Róża jest niezwykle szlachetną rośliną. Występuje w ponad dwustu odmianach i formach. Spotykamy róże pnące, szczepione na pniu, wielkokwiatowe, angielskie, miniaturowe, okrywowe. Możemy je znaleźć właściwe we wszystkich kolorach i odcieniach bieli, żółci, pomarańczy, czerwieni. Róża nie tylko pięknie wygląda, ale i pachnie. Jest powszechnie wykorzystywana w kosmetologii, kuchni i przemyśle perfumiarskim. W wyniku krzyżówek genetycznych róże niestety tracą swój czarujący zapach na korzyść większych i piękniejszych kwiatów.
Ciekawostka: w Anglii wyhodowano nową odmianę róży, która miała uświetnić setne urodziny księcia Filipa. Niestety, książę Filip zmarł 9 kwietnia 2021 roku w wieku 99 lat. Róża Księcia Edynburga ma kolor ciemnoczerwony. Została posadzona w ogrodzie East Terrace w zamku Windsor. Ta lokalizacja ma szczególne znaczenie, ponieważ za życia książę Filip odegrał ważną rolę w projektowaniu ogrodu. Tantiemy z każdej sprzedaży rośliny przeznaczone zostaną na fundusz charytatywny The Duke of Edinburgh’s Award Living Legacy Fund.
Spis treści
Co oznaczają kolory róż?
Róża to nie tylko piękny kwiat. To także symbol piękna, miłości i uczuć wyrażanych przez kolory kwiatów. Dawniej używano tej metody, aby okazać swoje uczucia wybrance. Do każdego koloru przypisane było jego znaczenie.
- Czerwone kwiaty róży oznaczały namiętną miłość i gorące uczucie.
- Biała róża oznaczała niewinność, platoniczną miłość, czystość uczucia.
- Żółta róża symbolizowała zaś zdradę.
- Różowy kolor róży to znak przyjaźni, uczuć braterskich, niewinnej znajomości.
Róża była symbolem wielu starożytnych bogiń. Potem stała się popularnym imieniem. Na końcu zaś została nazwą choroby.
Najsławniejsza róża świata
Róża była natchnieniem wielu poetów, malarzy, pisarzy. Obecnie jest stałym motywem ubrań, wzorów na materiałach, biżuterii czy mebli. Najbardziej jednak znana jest Róża z książki Mały Książę. Kapryśna, opryskliwa, z wiecznymi pretensjami. Oczywiście to fikcja literacka, jednak prawdziwe róże nie odbiegają daleko od tego wizerunku.
Peonia (piwonia) – jak ją pielęgnować?
Róża w ogrodzie – jak ją uprawiać?
Kiedy podejmujemy decyzję o posadzeniu róż w ogrodzie, musimy uzbroić się w cierpliwość i wiedzę, by móc cieszyć się wspaniałymi kwiatami. W ogrodach różanych, które były dawniej przywilejem ludzi bardzo zamożnych, zawsze pracowali ogrodnicy, którzy zajmowali się tylko różami. Przycinali, podwiązywali, nawozili, zabezpieczali przed mrozami, walczyli ze szkodnikami. Róża wymaga wiele pracy i fachowej wiedzy, jednak potrafi odwdzięczyć się za poświęcony jej czas.
Miejsce dla róży
Zanim przystąpimy do sadzenia róży, musimy wybrać dla niej idealne stanowisko. Róża wymaga stanowiska słonecznego, zniesie lekko zacienione. Nie może być to jednak miejsce, w którym zbiera się woda. Dobrze jest, jeśli jest osłonięte od wiatru, zaciszne. Jest to szczególnie ważne w przypadku odmian mniej odpornych na mróz. Ważna jest też cyrkulacja powietrza. Jeżeli roślina zostanie posadzona w miejscu, gdzie nie ma dostatecznej cyrkulacji powietrza, zostanie dodatkowo narażona na choroby grzybowe i ataki szkodników roślin.
Kompozycje z różami
W większości przypadków sadzi się róże na oddzielnych rabatach różanych. Można też tworzyć z nich kompozycje kwiatowe z innymi roślinami. Trzeba jednak zwrócić uwagę na podobne zapotrzebowanie na składniki odżywcze czy wodę. Róża zawsze powinna być w najwyższym punkcie na rabacie. Kwiaty dosadzane dodatkowo mają być tylko tłem i podkreślać urodę róży. Nie mogą też być mocno inwazyjne czy zadarniające. Nie powinny również przeszkadzać w pielęgnacji róży. Dobrym towarzystwem będą:
- żurawki
- berberysy
- lawenda
- szałwia omszona
- trawy ozdobne
Gleba
Poza wybraniem odpowiedniego stanowiska istotne jest właściwe przygotowanie podłoża.
Pierwszy krok, jaki musimy wykonać, to bardzo dokładne odchwaszczenie miejsca, w którym mamy sadzić roślinę. Jest to ważne nie tylko dlatego, że chwasty szybko zagłuszą roślinę i zabiorą jej substancje odżywcze. Istotne jest to, że po posadzeniu trudno jest oczyścić glebę, nie uszkadzając rośliny lub nie kalecząc siebie.
