicznej łatwo się rozpadają. Dobrze jest użyć jabłek różnych odmian, takich jak np. Lobo, Gloster, Cortland, szara reneta, Champion czy Golden Delicious – słodkie, kruche jabłka dobrze jest połączyć z bardziej kwaśnymi i soczystymi.
Jabłka należy obrać, wyciąć gniazda nasienne i pokroić w kostkę. Wrzucić do garnka, dodać trochę wody – nie za dużo, tak aby jabłka nie przywarły do dna, ale też żeby mus nie był zbyt wodnisty. Dodać sok z jednej cytryny (przez sitko, aby do musu nie dostały się pestki) i doprowadzić do wrzenia. Gdy całość się zagotuje, zmniejszyć ogień i dusić pod przykryciem, aż jabłka zmiękną.
Mus może zawierać kawałki jabłek, ale jeśli chcemy, aby był bardziej puszysty, można go zmiksować blenderem do uzyskania jednorodnej, gładkiej konsystencji.
Mus z jabłek można jeść na ciepło lub na zimno. Można go użyć od razu albo zapakować w słoiki i zapasteryzować. To świetny pomysł na jabłkowe zapasy na zimę. Gotowy mus ze słoików można używać do szarlotki lub innych wypieków, może służyć także jako zdrowy deser – jedzony sam lub z różnymi dodatkami.
Lekkostrawny obiad z jabłkami
Przygotowanie lekkiego obiadu z jabłkami w roli głównej nie jest skomplikowane. Najbardziej znanym i lubianym daniem jest ryż z jabłkami. Smak tego dania większość z nas pamięta z dzieciństwa. Pewnie dlatego dobrze nam się kojarzy i chętnie je od czasu do czasu przygotowujemy. Poza tym jest łatwe i szybkie do zrobienia.
Ryż z jabłkami
Składniki:
- 100 g ryżu białego
- 2 duże jabłka
- sok z cytryny
- jogurt naturalny
- cynamon w proszku
Jabłka obrać ze skórki i pokroić w kostkę. Wrzucić do garnka, dodać sok z cytryny i łyżkę masła. Gotować na średnim ogniu, delikatnie mieszając, aż jabłka zmiękną, ale się nie rozpadną. Opcjonalnie masę jabłkową można dosłodzić miodem. Ryż ugotować w wodzie.
Na ciepły ryż położyć ugotowane jabłka, całość udekorować łyżką jogurtu i oprószyć cynamonem. Danie to można również podać z bitą śmietaną zamiast jogurtu. Będzie wtedy nieco bardziej kaloryczne, ale równie pyszne.
Innym pomysłem na obiadowe danie z jabłkami jest połączenie ich z warzywami i ziołami, w postaci lekkostrawnej zapiekanki:
Pieczone jabłka z warzywami
Składniki:
- 2 duże jabłka
- 1 batat
- 3 marchewki
- 200 g dyni
- czosnek
- świeży lub suszony tymianek
- świeże oregano
- papryka słodka w proszku
- sól i pieprz
Jabłka obrać ze skórki i usunąć gniazda nasienne. Batat, marchewkę i dynię obrać i pokroić – marchew w plasterki, batat i dynię w grubą kostkę. Jabłka pokroić w ćwiartki lub ósemki. Wszystkie składniki umieścić w naczyniu żaroodpornym – do natłuszczenia naczynia można użyć oliwy lub oleju kokosowego.
Całość skropić oliwą, doprawić solą i pieprzem, posypać tymiankiem, oregano i słodką papryką, dodać kilka obranych, całych ząbków czosnku. Piec w piekarniku w temperaturze 200 stopni przez około 30–40 minut, do miękkości warzyw. Można podawać jako samodzielne danie, a także z dodatkiem ryżu lub makaronu.
Desery z jabłkami
Jabłka to doskonały pomysł na deser – lekki i zdrowy. Najlepiej smakują podawane na ciepło.
Pieczone jabłka z orzechami
Składniki:
- kilka dużych jabłek
- orzechy włoskie (2–3 sztuki na jedno jabłko) – drobno pokrojone
- miód
- cynamon
- masło
Jabłka umyć i wydrążyć gniazda nasienne od strony ogonka w taki sposób, aby owoce pozostały w całości – tylko „z dziurą” w środku. Aby było łatwiej, można odciąć kawałek jabłka (część z ogonkiem) i dopiero wtedy wydrążyć gniazdo nożykiem lub łyżeczką.
Do powstałego otworu włożyć posiekane orzechy, pół łyżeczki masła, łyżeczkę miodu i pół łyżeczki cynamonu. Nadziane jabłka umieścić na blasze i włożyć do nagrzanego do 180 stopni piekarnika. W zależności od wielkości jabłek piec przez 40–60 minut, do miękkości owoców.
