Czy rzeżucha jest zdrowa? O tak! Znana była już w starożytnej Grecji oraz Rzymie. Uznawano ją za antidotum na wiele dolegliwości, począwszy od problemów z układem krążenia, poprzez schorzenia wątroby, aż po choroby układu moczowego. Kiełki rzeżuchy pomagają w leczeniu anemii, bólów głowy oraz rwy kulszowej. Ta zielona roślinka, nazywana też pieprzycą siewną, ma mnóstwo składników odżywczych. Dostarcza witamin i minerałów, wzmacnia nasz układ odpornościowy. Regularne jedzenie rzeżuchy, zwłaszcza wiosną, przynosi mnóstwo korzyści dla zdrowia.
Spis treści
Rzeżucha – wartości odżywcze
Rzeżucha zawiera dużo witaminy C, ale również witamin K, B, A oraz E. Poleca się jeść ją nie tylko w trakcie przesilenia wiosennego, ale także w czasie, gdy wykonujemy dużo wysiłku fizycznego. Dostarczy cennych soli mineralnych, które znajdują się w zielonych łodyżkach i listkach. Znajdziemy tu nie tylko wapń, magnez i fosfor, ale też cynk, selen, jod i inne pierwiastki. To właśnie dlatego rzeżucha powinna być często jedzona m.in. przy anemii, chorobach krążenia czy problemach z tarczycą.
Niepozorna roślina? Nic bardziej mylnego!
Pikantna i zadziorna w smaku – tak można byłoby opisać rzeżuchę. Rośnie bardzo szybko, jest soczysta, ma ostry smak, który trudno pomylić z czymś innym. Najlepsza jest młoda i świeża. Gdy zakwitnie, jej smak staje się gorzkawy i jeszcze bardziej ostry niż zazwyczaj.
Mówi się, że rzeżucha rządzi na wielkanocnych stołach, ale warto ją jeść na co dzień. Świetnie sprawdza się jako składnik wszelkich sałatek i kanapek. Dobrze komponuje się z serami, jajkami, chudym mięsem (np. drobiowym). Można ją dodawać do koktajli i zup. Nieźle pasuje do naleśników z wytrawnym farszem oraz tart. Wspaniale wzbogaca smak warzywnych pasztetów. Idealnie nadaje się też do domowego majonezu albo guacamole na bazie awokado.
Jak uprawiać rzeżuchę?
Jej nasiona nie mają wielkich wymagań. Można rozsypać je na zwilżonej wacie, ligninie albo w kiełkownicy. Nasionka powinny być wystawione na słońce i to od nasłonecznienia zależy, ile czasu zajmie im wzrost. Czasem wystarczy poczekać 4–5 dni, by wyhodować rzeżuchę, a czasem potrzeba aż 10 dni, by cieszyć się zielonym dywanem listków. Trzeba pamiętać, by codziennie podlewać nasiona i regularnie przepłukiwać kiełkownicę.
Każdy może prowadzić swoją uprawę tej roślinki i dodawać ją na bieżąco do ulubionych potraw, zrywając rzeżuchę prosto z parapetu.
Przepisy z rzeżuchą w roli głównej
Pasta jajeczna z rzeżuchą, karmelizowanym porem i cukinią
Rzeżucha zyskuje na popularności przed świętami wielkanocnymi. Być może dlatego, że świetnie współgra z jajkami i serami. Mamy zatem dla ciebie przepis na wiosenną pastę jajeczną z kawałkami cukinii i karmelizowanym porem. Do tego odrobina zielonej cebulki, majonezu i rzeżuchy. Bomba witaminowa!
Składniki:
- 2–3 jajka
- kawałek pora (ok. 8 cm)
- kawałek cukinii (ok. 8 cm)
- 2 pędy zielonej cebulki
- 1 łyżka majonezu
- dowolna ilość rzeżuchy
- sól, pieprz, brązowy cukier
- odrobina masła i oliwy
Przygotowanie:
Na patelni rozpuść masło, dodaj odrobinę oliwy. Wrzuć cukinię pokrojoną w drobną kosteczkę oraz pokrojonego pora. Gdy warzywa będą miękkie i rumiane, zrób puste miejsce na środku patelni i wsyp tam łyżeczkę brązowego cukru. Zaczekaj chwilę, aż cukier zacznie się karmelizować, a następnie wymieszaj go energicznie z porem i cukinią. Pod koniec smażenia dopraw solą i pieprzem. Jaja ugotuj na twardo. Obierz, rozgnieć widelcem. Dodaj pokrojoną cebulkę, pora i cukinię oraz łyżkę majonezu. Wymieszaj, dopraw do smaku, posyp obficie rzeżuchą i podawaj ze świeżym pieczywem.