Drugi krok to przygotowanie podłoża. Możemy kupić gotową ziemię przeznaczoną dla róż, którą przysypiemy posadzoną roślinę. Jeśli wybierzemy taką opcję, w pierwszym roku po posadzeniu nie musimy jej nawozić. Jeżeli gleba w ogrodzie jest zbyt zbita, gliniasta lub jałowa, możemy wymieszać ją z obornikiem.
Nawożenie
Róża to roślina obficie kwitnąca – w związku z tym potrzebuje dużej ilości składników odżywczych. Pierwsze nawożenie wykonujemy wiosną po cięciu. W przypadku gleb mocno przepuszczalnych możemy zmniejszyć dawkę pierwszego nawożenia i drugie wykonać na koniec maja. Pozwoli to na szybszą regenerację. Kolejne nawożenie robimy po zakończeniu kwitnienia, na przełomie lipca i sierpnia. Później już nie nawozimy, aby nie przedłużać wegetacji.
Nawozić możemy preparatami specjalnie przeznaczonymi dla róż w postaci granulatów mieszanych z ziemią, nawozów wieloskładnikowych stałych lub płynnych dolistnych. Pamiętaj!! Zawsze stosuj się do wskazówek producenta.
Werbena – jak ją pielęgnować?
Kiedy i jak sadzić róże?
Termin sadzenia róż zależy od tego, jaką roślinę będziemy sadzić. Róże kupowane w pojemnikach możemy sadzić cały rok. Krzewy wykopywane wprost z gruntu i nieposiadające bryły korzeniowej sadzimy jesienią. Róże pienne najlepiej sadzić na wiosnę – dzięki temu unikniemy okrywania ich na zimę.
Zakupione rośliny należy chronić przed przesuszeniem. Te w pojemnikach należy obficie podlać przed posadzeniem. Róże kopane z gruntu warto namoczyć przez kilka godzin. Można też zanurzyć je w preparacie grzybobójczym.
Przed posadzeniem róż, zwłaszcza tych kopanych z gruntu, usuwamy wszystkie połamane i uszkodzone korzenie. Jeśli korzenie są bardzo długie, możemy je przyciąć. W żadnym wypadku nie zawijamy korzeni do góry. Miejsce okulizacji, czyli miejsce, z którego wyrastają pędy, powinno po posadzeniu znajdować się 5 centymetrów pod powierzchnią ziemi. Po posadzeniu glebę wokół rośliny mocno ugniatamy, aby nie powstawały kieszenie powietrzne. Jesienią wokół krzewów usypujemy kopczyk z ziemi w celu zabezpieczenia przed mrozami.
Choroby i szkodniki róży
Odporność róż na szkodniki i choroby zależy od ich gatunku i pochodzenia. Niestety jest to roślina dość podatna na różnego rodzaju patogeny.
Mszyca jest najczęstszym szkodnikiem atakującym róże. Kolejne to przędziorek i skoczek różany. Bezwzględnie i niezwłocznie po zauważeniu jakichkolwiek szkodników roślin należy je jak najszybciej zwalczyć. W przeciwnym wypadku roślina szybko zacznie chorować i może się zdarzyć, że nie uda się jej uratować. Choroby grzybowe, na które róża jest szczególnie narażona, to czarna plamistość, mączniak, rdza róż i szara pleśń. Niestety i w tym przypadku tylko szybka reakcja może uratować rośliny.
Ocet na mszyce, kleszcze i inne szkodniki – jak go wykorzystać?
Opryski
W przypadku konieczności zastosowania jakiegokolwiek oprysku koniecznie należy zastosować środki ochrony osobistej, takie jak rękawice, okulary i odzież ochronną (nawet jeśli jest to preparat naturalny). Dodatkowo zawsze dokładnie studiujemy ulotkę informacyjną dołączoną przez producenta. Stosując chemiczne środki ochrony roślin, trzeba zwrócić szczególną uwagę na zwierzęta i dzieci znajdujące się w ogrodzie. Ze względu na pszczoły, motyle i inne zapylacze oprysk stosujemy już po oblocie.
Jak przycinać różę?
Częścią procesu pielęgnacji róż jest ich regularne przycinanie. W zależności od gatunku róży, jaką posiadamy (wielkokwiatowa, okrywowa, pienna, pnąca), przycinanie też wygląda inaczej. Warto zaopatrzyć się w publikacje dotyczące konkretnego gatunku, w których będą zawarte wszelkie informacje o naszej roślinie. Można też prosić o radę ogrodnika, który udzieli potrzebnych wskazówek.
Żyworódka – jak ją pielęgnować, aby ładnie rosła?
Wskazówki dotyczące uprawy róży
Decydując się na róże w ogrodzie, skorzystaj z kilku porad:
- Róże pienne sadzimy od razu przy podporach. Montaż podpory w późniejszym terminie może uszkodzić korzenie rośliny.
- Regularnie usuwamy przekwitłe kwiatostany i związane nasiona, co pobudza roślinę do kwitnienia.
- Wykonujemy cięcia sanitarne, usuwamy porażone chorobami części roślin, uszkodzone pędy.
- Nie kompostujemy chorych części roślin.
- Nie dopuszczamy do przesuszenia gleby, ale nie pozwalamy też, by roślina stała w wodzie. Róże nie lubią zjawiska „mokrych stóp”.
- Zabezpieczamy rośliny na zimę.
Róża to nie tylko roślina ogrodowa, składnik kosmetyków, perfum, olejków. To także idealne źródło witaminy C zawarte w owocach.
