Agnieszka Żelazko

Słowo chwasty kojarzy się często negatywnie, tymczasem chwastem nazywamy po prostu roślinę, która wyrasta w innym miejscu, niż byśmy chcieli. Mimo to wśród chwastów jest mnóstwo roślin o właściwościach prozdrowotnych oraz leczniczych. Podagrycznik, bluszczyk kurdybanek, mniszek pospolity, pokrzywa zwyczajna, szczawik zajęczy, babka lancetowata – to tylko kilka przykładów roślin, które mogą, a wręcz powinny znaleźć się na naszym talerzu. Które chwasty można jeść? Gdzie i jak je zbierać? W jaki sposób przerabiać? Z czym podawać? Oto krótki przewodnik.

O jadalnych częściach niektórych drzew można byłoby napisać całą książkę. Zacznijmy jednak od igiełek sosny. Najlepiej zrywać je pod koniec kwietnia, gdy są młode i miękkie. Świeże igiełki można zalać oliwą, a następnie odstawić na kilka tygodni w ciemne miejsce. Po tym czasie otrzymamy pyszną, aromatyczną oliwę sosnową idealną do pieczywa, makaronów, warzyw. Dobrze smakuje też sosnowe pesto oraz cukier sosnowy do przeróżnych deserów. Można go dodać do budyniu, jogurtu, kremów, bitej śmietany, ciast i tortów. Jakie właściwości ma sosna i jak przygotować smakołyki z wykorzystaniem sosnowych igieł?

Stara legenda głosi, że niedźwiedzie, które budzą się z zimowego snu zjadają tę roślinę z wielkim smakiem. Stąd wzięła się jej nazwa. Czosnek niedźwiedzi nie przypomina tego tradycyjnego, bo nie występuje pod postacią cebulki. Do jedzenia nadają się za to podłużne liście, które są pikantne w smaku i wytwarzają mocny czosnkowy aromat. Roślina rośnie na dziko m.in. w Sudetach, Karpatach i na Pogórzu, ale jej dzika odmiana jest chroniona. Najlepiej zasadzić własny czosnek niedźwiedzi w przydomowym ogródku. Sprawdźcie 3 przepisy na potrawy z czosnkiem niedźwiedzim.

Zamiast klocków, pluszaków, samochodzików i innych zabawek są liście, patyki, szyszki i wszystko to, co dzieci znajdą w lesie. Zamiast zamkniętych pomieszczeń, sztucznego światła oraz ograniczonej ilości tlenu są leśne ścieżki, świeże powietrze, kontakt z naturą, niezliczone pomysły na zabawy. Leśne przedszkola działają za granicą od kilkudziesięciu lub kilkunastu lat. W Polsce powoli stawiają pierwsze kroki. Jak kontakt z naturą wpływa na dzieci? Jakie umiejętności rozwija? Rozmawiamy z Justyną Kalinowską, pedagożką i wychowawczynią, która od lat pracuje z małymi dziećmi, niegdyś w Polsce, teraz w Niemczech. Warto przypomnieć, że w tym kraju przedszkole leśne działa od ponad 50 lat.

Święta wielkanocne zwiastują nowy początek. Przyroda budzi się do życia, kwiaty i drzewa zaczynają wypuszczać pierwsze pędy, dni są dłuższe, a my cieszymy się słońcem. Na wielkanocnych stołach pojawiają się zazwyczaj: tradycyjny żurek, biała kiełbasa, sałatka jarzynowa z majonezem, wędliny i przeróżne mięsa. A może tym razem warto postawić na kolorowe święta? Pełne odżywczych składników i witamin poprawiających kondycję organizmu i dodające mu energii? Oto garść wiosennych i barwnych inspiracji.

Niewielkie jajka przepiórcze o nakrapianej ciemniejszymi plamkami skorupce, są skarbnicą witamin i minerałów. We Francji podawane jako dodatek do tatara wołowego, w Hiszpanii jako składnik tapas, uwielbiane na Filipinach, gdzie smażone są w pomarańczowym cieście oraz w Indonezji, gdzie są składnikiem curry z krewetkami. Spożywane zarówno na twardo, miękko jak i na surowo. W tej ostatniej formie wspierają ponoć leczenie schorzeń alergicznych: od kataru siennego, po astmę, egzemę, czy łuszczyce. Na dodatek mają właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i są wolne od alergenów. Sprawdź, jakie składniki odżywcze kryją w sobie jajka przepiórcze i z czym je podawać na talerzu.

Kiełki fasoli, soczewicy, soi, lucerny, rzodkiewki, a nawet sezamu, dyni, koniczyny i buraków! Są przepyszne i bardzo zdrowe. Długa lista składników odżywczych zawartych w świeżych pędach przekonuje do tego, by wzmocnić organizm osłabiony zimą i właśnie teraz – na wiosnę ­ – dodać je do jadłospisu. Ponoć Chińczycy znali i spożywali kiełki już 5 tys. lat temu. Japończycy z kolei pisali o nich w największej księdze medycznej Kraju Kwitnącej Wiśni jeszcze w 1100 roku, chwaląc ich zbawienny wpływ na organizm. Które kiełki są najpopularniejsze? Jak przemycić je na talerzu?

Miękkie, słodkie, aromatyczne i bardzo mięsiste daktyle nazywane są często chlebem życia. Rosną na palmach daktylowych, które występują przede wszystkim w Afryce, Australii, Meksyku, Azji czy Kalifornii. Palmy daktylowe, przez wielu uważane za drzewa życia, owocują czasem nawet 80 lat i osiągają wysokość 20 m. Jedną z najpyszniejszych i najpopularniejszych odmian tych owoców są daktyle Medjool. Są dużo większe niż pozostałe, mają wyjątkowo słodki smak i rozpływają się w ustach. Jakie właściwości zdrowotne mają daktyle i jakie pyszności można z nich przygotować?

Bratki, fiołki wonne, chabry, a może żółte kwiaty forsycji lub słonecznika? Wszystkie z nich to kwiaty jadalne, a niektóre mają nawet właściwości lecznicze. Pięknie prezentują się na talerzu, niektóre są bardziej ostre w smaku, inne neutralne. Są wspaniałym dodatkiem do sałatek, koktajli, naleśników, przeróżnych deserów i lodów. Jadalne kwiaty zachwycają kolorami, urozmaicają kuchnię, zaskakują domowników i gości. Na dodatek fiołki i forsycja zaczynają kwitnąć już w marcu! Oto kilka pomysłów na kulinarny debiut kwiatów.

Kasza jaglana wzmacnia nie tylko osłabiony, ale też wychłodzony organizm. Na dodatek jest zasadotwórcza, co pomaga w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej. Lekkostrawna, bardzo dobrze przyswajalna, nie zawierająca glutenu jest polecana osobom, które chorują na celiakie lub są na diecie bezglutenowej. Można ją serwować na śniadanie, dodawać do wszelakich koktajli, ciast i ciasteczek. Idealnie pasuje do zup, zapiekanek i pulpetów. Kasza jaglana powinna być królową w naszej kuchni bez względu na porę roku.