Wiosenna misa warzyw z rzeżuchowym majonezem
Prosty domowy majonez robi się kilka minut! Wystarczy zmiksować składniki w blenderze, bez ucierania surowego żółtka. Można wzbogacać go o różne dodatki smakowe, np. o pikantną rzeżuchę.
Składniki:
- główka sałaty rzymskiej
- 2–3 jajka
- duża garść rzeżuchy
- 2–3 łyżki oliwy
- pół awokado
- kilka plastrów cukinii
- kilka pieczarek
- kilka pasków czerwonej papryki
- garść pomidorków koktajlowych
Przygotowanie:
Cukinię, pieczarki, paprykę pokrój, dodaj pomidorki koktajlowe. Ułóż warzywa na blaszce, skrop oliwą, oprósz solą i pieprzem, a następnie włóż do piekarnika na 20 minut (temp. 160–170 stopni). Jajka ugotuj. Sałatę wypłucz, porozrywaj w palcach na mniejsze kawałki, ułóż na talerzu. Na sałacie ułóż pieczone warzywa, pokrojone awokado, jedno jajko. Z reszty jaj zrób majonez. Do blendera wrzuć 2 obrane i ugotowane jajka, dużą garść rzeżuchy, dodaj 2–3 łyżki oliwy i odrobinę przegotowanej wody. Dopraw solą i pieprzem. Całość zmiksuj i dodaj do sałatki.
Pikantne guacamole z rzeżuchą i białym pieprzem
Biały pieprz jest delikatny, a jednocześnie niezwykle aromatyczny. Idealny do guacamole z rzeżuchą, które będzie pasować do wiosennych kanapek i sałatek.
Składniki:
- 1 awokado
- 3 jajka
- duża garść rzeżuchy
- 2 łyżki oliwy
- sól, biały pieprz do smaku
Przygotowanie:
Jajka ugotuj na twardo. Połowę awokado oraz 1 ugotowane jajko pokrój w kosteczkę lub rozgnieć widelcem, tak by zostały większe kawałki. Pozostałą część awokado, 2 jajka, oliwę, rzeżuchę, odrobię przegotowanej wody, sól oraz biały pieprz (ok. ¼ łyżeczki) zmiksuj na gładką masę, a następnie połącz z pokrojonymi składnikami. Guacamole z rzeżuchą podawaj z sałatką lub kanapkami.
Pasztet z cukinii z rzeżuchą i 2 rodzajami sera
Ten delikatny pasztet zawiera 2 rodzaje sera: parmezan oraz camembert. Świetnie smakuje ze świeżą rzeżuchą.
Składniki:
- 1 mała cukinia
- 4 łyżki startego parmezanu
- 2 niewielkie ziemniaki
- 2 jajka
- kawałek pora (ok. 8 cm)
- pół cebuli czosnkowej
- kilka plastrów sera camembert
- 2–3 łyżki oliwy
- sól i pieprz do smaku
- garść rzeżuchy (lub więcej)
Przygotowanie:
Ziemniaki ugotuj w mundurkach, przestudź, obierz i rozgnieć. Cukinię zetrzyj na tarce z dużymi oczkami. Połącz z ziemniakami, parmezanem, pokrojonymi warzywami: porem i cebulą. Dodaj jajka, oliwę, sól i pieprz. Wymieszaj dokładnie, a następnie przełóż do wysmarowanej oliwą foremki lub kokilki. Całość obłóż camembertem. Jeśli chcesz, możesz posypać pasztet ulubionymi ziołami (np. tymiankiem) lub pestkami dyni albo słonecznika. Piecz ok. 20–25 min. w temp. 180 stopni C. Po wyjęciu z piekarnika posyp obficie rzeżuchą.