Zdrowe chipsy z jabłek
Do ich przygotowania potrzebujemy tylko jabłek i nieco cynamonu. Jabłka należy umyć i dokładnie osuszyć. Wydrążyć gniazda nasiennie tak, aby jabłka pozostały w całości. Pokroić je na bardzo cienkie plasterki. Tak pokrojone jabłka ułożyć na blaszce do pieczenia i oprószyć lekko cynamonem. Opcjonalnie można też posypać owoce cukrem trzcinowym.
Chipsy jabłkowe suszyć w piekarniku w temperaturze 80 stopni (z funkcją termoobiegu) przez około 3–4 godziny, aż będą chrupkie. Im cieńsze plasterki, tym szybciej jabłka będą suche i chrupiące. Najlepiej zjeść je w miarę szybko, ponieważ podczas dłuższego przechowywania chłoną wilgoć i stają się „gumowate”.
Delikatna szarlotka z cynamonem
Klasyczna szarlotka na kruchym spodzie to chyba najbardziej znane i lubiane ze wszystkich ciast z jabłkami. Można je serwować na ciepło oraz na zimno, podawać z lodami lub bitą śmietaną.
Jak każde ciasto, również szarlotka należy do potraw kalorycznych (chociaż jest mniej więcej 2 razy mniej kaloryczna niż np. pączki). Najlżejsza wersja szarlotki to proste ciasto bez żadnych dodatków – tylko z jabłkami.
Składniki:
- 300 g mąki pszennej lub orkiszowej
- 250 g zimnego masła
- 1 jajko
- 80 g cukru
- łyżeczka proszku do pieczenia
- cukier waniliowy
- 6–7 dużych jabłek – najlepiej szara reneta
- cukier – w zależności od potrzeb i stopnia słodkości jabłek
- łyżeczka cynamonu
Do mąki dodać posiekane zimne masło, cukier, cukier waniliowy i proszek do pieczenia, zagnieść składniki na jednolite ciasto, pod koniec dodać jajko. Z ciasta uformować kulę i umieścić ją w lodówce na 30 minut albo w zamrażarce na 15 minut.
Jabłka obrać, usunąć gniazda nasienne i pokroić w kostkę. Dusić w garnku z cukrem i cynamonem do miękkości, w razie potrzeby dodając odrobinę wody. Z jabłek powinien powstać mus, ewentualnie z kawałkami owoców. Jeszcze szybszą opcją przygotowania jabłek do szarlotki jest po prostu starcie ich na grubych oczkach tarki i wymieszanie z cukrem i cynamonem.
Prostokątną lub okrągłą formę do ciasta wyłożyć papierem do pieczenia. Ciasto podzielić na dwie części. Jedną częścią wykleić spód formy (ciasto można pokroić w plastry, żeby łatwiej i dokładniej wylepić formę), na ciasto wyłożyć mus jabłkowy lub starte jabłka, na wierzch zetrzeć na tarce drugą część ciasta.
Piec w piekarniku w temperaturze 180 stopni przez około 50 minut na złoty kolor. Po upieczeniu można posypać ciasto cukrem pudrem.
Kto i kiedy powinien jeść lekkostrawne dania z jabłek?
Gotowane lub pieczone jabłka – na ciepło lub na zimno – są najbardziej wskazane dla osób, które mają wrażliwy układ trawienny lub cierpią na epizodyczne zaburzenia przewodu pokarmowego, np. niestrawność, biegunkę, wzdęcia czy bóle brzucha. Osoby z przewlekłymi schorzeniami układu pokarmowego, np. z chorobą wrzodową żołądka, zespołem jelita drażliwego lub innymi stanami zapalnymi jelit, powinny jeść tylko jabłka gotowane, a unikać ogólnie wszelkiej surowizny.
Gotowane jabłka lub mus jabłkowy są także dobrym wyborem przy biegunce u dzieci. Jabłka zawierają sporo pektyn, które mają zdolność do wiązania toksyn obecnych w przewodzie pokarmowym. Gotowane jabłka sprzyjają zatem oczyszczaniu organizmu i wydalaniu szkodliwych związków. Po przebyciu wszelkich infekcji układu pokarmowego (np. zakażenie rotawirusowe), gdy wskazana jest dieta lekkostrawna i łatwo przyswajalna, również można sięgnąć po gotowane lub duszone jabłka.
Jak widać, jabłka są wręcz niezastąpione w polskiej kuchni. Dostępne w wielu odmianach, smaczne i pożywne, nie tylko urozmaicają dania każdego rodzaju, ale sprawdzają się także jako cenny produkt prozdrowotny.
