Zdaniem nauczycieli ajurwedy, układając palce w odpowiedni sposób, czyli wykonując mudrę, wpływamy na przepływ energii w naszym ciele. Jeśli prawidłowo i systematycznie stosujemy odpowiednie mudry, regulujemy pracę całego naszego organizmu. Zgodnie z naukami ajurwedy jest to więc element profilaktyki, codziennego dbania o nasze zdrowie.
Mudry dodają nam energii, łagodzą stres, pomagają zasnąć lub się skupić, regulują trawienie. Ale mogą też stanowić wsparcie podczas zmagań z różnego rodzaju problemami zdrowotnymi wynikającymi z nierównowagi energetycznej w naszym organizmie (czyli niemal wszystkimi), także tych poważnymi, prowadzącymi do zaburzeń w pracy wewnętrznych organów, np. wątroby czy serca.
Spis treści
Czym są mudry i skąd pochodzą?
Mudry to specjalne układy palców i dłoni, dzięki którym możemy wpływać na przepływ energii w naszym ciele. Prawie połowa naszych kanałów energetycznych – znanych w medycynie chińskiej jako meridiany – zaczyna się lub kończy właśnie na naszych dłoniach. Wykonując odpowiednie mudry, wprawiamy w ruch energię w konkretnych meridianach. Pobudzamy tym samym ciało do aktywacji sił samoleczących.
Kim da Silva, nauczyciel wschodnich filozofii i metod równowagi, który przez wiele lat studiował w Indiach ajurwedę, w tym praktykowanie mudr, w swojej książce „Mudry, czyli zdrowie w twoich rękach. Kompletny przewodnik po jodze dłoni” pisze, że „mudry pomagają uzyskać energetyczną, fizyczną i psychiczną równowagę”. Dzięki wykonywaniu mudr „możemy wziąć nasze zdrowie we własne ręce”.
To, że odpowiednie ustawienia palców i dłoni mają moc leczniczą, odkryli mistrzowie indyjskiej ajurwedy, czyli najstarszej medycyny świata. Mudry czasami nazywa się jogą dłoni. Obserwując figurki bóstw hinduskich, można zauważyć, że większość z nich jest przedstawiona w pozycji medytacji i z palcami ułożonymi w różnego rodzaju mudry. Mistrzowie ajurwedy przez tysiące lat przekazywali wyjątkową wiedzę ustawiania mudr swoim uczniom. Dzisiaj zostały one dokładnie opisane, narysowane, sfotografowane, więc każdy z nas może korzystać z ich mocy.
Podczas konsultacji u lekarza medycyny ajurwedyjskiej otrzymujemy nie tylko różnego rodzaju zalecenia dotyczące terapii, ale dowiadujemy się także, jakiego rodzaju mudry powinniśmy stosować podczas leczenia. Specjalista pokaże nam także, jak je wykonywać, w jakich odstępach czasowych oraz przez jak długi czas.
Mudry to znakomita, stosunkowo prosta, tania i niewymagająca dużej ilości czasu metoda profilaktyczno-lecznicza. Co bardzo ważne, mudry np. łagodzące stres czy poprawiające samopoczucie możemy wykonywać niemal wszędzie – nawet podróżując pociągiem, oglądając telewizję lub siedząc w poczekalni u dentysty (czy na fotelu dentystycznym).
Jak prawidłowo wykonywać mudry?
Układanie palców i dłoni w mudry tylko pozornie wydaje się proste. Tak naprawdę jest to prawdziwa sztuka. Mudry będą skuteczne tylko wówczas, gdy będziemy przestrzegać kilku zasad:
- Precyzja wykonania. Wybraną mudrę musimy ustawić bardzo dokładnie, zgodnie z opisem lub instrukcją dostępną w książce lub w internecie. Jeśli dany układ palców wydaje nam się szczególnie skomplikowany, najlepiej poćwiczyć wykonywanie odpowiedniej mudry pod okiem doświadczonego nauczyciela jogi, który wytłumaczy nam i pokaże, w jaki sposób należy ułożyć palce.
- Regularność. Informacje, w jaki sposób stosować korzystne dla nas mudry, znajdziemy albo w podręcznikach, albo podczas konsultacji z nauczycielem jogi lub/i ajurwedy. W zależności od celu, w jakim stosujemy mudry, należy wykonywać je nawet kilka razy dziennie i utrzymywać przez kilka (czasami nawet kilkanaście) minut z odpowiednim odstępem czasu pomiędzy nimi.
- Stosowanie mudr przez odpowiednio długi czas. Jeśli wybierzemy mudrę lub zestaw mudr, musimy stosować je regularnie co najmniej przez tydzień. Jak pisze Kim da Silva, „Gdy ból przechodzi, nie powinniśmy w tym momencie przerywać procesu z wybraną mudrą. Nawet jeśli skutecznie uwolnimy się od bólu, powinniśmy jeszcze od tego momentu codziennie przez cztery dni trzymać wybraną mudrę, by osiągnięta równowaga energetyczna ustabilizowała się”.
- Odpowiednie ustawienie. Zazwyczaj układamy w pozycję określonej mudry palce obydwu dłoni. Ale nie zawsze. W niektórych przypadkach wystarczy utrzymywać mudrę – np. tę pomagającą w skupieniu – palcami lewej dłoni, a prawą w tym czasie pisać. Zdarza się też, że w każdej z dłoni układamy palce w inny układ. Decyzja należy do lekarza medycyny ajurwedyjskiej.
- Indywidualnie dopasowanie. Są mudry, które może stosować bezpiecznie każdy z nas, np. Garuda Mudra – mudra wzmacniająca pracę serca. Ale niektóre z nich działają bardzo silnie i w bardzo określony sposób. Jeśli więc będziemy wykonywać je nieprawidłowo, trzymać zbyt długo lub będą to mudry niewłaściwie wybrane, możemy sobie zaszkodzić i nasze dolegliwości jeszcze się nasilą.
Mudra ratująca życie
Mudry wzmacniające serce poprawiają pracę naszego układu krążenia, łagodzą stres i lęk. Najbardziej znana jest Apan Vayu Mudra, nazywana mudrą ratującą życie.
Jak wykonać Apan Vayu Mudrę? Opuszkami zagiętych palców wskazujących prawej i lewej dłoni dotykamy nasady kciuków. Jednocześnie opuszki palców środkowego i serdecznego łączymy z opuszkami kciuków, małe palce zaś prostujemy.
Według ajurwedyjskich mistrzów mudra ta łagodzi lęk, uspokaja kołatanie serca i przywraca jego prawidłowy rytm, pomaga przy skokach ciśnienia. Trzymamy ją aż do poprawy samopoczucia. Kim da Silva podkreśla jednak, że mudry NIE zastąpią leków ani wizyty u lekarza. „Rozważny pacjent zapoznaje się z dolegliwościami, które u niego występują, wsłuchuje się w swój organizm. Najpierw idziemy do lekarza, przestrzegamy jego rad, poświęcamy więcej uwagi naszemu organizmowi. A stosując regularnie mudry, wspieramy nasze ciało w powrocie do zdrowia”.
Korzystajmy z mądrości lekarzy medycyny Wschodu, ale róbmy to rozważnie. Pamiętajmy, że każdy problem kardiologiczny może oznaczać zagrożenie dla życia. Gdy pojawią się niepokojące objawy, trzeba skontaktować się z lekarzem, a w przypadku silnego bólu w klatce piersiowej i podejrzenia zawału – wezwać pogotowie. W oczekiwaniu na lekarza możemy ustawić palce w mudrę, by wesprzeć organizm, zanim nadejdzie fachowa pomoc.